Morgunblaðið - 08.01.1991, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ VIÐSKEPTI/AIVINNULÍF ÞRIÐJUDAGUR 8. JANÚAR 1991 '
29
Bretland
Asil Nadir ákærður
St. Andrews, frá Guðmundi H. Frímannssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
ASIL Nadir, framkvæmdastjóri og aðaleigandi Polly Pecks, sem er í
höndum fjárhaldsmanna, hefur verið formlega ákærður fyrir þjófnað.
Asil Nadir var handtekinn stuttu
fyrir jól þegar hann sneri heim frá
Tyrklandi, þar sem hann hefur selt
mörg af fyrirtækjum sínum til að
greiða eigin skuldir vegna falls Polly
Pecks.
Var hann yfirheyrður ásamt
tveimur öðrum starfsmönnum fyrir-
tækisins. Asil Nadir var fonniega
ákærður fyrir þjófnað á 25 milljónum
sterlingspunda eða 2,5 milljörðum
ÍSK. Honum var sleppt gegn trygg-
ingu upp á 350 milljónir ÍSK, en
varð að láta breskt vegabréf sitt af
hendi.
Verð á hlutabréfum í Polly Peck
hrapaði 21. september sl., þegar
fréttist, að rannsóknarlögreglan
gerði húsleit hjá fyrirtækinu South
Audley Management, sem er í eigu
Nadirs og átti hlutabréf í Polly Peck.
í lok október tóku fjárhaldsmenn við
fyrirtækinu, en_ skuldir þess námu
130 milljörðum ÍSK, þegar verðhrun-
ið átti sé stað. Þetta er mesta verð-
hrun í sögu breska hlutabréfamark-
aðarins.
Svíþjóð
Wallenberg-veldið íhættu
Fyrirtækið Saab-Scania hefur tapað verulega á bílasmíðinni og væntan-
leg aðild landsins að EB er ógnun við fyrirtæki fjölskyldunnar
ÞETTA eru erfiðir tímar fyrir fremsta iðnjöfur Svíþjóðar, Peter
Wallenberg. Saab-Scania fyrirtækið hans, sem meðal annars smíðar
bíla, vörubíla og flugvélar, hefur að undanförnu tapað verulega á
bilasmíðinni. Og nú eru sænsk yfirvöld að færast undan fyrirhuguð-
um kaupum á 110 Gripen orustuþotum frá Saab, en smíði þeirra
er þegar komin tvö ár eftir áætlun og um 80 milljörðum íslenzkra
króna umfram áætlun.
En Wallenberg á við fleiri vanda-
mál að glíma en erfiðleika Saab.
Hann og ijölskylda hans stjórna
fyrirtækjum sem velta um þriðjungi
heildarveltunnar í Svíþjóð, sem alls
nemur nærri 9.100 milljörðum
króna. Auk Saab er hér meðal ann-
ars um að ræða fjarskiptafyrirtæk-
ið L.M. Ericsson, heimilistækja-
framleiðandann Electrolux og raf-
orkurisann ABB. Nú eiga Svíar við
mikla efnahagsörðugleika að stríða,
og hefur ríkisstjórn Ingvars Carl-
sons ákveðið, með samþykki þings-
ins, að sækja utn aðild að Evrópu-
bandalaginu. Sú aðild á eftir að
ógna yfírráðum Wallenbergs yfir
öllum þessum fyritiækjum
Til þessa hafa takmarkanir á
erlendum fjárfestingum í Svíþjóð
verndað Wallenberg-ættina. En
samkvæmt reglum EB verða þessar
takmarkanir felldar úr gildi, og
gæti það orðið strax í apríl n.k. „Ég
get ekki ímyndað mér að við verðum
undanþegnir þessum reglum EB,“
segir Eric Belfrage, helzti fjármála-
ráðgjafí Wallenberg-ættarinnar.
Auk þess er hætt við að forréttindi
setn fylgja hlutabréfum Wallen-
berg-ættarinnar og hafa gert henni
kleift að ráða yfir fyrirtækjum sem
metin eru á rúmlega 3 þúsund millj-
arða króna með aðeins 275 millj-
arða króna hlutafjáreign, verði af-
numin.
Misheppnuð kaup
Ráðgjafar fjöiskyldunnar segja
að Wallenberg sé alls ekki af baki
dottinn, og að hann ætli að beijast
af hörku fyrir að halda veldi sínu.
Þeir segja að til að afla fjár sé
hann að hugsa um að selja 15%
hlut sinn í lyfjagerðinni Astra. Einn-
ig er hugsanlegt að hann selji hlut
sinn í norræna flugfélaginu SAS,
en hann og félagar hans eiga
stærsta hlut allra einstaklinga í
félaginu. Nú hafa hlutabréf lækkað
um 40% á sænskum verðbréfamörk-
uðum frá því í júlí í sumar, og má
þá gera ráð fyrir að erlendir aðilar
sýni fljótlega áhuga á kaupum.
En Wallenberg virðist hafa gert
skyssu nýlega þegar hann ætlaði
að komast hjá því auðmaðurinn
Sven-Olof Johanson kæmist til
áhrifa hjá Saab-Scania. Keypti
Wallenberg í fyrrasumar 22% hiut
Johanssons í Saab-Scania fyrir um
38,5 milljarða króna í reiðufé, og
var það um 12 milljörðum króna
meira en bréfín voru þá skráð á í
kauphöllum. Wallenberg, sem átti
fyrir 36% hlut í Saab- Scania, ætl-
aði að endurselja þessi bréf hag-
stæðari hluthöfum. En vegna erfíð-
leika hjá Saab situr hann nú uppi
með bréfin sem aðeins eru virt á
þriðjung þess sem hann greiddi fyr-
ir þau.
Wallenberg vill að fyrirtæki hans
greiði sjálf fram úr eigin erfíðleik-
um. En breyttar aðstæður í Evrópu
geta neytt hann til að leita út fyrir
Svíþjóð til að leysa mikla fjár-
magnskreppu fyrirtækjanna. í fyrra
seldi Saab-Scania General Motors
Corp. í Bandaríkjunum helmings-
eign í Saab bíladeildinni. Og jafnvel
L.M. Ericsson, sem rekið er með
hagnaði, gæti þurft að leita eftir
eríendum samstarfsaðilum í harðn-
andi samkeppni á fjarskiptamark-
aðinum. Það er Ijóst að hvernig sem
Wallenberg ætlar sér að leysa fram
úr erfiðleikunum verður leiðin tor-
fær.
Heimild: Business Week.
Fyrirtæki
Námskeið ímeðferð
Danfoss stjórntækja
HÉÐINN hf. hefur að undan-
förnu haldið námskeið í meðferð
Danfoss stjórntækja fyrir ofn-
hitakerfi, snjóbræðslur og fleira.
Námskeiðin hafa verið haldin í
samvinnu við menningar- og
fræðslunefnd Meistarafélags
pípulagningarmanna og Sveina-
félag pípulagningarmanna á
Reykjavíkursvæðinu.
Fyrirlesarar á námskeiðunum
Fjármál
Athugasemd
vegna fjárfest-
ingarlánasjóða
MORGUNBLAÐINÉ hefur borist
eftirfarandi athugasemd frá Má
Elíassyni framkvæmdastjóra
Fiskveiðisjóðs vegna fréttar um
frumvarp, sem birtist í viðskipta-
blaði Morgunblaðsins sl. fimmtu-
dag.
„Það sem þar er haft eftir mér
er að hluta byggt á nokkrum mis-
skilningi auk þess sem ég óskaði
eftir því, að ekkert yrði eftir mér
haft, þar sem fmmvarpsdrög þessi
væru í athugun hjá stjórn Fisk-
veiðasjóða að beiðni Viðskiptaráðu-
neytisins.
Að ég telji hlutafélagaformið sem
slíkt megingallað, eins og fram
kerpur í fréttinni er misskilningur.
Það sem fylgir þar á eftir í viðtalinu
er hins vegar rétt.
Mér leyfist e.t.v. að ítreka, að
ég er eindregið þeirrar skoðunar,
að aðdragandi eða aðlögunartími
að gjörbreyttu rekstursformi, eins
og frumvarpið gerir ráð fyrir, sé
alltof skammur og geti reynzt þeim
fjárfestingarlánasjóðum, sem um
ræðir þungbær kvöð, ef lögfest
! verður."
hafa verið sérþjálfaðir sölumenn frá
Héðni hf*. Inga Dís Geirsdóttir hjá
Héðni sagði að námskeiðin væru
haldin að beiðni pípulagningar-
manna sem hefðu sóst eftir þeim
til að kynnast nýjungum á þessu
sviði. Sérstök áhersla hefur verið
lögð á að kynna nýjungar í tækni
og tækjum frá Danfoss og nýja
íslenska bæklinga sem Héðinn hf.
hefur tekið saman í vinnumöppu. A
námskeiðunum hefur líka verið lögð
mikil áhersla á rétta notkun á tækj-
um og rétt val þeirra eftir aðstæð-
um.
Skráning á næstu námskeið fer
fram á Mælistofu pípulagningar-
manna. Þá er á döfínni að halda
svipuð. námskeið fyrir aðila í sölu-
störfum. Eins eru fyrirhuguð nám-
skeið fyrir hópa frá verkfræðistof-
um um notkun á fjargæslutækjum
og stýrikerfum frá Danfoss.
FINANCIAL TTMES
samdægurs á íslandi.
í dag aukablað um 500
stærstu fyrirtæki Evrópu.
Fylgist með.
Söiustaðir: Hótelverslanir,
Eymundsson, Penninn, Borg,
Matvörumiðstöðin Laugalæk.
FINANCIAL TIMES
Vertu Viðbúinn
Vetrinum með Varaaflgjafa frá
American Power Conversion
Rafhlöður fyrir tölvur
á aðeins 58.764 kr. án vsk.
600 LS varaaflgjafinn getur haldið í gangi 3 x IBM PS/2-30 með 20 MB
hörðum disk og VGA litaskjá í 10 mínútur eftir að rafmagnið er farið.
Erum með varaaflgjafa fyrir litlar tölvur til stórra tölvukerfa. Komum og metum varaaflþörf fyrirtækja.
ÁRMÚLA 38 • 108 REYKJAVÍK • SÍMI 91-678070 • FAX 91-678701