Morgunblaðið - 29.01.1993, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 29. JANÚAR 1993
31
Minning
Jón Páll Sigmarsson
Fæddur 28. apríl 1960
Dáinn 16. janúar 1993
Jón Páll Sigmarsson, einn mesti
íþrótta- og afreksmaður okkar ís-
lendinga, er fallinn frá langt um
aldur fram.
Árið 1977 hóf Jón Páll að æfa
kraftlyftingar í „Jakabóli" við
þvottalaugarnar í Laugardalnum.
Fjótlega kom í ljós að þar fór eng-
inn meðalmaður, svo ört fór honum
fram. Á sínu fyrsta móti, Jakabóls-
mótinu 1978, sigraði hann í sínum
þyngdarflokki. í kjölfar þess fylgdu
margir sigrar á sterkum mótum.
Árið 1980 varð Jón Páll Norður-
landameistari í fyrsta sinn og sama
ár hlaut hann silfurverðlaun á Evr-
ópumeistaramóti í Sviss. Þetta
sama ár var ákveðið af stjórn KR
að veglegur bikar sem Vestur-
íslendingurinn Georg L. Sveinsson
hafði gefið félaginu yrði notaður
sem farandgripur til handa þeim
sem valinn yrði íþróttamaður KR
ár hvert. Þeim sem þetta ritar er
minnisstætt er stjórn KR kom sam-
an til að velja íþróttamann KR í
fyrsta sinn. I svo stóru félagi koma
ævinlega margir til greina og er
oft erfitt að velja þann besta, en í
þetta sinn fór svo að eftir stuttar
umræður var Jón Páll Sigmarsson
einróma kjörinn til þess að bera
fyrstur manna sæmdarheitið
íþróttamaður KR.
Árið 1981 var ár mikilla sigra
og stórra meta. Jón Páll varð Norð-
urlandameistari, hann hlaut öðru
sinni silfur á Evrópumeistaramóti
og á heimsmeistaramóti í Kalkútta
á Indlandi vann hann til silfurverð-
launa. Mörgum verður minnisstætt
sjónvarpsmót hér heima á þessu
ári. Þar setti Jón Páll sitt fyrsta
Evrópumet, 367,5 kg í réttstöðu-
lyftu í 125 kg þyngdarflokki og er
hann hélt hlassinu í höndum sér
hljómaði setning sem strax hlaut
landsfrægð: „Þetta er ekkert mál
fyrir Jón Pál.“
Á næstu árum tók Jón Páll þátt
í mörgum keppnum með afburða-
góðum árangri. Hann setti fjölda
Islandsmeta, Norðurlanda- og Evr-
ópumet. Bestum árangri í kraftlyft-
ingum náði hann á Jötnamóti í sjón-
varpssal 1984. Þar lyfti hann sam-
anlagt 970 kg og setti þar nýtt
Evrópumet. Þetta voru 365 kg í
hnébeygju, 235 kg í bekkpressu og
370 kg í réttstöðulyftu.
Jón Páll tók í fyrsta sinn þátt í
aflraunamóti árið 1982, það var
„Viking 82“ í Svíþjóð. Þar var upp-
hafið að einstökum ferli á aflrauna-
mótum, sem færði honum fjóra
heimsmeistaratitla og sigra á fjölda
annarra móta.
Ferill Jóns Páls í kraftíþróttum
var einstaklega glæsilegur og með
framkomu sinni aflaði hann sér
mikilla vinsælda, hann var þjóð
sinni til sóma hvar sem hann kom,
sjálfsagi hans, við hvað sem hann
tók sér fyrir hendur, var einstakur.
Hann var mikill keppnismaður og
naut sín vel undir miklu álagi.
Jón Páll æfði íþrótt sína mark-
visst og skipulega og lifði heilbrigðu
og reglusömu lífi. Hann aflaði sér
mikillar þekkingar í næringarfræði
og hagaði mataræði sínu í samræmi
við það sem hann þekkti réttast í
þeim efnum.
Ætíð var Jón Páll reiðubúinn að
liðsinna öðrum og miðla af reynslu
sinni og þekkingu, þess vegna var
það eðlilegt og sjálfsagt að hann
setti upp líkamsræktarstöð, þar sem
hann gat leiðbeint og aðstoðað við
æfingar.
Ef til hans var leitað um að koma
fram á sýningum tók hann því
ævinlega vel. Hann sýndi iðulega á
KR-daginn og var þá ávallt um-
kringdur börnum og unglingum,
sem þurftu margs að spyija. Jón
Páll gaf sér góðan tíma til að ræða
við ungviðið og miðla af reynslu
og þekkingu um gildi heilbrigðra
lífshátta. Það leikur enginn vafi á
að hann með sinni skemmtilegu
framkomu og góða árangri í íþrótt-
um átti sinn þátt í þeirri hugarfars-
breytingu sem orðið hefur meðal
almennings hér á landi hvað varðar
líkamsrækt og holla lifnaðarhætti.
Þessi brosmildi afreksmaður átti
létt með að hrífa fólk með sér og
hann var fyrirmynd margra. Jón
Páll var sameign íslensku þjóðar-
innar, allir þekktu hann og sakna
nú vinar í stað. Vert er að þakka
fyrir að hafa þekkt slíkan mann og
fengið að fylgjast með afrekum
hans, minning Jóns Páls Sigmars-
sonar mun lifa með öllum þeim sem
kynntust honum.
Að lokum skulu aðstandendum
öllum og vinum færðar innilegar
samúðarkveðjur.
Fyrir hönd KR-inga,
Björn R. Lárusson.
Við kveðjum elskulegan vin okk-
ar og þökkum honum samfylgdina.
Við slíkar aðstæður leita á hugann
spurningar um tilgang þess að
maður í blóma lífsins og á hátindi
frægðar sinnar sé svo fyrirvara-
laust burtkallaður, en einnig minn-
ingar um góðan dreng.
Við kynntumst Jóni Páli fyrst á
mildum haustdegi árið 1981 þegar
hann kom á heimili okkar með dótt-
ur minni og systur okkar, Ragn-
heiði Jónínu. Vann hann þegar hug
okkar og hjörtu. Um tíma bjuggu
þau hjá okkur uns þau stofnuðu
sitt eigið heimili. Tveimur árum síð-
ar eignuðust þau Sigmar Frey sem
nú sér á eftir ástríkum föður. Ekki
þarf að tíunda að hin óvænta sorg-
arfregn varð honum þungt áfall.
Það er þó huggun harmi gegn að
hann hefur erft þann skapstyrk
föður síns sem á þarf að halda í
þeirri baráttu sem hann á fyrir
höndum.
Eftir nokkurra ára sambúð skildu
leiðir með þeim Jóni Páli og Ragn-
heiði en þó var ávallt gott samband
milli þeirra og vináttubönd héldust
traust milli fjölskyldnanna.
I hvert sinn sem fundum þeirra
feðga Jóns Páls og Sigmars Freys
bar saman varð ljós sú gleði sem
mótaði samband þeirra. Stuttu fýrir
andlátið hafði Jón JPáll keypt íbúð
Birting afmælis- og
minningargreina
Morgunblaðið tekur afmælis- og minningargreinar til
birtingar endurgjaldslaust. Tekið er við greinum á rit-
stjórn blaðsins á 2. hæð í Aðalstræti 6, Reykjavík, og á
skrifstofu blaðsins í Hafnarstræti 85, Akureyri.
Athygli skal á því vakin, að greinar verða að berast með
góðum fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast á í miðviku-
dagsblaði að berast síðdegis á mánudegi og hliðstætt er með
greinar aðra daga.
Við birtingu afmælisgreina gildir sú regla, að aðeins eru
birtar greinar um fólk sem er 70 ára eða eldra. Hins vegar
eru birtar afmælisfréttir með mynd í dagbók um fólk sem er
50 ára eða eldra.
Mikil áhersla er á það lögð að handrit séu vel frá gengin,
vélrituð og með góðu línubili.
Ákjósanlegast er að fá greinarnar sendar á disklingi.
sem hann var að útbúa til að þeir
feðgar gætu verið meira saman.
Á sinni stuttu ævi afrekaði Jón
Páll meira en flestir sem lengur lifa.
íþróttaferill hans er ævintýri líkast-
ur. Við látum öðrum eftir að gera
þeim afrekum öllum verðug skil.
Við huggum okkur við bjartar
minningar um kæran vin og trú um
annað líf að jarðvist lokinni.
Með það í huga kveðjum við Jón
Pál Sigmarsson og biðjum sálu hans
friðar og blessunar. Um leið vottum
við syninum unga, móður hans, for-
eldrum Jóns Páls og öðrum ættingj-
um og vinum hans, okkar dýpstu
samúð.
Megi góður guð blessa minningu
Jóns Páls Sigmarssonar.
Sigríður Freyja Jónsdóttir,
Aðalbjörn Jón Sverrisson,
Anna Jóna Karlsdóttir,
Ágúst Borgþór Sverrisson,
Erla Kjartansdóttir.
Vinur minn og félagi, Jón Páll,
er látinn. Laugardaginn 16. janúar
var ég kallaður í símann og mér
tilkynnt lát þessa mikla afreks-
manns. Sjaldan eða aldrei hefur
mér verið jafn brugðið og enn trúi
ég vart að Jón Páll sé ekki á með-
al vor.
Mín fyrstu kynni af Jóni Páli
voru fljótlega eftir að hann hóf
æfingar og keppni í kraftlyfting-
um. Jón Páll varð á fáum árum
einn besti og vinsælasti keppand-
inn í þessari grein og átti hróður
hans eftir að berast víða á næstu
árum. Fjör og lífsgleði einkenndu
þennan einstaka keppnis- og
drengskaparmann.
Veturinn 1981 kom Jón Páll
norður til Akureyrar og hélt nám-
skeið í kraftlyftingum á vegum
Lyftingaráðs Ákureyrar. Meðan á
Akureyrardvölinni stóð bjó Jón
Páll hjá mér og fjölskyldu minni
og er mér sérstaklega minnisstætt
hvað drengirnir mínir, sem þá voru
kornungir, hændust að honum og
hve hann var góður við þá. Síðar
átti eftir að koma í ljós að Jón
Páll átti sérstaklega auðvelt með
að höfða til barna og unglinga,
enda var hann í öllu einstaklega
góð fyrirmynd. Upp frá þessu tókst
persónuleg vinátta með okkur Jóni
Páli.
Vorið 1981 fór ég með íslenska
landsliðinu á Evrópumót í kraft-
lyftingum sem haldið var í Parma
á Italíu, en Jón Páll var þar meðal
keppenda. Hann vann þar hug og
hjörtu allra viðstaddra. Öllum var
starsýnt á þennan stóra og stæði-
lega mann. Jón Páll hafði þann
háttinn á í þessari ferð að hann
bar koffort eitt mikið, sem hann
hafði meðferðis, á höfði sér. í koff-
orti þessu voru allar helstu nauð-
synjar, svo sem hollur og kjarnmik-
ill íslenskur matur. Ekki mátti ís-
lenska kjarnmetið vanta svo fjarri
heimkynnum og hvort sem því er
að þakka eða ekki þá uppskar
hann silfurverðlaun á þessu Evr-
ópumóti.
Árin liðu og fljótlega var Jón
Páll farinn að láta til sín taka á
aflraunamótum víða um heim.
Fjórum sinnum vann hann titilinn
sterkasti maður heims auk fjölda
annarra verðlauna. Hvar sem hann
kom var hann hvers manns hug-
ljúfi og landi og þjóð til sóma. Er
mér til efs að fáir ef nokkrir hafi
verið jafn góðir fulltrúar íslands á
erlendum vettvangi. Jón Páll, ís-
lenski víkingurinn, var nokkurs
konar sendiherra þessarar þjóðar
hér á norðurhjara.
En Jón Páll var ekki bara sendi-
herra út á við. Hann lagði sitt af
mörkum til yngri kynslóðarinnar
hér á landi. Tveimur árum eftir
að hann vann titilinn ' sterkasti
maður heims í fyrsta skipti kom
hann t.a.m. norður og hélt þá nám-
skeið í bekkpressu á vegum Kraft-
lyftingafélags Akureyrar fyrir
unga Akureyringa á aldrinum 10
til 15 ára.
Þátttakan fór fram úr björtustu
vonum. Á milli 140 og 150 ungling-
ar tóku þátt í námskeiðinu sem
tókst í alla staði frábærlega vel.
Aldrei fékkst Jón Páll til að taka
neitt fyrir störf sín á Akureyri og
verður það seint fullþakkað. Jón
Páll var tíður gestur norðan heiða
og frægt er orðið er hann tók á
Laufássteininum í sjónvarps-
þættinum Stiklum.
Jón Páll stofnaði líkamsræktar-
stöðina Gym 80 ásamt fleirum fyr-
ir tveimur árum þar sem flestir
af okkar sterkustu mönnum æfa
og rækta sína íþrótt. Var norð-
lenskum kraftlyftingamönnum
jafnan vel tekið þar.
Ungur afreksmaður og góður
drengur er nú horfinn á braut.
Skarð hans verður aldrei fyllt.
Syni Jóns Páls, Sigmari Frey, og
öðrum aðstandendum vottum við
okkar dýpstu samúð.
Flosi Jónsson og fjölskylda.
Félagar í Lyftinga- og kraft-
lyftingafélagi Akureyrar.
Minning
Jakob Þorsteinsson
Mig langar að kveðja nokkrum
orðum móðurbróður minn, Jakob
Þorsteinsson, sem andaðist 18. jan-
úar sl. eftir skamma legu á Land-
spítalanum, en hann verður jarð-
sunginn frá Hafnarfjarðarkirkju í
dag, 29. janúar.
Jakob fæddist 9. janúar 1913 í
Hafnarfirði. Foreldrar hans voru
Eyrún Jakobsdóttir húsmóðir, ætt-
uð úr Hvolshreppi í Rangárvalla-
sýslu, en alin upp á Hofsstöðum í
Garðahreppi og Þorsteinn Bjarna-
son, trésmiður frá Hlíð í Garða-
hverfi. Hann var næstelstur sjö
systkina, sem alin voru upp að
Austurgötu 34 í Hafnarfirði, í hús-
inu, sem faðir þeirra reisti fyrir fjöl-
skylduna árið 1912.
Jakob stundaði sjómennsku á sín-
um yngri árum, var m.a. á togurun-
um Surprise og Garðari. En þegar
móðir hans veiktist svo alvarlega,
að umönnun þurfti allan sólarhring-
inn, þótt honum sjálfsagt að koma
í land og taka þátt í hjúkrun henn-
ar ásamt öðrum í fjölskyldunni.
Mínar fyrstu minningar af Jakob
eru frá því, að ég nokkurra árá
gömul sé hann koma gangandi,
neðan frá höfn í Hafnarfirði upp
Mjósundið og heim, stórstígur og
hálfgerður risi að mér fannst, dökk-
klæddur með sjóhatt og í klofstíg-
vélum, ábúðarmikill og dálítið fjar-
lægur okkur krökkunum, því hann
sást svo sjaldan vegna veru sinnar
á sjónum. Minnist ég þess, að heil-
mikillar hreykni hafi gætt hjá mér
yfir því, að þessi myndarlegi maður
væri frændi minn.
í landi sinnti Jakob ýmsum
verkamannastörfum, vann meðal
annars í Rafha, við netahnýtingar
á netaverkstæði, sem hann átti hlut
í, og hjá skipasmíðastöðinni Stálvík
í Garðabæ. Veit ég að öll þau störf
voru unnin af ósérhlífni og sam-
viskusemi.
Eftir starfslok átti hann sér ýmis
hugðarefni heima við, hóf að inn-
ramma myndir og að hnýta kaðla
til ýmissa nota. Jakob tók við æsku-
heimili sínu, Austurgötu 34, að öldr-
uðum föður sínum látnum, og af
myndarskap hóf hann ýmsar nauð-
synlegar endurbætur á húsinu.
Hann hefur haldið því svo vel við,
að í dag þykir þetta litla hús mikil
bæjarprýði í Hafnarfirði og gott
sýnishorn fyrri tíðar húsa gamla
bæjarins.
Jakob unni útiveru og stundaði
mikið hin síðari ár. Hann keypti sér
m.a. reiðhjól rúmlega sjötugur og
hjólaði langar vegalengdir sér til
heilsubótar og hressingar. Einnig
hafði hann mikla ánægju af silungs-
veiði og var Þingvallavatn hans eft-
irlætisstaður, þótt ekki væri von
um mikla veiði. Átti hann til dæm-
is margar og góðar stundir við vatn-
ið með föður mínum, Jóni J. Símon-
arsyni, sem segja má að hafi átt
sinn þátt í að vekja áhuga hans á
þessari tómstundaiðju. Á góðum
dögum hurfu þeir saman úr bænum
upp úr hádegi og birtust síðan
þreyttir, en sælir seint að kvöldi
eftir viðburðaríkan dag. En veiði-
ferðum Jakobs fækkaði eftir lát
föur míns fyrir tæplega fjórum
árum, því félagsskapurinn skiptir
máli í slíkum ferðalögum. Ég átti
þess kost að fara nokkrar ferðir
með þeim til Þingvalla og var þá
auðséð hvað Jakob naut þess að
vera á staðnum, rölta um veiðisvæð-
ið og ígrunda hvar væri nú helst
von um veiði.
Jakob var emn af þessum hægu
og hljóðlátu mönnum eldri kynslóð-
arinnar, sem óðum hverfa okkur
sjónum. Hann var yfirleitt fáorður
og lét lítið fara fyrir sér, en var
samt á staðnum, svo tekið var eft-
ir. Hann fylgdist með bæjarmálum
í Hafnarfirði og allri þjóðmálaum-
ræðu og hafði skoðun á ýmsum
málum ef eftir var leitað, en flíkaði
þeim yfirleitt ekki að fyrra bragði.
Jakob, eða Jobbi eins og sumir
kölluðu hann, kvæntist aldrei en lét
sér sérlega annt um ungviðið í fjöl-
skyldunni. Er ég þess fullviss, að
sum þeirra koma til með að sakna
þess að geta ekki tekið í spil með
honum eða að hafa hann bara ná-
lægan. Mest samneyti hafði hann
hin seinni ár við systurdóttur sína,
Eyrúnu Hafsteinsdóttur, og hennar
fjölskyldu, og fann hann þar að
mörgu leyti eigin fjölskyldu, sem
hann aldrei eignaðist.
Hinn 30. desember síðastliðinn
fékk Jakob heilablóðfall á heimili
sínu og var fluttur á Landspítalann.
Fram að þeim tíma var hann hress
og fór allra sinna ferða gangandi
eða akandi og ekki að sjá, að þar
færi næstum áttræður maður, en
Jakob náði þeim aldri níu dögum
áður en hann lést. Frétti ég síðar
að hjúkrunarfólkinu á spítalanum,
sem annaðist hann af natni í veik-
indum hans, fannst sem þar færi
langtum yngri maður.
Komu þessi alvarlegu veikindi,
sem drógu hann til dauða á svo
skömmum tíma, því mjög á óvart.
En maðurinn með ljáinn gerir ekki
boð á undan sér og öll verðum við
að hlíta hans dómi fyrr eða síðar.
Mig langar að lokum að þakka
frænda mínum samfylgdina og kveð
hann með eftirfarandi orðum
Snorra Hjartarsonar:
En handan við fjðllin
og handan við áttimar og nóttina
rís tum ljóssins
þar sera tíminn sefur.
Inn í frið hans og draum
er förinni heitið.
Sigríður Jónsdóttir.