Morgunblaðið - 16.07.1991, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 16. JULI 1991
15
góða söngrödd. Því var það oft á
góðra vina fundum, að Gunnar tók
fram gítarinn og spilaði og söng
við góðar undirtektir viðstaddra.
Gunnar var handlaginn og var
nánast fullgildur smiður. Við sum-
arbústað Gunnars við Þingvallavatn
hafði hann komið sér upp sundlaug
nálægt bústaðnum, og hann lét sig
ekki muna um að byggja hús yfir
laugina með eigin höndum.
Það var ekki í kot vísað að koma
í heimsókn til Gunnars og Völu í
sumarbústað þeirra. Var þar oft
glatt á hjalla. Fjölskyldur okkar
höfðu árum saman náin samskipti.
Við ferðuðumst saman bæði innan-
lands og erlendis og fylgdumst að
gegnum lífíð.
En nú er komið að kaflaskiptum.
Nú megum við sjá á eftir góðum
vini og þá ber að þakka 50 ára vin-
áttu og megi Guð blessa hann í
hinum nýju heimkynnum. Við biðj-
um Guð að blessa og styrkja hans
góðu eiginkonu Valgerði og börn
þeirra í þeirra miklu sorg, því að
þeirra er missirinn mestur.
Eg og kona mín kveðjum hér
góðan vin.
Ólafur Tryggvason
Þegar góður vinur er kvaddur
koma fram í hugann ljúfar minning-
ar um óteljandi ánægjulegar sam-
verustundir, enda af nógu að taka
eftir yfir hálfrar aldar óslitna sam-
fylgd og vináttu.
Gunnar var sonur hins kunna at-
hafnamanns, Asgeirs Guðnasonar (f.
1884, d. 1973), sem lengst af stund-
aði verslun og útgerð á Flateyri við
Önundarfjörð og eiginkonu hans,
Jensínu Eiríksdóttur (f. 1887, d.
1947). Þeim hjónum varð margra
barna auðið. Af þeim 8 systkinum
sem upp komust eru nú aðeins fjög-
ur á lífí: Sigríður, f. 1919, Ebenezer,
f. 1923, Erla, f. 1928 og Snæbjöm,
f. 1931. Látin eru: Guðni, f. 1914,
d. 1966, Hörður, f. 1915, d. 1982
og Eiríkur, f. 1921, d. 1983.
I þessum stóra og glaðværa systk-
inahópi ólst Gunnar upp við hin
margbreytilegu störf eins og þá var
títt um börn og unglinga í íslenskum
sjávarplássum. Voru systkinin alla
tíð mjög samrýnd og er mér kunnugt
um að Gunnar var þar jafnan traust-
ur hlekkur, sem gott var að leita til
ef á þurfti að halda.
Árið 1939 kvæntist Gunnar eftir-
lifandi eiginkonu sinni, Valgerði
Stefánsdóttur, glæsilegri og mikil-
hæfri ágætiskonu, sem allt frá fyrstu
kynnum hefur staðið sem klettur við
hlið hans í blíðu sem stríðu. Mun
leitun að jafn samstiga og samrýnd-
um hjónum, sem jafnan voru saman
í leik og starfi, hvort heldur var í
viðskipta- eða skemmtiferðum, eða
við önnur tækifæri. Foreldrar Val-
gerðar voru Stefán Ólafsson, vatns-
veitustjóri á Akureyri og kona hans
Bjargþóra Benediktsdóttir, sem bæði
eru látin.
Þau Gunnar og Valgerður eignuð-
ust sex mannvænleg börn, sem öll
lifa föður sinn að undanskyldum syni
þeirra Ásgeiri, sem lést á sl. ári.
Önnur börn þeirra hjóna eru: Stef-
án, flugstjóri, f. 1939, kvæntur Öglu
Mörtu Marteinsdóttur. Þórhildur,
kaupmaður, f. 1943, gift Magnúsi
Jónssyni. Gunnar, íþróttakennari, f.
1946, kvæntist Helgu Kemp, en þau
skildu. Valgerður, verslunarmaður,
f. 1951, gift Stefáni Ólafssyni og
Ámi, verkfræðingur, f. 1961, kvænt-
ur Elínu Þórðardóttur.
Ég kynntist Gunnari fyrst 1938,
en þá var hann sölumaður hjá Jó-
hanni Ólafssyni & Co, sem var lengi
til húsa að Hverfisgötu og rak um-
fangsmikla innflutningsverslun með
hinar fjölbreyttustu vörur. Sagði
Gunnar mér oft að þar hefði hann
fengið dýrmæta starfsreynslu, sem
entist honum alla tíð síðan, enda var
Gunnar jafnan talinn með allra hæf-
ustu og farsælustu sölumönnum,
þeirrar gerðar sem menn báru traust
til og virðingu fyrir.
Eins og að líkum lætur með svo
athafnasaman ungan mann hneigðist
hugur hans snemma að sjálfstæðum
atvinnurekstri, enda því vanastur frá
blautu barnsbeini að hugsa og fram-
kvæma sjálfstætt.
Þegar þeir félagar og skólabræð-
ur, Gunnar og Sveinn Björnsson,
ákváðu að stofna verslunarfyrirtæki
og hófu rekstur heildverslunarinnar
Sveinn Björnsson & Ásgeirsson í
byijun heimsstyijaldarinnar síðari,
fannst mörgum í mikið ráðist af svo
ungum og félitlum mönnum, sem
skömmu áður höfðu báðir gift sig
og stofnað heimili. En kjarkurinn,
dugnaðurinn og óbilandi trú á sjálfa
sig og framtíðina lyfti því Grettistaki
að gera fyrirtækið brátt umsvifamik-
ið og traust, sem entist þau 20 ár
sem það starfaði.
Um 1960 skildu leiðir og Gunnar
stofnaði með fjölskyldu sinni hið
landskunna fyrirtæki, Gunnar Ás-
geirsson hf., sem hann rak til ársins
1989 er hann hætti störfum og seldi
fyrirtækið. Gunnar stofnaði einnig
og átti aðild að ýmsum fleiri verslun-
arfyrirtækjum s.s. Velti hf., Akurvík
hf. og Bifreiða- og landbúnaðarvélum
hf. Hann tók einnig ríkan þátt í fé-
lagsmálum stéttar sinnar, var m.a.
í mörg ár í stjórn og framkvæmda-
stjórn Verslunarráðs íslands. Sat í
stjórn skólanefndar Verzlunarskóla
Islands í nokkur ár, en við þann skóla
kenndi hann vörufræði 1947-1954.
Hann var einn af aðalhvatamönnum
og átti ríkan þátt í stofnun Tollvöru-
greymslunnar hf. og Félags bifreiða-
innflytjenda og var fyrsti formaður
þess félags. Gunnargegndi jafnframt
fjölmörgum öðrum ábyrgðar- og
trúnaðarstörfum fyrir samtök kaup-
sýslumanna, sem hann ávallt sinnti
af þeim ötulleik og krafti, sem jafnan
einkenndi allt sem hann tók sér fyr-
ir hendur. Aðrir verða sjálfsagt til
að gera þeim þætti starfsferils Gunn-
ars betri skil, enda mér fyrst og
fremst í huga okkar persónulega
nánu kynni og vinátta og síðar einn-
ig eiginkvenna okkar og fjölskyldna,
sem aldrei hefur borið skugga á.
Ég minnist Gunnars fyrst sem bí-
leiganda. Það var ekki lítil upphefð
í þá daga að vera bíleigandi, enda
ekki algengt að ungir menn ættu bíl
á árunum fyrir stríð. Þetta var að
vísu lítill bíll af gerðinni Austin 8,
talinn 4ra manna, en gæddur þeirri
einstöku náttúru að alltaf var nóg
pláss í honum. Alltaf mátti bæta ein-
um við. Mér er nær að halda að
stundum höfum við verið sex eða sjö
í bílnum, svona á milli húsa, enda
sparaði eigandinn ekki hvatningar-
orðin til farþeganna að rýma til og
láta sem minnst fyrir sér fara. Þann-
ig var Gunnar. Alltaf jafn hjálpsamur
og greiðvikinn. Alltaf jafn fús að
aðstoða aðra. Að gera öðrum greiða
var honum jafn sjálfsagður hlutur
og að vera ætíð örlátur og veitandi.
Þetta upplifðum við hjónin og aðr-
ir vinir þeirra og Gunnars og Völu
við fjölmörg tækifæri í litla snotra
heimilinu þeirra við Garðastræti og
síðar í hinu rúm'góða húsi þeirra við
Starhaga, þar sem fallega heimilið
þeirra stóð um langan aldur, eða þar
til þau fyrir fáum árum fluttu í ein-
staklega velbúna og vistlega íbúð að
Efstaleiti 14. Þá má ekki gleyma
sumarbústaðnum við Þingvallavatn,
sem löngum var sem annað heimili
þeirra. Þar undu þau jafnan um sum-
artímann við útplöntun og hirðingu
trjáa og annars gróðurs. Nú er svo
komið að þar sem áður voru gróður-
litlir móar á vatnsbakkanum er há-
vaxinn skógur svo vart sér í bústaðn-
um. Um þetta verkefni voru þau hjón
mjög samhent eins og raunar allt
anað sem þau tóku sér fyrir hendur.
Á stríðsárunum byggðum við okkur
saman sumarbústað í Mosfellsdal,
sem við áttum í nokkur ár. Þar var
oft glatt á hjalla og eigum við hjónin
frá því nána sambýli ljúfar og góðar
minningar.
Gunnari var margt til lista lagt.
Hann var ljósmyndari góður og einn
af okkar fyrstu frístunda kvikmynda-
tökumönnum. Átti hann í safni sínu
myndir frá ýmsum merkum atburð-
um margra áratuga. Merkilegar
heimildarmyndir, sem vonandi verða
varðveittar um ókomna tíð. Hann var
einnig söngmaður góður og músik-
alskur eins og þeir frændur fleiri. Á
góðri stundu var gítarinn jafnan inn-
an seilingar og nutum við vinir hans
og félagar þess oft í ríkum mæli.
Ungir stofnuðu þeir félagamir Gunn-
ar og Sveinn ásamt vini sínum Ólafí
Beinteinssyni, tríó, sem þeir nefndu
Blástakkatríóið. Var það á sínum
tíma mjög vinsælt og eftirsóttur
skemmtikraftur við ýmis tækifæri.
Ungur að ámm gerðist Gunnar
Oddfellowi og sat í stjórn st.nr. 1
Ingólfs 1955-1957. Það var fyrir
hans áhrif og áeggjan að ég gerðist
einnig félagi og lágu þar sem annars-
staðar leiðir okkar óslitið saman.
Þegar st. nr. 12 Skúli fógeti var
stofnuð gerðumst við báðir stofnfé-
lagar.
Mörgum miðaldra og eldri Odd-
fellowum og sérstaklega börnum
þeirra og barnabörnum mun Gunnar
vera minnisstæður fyrir öragga og
glaðværa stjórn hans, gítarspil og
söng, á nær öllum jólatrésskemmtun-
um stúknanna um áratuga skeið.
Gunnar lét ýmis önnur málefni innan
Oddfellowreglunnar til sín taka. M.a.
mun það vera að hans frumkvæði
að Oddfellowar eignuðust jörðina
Urriðavatn, þar sem þeir hafa stund-
að skógrækt og eru nú að byggja
myndarlegan golfvöll. Á þessum sem
öðram sviðum mun Gunnars lengi
verða minnst í okka röðum, sem hins
framsýna atorku- og framkvæmda-
manns.
Þegar Lionsklúbburinn Ægir var
stofnaður árið 1957 var Gunnar einn
af stofnfélögunum. Þar eignaðist
Lionshreyfíngin einn sinn besta og
ötulasta liðsmann, sem ávallt var í
fararbroddi og reiðubúinn til átaka
hvenær sem eftir var leitað og á
þurfti að halda. Mér er kunnugt um
að þessum þætti í lífsstarfi Gunnars
verður af öðram gerð verðug skil og
læt ég þetta því nægja.
Farsælu lífshlaupi er lokið. Söknuður
ríkir. Góður og tryggur vinur og fé-
lagi er horfinn til feðra sinna, því
miður alltof snemma. Þannig er lífs-
ins gangur og því fær enginn breytt.
Um leið og við hjónin vottum okk-
ar kæru vinkonu Völu, börnunum og
öðrum ættingjum og skylduliði, okk-
ar innilegustu samúð, óskum við vini
okkar, Gunnari, fararheillaoggóðrar
heimkomu til landsins ókunna. Guð
blessi góðan dreng.
Þorvaldur Þorsteinsson
Fleiri greinar um Gunnar Ás-
geirsson bíða birtingar og munu
birtast í blaðinu næstu daga.