Morgunblaðið - 27.11.1990, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 27. NÓVEMBER 1990
27
Forsetakosningarnar í Póllandi:
Oþekktur milljóna-
mæringur vinsælli en
forsætisráðherrann
Lech Walesa sigraði en kjósa þarf á
ný milli efstu manna í næsta mánuði
Varsjá. Reuter, The Daily Telegraph.
Verkalýðsleiðtoginn Lech Wa-
lesa hlaut flest atkvæði fram-
bjóðenda í forsetakosningunum
í Póllandi á sunnudag. Walesa
hlaut þó ekki tilskilinn meiri-
hluta atkvæða og fer því fram
önnur umferð 9. desember.
Keppinautur Walesa í síðari um-
ferðinni verður Stanislaw Tym-
inski, pólskur kaupsýslumaður
sem hagnast hefur erlendis, en
hann bar óvænt sigurorð af Tad-
eusz Mazowiecki, forsætisráð-
herra, sem var þriðji. Þykir sú
niðurstaða gífurlegt áfall fyrir
Mazowiecki og ríkisstjórn Sam-
stöðu, sem gripið hefur til harka-
legra og óvinsælla aðgerða í því
skyni að endurreisa efnahag
landsins.
Þegar niðurstöður lágu fyrir í 48
af 49 kjördæmum Póllands hafði
Walesa fengið 39,05 prósent at-
kvæða, Tyminski 23,98 og Mazowi-
ecki 17,5. Þrír menn til viðbótar
voru í framboði, Wlodzimierz Cim-
oszewicz, fyrrum kommúnisti, hafði
hlotið rúm níu prósnet atkvæða,
Roman Bartoszcze, frambjóðandi
bændahreyfingarinnar, um átta
prósent og þjóðernissinninn Leszek
Moczulski rúm tvö.
Vændur um lygar og lýðskrum
Skoðanakannanir höfðu gefið til
kynna að Walesa nyti mestra vin-
sælda meðal alþýðu manna og að
Mazowieeki yrði í örðu sæti á und-
an Tyminski. Tyminski, sem er 42
ára milljónamæringur, var gjörsam-
lega óþekktur í heimalandi sínu þar
til fyrir mánuði er hann kunngerði
að hann hygðist gefa kost á sér í
forsetakosningunum, fyrstu al-
fijálsu kosningunum sem fram fara
í Póllandi frá lokum síðari heims-
styijaldarinnar. Málflutningur
Tyminskis féll greinilega í fijóan
svörð en hann hét því að leggja
sitt af mörkum til að Pólveija gætu
notið hagsældar og efnahagslegs
Reuter
Stanislaw Tyminski ræðir við
fréttamenn í Varsjá í gær en
hann varð óvænt í öðru sæti í
forsetakosningunum sem fram
fóru á sunnudag. Eiginkona
hans, Graciela, fylgist með.
sjálfstæðis til að unnt reyndist að
innleiða „lýðræði peninganna“ eins
og hann nefndi þetta helsta stefnu-
mál sitt. Andstæðingar Tyminskis
vændu hann um ómerkilegt lýð-
skrum og dagblöð pólsk fullyrtu að
maðurinn væri geðbilaður lygari er
hann lýsti yfir því að Mazowiecki
forsætisráðherra hefði gerst sekur
um landráð þar eð hann hefði selt
útlendingum mörg traustustu fyrir-
tæki Póllands á útsöluverði.
Vaxandi örvænting
Fréttaskýrendur höfðu á orði að
góð kosning Tyminskis sýndi að
örvæntingar væri tekið að gæta
meðal almennings vegna þeirra
harkalegu efnahagsaðgerða sem
ríkisstjórn Samstöðu hefði gripið
til. Alþýða manna hefði alltjent ver-
Tadeusz Mazowiecki, forsætisráðherra Póllands, greiðir atkvæði í
forsetakosningunum á sunnudag. Kjósendur höfnuðu Mazowiecki
og bendir allt til þess að hann muni segja af sér sem forsætisráðherra.
ið reiðubúin að greiða óþekktum
manni atkvæði sitt þótt stefna hans
væri í besta falli óljós í þeirri von
að hann gæti frelsað þjóðina úr
viðjum skorts og fátæktar. Á sama
hátt hefði Mazowiecki sýnilega ver-
ið hafnað á þessum forsendum en
hann hafði áður lýst yfir því að
hann myndi segja af sér sem for-
sætisráðherra næði hann ekki kjöri.
Tyminski hefði einkum notið stuðn-
ings lítt menntaðra kjósenda á
landsbyggðinni og í meðalstórum
borgum og sagði einn stjórnmála-
skýrenda dagblaðsins Gazeta Wy-
borzca, málgagns ríkisstjórnar
Samstöðu, að þeir sem studdu Tym-
inski hefðu í senn misskilið og hafn-
að björgunaraðgerðum stjórnvalda
á efnahagssviðinu.
Tyminski fagnaði úrslitunum
ákaft og lét í Ijós þá von að Walesa
drægi sig í hlé en hann hafði áður
látið að því liggja að svo kynni að
fara yrði Tyminski keppinautur
hans í síðari umferðinni. „Walesa
virðist óttast það mjög að mæta
mér í síðari umferðinni. Standi hann
við stóru orðin hættir hann við og
fer í veiðiferð," sagði Tyminski í
gær og bætti við að sig langaði
mest til að hefjast handa þegar í
stað, bretta upp ermamar og taka
til við að gera pólsku þjóðina ríka.
Styður Mazowiecki Lech
Walesa?
Þegar fyrstu tölur voru birtar á
sunnudagskvöldið ítrekaði Mazowi-.
ecki þá yfirlýsingu sína að hann
myndi segja af sér sem forsætisráð-
herra yrði honum hafnað í forseta-
kosningunum. Nokkrir þekktir
stuðningsmenn forsætisráðherrans
spáðu því í gær að hann myndi
styðja Walesa í síðari umferðinni í
þeirri von að geta með því móti
komið í veg fyrir að Stanislaw Tym-
inski yrði forseti Póllands. Stuðn-
ingsmenn forsætisráðherrans
vændu Walesa um valdagræðgi og
yfirgang í kosningabaráttunni en
Walesa svaraði fyrir sig með því
að saka Mazowiecki um undirlægju-
hátt gagnvart kommúnistum, sem
enn eiga fulltrúa á þingi þar eð 65%
sæta' í neðri deild voru undanskilin
í kosningunum í júní í fyrra. Að
auki greinir þá Walesa og Mazowi-
ecki á um hvert skuli vera hlutverk
forseta en Walesa hefur boðað að
færa eigi aukið framkvæmdavald í
hendur honum.
Sjónvarpstœki
Sjónvarps-
myndavélar
Hljómtœkja-
samstœður
Bretland:
Breskur kafbátur
grandar fiskibáti
St. Andrews. Frá Guðmundi H. Frímannssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
Sl. fimmtudag grandaði breskur kafbátur skoskum fiskibáti og
áhöfnin fórst á Clyde-firði vestur af Glasgow. Þingmenn Verka-
mannaflokksins og fulltrúar sjómanna hafa krafist opinberrar
rannsóknar.
Kafbáturinn HMS Trenchant
lenti í vörpu bátsins Antares sl.
fimmtudag, þar sem báturinn var
við veiðar á Clyde-firði við vestur-
strönd Skotlands. Kafbáturinn
sökkti bátnum og íjögurra manna
áhöfn fórst.
Archie Hamilton, aðstoðarvarn-
armálaráðherra, lýsti því strax
yfir á föstudag, að varnarmálaráð-
uneytið myndi rannsaka málið.
Frá árinu 1970 hafa 19 bátar
sokkið á svipuðum slóðum og talið
er að helmingur þeirra a.m.k. hafi
sokkið vegna breskra kafbáta.
Þetta er í fyrsta sinn, sem flotinn
viðurkennir, að hafa orðið sjó-
mönnum að bana.
Á sunnudag kom í ljós, að kaf-
báturinn var við æfingar á firðin-
um. Talsmenn sjómanna hafa lýst
því yfir, að það sé óviðunandi, að
æfmgar fari fram á sömu slóðum
og bátar séu við veiðar. Nokkrir
þingmenn Verkamannaflokksins
hafa krafist opinberrar rannsókn-
ar á þessu atviki. Þeir segja Clyde-
fjörðinn líkjast æ meir Bermúda-
þríhyrningnum, þar sem bátar
hverfi sporlaust.
Stjórnendur kafbáta geta hæg-
lega áttað sig á staðsetningu fiski-
bátanna, en þeir geta ekki numið,
hvar netin eru eða vörpurnar.
ERLENT
K-
Dags. 27.11 1990
VAKORT
4507 2900
4548 9000
4543 3700
4543 3700
4929 541
Kort frá Kuwait
4506 13** 4966
4507 13** 4921
4547 26** 4552
4508 70** 4507
0003 2489
0027 9424
0000 2678
0001 5415
675 316
sem byrja á nr.:
66** 4509 02**
04** 4921 90**
41** 4560 31**
77** 4966 82**
Afgreiðslufólk vinsamlegast takið ofangreind kort
úr umferð og sendið VISA íslandi sundurklippt.
VERÐLAUN kr. 5000,-
fyrir að klófesta kort og vísa á vágest.
VISA ÍSLAND
K
Feröaviðtœki
Útvarpsvekjarar
Gœðatœki fyrir
þig og þína!
SMrm&
NORLAND
Nóatúni 4 - Sími 28300
Þú svalar lestraiþörf dagsins
ásíðum Moggans!