Morgunblaðið - 05.11.1993, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. NÓVEMBER 1993
9
Franskar dragtir
Ný sending
TESS
NEÐST VIÐ
DUNHAGA,
622230.

Opið virka daga
kl. 9-18,
laugardaga
kl. 10-14.
^ Veitum allaþjónustu v
Opið virka dagafrákl. 7.30-19.00.
Laugardaga frá kl. 10-14.
Efnalaug Garðabæjar
Fataleiga Garðabæjar
Þvottahús Garðabæjar
Fullkom... inn rmgo
Gæðastimpill fyrir innihurðir
15-22% afsláttur af eikarhurium.
|3|ll | f Ármúla 10,
AmasonKr símio™
Konur og stjórnmál
Áshildur Bragadóttir stjórnmálafræðing-
ur ritar grein um stjórnmálaþátttöku
kvenna í nýjasta hefti Stefnis, tímarit
Sambands ungra sjálfstæðismanna.
Segir hún meðal annars að útilokað sé
að þjóðlífið taki eðlilegum framförum í
nútímastíl án beinna pólitískra áhrifa
kvenna.
Dræm þátt-
taka
I greiiiinni segir Ashild-
ur: „I alþingiskosningun-
um 1991 voru fleiri konur
í framboði en karlar, og í
sveitarstjómarkosningun-
um 1990 var hlutfall
kvenna á framboðslistum
stjómmálaflokkanna kom-
ið í tæp 40 prósent.
Þjóðfélagsþróun síðustu
áratuga, sem og vitundar-
vakning kvenna, híifa gert
konum kleift að fá mn
fjórðung sæta á Alþingi
og um fimmtung sæta í
sveitarstjómum. Verður
það að teljast mikilsverður
árangur, enda er hlutdeild
kvenna í stjómmálum hér
á landi með þvi mesta sem
þekkist i heiminum. En
þrátt fyrir mikla stjóm-
málalega vakningu meðal
kvenna em konur ennþá
mimúhlutahópur í stjóm-
málalífinu og iðulega ný-
græðingar með skamm-
vinna stjómmálareynslu
... Oft á tíðum hefur það
gerst að ef stjómmála-
flokkar fá konur ekki til
þátttöku á framboðslistum
sínum er allt gert til að
gera þátttökuna aðlaðandi
fyrir konur. Það hefur
hins vegar bitnað á konum
að þær em fremur taldar
til sérstakrar stéttar,
þannig að nóg sé að velja
einn fulltrúa úr þeirra
hópi framarlega á fram-
boðslista fremur en að tek-
ið sé tillit til þess að þær
em um helmingur kjós-
enda og fulltrúar ólíkra
hópa. Konur hljóta siður
kosningu en karlai-, sem
sýnir að konur em ekki í
þeim sætum sem veita rétt
til setu á Alþingi eða í
sveitarstjóraum. Fjöldi
frambjóðenda er ekki það
sama og fjöldi kjörinna
fulltrúa."
Lítið samræmi
Síðar segir Áshildur:
„Frá því í kosningunum
vorið 1979 hefur hlutur
kvenna í uppfyllingarsæt-
um á framboðslistum þing-
flokkanna farið úr tæpum
30 prósentum í tæp 56
prósent. I varasætum
þingflokkaima hefur hlut-
ur kvemia farið úr 23,5%
í 46,3%. Þeim konum sem
sæti eiga á Alþingi hefur
einnig fjölgiið allnokkuð
frá þvi kosningunum árið
1979, en þá náðu þijár
konur sæti á þingi, sem
nemur 5% af fjölda þing-
manna. í dag sitja 15 kon-
ur á þingi og nemur það
24% af þingmannafjölda,
eins og fyrr segir ... Ef
stjómmálaflokkur telur
sig eiga möguleika á að
fá fleiri en eitt eða fleiri
en tvö þingsæti í hveiju
kjördæmi fyrir sig, em
meiri líkur á að konur nái
kjöri. Þessi tilgáta fær
nokkum stuðning þegar
litið er til stærstu lgör-
dæma landsins, Reykjavík-
urkjördæmis og Reykja-
neskjördæmis og Norður-
landskjördæmis eystra.
Þær konur sem náð hafa
kjöri til Alþingis síðasta
áratuginn hafa flestar ver-
ið i framboði í þessum
þremur kjördæmum."
Aukin afskipti
Loks segir Ashildur:
„Astæðan [færri kjörinna
kvenna en karla] gæti ver-
ið sú að konur hafi ekki
jafn mikinn áhuga á
stjómmálum og karlar. En
í raun em skýringar á
dræmri þátttöku kvenna á
þingi og í sveitarstjómum
bæði margþættar og
margslungnar. I það
fyrsta virðast þær að
inörgu leyti veigra sér við
að fara út í stjómmál af
sama kraftí og karlar, t.d.
vegna fjölskyldumála. í
öðra lagi vimia karlmenn
oft að sínum stjórnmála-
frama á víðari vettvangi
en konur, til að mynda
með þátttöku í fjölbreytt-
ara félagslífi en konur al-
mennt te[ja sig geta veitt
sér. I þriðja lagi hafa
launamál hér áhrif á, en
það er staðreynd að
árangur í kosningum kost-
ar mikið fé og vegna
launamisréttis eiga konur
örðugara um vik hvað
þetta snertir. í fjórða lagi
virðast karlmenn ná rneiri
samstöðu í baráttunni um
öragg sætí á framboðslist-
um en konur. I fimmta
lagi er hér um að kenna
hve skamma viðdvöl kon-
ur hafa í stjómmálum, en
forystumenn stjómmála-
flokka era veigulega vald-
ir úr hópi endurkjörinna
fulltrúa, þ.e. þeirra sem
hafa mestu stjórnmála-
reynsluna. Síðast en ekki
síst er það uppstilling eða
niðurröðun á framboðs-
lista stjómmálaflokka sem
hefur áhrif á hlutdeild
kvenna i þjóðkjörnum
samkundum landsins.
Stjómmálaflokkamir
era áhrifamestu almenn-
ingssamtök í landinu. Þeir
móta stefnuna fyrir fram-
vindu þjóðlífsins. Þeir
velja fólkið á framboðslist-
ana úr liópi flokksmanna.
Flokkamir em ekki
flokksstjómir heldur fólk-
ið sem í þeim er. Þess er
valdið, ef það vill, en frum-
kvæðið þarf. Af þvi leiðir
að róðurinn er þyngri fyr-
h- þá sem breyta vilja af
gömlum vana, en hinna
sem fylgja hefðinni í við-
horfum og vali á fulltrú-
um. Ef tjölga á fulltrúum
tiltekins hóps þurfa fleiri
að leggjast á árar en ella.
Þetta þýðir þó ekki að
hver hópur vinni aðeins
fyrir sig, konur fyrir kon-
ur, sjómenn fyrir sjómenn
og ungt fólk fyrir æsku-
meim, svo dæmi séu nefnd.
Það má í raun segja að
útilokað sé að þjóðlífið taki
eðlilegum framförum í
nútímastíl án beinna pólití-
skra áhrifa kvenna, bæði
innan stjómmálaflokka,
svo og á þingi, i sveitar-
stjómum og á öðrum þeim
stöðum þar sem fulltrúar
taka ákvarðanir fyrir
hönd almennings.“
NY SENDING AF
GALLABUXUM
DOMU- OG HERRASNIÐ
VERÐ FRÁ KR. 7.500
SÆVAR KARL & SYNIR
Kringlunni, sími 689988
t:
<-o
MOSCHINO ]EÆ "O
Ný sending af sokkabuxum
sokkum og leggings.
Margir litir - margar gerðir.
Verð frd kr. 240
10% kynningarafsldttur í dag
og d morgun - löngum laugardegi
Laugavegi 80 - Sími 611330.
RENAULT 19 RT
Þú hefur að minnsta kosti 19 ástœður
til að kaupa Renault 19!
Þokuljós Irwvian or, aLan
1.8 l. véL - Úeín ÍNNspýrÍNq
OlíuilÆðARMÆliR í MæIaDORÖI
HöfuðpÚÖAR Á AfTURSÆTÍ
NiðuRÍEllANlEGT aÍtURSÆTÍ
FjÖIsTíIIanIeQT bllsTJÓRASÆTÍ
460 lÍTRA ÍARANCJURSRýMÍ
? ÁRA VERksMiðjuÁbyRqð
8 ÁRA RyðvARNARÁbýRqð
FjARSTýRÖAR SAMÍÆSÍNqAR
RAfdRÍÍNAR RÚÖUR
FjARSTýRÖÍR ÚTÍSpEqlAR
l_ÍTAcS qlER
ÖRyqqisbiTAR í buRÖUM
SNÚNÍNqsbRAÖAMÆliR
Luxus ÍNNRÉTTÍNq
VökvA- oq veItístýrí
VEqbÆð 1 7 cm.
V
..og verðið er aðeins frá kr. 1.399.000,-
(með málmllt, ryðvörn og skránlngu)
RENAULT
Bílaumboðið hf.
Krókhálsl 1.110 Reykjavik, sími 686633
Við bjóðum hagstœð greiöslukjör. Hafið samband við sölumenn okkar varðandi frekari upplýsingar.
Söludeildin er opin alla virka daga kl. 08-18 og laugardaga kl. 12-16