Morgunblaðið - 29.01.1993, Blaðsíða 44

44
C£=
MORGUNBLAÐIÐ FOSTUDAGUR 29. JANUAR 1993
I't'l'l Hy'.'J/A1. J.'l 'dlUlí(í:JT'U'I Ui
rP'UUTPTT
TW R«. U.S Pat Otl ■!; rlghta raaarvad
* 1903 Loa Ang«éM TlmM Syndicat*
bollur með kartöflumús, brúnni
sósu, lauk og sígarettuösku!
J&lf*
BREF TIL BLAÐSINS
Aðalstræti 6 101 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 681811
Evrópuhraðlestin
Frá Þóri Karli Jónassyni
Nú hefur samningurinn um Evr-
ópskt efnahagssvæði verið stað-
festur á Alþingi Islendinga og hef-
ur utanríkisráðherra ásamt öllum
krötum sem sitja á Alþingi lofað
þennan samning og líkt honum við
paradís á jörðu. Ennfremur hefur
utanríkisráðherra sagt orðrétt að
hagur íslendinga muni batna í hag-
vexti um 3% en hann tiltók ekki á
hvað löngum tíma sá hagvöxtur
næðist, eða til að gera langa sögu
stutta, EES-samningurinn myndi
bjarga efnahag þjóðarinnar í einum
vetvangi. Það hryggilegasta við orð
Jóns Baldvins er að hann trúir þess-
ari vitleysu sjálfur, en því miður
er hann ekki einn á báti, allur þing-
flokkur Alþýðuflokksins virðist
trúa þessu líka. Nýlega kom fram
sjónarmið eins af þingmönnum
flokksins, Karls Steinars Guðna-
sonar, og tjáði alþjóð það að ísland
ætti að sækja um inngöngu í Evr-
ópubandalagið (EB). Því miður er
Karl Steinar ekki einn á báti í Al-
þýðuflokknum því samband ung-
krata hefur sent frá sér ályktun
um það sama. Nú fyrst eru kratar
á íslandi að koma úr skúmaskotun-
um og segja raunverulega skoðun
sína, samningurinn um EES var
alltaf blekkingarleikur.
Málflutningur Jóns Baldvins og
hans félaga hefur einkennst af
hroka og yfirgangi og ef einhveijir
hafa verið á annarri skoðun, hvort
sem það hafa veri félagasamtök
eða einstaklingar, hefur hann full-
yrt að þeirra málflutningur sé
byggður á misskilningi og rang-
færslum. Þau orð sem Jón Baldvin
lét falla um dr. Guðmund Alfreðs-
son í sjónvarpsumræðum frá Al-
þingi 7. janúar sl., eru vægast sagt
ógeðfelld. Hann sagði að Guð-
mundur hefði ekkert vit á þessum
samningi og hann væri sérfræðing-
ur í frumbyggjarétti, þar af leið-
andi virðist vera að Guðmundur
megi ekki hafa sitt álit á þessum
samningi. En hrokinn kemur ekki
bara frá krötum, því forsætisráð-
herra hefur fallið í sömu gryfju og
Jón Baldvin.
Prófessor Björn Þ. Guðmundsson
hefur sömu skoðun og Guðmundur
Alfreðsson á samningnum, þeir
telja að hann standist ekki stjórnar-
skrána og sendi Björn Þ. Guð-
mundsson Alþingi álit sitt nýlega
um þennan samning. Forsætisráð-
herra, Davíð Oddsson, telur það
álit sem Bjöm sendi Alþingi vera
marklaust plagg sem Alþingi bað
ekki um, en skiptir það máli hvort
Alþingi hafi beðið um þetta álit,
er maður sem er prófessor við laga-
deild Háskóla íslands ekki tekinn
alvarlega eða hvað? Er það álit sem
íjórmenningarnir sendu frá sér
hinn eini rétti sannleikur?
Þegar málflutningur EES-sinna
er orðinn jafn lágkúrulegur á Al-
þingi íslendinga og raun ber vitni,
ætti auðvitað að vísa málinu frá
vegna ónógs rökstuðnings af hálfu
EES-sinna.
Afstöðuleysi
framsóknarmanna
Margir af þingmönnum Fram-
sóknarflokksins sátu hjá í atkvæða-
greiðslunni um samningin, og
fluttu þeir margar skrítnar ræður
málflutningi sínum til rökstuðn-
ings. Það athyglisverðasta í ræðum
þeirra allra var vafinn um stjórnar-
skrárþátt samningsins, en nær allir
hjásetuþingmennimir töldu að
samningurinn stæðist ekki íslensku
stjómarskrána. Samt sem áður
sátu þeir hjá í atkvæðagreiðslunni.
Þegar þingmenn sitja á Alþingi
vinna þeir eið að stjómarskránni.
Samkvæmt þessu ættu þingmenn
að láta allan vafa vera stjómar-
skránni í vil.
ísland utan EES
Það er skoðun mín að íslandi
væri betur borgið utan EES vegna
þess að samningurinn um EES er
aðeins millibilsástand flestra
EFTA-ríkjanna sem hafa flest sótt
um aðild að EB. Með gildistöku
samningsins um EES emm við að
yfírtaka um 80% af lögum og regl-
um EB-ríkjanna, sem þýðir að
Rómarsáttmálinn er að flestu leyti
lög íslenska lýðveldisins. Flestir
þeir aðilar sem lofað hafa þennan
samning hafa reynt að nota þau
þau rök að með honum aukist frelsi
til viðskipta og verslunar, en færri
hafa bent á að með gildistöku
samningsins gilda hér þau höft sem
í honum eru lögð á fijálsan samn-
ingsrétt verkalýðsfélaga.
Ef við lítum á þróun mála innan
EB varðandi verkalýðsfélög, er
óhætt að fullyrða að miðstjórnar-
vald í Brussel er lítt hrifið af verka-
lýðsfélögum og fijálsum samnings-
rétti. Það hefur verið með mikinn
áróður gegn því að fólk sé í stéttar-
félögum og höfum við íslendingar
orðið varir við það á undanförnum
árum að nú þegar er hafinn mikil
áróðursherferð gegn verkalýðsfé-
lögum hér á landi. Hafa samtök
atvinnurekenda meðal annars stað-
ið að því ásamt ungliðum í Sjálf-
stæðisflokknum.
Þessi samningur er mikið lofaður
fyrir frelsi og aftur frelsi, en er það
ekki grundvallarmannréttindi að
verkalýðsfélög fái að vaxa og
dafna, eða nær frelsið ekki svo
langt? Það frelsi sem boðað er í
þessum samningi er að mínu mati
aðeins frelsi stórfyrirtækja og fjár-
málabraskara, því með samningn-
um er það tryggt að ef þú átt nóg
af peningum þá eru þér alir vegir
færir, en ef þú átt þá ekki er ekki
tekið tillit til þín og þinna þarfa.
Orðið frelsi og lýðræði eru orð sem
mikið eru notuð nú til dags. En
orðið frelsi er auðvitað afstætt eins
og önnur orð, því þegar auðjöfrar
Evrópu taka sér það í munn eiga
þeir auðvitað við frelsi peninganna,
en almúgamaðurinn skilur orðið
frelsi sem frelsi frá fátækt, og svo
framvegis.
Það er mat mitt að ísland eigi
ekki heima meðal þeirra stórþjóða
sem ráða ferðinni í EB einfaldlega
vegna þess að íslandi stendur ógn
af þeim fyrirtækjum sem eru hvað
stærst í EB. Með litlum tilfærslum
á fjármagni þessara fyrirtækja
geta þau orðið ráðandi hér á Is-
landi og við erum fámenn þjóð og
lítil. Þess vegna eigum við ekki að
að vera í neinum vipskipta- og efna-
hagsblokkum með stórþjóðum.
ÞÓRIR KARL JÓNASSON,
Hátúni 7b,
Bessastaðahreppi.
HÖGNI HREKKVÍSl
VBKTt) MANKi ...SÍfióABÖB> TIL HANS."
Víkveiji skrifar
Víkveiji átti erindi í eitt af bfla-
geymsluhúsum Reykjavíkur-
borgar fyrir skömmu. Þar var sjálf-
sali, sem tók á móti peningum og
lét kvittanir í staðinn. Þegar Vík-
veiji hafði lokið viðskiptum sínum
við sjálfsalann birtist í litlum skjá
á vélinni: „Pakka per.“ Víkveiji
varð svolítið hvumsa, en ályktaði
að vélin kynni ekki íslenzka stafróf-
ið og væri að reyna að segja:
„Þakka þér.“ Væri ekki hægt að
forrita vélina þannig að þetta
enskumælandi apparat segði bara
„takk fyrir“ og íslenzku stafímir
þyrftu ekki að þvælast fyrir því?
xxx
Skrifari dagsins brá sér í Borgar-
leikhúsið fyrir skemmstu og
skemmti sér ágætlega á leiksýn-
ingu. í fyrsta sinn frá því hann fór
að venja komur sínar í nýja leikhús-
ið ákvað hann að nýta sér þjónustu
veitingastofunnar í kjallara hússins.
Þar niðri var ágætt að vera, mjúkir
stólar og hlýlegri litir en í anddyri
leilchússins. Hins vegar vakti það
furðu Víkveija hvað stiginn niður
í veitingabúðina er níðþröngur. Þar
geta tveir fullvaxnir menn ekki
mætzt nema annar þeirra stanzi og
þrýsti sér upp að veggnum svo að
hinn komist framhjá. Er þarna um
hönnunarmistök að ræða eða var
kannski aldrei reiknað með veit-
ingastofu í kjallaranum? Og hvað
segja til dæmis brunamálayfirvöld
um þetta? Þurfa stigar í leikhúsi,
þar sem oft er mikill mannfjöldi
saman kominn, ekki að vera sæmi-
lega rúmir ef slys verður?
xxx
að er mjög athyglisvert hvernig
fegurðarskynið dettur stund-
um úr mönnum þegar þeir setjast
í pólitískar valdastöður. í Morgun-
blaðinu í gær var mynd af nýrri
verzlunarmiðstöð, sem á að reisa í
miðbæ Hafnarfjarðar. Það má vera
öllum ljóst að húsið stingur alvar-
lega í stúf við gömlu byggðina í
Hafnarfirði, þótt ekki væri nema
stærðarinnar vegna. Þrátt fyrir
mótmæli íbúanna, sem meðal ann-
ars hafa birzt í greinum á síðum
Morgunblaðsins, virðist meirihluti
bæjarstjórnarinnar áfram halda að
þetta sé fallegt hús og eigi vel
heima á þessum stað. Að minnsta
kosti hefur bæjarstjórnin ekki léð
máls á breytingum á Stórhýsinu.
Getur það verið að meirihluti bæjar-
stjórnar Hafnarfjarðar hafí ekki
betra auga fyrir hlutföllum og sam-
ræmi í stíl en þetta? Getur verið
að arkitektarnir sem teiknuðu húsið
séu svona smekklausir? Langar
væntanlega eigendur til að eiga
svona ljótt hús? Eru þetta ekki allt
fagmenn á sínu sviði?
xxx
Húsbyggingin í Hafnarfirði er
hins vegar ekki eina dæmið
um að svona sé staðið að verki.
Um allt land blasa við mönnum
forljótir nútímasteinkassar í ætt við
Hafnarfjarðarómyndina. Skipulags-
mál hér virðast í meiri ólestri en
víðast hvar í nágrannalöndunum. í
þeim löndum, sem Víkveiji hefur
heimsótt, hefur honum einna helzt
fundizt óskapnaðurinn í Rússlandi
sambærilegur.
wJ »*V‘ * »»"