Morgunblaðið - 16.07.1991, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 16. JÚLÍ 1991
frTJalbj ba/zz ófÝvtm tí'L j/nstrb. Efeg ertbki
þér, þegar þú hemurafbur, spuréu en/ufrn
CKnnurv. -
Þegar ég segi: Núna!, kippir Mamma er farin heim til
þú stólnum eldsnöggt undan ömmu.
honum.
Utúrsnúningar Valdimars
Ég sé mig til knúinn að pára þér
nokkur orð. Tilefnið er dæmalaus
útúrsnúningur Valdimars nokkurs
Þorsteinssonar sem þykist vera að
svara greinarkorni mínu frá 9. júlí
s.l. Valdimar hefur greinilega ekki
minnsta áhuga á því ,að rökræða
við mig á málefnalegan hátt en
snýr þess í stað út úr öllu sem ég
segi og tekur orð og setningar úr
sínu rétta samhengi, allt í þeim til-
gangi að gera mig sem tortryggi-
legastan.
Það verða víst sjaldan allir sam-
mála og ekkert nema gott um það
að segja. En hvernig væri að Valdi-
mar tjáði sig um það sem mestu
máli skiptir í grein minni í stað
Sérkennileg ljósmynd
Vindhani þar var á höll
sem víst býr Óli kóngur.
Heyrði ég glaðleg hlátra-sköll.
Hijóp lífvörður vítt um völl.
Þannig byrjar kvæði sem Þórður
Kárason fyrrverandi varðstjóri orti
um höllu Noregskonungs í Osló
árið 1985. En sumarið 1990 var
hér á ferð listrænn myndasmiður,
Claus Jensen, uppeidisfræðingur
frá Arósum. Hann tók þessa mynd
af vindhana og ,,höllu“(anddyri)
Þórðar og Elínar Gísladóttur.
„Höllin“ er gamall sumarbústað-
ur en nú fjölmunasafn og geymsla
við sumarbústað þeirra í landi Öl-
keldu á Snæfellsnesi. Mynd Claus
Jensen hefur verið á þremur ljós-
myndasýningum í Danmörku og
fengið viðurkenningu.
Þ.
Góð grein hjá Jakobi
Ég vil þakka Jakobi Ásgeirssyni
fyrir góða grein um Aung San Suu
Kyi, hina hugrökku stjórnmála-
konu, sem er búin að sitja í stofu-
fangelsi í meira en ár fyrir þá sök
eina að hafa unnið yfirburðasigur
í iýðræðislegum kosningum í fyrra.
Því miður er alltof sjaldgæft að
fjallað sé um ríki þriðja heimsins í
Morgunblaðinu og öðrum fjölmiðl-
um. Þar ráða víða illræmdar herfor-
ingjaklíkur ríkjum sem hafa myrt
og fangelsað milljónir manna en
um það heyrum við aldrei neitt. Það
er eins og það komi okkur ekki við.
í Burma er slík stjórn við völd.
Annar einræðisherra er Suharto
forseti Indónesíu sem látið hefur
myrða heilu eyjarnar án þess að
neitt fréttist af því á Vesturlöndum.
Og marga fleiri er hægt að nefna.
Hætta er á því þegar kommún-
isminn er hruninn að margir þeir
sem hafa barist gegn þessari hel-
stefnu slíðri sverðin og ímyndi sér
að baráttunni er lokið. Það er gryfja
sem við verðum að varast. Ennþá
eru lýðræðisríki í miklum minni-
hluta í heiminum og mannréttindi
eru víða fótum troðin.
Margrét Gísladóttir
þess að einblína á aukaatriðin?
Kjarninn í því sem ég sagði í áður-
nefndri grein er : uppeldi íslenskra
barna fer stöðugt hrakandi og er
ekki að furða. Foreldrar eru löngu
hættir að nenna að sinna þeim.
Börnin ganga sjálfala heilu og hálfu
dagana og sjónvarpið er
barnfóstran.
Því verður heldur varla á móti
mælt að skólakerfið stendur sig
ekki nógu vel. Miðað við allan þann
tíma og peninga sem fer í að halda
blessuðum börnunum í skóla er ár-
angurinn harla rýr. Ég var að skoða
stundaskrá kornungs frænda míns
um daginn og hann lærir enga land-
afræði eða íslandssögu, heldur eitt-
hvað sem heitir samfélagsfræði og
á að koma í staðinn fyrir þetta. I
stærðfræði lærir hann eitthvað sem
heitir hnitakerfi og mengi en ekki
er ætlast til að hann geti lagt sam-
an tölur í huganum. Og það sem
er verst : Börnin læra ekki að tala
vandaða og fallega íslensku í skó-
lanum, nema þá í undantekningart-
ilvikum. Þessu hefur Valdimar ekki
mótmælt enda getur hann það ekki.
Og hann getur heldur ekki neitað
því að Tanzanía sé í Afríku og að
þar tilbiðji menn ennþá Marx og
Lenín og aðra blóðhunda kommún-
ismans.
Ég á erfitt með að skilja fólk sem
íýkur upp til handa og fóta þó
maður hafi áhyggjur af blessuðum
börnunum. Valdimar og þeir sem
eru honum sammála tala um for-
dóma og geðvonsku í mér þegar
ég segist óttast það að börn sem
eru vanrækt af heimilum sínum og
skólakerfinu lendi á glapstigum.
En tölur frá Bandaríkjunum sýna
að obbinn af þeim sem lenda í
kasti við lögin hafa einmitt verið
vanræktir heima, í skólanum og
annars staðar. Eflaust er raunin
einnig sú hérlendis. Þess vegna
hlýtur glæpum að íjölga þegar þessi
kynslóð sem ekkert uppeldi hefur
fengið vex úr grasi. Og þeim er
þegar byijað að fjölga þegar 17 ára
unglingum er lýst sem „góðkunn-
ingjum lögreglunnar". Og þegar
glæpum fjölgar þarf fangelsi og þau
verða að halda. Þannig er málið
vaxið, alveg sama þótt Valdimar
og hans líkar beiji höfðinu við stein-
inn og hlæi að þeim sem vilja ekki
fljóta sofandi að feigðarósi.
Isak Stefánsson
HÖQNI HREKKVÍSI
ICATTAMAT VFlie HAUStbJM 'A "
Víkveiji skrifar
Frakkar hafa lengi haft þann sið
að loka í ágústmánuði. Sumir
segja, að Frakkland loki í ágúst,
svo algengt er það, að fólk taki sér
sumarfrí í þeim mánuði. Brezka
blaðið Financial Times varpaði fram
þeirri spurningu, hversu lengi
Frakkar gætu leyft sér þennan
munað! Fólk er byijað að tala um
þetta, sagði blaðið.
Franska vinnuveitendasamband-
ið segir, að útflutningur Frakka í
ágúst verði 23% minni en í júlí.
Samkvæmt könnun hjá 4350 fyrir-
tækjum fara 50% starfsmanna
þeirra í sumarleyfi í ágúst. Afleið-
ingin er sú, að 40% allra franskra
fyrirtækja hætta 80% af starfsemi
sinni í ágúst. Þrátt fyrir margvísleg
vandamál, sem af þessu leiða kom
í ljós í umræddri könnun, að 80%
fyrirtækjanna hyggja á óbreytt
ástand.
xxx
Spurningin er sú, hvort hér sé
að skapast franskt ástand að
þessu leyti. Þegar komið er fram í
Jj.úlímánuð_ má_segja,_að starfsemi
ráðuneyta og stofnana falli í ein-
hvers konar dvala og það á líka við
um einkafyrirtæki í vaxandi mæli.
Það er hvergi hægt að ná í nokk-
urn mann. Ekkert gerist vegna
þess, að allir eru í fríi. Þótt fólk
eigi að dreifa sumarfríum á fjóra
mánuði og geti fengið viðbótarfrí
með því að taka hluta sumarleyfis
að vetri til vilja flestir fara í frí í
júlí og ágúst. Þetta verður til þess
að margvísleg starfsemi leggst nán-
ast niður.
Að vísu kann að skipta minna
máli, þótt þetta gerist í ráðuneytum
og stofnunum og jafnvel þjónustu-
fyrirtækjum en margt bendir til
þess, að lokanir nái einnig til fram-
leiðslugreinanna. Höfum við efni á
þessu?
xxx
Raun^r má spyija, hvort við
höfum efni á þessum löngu
sumarfríum yfirleitt, jafnvel þótt
þau séu tekin á öðrum tíma en
þessum tveimur sumarmánuðum.
Sumarleyfi eru lengri hér en í flest-
um öðrum Iöndum. I Bandaríkjun-
um t.d. eru þau sennilega helmingi
styttri. Enda hafa Bandaríkjamenn
löngum verið meðal ríkustu
þjóða heims!
Sú þjóðsaga hefur lengi gengið
hér á Islandi, að við íslendingar
vinnum meira en aðrar þjóðir. Þetta
er rangt. Við förum í lengra sum-
arfrí og tökum ojkkur fleiri frídaga
um jól og páska en flestar aðrar
þjóðir. Hvaða vit er I því, að skírdag-
ur, laugardagur fyrir páskadag og
annar í páskum séu frídagar? Hvaða
vit er í því, að sumardagurinn fyrsti
sé frídagur? Og svo mætti lengi
telja. Við vinnum líklega minna en
aðrar þjóðir auk þess, sem agi á
vinnustað er lítill yfirleitt og raun-
verulegur vinnutími áreiðanlega
mjög breytilegur.
Paul Drack, aðalforstjóri Alum-
ax, bandaríska álfyrirtækisins, sem
er mikið í fréttum hér vegna samn-
ingaviðræðna um byggingu nýs ál-
vers mætir t.d. til vinnu klukkan
hálf sjö á morgnana. Kannski get-
um við ýmislegt lært af þeim Al-
umax-mönnum!