Morgunblaðið - 29.09.1990, Blaðsíða 44

MorgUnblaðið RAX
Staldrað við stundarkorn á Njálsgötunni
Læknar óánægðir með launakjör:
200 sérfræðingar segia
UM 200 læknar, sem unnið hafa allt að 90% sérfræðiþjónustu utan
sjúkrahúsa samkvæmt verktakasamningi við Tryggingastofnun ríkis-
ins, sögðu i gær upp samingnum frá áramótum með bréfum sem þá
voru afhent forstjóra Tryggingastofnunar. Jafnframt sagði Læknafélag
Reykjavíkur, sem gerði samninginn í umboði læknanna, honum upp
fyrir sitt leyti.
sammngnm við ríkið
Verð á gas-
olíu hækk-
-ar um 40%
Á FUNDI Verðlagsráðs í gær var
samþykkt beiðni olíufélaganna um
40% verðhækkun á gasolíu og 17%
verðhækkun á svartolíu, að sögn
Georgs Olafssonar verðlagsstjóra.
Georg sagði að ákvörðun um verð-
hækkun á bensíni hefði verið
frestað fram í miðja næstu viku.
Verðlagsráð samþykkti einnig
beiðni Flugleiða um 6% hækkun á
far- og farmgjöldum innanlands og
tekur hækkunin giidi 1. október nk.
Verð á gasolíu hækkar úr 15 krón-
um í 21 krónu líterinn og verð á
svartolíu hækkar úr 11.300 í 13.200
krónur tonnið. Verðhækkunin tekur
- -gildi 1. október nk.
Olíufélögin fóru fram á að bens-
ínið hækki úr 52 krónum líterinn í
60 krónur, eða um 15,4%.
Engar óyfír-
stíganlegar
^hindranir
- segir iðnaðarráð-
herra um álmálið
JÓN Sigurðsson iðnaðarráðherra
segir að fundur sinn í gær með
forstjórum álfyrirtækjanna
þriggja í Atlantsálshópnum hafi
verið árangursríkur, og ekki hafi
komið í ljós neinar óyfirstíganleg-
ar hindranir í vegi samkomulags
um meginatriði álsamninganna
sem ætlunin sé að gera á næstu
dögum.
„Eg mun kynna þetta í ríkisstjórn-
inni strax eftir helgina og vænti þess
að formleg tilkynning um staðarval
I -w.og meginefni samkomulagsins verði
^birt fyrir næstu vikulok," sagði Jón.
Hann sagði að þá myndu fulltrúar
fyrirtækjanna koma til íslands og
ræða við aðila sem málinu tengdust,
m.a. fulltrúa sveitarfélaganna sem
rætt hafi verið við um staðarvalið.
Þegar Jón var spurður um harða
gagnrýni ráðherra Alþýðubandalags-
ins á orkusamninginn, sagði hann
að meta ýrði málið í heild, og hann
teldi orkusamninginn mjög vel viðun-
andi. Hann sagði, að heimildariaga-
frumvarp um endanlega samninga
við álfyrirtækin, væri ekki tilbúið,
en lögð hefðu verið að því ýmis drög.
Þar væri fylgt að mörgu leyti fyrir-
mynd járnblendisamninganna, að
veita heimild til að gera samninga
“ -samkvæmt ákveðnum meginatriðum.
Utanríkisviðskiptabanki Sov-
étríkjanna hefur tilkynnt Lands-
bankanum að hann sjái sér ekki
fært að veita ábyrgð vegna láns
að fjárhæð 12 milljónir Banda-
ríkjadala, eða um 700 milljónir
króna, sem Landsbankinn hafði
boðið bankanum, eða Sovrybflot,
sovéska fisk- og lagmetiskaupand-
anum héðan, gegn ábyrgð bank-
ans, að sögn Barða Árnasonar hjá
Landsbankanum.
Engar greiðslur hafa borist frá
Sovétmönnum fyrir lagmeti og freð-
fisk frá því í vor. Því hefur ekkert
^%verið fryst fyrir Rússlandsmarkað
7 undanfarið. Sovétmenn skulda SH
og Sambandinu samtals-um 10 millj-
Að sögn Högna Óskarssonar,
formanns Læknafélags Reykjavíkur,
vilja læknarnir fyrst og fremst fá
fram viðræður við viðsemjéndur sína
um annmarka samningsins en hann
vildi ekki gera grein fyrir kröfum
læknanna fyrr þær hefðu verið
kynntar samninganefnd Trygginga-
stofnunar. Högni sagði að ekki væri
ónir dala og Sölusamtökum lagmetis
um 2 milljónir dala.
Fulltrúar frá Sölumiðstöð hrað-
frystihúsanna, Sambandinu, Lands-
bankanum og utanríkisviðskipta-
ráðuneytinu halda til Moskvu á
þriðjudag til frekari viðræðna um
þetta mál en lán Landsbankans er
talin forsenda þess að sovésku kaup-
endurnir geti greitt skuldir sínar
vegna freðfiskkauþanna.
I bréfi sovéska bankans til Lands-
bankans segir meðal annars: „Okkar
banki byggir ákvarða.nir á opnun
ábyrgða á mati á fjárhagsstöðu við-
skiptavina, samkvæmt alþjóðlegri
bankahefð. Við núverandi aðstæður
er banki okkar því miður ekki í að-
fyrst og fremst um launakröfur að
ræða enda slíkt ekki tímabært á
tímum þjóðarsáttar.
Högni sagði samninginn hafa ver-
ið gerðan 1988 til tveggja ára. Hann
hefði á þeim tíma reynst ríkissjóði
enn hagstæðari en upphaflega var
ráðgert og hefði sparnaður numið
allt að 150 milljónum á ári í stað
stöðu til að veita ábyrgð í þessu til-
felli. Að okkar áliti ætti að íhuga
möguleika á að veita slíkt lán byggt
á samningi milli hinna íslensku út-
flytjenda og sovésku innflytjendanna
án ábyrgðar okkar banka. Bankinn
leitast við, eins og mögulegt er, að
auka gjaldeyristekjur ríkisins og
greiða allar gjaldfallnar skuldir. Við
vonum að þér skiljið ástæður okkar."
Ekki kemur til greina að veita
Sovétmönnum lán án ábyrgðar og
ekki er talið ráðlegt að lána þeim til
lengri tíma en sex mánaða, sam-
kvæmt áliti erlendra sérfræðinga í
Rússlandsviðskiptum.
Gylfi Þór Magnússon, fram-
kvæmdastjóri hjá SH, segir að þarna
80 milljóna króna árlega, eins og
áætlanir gerðu ráð lyrir. Meðal nýj-
unga í samningum var að sett var
þak á greiðslur til sérfræðinga þann-
ig að þeir gæfu 10-30% afslátt á
vinnu sinni þegar ákveðinn fjöldi
verka hefði. verið unninn. Að sögn
Högna Óskarssonar hafa um 80 sér-
fræðingar orðið fyrir skerðingu
vegna þessa ákvæðis. Óánægja
læknanna mun ekki síst beinast að
þessu ákvæði samningsins.
Eggert G. Þorsteinsson forstjóri
Tryggingastofnunar sagði að ekki
hefði verið ákveðið hvenær viðræður
við sérfræðinga hæfust enda hefðu
hljóti að gæta einhvers misskilnings
og þessi tilkynning bankans sé ekki
í samræmi við það, sem hann og
Benedikt Sveinsson, framkæmda-
stjóri sjávarafurðadeildar Sambands-
ins, hafi náð samkomulagi um við
sovésku kaupendurna fyrir nokkru.
Þá hefði einmitt verið talað um ríkis-
ábyrgð, eða álíka ábyrgðir á láninu
og virtist sér því um það að ræða, að
í sovéska kerfinu töluðu menn ekki
nægilega mikið saman. Hann liti því
ekki þannig á málið að lánið væri
afþakkað. Engu að síður væri hér
um alvarlegt mál að ræða.
Árlegar viðskiptaviðræður Sovét-
manna og íslendinga eiga að hefjast
í Reykjavík 8. október nk.
þeir einungis sent inn uppsagnir
sínar í gær til að fullnægja ákvæðum
samningsins um þriggja mánaða
uppsagnarfrest. Hann kvaðst ekki
hafa á reiðum höndum tölur um út-
gjöld stofnunarinnar vegna sérfræði-
þjónustu en kvaðst telja hæpið að
samningurinn hefði skilað meiri
sparnaði en stefnt var að.
Nesjavalla-
virkjun form-
lega gangsett
Borgarstjórinn í Reykjavík,
Davíð Oddsson, gangsetur form-
lega Nesjavallavirkjun í Grafn-
ingi við hátíðlega athöfn í dag,
laugardag, klukkan 15. Virkjun-
in verður opin almenningi á
morgun, sunnudag.
Framkvæmdum við fyrsta
áfanga virkjunarinnar er nú lokið
og verður hún sett í fullan rekstur
um næstu helgi. Á næstu árum
er gert ráð fyrir 800 Gígavatt-
stunda orku frá virkjuninni, sem
er hluti virkjanakerfís Hitaveitu
Reykjavikur. Nemur þetta 25-30%
af áætlaðri ársorku næstu ára.
Nesjavallavirkjun verður opin
almenningi til sýnis á morgun,
sunnudaginn 30. september, milli
klukkan 10 og 17. Verður boðið
upp á kaffiveitingar.
Lán Landsbankans vegna freðfisk- og lagmetiskaupa Sovétmanna:
Sovéskur bankí neitar að veita ábyrgð