Morgunblaðið - 25.05.1991, Page 4

4
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. MAÍ 1991
VEÐURHORFUR I DAG, 25. MAI
YFIRLIT: Skammt vestur af Bretlandseyjum er hægfara 1.035 mb
hæð, en 998 mb hæð um 300 km suður af Hvarfi. Frá henni ligg-
ur lægðardrag norðaustur um Grænlandssund.
SPÁ: Suðvestan gola eða kaldi. Þokuloft og súld vestanlands en
annars þurrt.
VEÐURHORFUR NÆSTU DAGA:
HORFUR Á SUNNUDAG OG MÁNUDAG: Fremur hæg vestlæg
átt og hlýtt, einkum þó um austanvert landíð. Þokuloft og súld um
suðvestan og vestanvert landið en þurrt og víða léttskýjað eystra.
Svarsími Veðurstofu íslands - Veðurfregnir: 990600.
TAKN:
Heiðskírt
Léttskyjað
Hálfskýjað
Skyjað
Alskyjað
x Norðan, 4 vindstig:
* Vindörin sýnir vind-
stefnu og fjaðrirnar
vindstyrk, heil fjöður
er 2 vindstig.
/ / /
r r r r Rigning
r r r
* r *
r * r * Slydda
r * r
* * *
* * * * Snjókoma
* * *
10 Hitastig:
10 gráður á Celsíus
y Skúrir
*
V El
— Þoka
= Þokumóða
’ , ’ Súld
OO Mistur
—(- Skafrenningur
Þrumuveður
Formaður Sjómannasambandsins:
Fetti ekki fingxir út í
aflakvóta Færeyinga
ÓSKAR Vig’fússon, formaður Sjó-
mannasambands íslands, segir að
hann hafi hingað til ekki viljað
fetta fingur út í aflakvóta Færey-
inga í íslenskri fiskveiðilögsögfu.
Færeyingar hafa fengið heimild
til að veiða 9 þúsund tonn af botn-
fiski í íslenskri lögsögu í ár sem er
nokkuð meira en á síðasta ári.
Hefur Kristján Ragnarsson, form-
aður Landssambands íslenskra út-
vegsmanna, lýst því yfir að hann
telji að við höfum ekki efni á að
gefa Færeyingum þessar veiðiheim-
ildir-og kvóti þeirra sé því út í hött.
Vill hann að samningurinn við Fær-
eyinga verði sleginn af.
Þegar Morgunblaðið leitaði álits
Óskars ' Vigfússonar á aflakvóta
Færeyinga sagði hann:„Ég hef nú
verið frekar jákvæður gagnvart
Færeyingum hvað varðar fiskveiði-
heimildir en hins vegar ber að líta
á að við þurfum á öllum okkar afla
að halda í dag. Ég hef samt ekki
viljað fetta fingur út í þessa litlu
úthlutun sem þarna fer fram.“ Segir
Óskar að mál þetta sé mjög lítið til
umræðu innan sjómannastéttarinn-
ar.
Landssamband íslenskra verslunarmanna:
Fella verður samn-
ingagerð í nýtt form
hækka dagvinnulaun fólks, en
greinilegt væri að til að mynda
verslunin þyldi að greiða hærri laun
væri mið tekið af þeirri yfirvinnu
sem hún taldi sig geta greitt. Samn-
ingar hljóðuðu upp á 45-60 þúsund
króna mánaðarlaun, jafnvel þó við-
urkennt væri að á þeim launum
gæti fólki ekki lifað. Þeir sem ekki
hefðu annað þyrftu að leita á náðir
félagsmálastofnana og það yrðu
býsna margir að gera.
„Það er lífsspursmál fyrir okkar
fólk að komast út úr því kerfi sem
nú er við lýði við gerð kjarasamn-
inga, þetta kerfi hefur stórskaðað
okkar fólk,“ sagði Magnús. Hann
sagði fráleitt að tekið væri mið af
einni starfsgrein, þ.e. fiskvinnslunni
og hvað hún þyldi að greiða og það
síðan látið gilda fyrir alla aðra hópa,
þetta væri ekki eðliiegt. Fólk í fisk-
vinnslu hefði möguleika á hærri
launum í gegnum bónusinn, en
verslunar- og skrifstofufólk sæti
uppi með grunntaxtana, sem væru
nokkurs konar sökklar undir önnur
laun. Vinnuveitendur vildu að sjálf-
sögðu halda þessu grunnlaunum eða
sökklum sem allra lægstum því vit-
að væri að ofan á bættist bónus eða
yfírgreiðsla.
Magnús sagði að verkalýðshreyf-
ingin þyrfti að móta launastefnu og
sér fyndist umræða um kjaramál
væri oft á lágu plani innan hreyfing-
arinnar. Sumir hefðu af því meiri
áhyggjur að fólk hefði há laun en
af þeim sem á lágu laununum væru.
Vissulega bæri að fagna því að fólk
hefði góð laun sem það gæti lifað
sómasamlega af, en þyrfti ekki að
leita á náðir félagsmálastofnana.
Kröfu þyrfti einnig að gera til vinnu-
veitenda og varpaði Magnús fram
þeirri spurningu hvort þau fyrirtæki
sem greiddu 50 þúsund króna mán-
aðarlaun ættu virkilega rétt á sér,
þar sem allir vissu að ekki væri
hægt að lifa af þessum launum.
„Það er illa sett þjóðfélag sem ekki
getur borgað fólki laun sem það
getur lifað af,“ sagði Magnús.
Þinginu verður fram haldið í dag
og verða lífeyrismálin þá í brenni-
depli, en um þau mál flytja erindi
þeir Guðmundur H. Garðarsson
stjórnarformaður Lífeyrissjóðs
verslunarmanna og Þorgeir Eyjólfs-
son framkvæmdastjóri sjóðsins.
Akureyri
MAGNÚS L. Sveinsson formaður Verslunarmannafélags Reykjavíkur
segir mikilvægt að horfið sé frá því kerfi sem viðgengist hefur varð-
andi gerð kjarasamninga. Atvinnurekendur ákveði einhliða hversu
mikið greitt sé, menn setjist niður og athugi hversu há laun fisk-
vinnslan í landinu þoli að greiða og það sé síðan haft til viðmiðunar
þegar laun í öðrum starfsgreinum séu ákvörðuð. Þetta sé alls ekki
eðlilegt, enda komi að auki ofan á laun t.d. fískvinnslufólks bónus,
sem verslunar- og skrifstofufólk fái ekki, þannig að sá hópur sitji
eftir á hinum lágu launatöxtum. Þetta sagði Magnús á 18. þingi Lands-
sambands íslenskra verslunarmanna sem hófst á Akureyri í gær.
Þinginu verður framhaldið í dag, laugardag, og því lýkur síðan á
morgun, sunnudag. Tvö mál eru einkum til umfjöllunar á þinginu,
kjaramál og lífeyrismál.
Fráleitt að taka mið af einni
starfsgrein við ákvörðun
gi'unnlauna
Flutt voru tvö erindi um kjaramál
á þinginu í gær, en þau fluttu Ás-
mundur Stefánsson forseti Alþýðu-
sambands Islands og Magnús L.
Sveinsson formaður Verslunar-
mannafélags Reykjavíkur. Þá flutti
Ari Skúlason hagfræðingur ASÍ er-
indi um vísitölur.
Ásmundur Stefánsson ræddi m.a.
um þann árangur sem náðst hefði
á liðnu ár, eða frá því samningarnir
Frá þingi Landssambands verzlunarmanna.
frá því í febrúar 1990 voru undirrit-
aðir og nefndi að atvinnuástand
væri traustara nú en verið hefði á
þeim tíma auk þess sem verðbólga
væri komin niður í 7%. Hann lagði
áherslu á að stöðugleikinn hefði
bætt verðskyn manna og á þann
hátt væri hægt að hagræða í inn-
kaupum heimilanna, en þau stjóm-
uðust í æ ríkari mæli af tilboðum
ýmiss konar sem í gangi væru
hverju sinni. Með því að kaupa vör-
ur á hagstæðasta verðinu næðu
heimilin inn ákveðinni meðaltals-
lækkun á útgjöldum. Það sama
væri uppi á teningnum hvað fyrir-
tækin varðar, stjómendur hefðu
áður verið í kapphlaupi við verðbólg-
una, en hefðu nú tima til að sinna
innra skipulagi og áætlunum fyrir-
tækjanna betur með meiri árangri.
Ásmundur ræddi einnig um þá
kjarasamninga sem framundan em
og gerði grein fyrir væntanlegum
kröfum launafólks. Nefndi hann í
fyrsta lagi, almenna kauphækkun,
þá sérstakar kauphækkanir til lág-
launafólks, lagfæringar til ýmissa
hópa, þar á meðal verslunarfólks
sem gerði kröfu um að færa taxta
að greiddu kaupi. Gerð væri krafa
um áframhaldandi stöðugleika,
traustar kaupmáttartryggingar og
réttlátara skattakerfí. „Það verður
augljóslega erfitt að koma þessu
öllu heim og saman, við verðum sjálf
í verkalýðshreyfíngunni að raða
hlutunum í forgangsröð og fínna
málamiðlanir sem ganga upp. Það
vita allir að við hækkum ekki alla
í kaupi umfram alla hina,“ sagði
Ásmundur.
Magnús L. Sveinsson gerði að
umtalsefni gerð næstu kjarasamn-
inga og sagði mikilvægt að til kæmu
skipulagsbreytingar, þannig að
kjarasamningar yrðu gerðir eftir
starfsgreinum og það hefði verið
kynnt fyrir viðsemjendum inn á
hvaða brautir menn vildu fara. Þar
væri verið að ræða um einn grunn-
eða rammasamning á svipaðan hátt
og gert hefði verið á undanförnum
árum, en síðan yrði samið við ein-
stakar starfsgreinar þar sem nánar
væri farið út í einstök sérmál er við
eiga. Mikilvægt væri að tekið yrði
mið af raunverulega greiddum laun-
um við gerð samninganna, þar sem
stefnt yrði að því að færa launa-
táxta til samræmis við greidd laun.
Atvinnurekendur sagði hann ráða
alltof miklu um það hversu mikið
greitt væri í laun og staðreyndin
væri sú að m.a. verslunar- og skrif-
stofufólk sæti uppi með hina lágu
launataxta. Það kallaði á síaukið
launabil sem fyrst ög fremst bitnaði
á konum. Magnús sagði að ekki
væri tekið mið af getu fyrirtækjanna
og einstakra starfsgreina er laun
væru ákvörðuð, en afkoma þeirra
væri misjöfn.
Hann sagði menn trega til að
.
*
fw
> 1
VEÐUR VÍÐA UM HEIM
kl. 12.00 í gær að ísl. tíma
hltf veður
Akureyri 10 skýjaö
Reykjavík 10 Slild
Bergen 6 súld
Helsinki 12 skýjað
Kaupmannahöfn 13 úrkoma
Narssarssuaq 7 skýjað
Nuuk +1 alskýjað
Ósló 13 skýjað
Stokkhólmur 9 skýjað
Þdrshöfn 11 skýjað
Algarve 24 skýjað
Amsterdam 13 léttskýjað
Barcelona 21 heiðskírt
Berlfn 9 skúr
Chicago 23 þokumóða
Feneyjar 17 léttskýjað
Frankfurt 12 skýjað
Glasgow 17 skýjað
Hamborg 12 skúr
Las Palmas vantar
London 16 alskýjað
Los Angelos 13 þokumóða
Lúxemborg 13 skýjað
Madrld 28 heiðskirt
Malaga 24 skýjað
Mallorca 26 léttskýjað
Montreal 21 alskýjað
NewYork 18 mlstur
Orlando 24 skýjað
París 15 léttskýjað
Róm 17 þokumóða
Vín 9 skúr
Washington 22 þokumóða
Winnipeg 11 skýjað
VEÐUR