Morgunblaðið - 12.12.1990, Qupperneq 22

RSL
22
oeer íiaaMaaaa sr HUOA.auxivaiM aiGAjavruoHOM
MORGT7NBEAÐIГMIÐYIKUDAGUR 12: UESEMBER1990
V
NORRÆNA RAÐHERRANEFNDIN
auglýsir nýjar stöður hjá framkvæmdanefndinni:
1. UPPLÝSINGARÁÐUNAUT
2. RÁÐUNAUT UM ALMENN MENNINGARMÁL
3. RÁÐUNAUT VARÐANDI UMHVERFISMÁL
4. RÁÐUNAUT UM FJÁRHAGSMÁL OG FJÁRMÁLASTEFNU
5. TVO STARFSMENN VIÐ ÚTGÁFUSTÖRFIN
6. RÁÐUNAUT VIÐ SKRIFSTOFUSTJÓRNUN
einnig
7. ÞRJÁ STARFSMENN SEM MUNU BERA ÁBYRGÐ Á AÐ
BYGGJA UPP OG REKA NORRÆNAR UPPLÝSINGASKRIF-
STOFUR, SEM STOFNA Á í TALLINN, RIGA OG VILNIUS.
Someiginiegt fyrir ollar stöðumor:
Starlsmaður við skrifstoluoa.
Umsækjondi ó oð hofa stoðgóðo,
fræðilego og hognýto menntun. Storf-
ið útheimtir reynslu í stjórnun hjó
opinberum eðo einkostofnunum. Skil-
yrði róðningor er oð viðkomandi
hofi vold ó dönsku, norsku eðo
særisku, bæði skriflego og munnlego.
Þrír starlsmenn sem eiga að bera
ábyrgð á að byggia upp od reka
nurrænar uppiýsingaskrilstolur, sem
stolna á í Tallinn, Riga og Vilnius.
Þess er krofist oð umsækjondi hofi
hóskólomenntun eðo oðro fromholds-
menntun og reynslu í stjórnun við
opinbero eðo einkostofnun.
Róðningor eru tímobundnar með
samningi til 3ja óro í útgófustörfum
og 4ro óra i hinum, með möguleikum
ó fromlengingu.
Storfið útheimtir ennfremur góðo mólo-
kunnóttu, gjornon í einhverju bolt-
nesku tungumólonno ósomt rússnesku.
Umsóknir skulu skrifoðor ó eyðublöð
skrifstofunnor. Þou ósamt stöðulýsingu
mó ponta með meðfylgjondi klippi-
miðo eðo nólgast þau í móttöku skrif-
stofunnor (sjó eftirforondi heimilis-
fong).
\
Umsóknorfrestur er til 31. desember
1990.
Umsóknir sendist til:
Ríkisstorfsmenn eigo rétt ó fríi fró
störfum ó róðningortímanum.
Róðning er tímobundin með somningi
til 2jo óro með möguleikum ó from-
Nordiska Ministerradet,
Store Strandslræde 18, DK-1255
Köbeobavn K.
Norræna ráðherranefndin er samvinnustofnun ríkisstjórna Norðurlanda. Samvinnan
snertir flest meginsvið samfélagsins. Skrifstofunni er skipt upp í fimm sérdeildir; fjár-
hags- og stjórnsýsludeild, upplýsingadeild og skrifstofu framkvæmdastjóra.
X-
Jag önskar information um tjánsten som
(Ég óska eftir nánari upplýsingum um starfið)
samt ansökningsblankett sánt till
(sent til ásamt umsóknareyðublaði)
Namn(nafn)—
Adress(heimili)-
Auðkennið umslagið með „Tjansteansökan"
Stjórnarskrá. Til hvers?
eftir Krislján
Torfason
í öllum ríkjum, að minnsta kosti
þeim ríkjum er vilja.telja sig til
lýðræðisríkja, hafa þjóðfélagsþegn-
arnir sett sér ákveðnar grundvall-
arreglur. Þessum leikreglum lýð-
ræðisins er gert hærra undir höfði
en almennum lögum og er meðal
annars erfiðara að breyta þeim.
Ein af grundvallarreglum
íslensku stjórnarskrárinnar er
þrískipting ríkisvaldsins í löggjaf-
arvald, framkvæmdavald og dóms-
vald, sbr. 2. gr. Þessi regla er nokk-
urskonar öryggisventill og felur
það m.a. í sér að dómsvaldinu er
falið að hafa eftirlit með störfum
framkvæmda- og löggjafarvalds.
Önnur regla kveður á um heimild
framkvæmdavaldshafa til að setja
bráðabirgðalög. Sú regla hefur
sætt gagnrýni undanfarin ár, eink-
um þó frjálsleg túlkun fram-
kvæmdavaldshafa á hugtakinu
„brýn nauðsyn".
Fyrir alþingi liggur nú frumvarp
til staðfestingar á bráðabirgðalög-
um er sett voru 3. ágúst sl. til
þess að kollvarpa dómi félagsdóms
um gildi samninga háskólamennt-
aðra starfsmanna ríkisins.
I sjónvarpsþætti þriðjudaginn 4.
desember sagði forsætisráðherra:
„ ... félagsdómur er ekki venjuleg-
ur dómstóll heldur dðmstóll sem
sker úr í vinnudeilum".
Forsætisráðherra hefur ekki rétt
á því að rýr'a gildi dómstóla iýðveld-
isins, eins og virðist mega lesa úr
þessum orðum. Félagsdómur er
skipaður og starfar samkvæmt lög-
um nr. 80/1938. Félagsdómur er
sérdómstóli og vali dómenda er
ætlað að tryggja að þar fjalli um
þeir er hafi sérþekkingu á þeim
málum er undir dómstólinn heyra.
I þessum málum er félagsdómur
æðsti dómstóll landsins. Dómur
hans er endanlegur og honum verð-
ur ekki áfrýjað. Það gefur þessari
umræddu dómsúrlausn aukið vægi
að þar var fjölskipaður dómur ein-
róma. Þar voru engin sératkvæði.
Að framkvæmdavaldið ógildi á
þennan hátt dóm æðsta dómstóls
landsins er nýmæli, sem ekki
stenst.
Lítum á tímasetningar í þessu
máli. í maí 1989, að loknu verk-
falli, gerir ríkisvaldið samning við
BHMR. í samningnum var ákvæði,
sem í raun átti að tryggja viðsemj-
anda ríkisins sömu hækkanir og
aðrir, auk þeirra hækkana sem
kveðið var á um í samningi BHMR
við launanefnd ríkisins. I febrúar
1990 gera ASÍ og VSÍ kjarasamn-
ing. Sagt er að hann byggist á því
að samningur BMHR verði felldur
úr gildi. Lýsti VSÍ því yfir, þrátt
fyrir að ekkert ákvæði þess efnis
væri í samningi þeirra, að ef BHMR
fengi hækkun myndu þeir einnig
veita sínum viðsemjendum sömu
hækkun og þar með væri „þjóðar-
sátt“ stefnt í voða. Það er þessi
yfirlýsing BSÍ sem kemur til með
Nú fcerðu
betrí ávöxtun
á Sparíleið 4!
Þann 7. desember sl. hœkkubu vextir Sparileibar 4
í 6,5% umfram verbtryggingu,og haldast
óbreyttir nœstu sex mánubi.
m
Sparileib 4 er opin til úttektar tvo
mánubi á ári, í janúar og júlí,
► svo framarlega sem
binditími reikningsins sé
orbinn a.m.k. 24 mánubir.
Tryggbu sparifé þínu örugga ávöxtun
ISLANDSBANKI
- í takt við nýja tíma!
Sparileiðir íslandsbanka eru fyrir fólk
sem fer sínar eigin leiðir í spamaði!
Kristján Torfason
„Þingmenn hafa unnið
eið að því að virða
stj órnarskrána. Þeir
verða að taka afstöðu
til þess hvort þeir vilja
festa það í sessi að
framkvæmdavaldið
geti ógilt dóm æðsta
dómstóls landsins þeg-
ar því býður svo við að
horfa.“
að valda víxlhækkunum í þjóðfélag-
inu. Ekki samningur BHMR. For-
maður VSÍ sagði að þessu hefðu
þeir heitið sínum viðsemjendum og
þeir stæðu að sjálfsögðu við sín
orð. Auðvitað datt engum í hug að
gera ráð fyrir að ríkisstjórnin stæði
við sín orð, eða hvað?
Meðan tími var til reyndi ríkis-
valdið lítið til að taka upp viðræður
við BHMR. Tækifæri var til að
leggja fyrir alþingi frumvarp til
laga er bannaði að aðrir samningar
hækkuðu í samræmi við samning
BHMR, áður en allir frestir voru
útrunnir. Með því að vanrækja það
var ríkisstjórnin að koma á því
ástandi er réttlætti, að þeirra mati,
„bráða nauðsyn" í skilningi stjórn-
arskrárinnar.
Efnislega er ekki um það að
ræða að aðilar að kjarasamningi
BHMR hafi átt rétt á ákveðnum
krónufjölda fyrir óunna vinnu eins
og forsætisráðherra hefur látið að
liggja. Um er að ræða að samning-
urinn gaf þeim rétt á tiltekinni
hækkun launa umfram aðra. Rétt-
indi eru eign. Eignarrétturinn er
varinn í stjórnarskránni. Því er sú
spurning vissulega réttmæt, hvort
afnám þessara réttinda með marg-
umræddum bráðabirgðalögum
brýtur ekki í bága við 67. gr. stjórn-
arskrárinnar.
Nú liggxir fyrir dómstólum að
dæma um hvort þessar aðgerðir
rúmist innan ákvæða stjórnar-
skrárinnar.
Þingmenn hafa unnið eið að því
að virða stjórnarskrána. Þeir verða
að taka afstöðu til þess hvort þeir
vilja festa það í sessi að fram-
kvæmdavaldið geti ógilt dóm æðsta
dómstóls landsins þegar því býður
svo við að horfa. Þeir verða að
gera það upp við sig hvort þeir
vilja að við búum í réttarríki. Þeir
verða nú að taka afstöðu á hinu
háa alþingi hvort þeir leggja þess-
um vinnubrögðum ríkisstjórnarinn-
ar lið. Geri þeir það, verða þeir
jafnframt að meta það við eigin
samvisku hvort þeir eru hæfir til
setu á alþingi þegar í ljós kemur
að með atkvæði sínu hafa þeir brot-
ið gegn stjórnarskránni.
Umræður um hvort bráðabirgða-
lögin hafi verið sett með réttum
löglegum hætti og hvort þau brjóta
efnislega í bága við stjórnarskrána
hafa ekki neitt með það að gera
hvort svokölluð þjóðarsátt er góð
eða vond. Það væri efni í aðra grein
að íjalla um það.
Höfundur er bæjarfógeti.