Morgunblaðið - 01.11.1989, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 1. NÓVEMBER 1989
Fundur Jóns Baldvins og Hurd utanríkisráðherra Bretlands:
*
Athug’asemdir Islend-
inga verða hafðar í huga
JON Baldvin Hannibalsson utanríkisráðherra átti í gærmorgun fiind
með Douglas Hurd utanríkisráðherra Bretlands. Jón gerði Hurd grein
fyrir viðhorfum EFTA-ríkjanna til nánara Evrópusamstarfs og fjallaði
ítarlega um það sem gerst hefur í þeim málum að undanlbrnu á tíðum
fundum milli EFTA og EB. Þeir ræddu um nokkur lykilatriði þeirra
mála, sem niðurstöður munu að líkindum velta á. Báðir vildu steftia
að því að í desember yrði hægt að taka ákvörðun um að formlegar
samningaviðræður milli EFTA og EB geti farið fram á næsta ári, með
það að markmiði að færa þessa tvo ríkjahópa nær hvorn öðrum. Enn-
fremur kom Jón Baldvin á framfæri áhyggjum íslcndinga vegna áforma
um byggingu endurvinnslustöðvar fyrir kjarnorkuver í Dounreay og
ítrekaði óskir um viðræður ráðamanna um Hatton-Rockall svæðið.
Ólafur Egilsson sendiherra í Lon- stöðvar fyrir kjamorkuúrgang í Do-
don segir að ekki hafi verið efnt til
fundarins í því skyni að taka þar
mikilvægar ákvarðanir. „En það er
mjög heppilegt að þetta tækifæri
skyldi gefast núna strax í upphafi
ráðheradóms Hurd, þegar hann er
sem óðast að setja sig inn í mikilvæg
mál sem undir hans ráðuneyti
heyra," sagði Ólafur.
Eftir að ráðherrarnir höfðu rætt
málefni EFTA og EB, sneru þeir sér
að tvíhliða málum sem snerta ísland
og Bretland. Jón Baldvin lýsti
áhyggjum íslendinga vegna ráða-
gerða um byggingu endurvinnslu-
unreay í Skotlandi. Hann lagði
áherslu á hvílík alvara þama væri á
ferðum fyrir þjóð sem byggði afkomu
sína á sjávarfangi eins og íslending-
ar gera. Hurd hét því að athuga-
semdir íslendinga yrðu hafðar mjög
vandlega í huga þegar kæmi að
ákvörðun í málinu. Hurd sagði að
ennþá hefði ekki verið tekin fullnað-
arákvörðun um að reisa stöðina og
sú ákvörðun réðist meðal annars af
ítarlegri upplýsingum sem síðar
myndu liggja fyrir um hugsanleg
umhverfisáhrif slíkrar stöðvar. Hann
bjóst við að allt að því sex ár líði
þar til málið liggi þannig fyrir að
hægt sé að taka ákvörðun. A þessu
stigi hefðu aðeins verið heimilaðar
undirbúningsrannsóknir og áætlanir.
Jón_ Baldvin vék einnig að ágrein-
ingi Islendinga, Dana fyrir hönd
Færeyinga, íra og Breta um Hatton-
Rockall svæðið. Hann minnti á að
Steingrímur Hermannsson forsætis-
ráðhema gerði í febrúar síðastliðnum
tillögu til Margrétar Thatcher for-
sætisráðherra Breta um að efnt yrði
hið fyrsta til viðræðna ráðamanna
um ágreininginn. Hurd sagði að svar
Breta hefði verið í undirbúningi og
væri þess nú ekki langt að bíða að
svarið lægi fyrir.
Jón Baldvin hélt áleiðis til Ung-
veijalands að loknum fundinum með
Douglas Hurd. Þar verður utanríkis-
ráðherra í opinberri heimsókn til 3.
nóvember næstkomandi. Jón Baldvin
mun eiga fund með settum forseta
Ungveijalands, dr. Mátyás Szúrös,
Miklós Nemeth forsætisráðherra,
Gyula Horn utanríkisráðherra og
Tamás Beck viðskiptaráðherra.
VEÐUR
/ DAG kl. 12.00:
Heimild: Veðurstofa Islands
(Byggt á veðurspá kl. 16.15 i gær)
VEÐURHORFUR íDAG, 1. NÓVEMBER:
YFIRLIT í GÆR: Um 250 km vestsuövestur af Reykjanesi er 962
mb. lægð sem þokast norðaustur og grynnist. Hiti verður víðast
3-7 stig.
SPÁ: Sunnankaldi eða stinningskaldi um sunnanvert landið en
austlægari og yfirleitt hægari í öðrum landshlutum. Skúrir eða
slydduél sunnanlands og vestan- en léttskýjað á Norður- og Norð-
austurlandi. Hiti 4—7 stig.
VEÐURHORFUR NÆSTU DAGA:
HORFUR Á FIMMTUDAG:Hæg austlæg átt. Slydduél við norð- og
austurströndina en þurrt vestanlands. Fremur svalt.
HORFUR Á FÖSTUDAG: Þykknar upp með vaxandi suðaustanátt,
fyrst suðvestanlands. Heldur hlýnandi.
x Norðan, 4 vindstig:
' Vindörin sýnir vind-
stefnu og fjaðrirnar
vindstyrk, heil fjöður
er 2 vindstig.
/ / /
/ / / / Rigning
/ / /
* / *
/ * / * Slydda
/ * /
* * *
* * * * Snjókoma
* * *
■| 0 Hitastig:
10 gráður á Cefsíus
SJ Skúrir
= Þoka
= Þokumóða
>, 5 Súld
OO Mistur
—I- Skafrenningur
Þrumuveður
X- r.a^ VEÐUR 1fÍÐA UM HEIM kl. 12:00 í gær að ísl. tíma hiti veður Akureyri 6 skýjað Reykjavik 6 þokumóða
Bergen 10 hálfskýjað
Helsinki 3 rignlng
Kaupmannah. vantar
Narssarssuaq +8 hálfskýjað
Nuuk +9 skýjað
Osló 8 skýjað
Stokkhólmur 6 rigning
Þórshöfn 8 alskýjað
Algarve 23 heiðsklrt
Amsterdam 10 rigning
Barcelona 24 léttskýjað
Berlin 13 skýjað
Chicago 6 súld
Feneyjar 16 þokumóða
Frankfurt 11 rigning
Glasgow 11 úrkoma
Hamborg 10 skýjað
Las Palmas 28 heiðskírt
London 16 skýjað
Los Angeles 14 skýjað
Lúxemborg 13 súld
Madríd 20 léttskýjað
Maiaga 23 heiðskirt
Mallorca 24 léttskýjað
Montreal 11 hálfskýjað
New York 16 þoka
Orlando 19 þokumóða
París 16 rigning
Röm 19 þokumóða
Vín 17 skýjað
Washington 17 rigning
Winnipeg +4 skýjað
Utanríkisráðherrar Breta og íslendinga, Douglas Hurd og Jón Bald-
vin Hannibalsson, slá á Iétta strengi fyrir fund þeirra í London
gærmorgun.
Yiðræður um vanda
Slippstöðvarinnar
Nauðsyn að auka hlut íslendinga, segja
stjórnendur skipasmíðastöðvanna
JÓN Sigurðsson iðnaðarráðherra hefiir falið ráðuneytisstjóra iðnaðar-
ráðuneytisins að hafa forystu um viðræður um lausn á vanda Slippstöðv-
arinnar hf. á Akureyri en fyrirtækið sagði upp starfsfólki sínu í fyrra-
dag. Stjórnendur íslenskra skipasmíðastöðva eru heldur svartsýnir á
veturinn og segja að gengið hafi verið framhjá íslenskum stöðvum í
nýsmíði skipa. Þeir vilja hertar reglur sem geri það að verkum að
hlutur þeirra aukist og fiskveiðisjóður reyni að beina útgerðarmönnum
til íslenskra stöðva.
Vandi Slippstöðvarinnar hefur
verið til umíjöllunar hjá stjórnvöld-
um. Jón Sigurðsson sagðist hafa átt
í viðræðum við forystumenn félags-
ins að undanförnu. Til dæmis hefði
hann kallað þá á sinn fund síðastlið-
inn föstudag og rætt við þá með fjár-
málaráðherra og sjávarútvegsráð-
herra. Iðnaðarráðherra sagði að
vandi fyrirtækisins væri fyrst og
fremst vegna óselds skips sem væri
í smíðum í stöðinni. Farið hefði verið
út í þessa nýsmíði af ónógri fram-
sýni þar sem sala skipsins hefði ekki
verið tryggð. Jón sagði nauðsynlegt
að finna leiðir til að Slippstöðin gæti
komið skipinu í verð og sagðist hafa
falið ráðuneytisstjóra að hafa forystu
um viðræður um lausn vandans.
Fiskveiðisjóður lánar 65% til smíða
innanlands en 60% til smíða erlend-
is. Þess má geta að áður fyrr var
þessi munur meiri eða um 15%. Þeir
sem eru í forsvari fyrir íslenskar
stöðvar segja að þessi munur sé of
lítill vegna mikillar niðurgreiðslu í
nágrannalöndunum og ýmiskonar
fyrirgreiðslu. Ef þetta breytist ekki
á næstu misserum er útlitið mjög
dökkt í íslenskum skipasmíðaiðnaði
og framundan vetur án verkefna.
„Nú hafa verið smíðuð um 50 skip
og af þeim hafa íslenskar stöðvar
aðeins fengið tvö eða þijú. Það er
ekki vegna þess að við séum ekki
samkeppnisfærir heldur er ekkert
gert til að beina viðskiptum til okk-
ar,“ sagði Sævar Birgisson, fram-
kvæmdastjóri Skipasmíðastöðvar
Marsellíusar á ísafirði. „Fiskveiði-
sjóður ætti að lána til dæmis 70%
til innlendra stöðva og 50% til er-
lendra. Það myndi strax bæta stöðu
okkar. Auk þess ættu yfirvöld að
reyna að jafna þetta út svo það séu
ekki allir að smíða í einu. Það gerir
það að verkum að næstu ár verður
lítil sem engin nýsmíði," sagði Sæv-
ar.
Vantar samstöðu
Jósef Þorgeirsson, framkvæmda-
stjóri skipasmíðastöðvarinnar, Þor-
geirs og Ellerts, sagði að fyrst og
fremst vantaði samstöðu. „Það hafa
komið fram margar hugmyndir til
lausnar á vanda íslensku stöðvanna
en það hefur ekki verið nógu mikil
samstaða til að koma þeim í gegn,“
sagði Jósef.
Hjá Þorgeiri og Ellert starfa um
130 manns og fyrirtækið vantar
nauðsynlega verkefni eftir áramót.
„Við erum að ljúka við Breiðafjarðar-
feijuna og tvo hafnarbáta. Þegar því
er lokið höfum við lítil sem engin
verkefni,“ sagði Jósef.
„Ég hitti mann í dag sem var
nýkominn frá Danmörku. Þar sá
hann sjö íslensk skip sem voru í
meiriháttar breytingum. Vissulega
er það rétt að við getum ekki tekið
gömul skip uppí verð á nýjum. En
það væri heldur ekki hægt í öðrum
löndum ef ekki kæmi til aðstoð ríkis-
ins. Ef við fengjum, þó ekki væri
■ nema lítinn hluta slíkrar aðstoðar,
þá væri útlitið ekki svo dökkt í
íslenskri skipasmíði," sagði Jósef.
Verkamenn í Sundahöfii:
Frestuðu vinnunni
vegna fundarhalda
„AUt verkafólk er í stríði við ríkisvaldið og daufa verkalýðsforustu,"
sagði Sigurður Rúnar Magnússon, aðaltrúnaðarmaður Dagsbrúnar hjá
Eimskipafélagi tslands í Sundahöfn, en verkamenn þar funduðu í upp-
hafi vinnu í gærmorgun og hófst vinna af þeim sökum ekki fyrr en
klukkan tíu. Fundurinn samþykkti ályktun þar sem harðlega er mót-
mælt síendurteknum árásum ríkisvaidsins á lifsafkomu heimila almúga
fólks. Jafiiframt var stjórn Eimskips send ályktun varðandi vinnulok
þeirra sem eru komnir hátt á sjötugsaldur og fækkun starfsmanna í
Sundahöfn.
„Það er hægt að segja sem svo
að maður skammast sín fyrir að vera
vinstri maður og verkalýðssinni.
Skattþorsti ríkisins er orðin slíkur
að ég veit ekki hvar það endar. Þeir
hirða hverja einustu krónu sem þeir
mögulega geta og það má engu
breyta," sagði Sígurður Rúnar enn-
fremur.
Hann sagði að þjóðfélagið snerist
allt orðið um það að verja kjör þeirra
sem ættu peningana. „Þeir sem eiga
fjármagnið fá alltaf sitt og þá skipt-
ir engu máli hagur fyrirtækja eða
venjulegs fólks. Peningarnir bara
kosta þetta og veskú og borgaðu.
í ályktun fundarins segir að nú
þegar hafi fjölda fólks verið steypt
í glötun og ýtt fram á barm gjald-
þrota. Lífsgleði og framkvæmdasemi
hafi verið frá því tekin í skjóli vaxta-
okurs og vísitölubindingar. Peningar
og verðbréf séu meira virði en bros-
andi böm. Sigurður sagði að bytj-
að hefði verið að ræða um að halda
þennan fund fyrir helgi „og þetta er
bara byijunin. Við erum ekkert hætt-
ir,“ sagði hann.