Morgunblaðið - 28.10.1994, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 28. OKTÓBER 1994 15
VIÐSKIPTI
VÖRUSKIPT
VIÐ
Um 17 milljarða afgangur í vöruskiptum fyrstu 8 mánuðina
Verðmætí
útflutnings
jókstum 13%
VÖRUR fyrir 82,1 milljarð króna voru fluttar út fyrstu níu mánuði þessa
árs og á sama tímabili nam innflutningur 65,2 milljörðum króna fob.
Afgangur var því á vöruskiptunum við útlönd sem nam 16,9 milljörðum,
en eftir fyrstu níu mánuðina 1993 nam vöruskiptaafgangur 9,8 milljörðum
á föstu gengi. í tilkynningu frá Hagstofu íslands kemur fram að miðað
er við meðalgengi á viðskiptavog; á þann mælikvarða hafi meðalverð
erlends gjaldeyris í janúar til september 1994 verið 6,3% hærra en árið áður.
Verðmæti vöruút- og innflutnings
í jan.-sept. 1993 og 1994 1993
(fob virði í milljónum króna) jan.-sept. jan.-sept föstú gengi*
Útflutningur alls (fob) 68.179,8 82.083,8 13,3
Sjávarafurðir 54.697,3 64.424,5 10,8
Ál 5.784,4 7.923,3 28,9
Kfsiljárn 1.945,9 1.742.4 -15,8
Skip og flugvélar 406,5 876,5
Annað 5.345,7 7.117,1 25,2
Innflutningur alls (fob) 58.985,3 65.217,9 4,0
Sérstakar fjárfestingarvörur 1.237,0 2.095,7 59,4
Skip 766,6 1.951,0
Flugvélar 174,3 105,3
Landsvirkjun 296,1 39,4
77/ stóriðju 3.587,5 3.676,9 -3,6
íslenska álfélagið 3.182,0 3.174,5 -6,1
íslenska járnblendiféiagið 405,5 502,4 16,6
Almennur innflutningur 54.160,8 59.445,3 3,3
Olía 4.559,9 4.670,9 -3,6
Almennur innflutningur án olíu 49.600,9 54.774,4 3,9
Vöruskiptajöfnuður 9.194,5 16.865,9
Án viðskipta íslenska álfélagsins 6.592,1 12.117,1
Án viðskipta íslenska álfélagsins,
íslenska jámblendifélagsins
og sérstakrar fjárfestingarvöru 5.882,2 12.096,3
• Miðaö er við meöalgengi á viðskiptavog;
ljaa*sept. 1994 en á sama tima ártð áður.
Fyrstu níu mánuði þessa árs var
verðmæti vöruútflutningsins 13%
meira á föstu gengi en á sama tíma
árið áður. Sjávarafurðir voru 78%
alls vöruútflutnings og var verð-
mæti þeirra 11% meira en á síðasta
ári. Verðmæti útflutts áls jókst um
29% en verðmæti kísiljárns var 16%
minna en á sama tímabili í fyrra.
Innflutningnr
Verðmæti vöruinnflutnings jókst
um 4% á föstu gengi fyrstu níu
mánuði þessa árs samanborið við
sama tímabil í fyrra. Innflutningur
sérstakrar fjárfestingaivöru; skipa,
flugvéla og vöru á vegum Lands-
virkjunar, innflutningur til stóriðju
og olíuinnflutningur er jafnan mjög
breytilegur frá einu tímabili til ann-
ars. Að þessu liðum frátöldum reynd-
ist annar vöruinnflutningur hafa orð-
ið 4% meiri á föstu gengi en á sama
tíma árið áður. Þar af jókst innflutn-
ingur á matvöru og drykkjarvöru
um 13%, bílainnflutningur dróst
saman um 7%, innflutningur annarr-
ar neysluvöru var 2% meiri en á
sama tlma' í fyrra en innflutningur
annarrar vöru jókst um 4%.
í september sl. voru fluttar út
vörur fyrir 10,5 milljarða og inn
fyrir 7,2 milljarða fob. Vöruskiptin
í september voru því hagstæð um
3,3 milljarða, en í september 1993
voru vöruskipti hagstæð um 1,9
milljarða á föstu gengi.
Fyrirtæki
KÞsnýr
tapi í
hagnað
Húsavík.
MILLIUPPGJÖRI Kaupfélags
Þingeyinga, Húsavík, fyrir fyrstu 8
mánuði þessa árs er nýlokið. Heild-
arvelta á þessu tímabili var tæpar
1.100 milljónir, sem er óveruleg
aukning á milli ára. En verulegur
afkomubati varð í rekstri félagsins
milli ára, því nú er hagnaður félags-
ins um 8,3 millj. kr. á nefndu tíma-
bili, miðað við 54 milljóna kr. tap
á öllu árinu 1993.
Kaupfélagsstjórinn Þorgeir B.
Hlöðversson segir að nokkur bati
sé í flestum þáttum starfseminnar
og er hagnaður fyrir fjármagnsliði
rúmlega 34 milljónir fyrstu 8 mán-
uði þessa árs á móti 21,5 milljóna
króna hagnaði allt árið 1993. Nokk-
ur lækkun hafi orðið á fjármagns-
kostnaði á milli ára og einnig er
félagið, það sem af er ári, að mestu
laust við ýmis ytri áföll, t.d. af-
skrift og niðurfellingu eigna, sem
íþyngdi rekstri félagsins verulega
árið 1993.
„ Vextir talaðir upp “
„HÆKKUNARTILHNEIGING
vaxta stafar líklega að töluverðum
hluta af misjafnlega vel ígrunduðu
umtali um vaxtamál og þeim vænt-
ingum sem það hefur mótað. Menn
sem mark er á tekið hafa talað þann-
ig um vexti, gjaldeyrisforðann og
fleiri skyld mál að fólki finnst að
eitthvað alvarlegt sé á seyði. Vextir
hafa því verið talaðir upp.“ Þetta
kemur fram í forystugrein í nýju
fréttabréfí Samvinnubréfa Lands-
bankans.
Rifjuð eru upp rök sem færð hafa
verið fyrir vaxtahækkun, þ.e. að
vextir víða erlendis hafa hækkað
talsvert á árinu. Vaxtabreytingar
erlendis hafí meiri áhrif hér á landi
en áður vegna opnari ijármagns-
markaðar. Þá hafí verið nokkuð fjár-
streymi til annarra landa og gengið
hafi á gjaldeyrisforðann. Loks ríki
óvissa um efnahagsþróunina á næstu
mánuðum, einkum verðlagsþróunina,
vegna kjarasamninga og kosninga.
„Þessi rök eru hins vegar ekki ein-
hlít. Margt mælir gegn þeim. Mestu
skiptir að um flest virðist ríkja gott
jafnvægi í þjóðarbúskapnum um
þessar mundir. Engin þenslumerki
eru sjáanleg."
í fréttabréfinu er rakið hvemig
vextir hafa þróast í nokkrum löndum
á þessu ári og kemur m.a. fram að
Fréttabréf Samvinnu-
bréfa Landsbankans
gagnrýnir
vaxtaumræðuna
skammtímabréf ríkissjóðs Bandaríkj-
anna hafa hækkað jafnt og þétt frá
áramótum úr 3% í rúmlega 5%. Vext-
ir hafa einnig hækkað í Svíþjóð og
Noregi en þar er hækkunin minni
og byrjar ekki fyrr en um og eftir
mitt ár. í Þýskalandi lækkuðu vext-
irnir hins vegar framan af ári og eru
enn lægri en þeir voru í ársbyijun
þótt þeir hafi hækkað lítið eitt á síð-
ustu mánuðum. Þróunin á íslandi
hefur verið áþekk og í Þýskalandi.
„Af þessu má sjá að það er rnikil
einföldun að halda því fram að vext-
ir þróist alls staðar í takt. Munurinn
á vaxtaþróun í umræddum löndum
stafar einkum af mismunandi fram-
vindu efnahagsmála. “
Það er niðurstaða höfundar að
vaxtaumræðan að undanförnu hafi
verið á villigötum. „Menn hafa talað
sig í vandræði. Flest bendir til að
halda megi vöxtum í viðunandi horfi
á næstu mánuðum ef skynsamlega
er á málum haldið. 1 því skyni þurfa
menn að halda jafnvægi sínu og líta
á staðreyndir málsins."
Fjárstreymi til útlanda ekkert
áhyggjuefni
Það er þó viðurkennt í fréttabréf-
inu að töluvert fjárstreymi hafi verið
til annarra landa en þetta er þó ekk-
ert áhyggjuefni að mati höfundar.
„Eða hvað gerir það til þótt íslend-
ingar eignist verðbréf erlendis og
greiði niður erlendar skuldir á meðan
afgangur er á viðskiptajöfnuði og
allt er með kyrrum kjörum í þjóðar-
búskapnum? Ekkert. Það er með öllu
ástæðulaust að halda ekki ró sinni
út af því. Viðvörunarmerkið er við-
skiptajöfnuðurinn en ekki verðbréfa-
kaup íslendinga erlendis og endur-
greiðsla erlendra lána. Ef hætta
myndast á halla á viðskiptajöfnuði
er auðvitað óhjákvæmilegt að hækka
vexti eða gera aðrar ráðstafanir til
að draga úr þjóðarútgjöldum. Slík
hætta virðist hins vegar ekki vera
fyrir hendi.“
Það er niðurstaða höfundar ací
ekkert sé óeðlilegt við það þótt vext-
ir á skammtímamarkaði með ríkis-
víxla leiki á bilinu 5-6%. Þá sé
ástæðulaust og jafnvel varhugavert
að víkja frá 5% markmiðum á verð-
tryggðum skuldabréfum.
Bílamarkadurinn
Smiðjuvegi 46E
v/Reykjanesbraut^
Kopavogi, sími
671800
MMC Lancer GLX ’89, grásans., sjálfsk,
ek. aðeins 45 þ. km. V. 690 þús. stgr.
Suzuki Swift GA '88, 5 g., ek. aðeins 27
þ. km. V. 370 þús.
Nissan Micra GL '89, 5 g., ek. 42 þ.
km., sóllúga. V. 390 þús. stgr.
Mazda 626 GTi Coupó '88, hvítur, 5 g.p
m/öllu, ek. 67 þ. km. V. 830 þús. Sk. ód.
Volvo 440 GLT '89, 5 g., ek. 87 þ. km.,
álfelgur o.fl. Fallegur bíll. V. 870 þús.
Honda Civic GLi 16V '90, 5 g., ek. 80 þ.
km., rauður, sóllúga, spoiler o.fl. V. 790
þús. Sk. ód.
Toyota Ex Cap SR5 V-6 m/sturtu '88,
svartur, 5 g., ek. 83 þ. mílur, veltigrind,
sóllúga, kastarar o.fl. V. 1.080 þús.
Toyota Hi Lux Ex Cap m/húsi '91, 5 g.,
ek. 77 þús. km., 35" dekk, álfelgur.
V. 1.470 þús.
Toyota Landcruiser langur bensín '87, 4
g., ek. 70 þ. mílur, 35" dekk, álfelgur o.fl.
V. 1.650 þús.
MMC Colt GLXi '91, 5 g., ek. 62 þ. km.,
rafm. í rúðum o.fl. V. 880 þús.
Hyundai Pony GLSi '92, 5 dyra, sjálfsk.,
ek. 29 þ. km., rafm. í rúðum, sóllúga o.fl.
V. 880 þús.
MMC Galant GLS 2000 '87, sjálfsk., ek.
84 þ. km. Úrvals eintak.V. 580 þús.
M. Benz 190 '87, brúnsans., sjálfsk., ek.
116 þ. km., álfelgur, spoiler o.fl. V. 1.250
þús.
Subaru Legacy GL 16V 4x4 '91, hvítur,
5 g., ek. 82 þ. km. V. 1.390 þús.
Toyota Corolla XL '90, 5 dyra, 5 g., ek.
78 þ. km. V. 630 þús. Sk. ód.
Daihatsu Feroza EL-II '90, svartur/grár,
5 g., ek. 60 þ. km. V. 990 þús. Sk. ód.
Daihatsu Charade TS '94, 3ja dyra, hvít-
ur, 5 g., ek. aðeins 3 þ. km. V. 880 þús.
Cherokee Limited '92, 4.0 L, sjálfsk., ek.
aðeins 31 þ. km., leðurklæddur m/öllu.
V. 2,9 millj.
Toyota Landcruiser Turbo diesel m/lnt-
erc. '89, 5 g., ek. 112 þ. km., 36“ dekk,
kastarar o.fl. V. 1.890 þús.
Chevrolet Suburban 6.2 diesel '88,
sjálfsk., góð vél o.fl. Tilboðsv. 1.150 þús.
Toyota Corolla Liftback GTi '93, 5 g., ek.
17 þ. km., m/öllu. V. 1.390 þús.
Toyota Corolla Touring XL 4x4 '89, 5
g., ek. 85 þ. km. V. 890 þús.
Toyota Landcruiser langur (bensín) '82,
óvenju gott eintak. V. 1.050 þús.
Opið sunnudaga
kl.13-18
MMC Colt GLi '93, hvítur, 5 g., ek. 36
þ. km., hiti í sætum o.fl. V. 970 þús.
(Góð greiðslukjör).
Toyota Landcruiser Turbo diesel m/lnt-
erc. '89, 5 g., ek. 112 þ. km., 36“ dekk,
kastarar o.fl. V. 1.890 þús.
BMW 518i '91, steingrár, 5 g., ek. 52 þ.
km., álfelgur o.fl. V. 1.750 þús. Sk. ód.
mI
Nissan Terrano 5 dyra 2.7 Turbo diesel
'93, rauður, 5 g., ek. 21 þ. km., ABS
bremsur, rafm.i rúðum o.fl. V. 2.650 þús.
M. Benz 190 E '91, grásans., sjálfsk., ek.
69 þ. km., sóllúga, álfelgur, rafm. í rúðum
O.fl. V. 2.150 þús.
Fjöldi bíla á tilboðsverði.
Greiðslukjör við allra hæfi.
Vantar góða bíla á skrá
og á staðinn.
EINN, TVEIR OG GEIR!
Styðjum formann þingflokksins - Geir H. Haarde í
3. sæti
Prófkjörsskrifstofan Faxafeni 5 er opin kl. 16 - 22 virka daga og 14 - 19 um helgar. Símar 811235. 811265 og 811275. Allir stuðningsmenn velkomnir!
$
- 2