Morgunblaðið - 08.01.1991, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 8. JANUAR 1991
AFLEIÐINGAR OVEÐURSINS A NORÐURLANDI
Rafmagn að mestu komið á aftur á Norðurlandi:
Næm 500 staurar í raflín-
um brotnuðu í óveðrínu
Með hringtengingu byggðalína
tókst að -flytja raforku frá Sigöldu-
virkjun austur og norður um til Akur-
eyrar og Sauðárkróks, en á sama
-tíma var flutt orka frá Brennimel í
Hvalfirði vestur og norður um til
Vestfjarða og vesturhluta Norður-
lands.
í frétt RARIK er yikið að umræðu
um röskún á þjónustu ýmissa stofn-
ana vegna rafmagnsleysis. Tekið er
fram, að þrátt fyrir að þungamiðja
varaafls raforku verði ætíð hjá raf-
orkufyrirtækjunum, hafhverið lögð á
Aldrei fyrr jafn margir staurar
brotnað í einu áhlaupi. Tjón RARIK
að minnsta kosti 50 milljónir króna
ALLS er vitað um tæplega 500 staura sem brotnuðu í línum Rafmagn-
sveitna ríkisins í veðuráhlaupinu í síðustu viku og um helgina, og hafa
ekki áður brotnað jafn margir staurar í einu áhlaupi eða rafmagns-
leysi varað í jafn langan tíma. Tjónið er metið á tugi milljóna króna,
og miðað við að hver staurastæða kosti að meðaltali yfir 100 þúsund
krónur, eins og fram hefur komið hjá Kristjáni Jónssyni rafmagnsveitu-
stjóra í Morgunblaðinu, er Ijóst að tjónið á staurum nemur að minnsta
kosti 50 milljónum króna. I frétt frá Rafmagnsveitum rikisins er það
þakkað hringtengingu byggðalína, að hægt var að sjá stærstu þéttbýlis-
kjörnum á Norðurlandi og Vestfirðingum fyrir rafmagni þegar mest
mæddi á.
Þau svæði sem verst urðu úti í
áhlaupinu eru Austur-Húnavatns-
sýsla, Skagafjörður, Eyjafjörður og
Suður-Þingeyjarsýsla. Starfsmenn
RARIK unnu dag og nótt við að
gera við brotnar og slitnar línur,
segir í frétt RARIK, og voru aðstæð-
ur mjög erfiðar. Allir tiltækir starfs-
menn frá öðrum rekstrarsvæðum
RARIK voru kallaðir til með nauð-
synlegt varaefni og búnað. Að auki
lögðu björgunarsveitir, vinnuflokkar
og einstaklingar mikið af mörkum
og þakkar RARIK þeim ómetanlega
aðstoð við að koma rafmagni á aftur.
í frétt frá RARIK segir að hefðu
dreifikerfi Rafmagnsveitnanna verið
hönnuð og reist með það að mark-
miði að standast slík áhlaup, þá hefði
það kostað milljarða króna aukalega
og að það hefði komið fram í hærra
raforkuverði til notenda, auk' þess
sem engan veginn væri öruggt að
sterkbyggðari dreifíkerfí stæðust öll
áhlaup íslenskrar veðráttu.
Flugið að
niestii kom-
ið í samt lag
FLUG er að mestu komið í lag
eftir erfiðleikana í síðustu viku.
Flestir af þeim sem tepptust um
áramótin hafa komist til síns
heima.
Flugleiðum tókst að fljúga til Vest-
fjarða um helgina, nema hvað ekki
var hægt að komast til Þingeyrar.
Er það eini áætlunarstaðurinn sem
ekki hefur verið flogið til frá því
fyrir áramót. Um 40 manns biðu í
gær eftir flugi til og frá Þingeyri.
Flogið var til Patreksfjarðar á laug-
ardag en ekki í gær og biðu um 50
manns eftir fari á þeirri flugleið.
Flugleiðir voru með nokkum veginn
hreint borð á öðrum leiðum, sömu- '
leiðis Amarflug innanlands hf.
það áhersla að stofnanir séu hver
fyrir sig ábyrg fyrir sínu varaafli.
„Þannig er það í verkahring Póst-
og símamálastofnunar að sjá um
varaafl sem nauðsynlegt er fýrir út-
varp, fjarskipti og síma. A sama
hátt er það sjúkrahúsa, flugmála-
stjórnar, hitaveitna og vatnsveitna
að sjá fyrir því varaafli þarf til að
halda uppi nauðsynlegri þjónustu
þessara aðila í neyðartilvikum," seg-
ir þar.
Þá segir í tilkynningu RARIK að
þrátt fyrir að öryggi orkudreifingar
hér sé svipað og á hinum Norðurlönd-
unum og um leið með því sem best
gerist í heiminum, megi alltaf búast
við áföllum í svo harðbýlu landi sem
ísland er. „Starfsmenn Rafmagn-
sveitnanna leggja sig fram um að
stytta þann tíma sem rafmagnslaust
er eins og frekast er unnt, en þó er
aldrei hægt að koma í veg fyrir að
einstaka notendur verði rafmagns-
lausir um einhvem tíma. Rafmagn-
sveitur ríkisins biðja notendur á
Norðurlandi, sem og aðra, að sýna
þolinmæði og skilning á þessum
málum, jífnframt því sem þeir eru
beðnir velvirðingar á umtalsverðum
óþægindum."
Brotnir
rafmagnsstaurar
í óveðrinu
2.-5. jan. 1991
Hver depill táknar
um 10 brotna staura
A Noröurlandi vestra brotnuöu
um 250 staurar, en á Noröur-
landi eystra um 240 staurar.
Heimild: Ralmagnsveilur ríkisins,
skv lauslegri talningu 7. jan. 1991
Morgunblaðið/Matthías Jðhannsson
Skemmdirá Siglufirði
Mikið tjón varð á nokkrum húsum í óveðrinu sem gekk yfir Siglufjörð
í síðustu viku. Gert hefur verið við húsin til bráðabirgða en ekki
hefur verið hægt að eiga við varanlegar lagfæringar. Myndin var
tekin af skemmdum á íbúðarhúsi við Kirkjustíg. Járn fauk af þaki
og skella kom í múrhúðun, eins og sést á myndinni.
Rafmagnsleysið í Austur-Húnavatnssýslu;
Júgiirbólga í kýmar
Mesta tjón sem um getur á veitukerfi
rafmagns á Norðurlandi vestra
Blönduósi.
ÞAÐ er ljóst að gífurlegt tjón hefur orðið í óveðrinu sem gengið hef-
ur yfir vestanvert Norðurland á undanförnum dögum. Um 250 raflínu-
staurar hafa brotnað, u.þ.b 40 mjólkurframleiðendur í Austur-Húna-
vatnssýslu með um 770 kýr voru án rafmagns, sumir á fjórða sólar-
hring og nokkrir hafa eldki enn fengið rafmagn. Mikil verðmæti hafa
farið til spillis á kúabúunum og sums staðar hafa kýrnar fengi júgur-
bólgu upp úr þessum vandræðum. Símakerfið í sýslunni var meira
og minna úr skorðum og gekk fólki erfiðlega að koma boðum sín á milli.
Haukur Ásgeirsson rafyeitustjóri
á Blönduósi sagði í samtali við Morg-
unblaðið síðdegis í gær að i A-Hún.
ætti eftir að gera við raflínuna fram
í Laxárdal og að bænum Kambakoti
við Skagaströnd. í Skagafirði væri
eftir að gera við í Fljótum, Sléttuhlíð
og Unadal og Deildardal við Hofsós
og væri óvíst hvort viðgerð lyki um
kvöldið. Veður versnaði í gær og
sagði Haukur að það tefði viðgerða-
vinnuna.
Haukur vildi koma á framfæri
þakklæti til þeirra ijölmörgu sem
hefðu lagt rafmagnsveitunum lið á
undangengnum sólarhringum. Þar
hefði enginn brugðist þegar til hans
var leitað og til dæmis nefndi hann
að RARIK hefði fengið lánaða um
30 farsíma hjá almenningi og hefði
það létt skipulag við viðgerðir veru-
lega.
Viðgerðarmenn Pósts og síma
lagfærðu ljósleiðarastrenginn á Lax-
árdalsheiði á laugardag og komst
síminn hér í lag rétt fyrir miðnættið
á laugardagskvöld.
Páll Svavarsson mjólkurbússtjóri
Enn rafmagnslaust í Reykjahverfi;
Mamma er að þvo frystikistuna
- segir ung heimasæta á Rein
Húsavík.
Á Húsavík eru rafmagnsmálin komin í gott lag og atvinnulífið að
komast í samt lag eftir erfiðleikana í síðustu viku. Straumur komast
á bæinn klukkan 18 á laugardag en fór aftur af klukkan 22 um
kvöldið og kom ekki fyrr en um nónbil á sunnudag. Það hefur
haldist síðan. Sjónvarp og báðar útvarpsrásir Ríkisútvarpsins heyr-
ast og sjást en Stöð 2 hefur ekki sést.
Björgunarsveitin Garðar er enn
að störfum og hefur verið frá því
á miðvikudagskvöld. I gær var tólf „
manna flokkur að berja ísingu af
raflínum sem uppi standa í Reykja-
hverfi. Það er mikið og erfitt verk.
„Línumennirnir
vinnuþjarkar"
Ástandið er verra í sveitunum
en á Húsavík. Árni Vilhjálmsson,
veitustjóri í Suður-Þingeyjarsýslu,
segist ekki hafa tölu á þeim staur-
um sem brotnað hafa enda sé það
ekki einhlítur mælikvarði á ástand-
ið. Ámi var staddur í Ljósavatns-
skarði þegar fréttaritari ræddi við
hann um miðjan dag í gær og fór
veðrið þá versnandi. Stærstu svæð-
in sem þá voru rafmagnslaus eru
Reykjahverfi og bæirnir í út-
Hvömmum í Aðaldal. „Við erum
nú að reyna að koma straumi á
Fosshól og höfum vonir um að
flestir bæir verði komnir inn í
kvöld, nótt eða á morgun. Nema
að hann geri vitlaust veður. Við
eigum nú í miklum erfiðleikum með
línuna fram Köldukinn og hér í
Ljósavatnsskarði þó á henni sé
straumur. Það er svo mikil ísing
en við erum að reyna að beija af
svo ekki verði frekari slit eða
staurabrot. En ástandið er ekki
gott. Línumennirnir mínir eru mikl-
ir vinnuþjarkar og skil ég ekki
hvaða þrek þeir hafa til að standa
í þessu en þeir virðast ekkert vera
að gefa sig,“ sagði Árni.
„Spilum og lesum við kerti“
í Reykjahverfi er ástandið verst
og í gær átti fréttaritari tal við
heimasætuna í Rein, Stellu Stef-
ánsdóttur sem er ellefu ára. Hún
lýsti ástandinu svo: „Þetta er svo
sem allt í lagi. Skólinn átti ekki
að byija eftir jólafrí fyrr en á morg-
un svo við höfum ekkert misst úr
í skólanum. Mér hefur ekkert leiðst.
Pabbi er bara meira heima en eins
og þú veist er hann alltaf í bygg-
ingavinnunni á Húsavík. Við höfum
x ágætan hita en mamma verður að
sjóða við gas. Svo spilum við svo-
lítið og lesum við kertaljós.
Mamma er niðri á verkstæði að
þvo frystikistuna því það þurfti að
losa hana. Það var farið með allt
úr henni út í frystihúsið á Húsavík
svo það skemmdist ekki. Þeir segja
að við fáum rafmagn í fyrsta lagi
á morgun og þá sitja þeir fyrir sem
hafa kúabú og svo Hveravellir,
þeir þurfa að fá ljós í gróðurhús-
in,“ sagði Stella.
Fréttaritari.
Morgunblaðið/Jón Sigurðsson
Bensín- olíudælur bensínstöðv-
anna á Blönduósi urðu óvirkar
fyrst þegar rafmagnið fór af
Blönduósi. Þurfti þá að kalla út
olíubíla til að dæla á bíla og tæki
viðgerðarflokka RARIK, Pósts
og síma og björgunarsveitanna.
sagði að geysilegur samdráttur hefði
orðið í innlagðri mjólk í mjólkursam-
lag A-Hún. þessa síðustu daga.
Sagði Páll að mikilli mjólk hefði
verið hellt niður á nokkrum bæjum
þar sem ekki hefði verið hægt að
kæla hana. Hann sagði ennfremur
að bændur hefðu átt erfítt með að
hafa samband til að gera vart við
vandræði sín en meiru hefði mátt
bjarga ef menn hefðu komið vanda-
málum sínum á framfæri. Til dæmis
um þetta sagði Páll að einn bóndi
hefði fengið til sín mjólkurbíl með
vatnsfarm handa kúnum því vatns-
laust hefði verið á bænum.
Það er ljóst að þar sem rafmagns-
leysi varð í A-Hún. voru um 40
mjólkurframleiðendur með um 770
mjólkurkýr og er þetta um 75% kúa-
stofnsins í A-Hún. Tjónið sem mjólk-
urframleiðendur urðu fyrir er mikið
og ekki eru öll kurl komin til grafar
því margar kýmar eru nú þegar
komnar með júgurbólgu og við þess-
ar aðstæður lækkaði nyt kúnna.
Óvíst er hve langan tíma það tekur
fyrir kýrnar að ná eðlilegri nyt á ný.
Jón Sig