Morgunblaðið - 23.06.1991, Blaðsíða 2

2 FRÉTTIR/INNLENT
MORGUNBLAÐIÐ| SUNNUDAGUR 23. JÚNÍ 1991
Morgunblaðið/KGA
Háspennustrengur á botn Fossvogs
STARFSMENN Rafmagnsveitu Reykjavíkur unnu að því í gær að I Hnoðraholti á milli Kópavogs og Garðabæjar vestur á Meistaravellij
leggja 132 þúsund volta háspennustreng yfír Fossvoginn. Strengurinn alls um 11 kílómetra leið. Strengurinn yfir Fossvoginn er 900 metrar
er í raun þrír kaplar sem hver um sig er um 10 sentimetrar í þver- að lengd. Öryggi í þjónustu Rafmagnsveitunnar eykst að mun eítir
mái. Lögn strengsins er hluti af nýrri lögn Rafmagnsveitunnar frá | að strengurinn verður tekinn í notkun.
Flugleiðir fara fram á 25 prósent
hækkun á þjónustugjöldum SAS
EFNI
Lausir endar í i.uxem-
borg
►Kristófer Már Kristófersson
skrifar um utanríkisráðherrafund
EB og EFTA-ríkjanna í Luxem-
borg í síðastliðinni viku þar sem
rætt var um Evrópska efnahags-
svæðið. /10
Stúdentspróf ið nær
einskís virði
►Ný rannsókn á framhaldsnámi
stúdenta hefur leitt í ijós að stúd-
entspróf er nú nær einskis virði á
atvinnumarkaði. /12
Leitin að rauða Unglið-
anum
►Verður flaki kjarnorkukafbáts-
ins Komsomolets bjargað? /14
Fólki fækki ekki meira
►Tortryggni ríkir í Norður-Noregi
I samskiptum við Sovétríkin, en
um leið vonarpeningur í atvinnu-
málum ./18
Línurnar skerpast
►Edith Cresson, sem tók við emb-
ætti forsætisráðherra Frakkiands
fyrir mánuði, virðist ætla að taka
upp nýjan stíl, ef miðað er við for-
vera hennar í embætti ./20
Bheimili/
FASTEIGNIR
► 1-28
Perla Reykjavíkur
►Gylfi Gíslason myndlistarmaður
bregður upp skemmtilegri mynd
af nýja veitingastaðnum á
ÖskjuhKð. /14
Þá eggja menn sig upp
►Karlfuglinn arrar á bjargsyllun-
um og kvenfuglinn æjar og lífið
ogtilveran leikur við hvurn sinn
fíngur, enda eru egg langvíunnar
sannkölluð listaverk, bæði fyrir
augað og magann. Með bjargveiði-
mönnum í Bjarnarey./1/16-17
FLUGLEIÐIR hafa farið fram á 25% hækkun á þjónustugjöldum
BAS fiugféiagsiíís á Ken&víkurílugt'ei!i. Að sögn Jóhannesar Georgg-
sonar framkvæmdastjóra SA8, var nýiega samið við Fiugiélðir um
iækkun á þjónustugjöldum félagsins A Norðurlöndum. „Fluglelðir
oru í allt annarri stöðu en SAS,“ sagðl Jóhanues. „Þeir geta samið
um þessa þjónustu við Önnur félög A Norðurlöndum en SAS verður
rð semja við Fluglelðir i Keflavik ef félagið á að halda uppi flugi
tll landsins."
ur. „Gjöidumim hefur verið sagt upp
Jóhannes sagði, að hsekkunin
liefði þegar tekið gildi en eftir væri
tlð semja endanlega um þjónustu-
gjöldin. Ef semst um lægri upphæð
fær SAS endurgreitt sem því nem-
með löglegum fyrirvara og er
ástæðan sögð vera genglsþróun og
hækkanir innanlandB," sagði hann.
„Það er farið fram á um 26% hækk-
un en síðast var samið fyrir tveim-
ur árum. Samningurinn er í dollur-
um en gengi hans seig fmman af
og við viðurkennum það. Kostnað-
arhækkanir (iandinu hafa á sama
tíma verlð umfram allt annað. En
nú hefur staða dollarans breyst og
hann hækkuð síðustu mánuðí og
þess vegna teljum við að forBendur
hafi breyst."
Jóhannes bentl á aö í raun værl
um tvo sainninga að ræða. Samn-
ingar Flugleiða um þjónustugjöld á
Norðurlöndum og samninga SAS
um þjónustugjöld á íslandi. „Málið
er að Fiugiéiðir hafa va!. Þeir geta
samíð við okkur eða annað fiugfélag
á Norðurlöndum en d íslandi er
ekkert vai, Við verðum ttð ttemja
víð Flugleiðir ef vlð ætlum að íijúga
héðan," sagði hann. „Síðast þegar
Flugleiðir sömdu við SAS fengu
þeir lækkun á þjónustugjöldum á
Norðurlöndum og byggði sú aamn-
Íngur á aukinni samkeppni í flugi
héðan til Norðurlanda."
Mikið magn af kopar og eitur-
efnum í íslenskum sjófuglum
MIKIÐ magn af klórkolefnasamböndum og kopar hafa greinst í
æðarfugli, sem eiturefnadeild Rannsóknastofu í lyfjafræði hefur
iiaft til meðferðar í samvinnu við Náttúrufræðistofnun. Miðað við
það sem greinist í dýrafitu hér á landi er magnið af þessum þremur
klórkolefnissamböndum ofboðslega mikið, að því er prófessor Þor-
kell Jóhannesson sagði, og bendir það til þess að þessi mengun komi
á einhvern hátt úr sjónum. Magnið er mjög mikið í samanburði við
fugla annars staðar, svo sem koparmagnið í æðarfugli í Danmörku.
Þarna er um 4 fugla að ræða, en í ljósi þessa er nú byrjað að ieita
að þessum efnum í fálkum og teistum.
Þorkell sagði að þetta væru að
vísu ekki nema fjórir fuglar af ein-
um stað, en magnið af þessum klór-
kolefnissamböndum, t.d. efnum
sem eru mynduð út frá DDT það
mikið, auk koparsins, að það krefj-
ist frekari rannsókna. Vísindaráð
hafi ekki talið slíkar rannsóknir
styrkverðar, en þeir reyni að krafsa
í eigið fé og haida áfram í sam-
vinnu við Náttúrufræðistofnun.
Hafa þeir fengið þar sýni úr 50
fálkum, sem voru til í frysti frá
ýmsum tímum, og eiga nú von á
teistum frá Ævari Pedersen, fugla-
fræðingi.
Æðarfuglarnir komu í fyrra frá
Bolungarvík, þar sem talið var að
þeir væru að drepast úr olíumeng-
un, sem ekki reyndist rétt. Á rann-
sóknarstofunni var leitað að þremur
tegundum klórkolefnissambanda,
svonefndum HCB, DDE og DDD
(sem gefur til kynna að DDT hafi
verið til staðar) og PCB. Þetta safn-
ast í fitu. Ef borið er saman við
upplýsingar sem liggja fyrir erlend-
is frá en ekki eru mjög miklar enn,
er þarna geysimikið magn. T.d. er
magnið langt fyrir ofan það sem er
í æðarfugli frá Svalbarða en teistur
í Svíþjóð nálgast þetta. Þegar borið
er saman við rannsóknir sem Þor-
kell hefur gert á dýrafitu á íslandi,
kindafítu, nautafitu og hreindýra-
fitu, þá er þar mjög lítið af þessum
efnum að finna, sem gefur til kynna
að þau komi úr sjónum hér og að
þar sé mjög mikið magn.
Af málmum var leitað að kopar,
blýi og kadmium í æðarfuglunum,
og borið saman við æðarfugi í Dan-
mörku. Þá kemur í ijós að blý og
kadmium er sambærilegt í íslensku
æðarfuglunum, en af kopar var
miklu meira í íslensku fuglunum.
Þetta krefst frekari rannsókna, seg-
ir Þorkell. En hvaðan koma þessi
efni í fuglana? „Þar rekurðu mig á
gat. Það bíður frekari kannana",
svarar Þorkell. En þar sem þetta
kemur úr sjónum, mætti ætla að
það sé komið í fuglana úr lægri
dýrum, skeldýrum og kröbbum.
Þess má geta að á Rannsóknar-
stofu í lyfjafræði er nú unnið að
mælingum á blýmengun í fólki í
borginni og hefur rannsóknarstofan
fengið styrk til þess frá Reykjavík-
urborg.
Ljósfaðir skálda
►Þijátíu ár eru síðan Ragnar í
Smára ánafnaði Listasafni alþýðu
málverkasafn sitt /8
Rokklaukur
►1 upphafl ísienska tónliatarsum-
ars byijar Rúnar Júlíussön ferlllnn
að nýju eftir 18 ár - án þess að
hafa nokkru sinnl hætt,/0
Fjallahjól
►Fólk á öllum aldri hefur nú tek-
ið nýja tegund af hjólusótf. Nú
telst enginn maður með mönnum
nema að eiga fjallalvjól. /10
Algjört æði
►Þær segja algjöri æði gripið um
síg, afgreiðslustúlkurnar í leik-
fangabúðunum. Börnin flykkjast
þangað inn til að skoða og kaupa
skjaldbökudót./12
Gljáfægdir glæsivagn-
ar
►Ahugi á fornbílum er mikill hér
á landi og virðist vera sivaxandi
/14
FASTIR ÞÆTTIR
Fréttir 1/2/4/6/bak Karlar/Konur 38
Dagbók 8 Útvarp/sjónvarp 40
Hugvekja 9
Leiðari 22 Mannlifsstr. 8c
Helgispjall 22 Fjölmiðlar 18c
Reykjavlkurbróf 22 Dægurtónlist 20c
Minningar 24-25 Kvikmyndir 21c
Myndasögur 26 Minningar 23c-2öc
Brids 26 Bfó/dans 26c
Stjömuspá 26 A förnum vegi 28c
Skák 26 Velvakandi 28c
Fólk í fréttum 38 Samsafnið 30c
INNLENDAR FRÉTTIR:
2-6-BAK
ERLENDAR FRÉTTIR:
1-4