Morgunblaðið - 28.10.1994, Blaðsíða 1
96 SÍÐUR B/C/D/E
246. TBL. 82. ÁRG.
FÖSTUDAGUR 28. OKTÓBER 1994 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Clinton vongóður um að viðræður geti hafist milli ísraela og Sýrlendinga
Blýlaust bensín
Reuter
BILL Clinton Bandaríkjaforseti og Hafez al-Assad Sýrlandsfor-
seti hlýða á þjóðsöngva ríkjanna við komu hins fyrrnefnda til
Damaskus. Er Sovétríkin hrundu misstu Sýrlendingar voldugan
bakhjarl og ákvað Assad þá að bæta samskiptin við Bandarikin.
Assad heldur
fast við kröfu
umGólan
Jerúsalem, Bonn. Reuter, The Daily Telegraph.
BILL Clinton Bandaríkjaforseti ávarpaði þingið í ísrael í gær, skömmu
eftir að viðræðum hans við forseta Sýrlands, Hafez al-Assad, í Damaskus
lauk. Clinton sagðist sannfærður um að afstaða ráðamanna í Damaskus
hefði breyst. Raunhæfir möguleikar væru á að samningaviðræður gætu
hafist milli ísraela og Sýrlendinga um deilur þjóðanna vegna hersetu Isra-
ela á Gólanhæðum á norðurlandamærum ríkjanna þótt mörg ljón væru á
veginum. Ljóst þykir að Assad hafi ekki hvikað frá þeirri kröfu sinni að
ísraelar hverfi að fullu frá Gólan gegn því að saminn verði friður.
Á blaðamannafundi með Yitzhak
Rabin, forsætisráðherra ísraels, í
gær sagðist Clinton harma að Assad
skyldi ekki fordæma hryðjuverk op-
inberlega.
„Ég harma að Assad forseti skyldi
ekki grípa tækifærið og segja opin-
berlega það sem hann tjáði mér eins-
lega um djúpa sorg sína vegna þess
að saklaust fólk hefði látið lífið,
hann átti ekki síst við tilræðið í
strætisvagninum [í Tel Aviv],“ sagði
Clinton. Sýrland hefur árum saman
veitt ýmsum alræmdum hermdar-
verkahópum landvist og er á lista
bandaríska utanríkisráðuneytisins
yfir ríki sem það gera.
„Harðskeyttur
samningamaður"
Clinton sagði Assad „harðskeytt-
an samningamann" en hann stæði á
hinn bóginn við það sem hann lof-
aði. Er Assad ræddi við fréttamenn
sagðist hann fús að semja gengju
ísraelar að settum skilyrðum. „Við
munum vinna að friði. Við höfum
reynt ákveðnar leiðir og munum
reyna að finna nýjar ef það mætti
verða til að hraða friðarsókninni,"
sagði hann. Fréttaskýrendur telja
sumir að með þessu hafi Assad gef-
ið í skyn að hefja megi viðræður
þótt ísraelar hafi ekki gengið fyrir-
fram að öllum skilyrðum hans.
Clinton heldur næst til Saudi-
Arabíu og Kúveits þar sem hann
mun m.a. heilsa upp á bandaríska
hermenn.
Arafat styður samning
Yasser Arafat, leiðtogi Palestínu-
manna, fagnaði í gær friðarsamningi
sem ísraelar og Jórdanir undirrituðu
á miðvikudag en ítrekaði jafnframt
að sumt væri slæmt í samningnum.
Áður hafði Arafat fordæmt ákvæði
um að Jórdanir gegni sérstöku hlut-
verki við vernd helgistaða múslima
í Jerúsalem sem Palestínumenn vilja
að verði höfuðstaður sjálfstæðs ríkis
þeirra. Allshetjarverkfall var á her-
numdu svæðunum á miðvikudag í
mótmælaskyni við samninginn.
Deilt um
skaðsemi
London. Reuter.
BRESKIR þingmenn hafa hvatt rík-
isstjórnina til þess að banna blý-
laust bensín þar sem það sé krabba-
meinsvaldandi.
Telur samgöngunefnd þingsins
að blýlaust bensín með háa oktan-
tölu, svokallað „grænt“ bensín, eigi
að banna ekki síðar en árið 1996.
Þá hvetur nefndin til þess að
stjórnin láti kan’na hvort leyfa eigi
að sett sé blýlaust bensín, 95 okt-
ana, á bíla sem ekki eru útbúnir
hvarfakútum, þar sem það innihaldi
bensól, sem sé hættulegt mönnum.
■ Bensínverð tvöfaldað/17
Fæddir morðingjar
Bönnuð í
Bretlandi?
London. Reuter.
KVIKMYND Bandaríkja-
mannsins Olivers Stone,
Fæddir morðingjar, hefur ver-
ið bönnuð í írlandi og enn er
óljóst hvort kvikmyndaeftirlit-
ið leyfir sýningar í Bretlandi. -
Myndin fjallar um fjölda-
morðingja og segir Stone hana
vera háðsádeilu á taumlausa
ofbeldisdýrkun í Bandaríkjun-
um en sumir gagmýnendur
hans telja að leikstjórinn taki
þátt í að hampa ofbeldinu með
myndinni. írsk yfirvöld til-
greindu ekki ástæðuna fyrir
banninu. í Bretlandi verður
myndin ekki sýnd fyrr en eftir
áramót, fáist til þess leyfi.
Stríðið milli bókstafstrúarmanna og hersins í Alsír harðnar
Hundruð manna láta
lífið í hverri viku
París. Reuter.
STRÍÐIÐ milli stjórnarhersins í Als-
ír og íslamskra bókstafstrúarmanna
hefur harðnað mjög og hundruð
manna falla í viku hverri. Er það
haft eftir heimildarmönnum 5
franska hernum og segja þeir, að
íslamskir skæruliðar hafi i raun
suma hluta landsins á valdi sínu.
Franska stjórnin hefur sérstakar
áhyggjur af, að skæruliðar hyggist
lama olíuiðnaðinn í Alsír en fyrr í
mánuðinum réðust þeir á olíu-
vinnslustöð fyrir sunnan borgina
Constantine. Það myndi kippa fót-
Óttast að heittrúar-
menn hyggist lama
olíuiðnaðinn
unum undan efnahagslífinu og þar
með ríki.sstjóminni enda stendur
olíuiðnaðurinn undir meira en 90%
af gjaldeyristekjum ríkisins.
„Átökin nú em jafn mikil og
stundum meiri en í sjálfstæðisbar-
áttu Alsírmanna gegn Frökkum á
árunum 1954-’62,“ var haft eftir
heimildarmanninum. „Skæruliðar
starfa í 100 manna flokkum, ijúfa
vegi og aðrar samgönguleiðir við
heilu héruðin og eru vel vopnum
búnir. Þess vegna er mannfallið
svona mikið."
20.000 hafafallið
Alsírsk yfírvöld sögðu í ágúst,
að 10.000 manns hefðu fallið síðan
herinn kom í veg fyrir kosningar,
sem bókstafstrúarmenn þóttu lík-
legir til að vinna, í janúar 1992.
Frakkar telja töluna hærri og í nýrri
skýrslu frá Amnesty International
segir, að mannfallið sé 20.000
manns.
Almenningur í Alsír er eins og á
milli steins og sleggju. Margir eru
andvígir aðferðum herstjórnarinnar
en geta þó ekki hugsað þá hugsun
til enda, að trúarofstækið taki öll
völd í landinu. Hafa Frakkar sér-
staklega miklar áhyggjur af gífur-
legum flóttamannastraumi komist
bókstafstrúarmenn til valda.
Norsk gæsluskip á brott
Ósló. Morgunblaðið. J
DRÆM aflabrögð í Smugunni að ar voru þar að veiðum í gær, þar
undanförnu hafa leitt til þess að af fjórir íslenskir. Torstein Myhre,
skip norsku strandgæslunnar hafa yfirmaður gæslunnar í N-Noregi,
siglt á brott. Munu flugvélar hersins sagði í samtali við NTB í gær að
taka við veiðieftirlitinu. veiðin væri nánast dottin niður og
Vetur er um það bil að ganga í því væri ekki talið að togararnir
garð í Smugunni. Aðeins níu togar- ógnuðu stofnum í Barentshafi.
Renamo
hunsar kosningar
ÍBÚAR í Maputo, höfuðborg Mós-
ambík, bíða eftir að fá að kjósa
í fyrstu fjölflokkakosningum í
sögu landsins sem voru í gær.
Afonso Dhlakam, leiðtogi Ren-
amo-hreyfingarinnar, ætlar að
hunsa kosningarnar. Segist hann
þegar hafa í höndunum sannanir
fyrir víðtæku kosningasvindli,
allir gætu kosið án þess að sýna
persónuskilríki. Lýsti hann yfir
þessu í gær en kvað hreyfinguna
ekki mundu taka aftur upp vopn.
Ráðamenn í grannríkinu
Zimbabwe sögðu í gær að vonir
stæðu til að Renamo skipti um
skoðun og tæki þrátt fyrir allt
þátt í kosningunum. Renamo
barðist gegn marxistastjórn
landsins í 16 ár. Hundruð þús-
unda manna féllu og milljónir
hrökkluðust frá heimilum sínum.
Um vopnahlé var samið fyrir
tveimur árum.