Morgunblaðið - 03.03.1993, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 3. MARZ 1993
17
Um inntökuskilyrði
í framhaldsskóla
eftir Guðrúnu Hrefnu
Guðmundsdóttur
Ingvar Asmundsson, skólameist-
ari Iðnskólans í Reykjavík, skrifaði
kjallaragrein í DV mánudaginn 22.
febrúar um inntökuskilyrði í fram-
haldsskóla. Þar vitnar hann í tillög-
ur Nefndar um mótun mennta-
stefnu en nefndin skilaði mennta-
málaráðherra áfangaskýrslu ný-
lega. 1 umíjöllun Ingvars um náms-
framboð í upphafí framhaldsskóla
virðist gæta nokkurs misskilnings
sem full ástæða er til að leiðrétta
ef forðast á rangtúlkanir í frekari
umræðu um tillögumar. Er hér
einkum átt við skilning Ingvars á
námsleiðum sem nefndin leggur til
fýrir nemendur sem hafa lokið
grunnskóla ýmist með ófullnægj-
andi eða frekar slökum árangri.
I núverandi fyrirkomulagi bjóða
margir framhaldsskólar nemendum
með ófullnægjandi undirbúning
einnar annar upprifjunamám í ís-
lensku, stærðfræði, ensku og
dönsku, svokallaða „0 áfanga“.
Markmið með slíku uppriijunar-
námi er að eftir þessa önn nái nem-
endur valdi á viðkomandi náms-
grein. Ingvar heldur því fram að
þessir 0 áfangar hafí gefíst vel og
að eftir slíkan undirbúning hafí
mörgum nemendum „tekist að ljúka
náminu án teljanlegra tafa“. Þessa
fullyrðingu má draga í efa, því
reynsla í mörgum skólum er sú að
nemendum sem þurfa að setjast í
0 áfanga í upphafi framhaldsskóla
reynist erfítt að komast á fastan
kjöl í námi og margir þeirra hrökkl-
ast úr skóla án formlegra prófa.
„í umfjöllun Ingvars
um námsframboð í upp-
hafi framhaldsskóla
virðist gæta nokkurs
misskilnings sem full
ástæða er til að leið-
rétta ef forðast á rang-
túlkanir í frekari um-
ræðu um tillögurnar.“
Breytinga er þörf
Tillögur nefndarinnar um breytt
inntökuskilyrði í framhaldsskóla
eru settar fram, vegna þess að sýnt
er að framhaldsskólinn getur ekki
starfað áfram við þær aðstæður
sem nú ríkja. Því fer fjarri að hann
sinni þörfum allra nemenda. Þá
skoðun geta flestir þeir sem starfa
innan framhaldsskólanna staðfest,
þó að hún byggi fremur á reynslu
en rannsóknarniðurstöðum.. En því
miður skortir tilfínnanlega rann-
sóknir á skólastarfí hér á landi.
Sterkar vísbendingar um ástand
framhaldsskólans koma þó fram í
könnuninni Námsferill í framhalds-
skóla, sem menntamálaráðuneyti
fól Félagsvísindastofnun að gera,
þar sem fýlgst var með námsgengi
nemenda sem eru fæddir árið 1969.
Af þeim nemendum sem skráðu sig
í framhaldsskóla höfðu 47% ekki
lokið neinu formlegu prófi sex árum
eftir grunnskólapróf. Þeir höfðu
ýmist horfið frá námi (35,5%), eða
voru enn skráðir í nám í framhalds-
skóla (11,5%). Þessar niðurstöður
benda til þess að stór hluti ung-
menna fái ekki nám við hæfi innan
framhaldsskólans.
Svo virðist sem setning laga um
samræmdan framhaldsskóla þar
sem kveðið er á um að framhalds-
skólinn skuli opinn öllum ungmenn-
um óháð námsárangri í grunnskóla
hafí ekki bætt úr því .ástandi sem
hér er lýst. Það dugir nefnilega
ekki að opna skólana, ef námsinni-
haldi og uppbyggingu náms er ekki
breytt á þann veg að námsframboð-
ið sé í samræmi við undirbúning
og áhuga þeirra ijölmörgu nemenda
sem þá sækja. Einkum er mikilvægt
að námið sé áhugavekjandi. Benda
má á að í könnun á viðhorfum brott-
fallshópsins í Námsferilsskýrslunni
kom í ljós að af ástæðum fyrir brott-
hvarfi áttu flestir nemendur það
sameiginlegt að nefna áhugaleysi
og skólaleiða (59,4% pilta og 40,3%
stúlkna).
Nýjar áherslur I námsframboði
Markmiðið með tillögum um
fomám og gagnfræðanám er ein-
mitt að koma til móts við þarfír
ólíkra nemenda. Þessu námsfram-
boði er ekki ætlað „að leggja stein
í götu sumra nemenda að ástæðu-
lausu og halda þeim í meira bók-
námi en ástæða er til áður en þeir
hefja verknám", eins og Ingvar
heldur fram. Hvoruga námsleiðina
er hægt að skilgreina sem bóknám,
heldur er þvert á móti lögð mikil
áhersla á verklegt nám og skapandi
skólastarf.
Fomám, eins og nefndin skil-
greinir það, er ekki sambærilegt
við háls árs 0 áfanga í einstökum
Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir
námsgreinum sem margir fram-
haldsskólar bjóða í dag. Nefndin
lítur á fomámið sem sérkennsluúr-
ræði, ætlað nemendum sem gengur
illa í bóklegu námi og þurfa á sér-
stakri aðstoð að halda ef þeir eiga
yfírleitt að geta náð námsmarkmið-
um grunnskólans. Ljóst er að sér-
kennsla fyrir þá sem verst standa
í námi getur aldrei verið einskorðuð
við bóklegt nám. Þar hlýtur verk-
legt nám, persónuleg ráðgjöf og
margvísleg aðstoð við nemendur að
vega mjög þungt. Fomám svipað
því sem nefndin leggur til er nú í
boði í Menntaskólanum í Kópavogi
og í Réttarholtsskóla.
Gagnfræðanám, hin nýja náms-
leið sem nefndin kynnir í tillögum
sínum, er ekki heils árs bóknám
eins og Ingvar heldur fram. Þar er
fyrst og fremst um að ræða nám í
verkgreinum, listgreinum og öðram
valgreinum. Áhersla er lögð á að
skólar hafí frumkvæði í uppbygg-
ingu og þróun þessa náms í sam-
ræmi við kennslukrafta og aðstæð-
ur á hveijum stað. Þannig mætti
hugsa sér gagnfræðanám í Iðnskól-
anum í Reykjavík skipulagt á þann
hátt að á þessu ári kynnist nemend-
ur vinnubrögðum á mismunandi
Skýr skilaboð til bæjar-
stjórnar Hafnarfjarðar
eftirÞorgils Ottar
Mathiesen
Mánudaginn 22. febrúar sl. sendi
stjórn Byggðarverndar í Hafnarfírði
bæjarstjóm Hafnarfjarðar niður-
stöður úr undirskriftasöfnun, sem
félagið hafði beitt sér fyrir á meðal
Hafnfirðinga vegna fyrirhugaðrar
byggingar háhýsis í miðbænum í
Hafnarfírði. Undirskriftarsöfnunin
hafði fengið mjög góðar viðtökur og
5.356 undirrituðu áskorunina.
Skv. staðfestingu frá Hagstofu
íslands hefðu um 10.700 íbúar í
Hafnarfírði verið á kjörskrá þar þann
1. febrúar 1993 ef þá hefðu farið
fram kosningar. Jafnframt er stað-
fest af Hagstofunni að sé miðað við
sömu hlutfallsþátttöku og í bæjar-
stjórnarkosningunum í Hafnarfírði
1990, 85,6%, hefðu 9.159 Hafnfirð-
ingar neytt atkvæðisréttar og helm-
ingur þeirra tölu er 4.580.
Ljóst er af þessu að meira en
helmingur kjósenda í Hafnarfirði 1.
febrúar 1993 hefur skorað á bæjar-
stjórn Hafnarfjarða „að beita sér
fyrir því að fyrirhuguð stórbygging
við Fjarðargötu falli sem best að
umhverfí sínu og verði ekki hærri
en þau hús sem fyrir eru á miðbæjar-
svæðinu
Geta skilaboðin til bæjarstjórnar
Hafnarfjarðar verið skýrari?
Á síðasta bæjarstjórnarfundi flutti
ég ásamt Hjördísi Guðbjömsdóttur
bæjarfulltrúa tillögu þess efnis að
bæjarstjórn skipi nú þegar nefnd til
þess að gera tillögur til bæjarstjórn-
ar „með hvaða hætti staðið skuli að
endurskipulagning miðbæjarsins á
grandvelli áskorana sem fram koma
við þær undirskriftir sem Byggðar-
vernd beitti sér fyrir“. Magnús Jón
Árnason bæjarfltr. Alþýðubanda-
„Tillögunum var báðum
vísað til bæjarráðs, en
hingað til hafa bæjar-
fulltrúar Alþýðuflokks-
ins notað neyðarút-
göngudyr sínar og lagt
til að vísa frá tillögum
um þetta viðkvæma mál
og það því aldrei fengið
efnislega afgreiðslu.“
lagsins flutti einnig tillögu með það
að markmiði að skoða möguleika á
endurskipulagningu á háhýsinu.
Tillögunum var báðum vísað til
bæjarráðs, en hingað til hafa bæjar-
fulltrúar Alþýðuflokksins notað
neyðarútgöngudyr sínar og lagt til
að vísa frá tillögum um þetta við-
kvæma mál og það því aldrei fengið
efnislega afgreiðslu.
Það er von mín að bæjarráð gangi
nú rösklega til verks í þessum efnum
og leggi fyrir.næsta bæjarstjórnar-
fund tillögu að endurskipulagningu
miðbæjarkjarna á grundvelli vilja
meirihluta hafnfírskra kjósenda og
Þorgils Óttar Mathiesen
komi með því í veg fyrir óbætanlegt
umhverfisslys.
Höfundur er bæjarfulltrúi
Sjálfstæðismanna í Hafnarfirði.
Ný sölu-sálfræði
(The New Psychology of selling) -forskotid sem vantar
Árangursríkt söluþjálfunarkerfi fyrir sölufólk. Námskeiðíð byggist á
fyrirlestrum Brian Tracy, myndböndum á ensku, vinnubók og umræðum.
Hljóðsnældur til upprifjunar á öllu námsefni fylgja.
Námskeiðið er fyrir
markaðsfólk sem vill bæta sig
og ná afburða árangri.
Tfmi: 10., 11., og 15. mars
kl. 13-19.
Brian Tracy
Stjórnunarfélag
Islands
Ánanaustum 15, sími 621066
Nánari upplýsingar fást hjá Stjórnunarfélagi íslands i sima 621066
sviðum iðngreina. Á þessu ári
fengju nemendur þannig tækifæri
til að þroskast í glímu við auðgandi
viðfangsefni. Að því loknu hefðu
þeir mun betri forsendur til að
ákveða hvert þeir vilji stefna í námi
en þeir höfðu nýútskrifaðir úr
grunnskóla.
Lagt er til að um þriðjungur
gagnfræðanámsins verði helgaður
lykilgreinunum, móðurmáli, stærð-
fræði og ensku. Þessar greinar verði
hins vegar kenndar með öðrum og
mun hagnýtari áherslum en nú tíðk-
ast í framhaldsskólum. Fyrir þenn-
an hluta námsins gildi sameiginleg
námskrá sem öllum skólum beri að
fylgja. Lagt er til að gagnfræða-
náminu ljúki með framhaldsskóla-
prófi. Að loknu framhaldsskólaprófí
era nemendum opnar leiðir til
áframhaldandi náms á námsbraut-
um framhaldsskólans.
Gagnfræðanáminu er ætlað að
vera áhugavert nám fyrir ungt fólk.
Þetta á að vera nám sem sniðið er
að námslegri stöðu nemenda, fjöl-
breytilegt og misjafnt eftir skólum.
Nemendur geti valið sér skóla með
tilliti til valframboðs, því samræm-
ing verði tryggð í kennslu kjama-
greina. Gagnfræðanámið býður upp
á aukið frelsi í innihaldi og út-
færslu náms á framhaldsskólastigi.
Frelsi sem ekki er fyrir hendi á
hefðbundnum námsbrautum fram-
haldsskólans og ætti að vera kenn-
uram og öðra skólafólki kærkomið
tækifæri til skapandi skólastarfs.
Höfundur er
framhaldsskólakennari og
starfsmaður nefndar um mótun
menntastefnu.
CLIPTEC rofamir og
tenglarnir frá BERKER gegna
ekki aöeins nytjahlutverki,
þeir eru líka sönn
íbúðarprýði! CLIPTEC fæst
(ótal litasamsetningum og
hægt er að breyta litaröndum
eftir þvf sem innbú, litir og
óskir breytast.
CLIPTEC er vönduð þýsk
gæðavara á verði, sem
kemur á óvart!
Vatnagörðum 10 s 685854 / 685855