Morgunblaðið - 19.01.1995, Blaðsíða 38

38 FIMMTUDAGUR 19. JANÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
BJÖRK THOMSEN
+ Björk Thomsen
fæddist í Hobro
í Danmörku 28.
október 1945. Hún
lést I Bandaríkj-
unum 6. janúar síð-
astliðinn. Foreldrar
hennar voru Svend
Aage Thomsen og
Laufey Sigurðar-
dóttir sem er enn á
lífi. Fósturfaðir
Bjarkar var Sig-
urður Simonarson
er lést síðastliðið
sumar. Björk á eina
systur, Lísu Thoms-
en. Fyrri eiginmaður Bjarkar
er Baldur Agústsson. Dóttir
þeirra er Dögg. Eftirlifandi
maki Bjarkar er Auðun Sæ-
mundsson og dóttir þeirra Arn-
dís Hulda. Sambýl-
ismaður Daggar er
Bragi Björnsson.
Björk varð stúdent
frá MR 1965 og tók
síðan kennarapróf.
Hún kenndi í nokk-
ur ár en gerðist síð-
an kerfisfræðingur.
Hún starfaði sem
kerfisfræðingur
þjá Reiknistofu
bankanna er hún
lést. Björk starfaði
mikið að félagsmál-
um einkum fyrir
skátahreyfinguna.
Hún vann einnig að jafnréttis-
málum kvenna og var fyrsti
formaður Kerfisfræðingafé-
lags Islands. Útför Bjarkar fer
fram frá Bústaðakirkju i dag.
NÚ ER Björk farin heim eins og við
skátamir segjum. Það var einmitt í
skátastarfinu, sameiginlegu áhuga-
máli okkar Bjarkar, sem leiðir okkar
iágu fyrst saman. Fljótt varð ljóst
að hugmyndir okkar og hugsjónir
áttu samleið og því fór svo að við
störfuðum saman að ýmsum verkefn-
um sem við töldum vera skátahreyf-
ingunni til heilla. Björk var skáti í
bestu merkingu þess orðs. Hún var
ötul baráttukona jafnréttis, bræðra-
lags og friðar, sem eru undirstöður
skátahugsjónarinnar. Það sá Björk
og vildi efla þessar hugsjónir í þeirri
von að það yrði til þess að bæta
heiminn. Hún lagði svo sannarlega
sitt af mörkum og hlaut að launum
Þórshamarinn frá Bandalagi ís-
lenskra skáta sem þakklætisvott fyr-
ir óeigingjamt starf sitt fyrir skáta-
hreyfinguna. Björk lét sér ekki nægja
að gegna trúnaðarstörfum fyrir BIS
heldur gekk hún til liðs við skátafé-
lagið mitt, Ægisbúa, og tók að sér
skátasveit. Það var ekki hægt annað
en að undrast og bera virðingu fyrir
slíkri konu, sem eftir áratugalangt
hlé frá skátastarfi, hellti sér út í það
af slíkum áhuga og fórnfýsi.
En líf okkar Bjarkar tvinnaðist enn
frekar saman, því að ég gerði hosur
mínar grænar fyrir dóttur hennar,
þá óafvitandi um skyldleika þeirra.
I kjölfarið gerðist ég heimagangur á
Tunguveginum og kynntist fjölskyld-
unni þar, eiginmanni Bjarkar, Auð-
uni, litlu dóttur þeirra Arndísi og svo
að sjálfsögðu unnustu minni, dóttur
Bjarkar af fyrra hjónabandi, Dögg.
Fór ekki á milli mála að þar bjó
hamingjusöm fjölskylda. Fór svo að
um nokkurra mánaða skeið bjó ég á
heimili þeirra hjóna og naut þess að
vera einn af Ijölskyldunni. Gafst
okkur Björk þá oft kærkomið tæki-
færi til að ræða málefni skáta, öðru
heimilisfólki til mikillar armæðu. En
svona var Björk, hugsjónir hennar
brunnu heitt og hún þreyttist aldrei
á að ræða þær.
Björk var félagsvera af lífi og sál
og undi sér ávalit vel þar sem vinir
hennar og ættingjar voru sam-
ankomnir. Einn var þó sá staður sem
skipaði sérstakan sess i huga henn-
ar. Það var Nörfi, sumarbústaður
fjölskyldunnar við Apavatn. Þar var
Björk á heimavelli, hvort sem var
við bakstur á brauði, uppbygginjgu
bústaðarins eða við garðvinnu. Ast
Bjarkar á landinu og öllu því sem
lifandi er, kom vel í ljós þar sem hún
gekk um landið og hlúði að gróðrin-
um. Hún þreyttist aldrei á að ganga
innan um hin fjölmörgu tré er hún
hafði plantað, ræða um hverrar teg-
undar þau væru, hvenær þeim hafði
verið plantað og hve mikið þau höfðu
vaxið þá um sumarið. Var öllum, sem
heimsóttu hana þangað, ljóst að
hvergi undi hún sér betur.
Björk var alla tíð hraust andlega
og líkamlega. Það var því reiðarslag
v
t
Ástkær faðir okkar, tengdafaðir og afi,
HELGI INDRIÐASON,
Háaleitisbraut 111,
Reykjavík,
sem lést 14. janúar, verður jarðsunginn frá Skálholtskirkju föstu-
daginn 20. janúar kl. 14.00.
Gróa Kristín Helgadóttir, Guðmundur Haraldsson,
Birgir Stefánsson,
Guðný B. Harðardóttir,
Helga S. Harðardóttir,
Ásrún Birgisdóttir.
t
Útför elskulegrar eiginkonu minnar,
v móður okkar, tengdamóður og systur,
ÖLDU MAGNÚSDÓTTUR,
Hálsaseli 41,
sem lést 13. janúar, fer fram frá Selja-
kírkju á morgun, föstudaginn 20. janúar,
kl. 13.30.
Þeim, sem vildu minnast hennar, er
bent á heimahlynningu Krabbameins-
félagsins.
Gunnar Borg,
Emil Borg Þórir Borg,
Agnes Hauksdóttir,
Lilja Magnúsdóttir, Svava Magnúsdóttir,
Bergur Magnússon.
Lokað
verður á morgun, föstudaginn 20. janúar, frá
kl. 12.00vegnajarðarfararLIUU KARLSDÓTTUR.
Hugur hf.,
Hamraborg 12, Kópavogi.
MIIMIMINGAR
þegar í ljós kom á vordögum að mik-
ill vágestur hafði knúið dyra. Strax
í upphafi tók Björk þá ákvörðun að
beijast við þennan illkynja sjúkdóm,
hvltblæði, með öllum ráðum. Hart
var barist og í mörgum orrustunum
hafði Björk sigur þrátt fyrir að
læknavísindin og líkumar mæltu því
í mót. Var ekki hægt annað en að
dást að því æðruleysi sem Björk sýndi
í baráttunni við hinn illvíga sjúkdóm.
Þó fór svo að lokum að hinn máttugi
andstæðingur hafði sigur þrátt fyrir
hetjulega baráttu Bjarkar allt til
loka.
Eftir situr máttvana reiði vegna
þess óréttlætis að kona í blóma lífs-
ins skuli þannig vera hrifín frá fjöl-
skyldu sinni. Hvemig er hægt að
skýra slík ósköp fyrir Arndísi, sjö
ára dóttur Bjarkar og Auðuns, eða
Dögg, rúmlega tvítugri dóttur Bjark-
ar, sem leit ekki aðeins á hana sem
móður og leiðbeinanda, heldur einnig
vinkonu, sem ávallt var hægt að
treysta á? Hvers megna hughreyst-
ingarorð Auðuni til handa sem af
trúmennsku hafði með Björk búið
fjölskyldunni yndislegt heimili þar
sem gagnkvæm virðing ríkti? Hvers
á Laufey, móðir Bjarkar, að gjalda,
er hún nú með stuttu millibili hefur
mátt sjá á bak eiginmanni og yngri
dóttur?
Elsku Dögg, Auðun og Amdís.
Ég á engin orð til huggunar þessum
tearmi gegn. En við eigum þó allar
ljúfu minningamar um yndislega
konu sem við elskuðum og virtum.
Ég kveð vinkonu mína og tengda-
móður í fullvissu þess að hún vaki
enn yfir ástvinum sínum og sé þeim
ætíð til halds og trausts, eins og
endranær.
Sofnar drótt, nálgast nótt,
sveipast kvöldroða himinn og sær.
Allt er hljótt, hvíldu rótt.
Guð er nær.
(Höf. ókunnugur.)
Bragi Björnsson.
Ein fyrsta minningin um kynni
okkar og Bjarkar Thomsen tengist
upphafi sambúðar Daggar, dóttur
hennar, og Braga, sonar okkar, hér
í Bakkavör. Ibúðin var ekki fullgerð
og við höfðum áhyggjur af því að
þau gætu ekki komið henni í viðun-
andi horf. Þá sagði Dögg eitthvað á
þessa leið: Þetta er ekkert mál, við
fáum bara mömmu á staðinn. Við
vissum ekki hvað hún átti við fyrr
en Björk birtist einn daginn með bíl-
inn hálffullan af smíðatólum og hún
og Auðun, eiginmaður hennar, hó-
fust handa við að saga, negla, bora
og mála og íbúðin breytti brátt um
svip.
Þama kynntumst við fyrst fítons-
krafti þessarar fíngerðu konu sem
gekk til verks bjartsýn og með bros
á vör eins og þrautþjálfaður smiður.
Seinna reyndum við þessa óvenjulegu
hæfíleika hennar betur þegar við
nutum gestrisni þeirra hjóna í unaðs-
reit fjölskyldunnar við Apavatn, þar
sem þau voru óþreytandi að breyta
og bæta bústaðinn, yrkja jörðina og
nytja vatnið. Síðan var sest yfir
glænýjan, grillaðan silung með
heimabökuðu brauði úr stóra arin-
ofninum sem var engu líkt, enda enn
ein sérgrein Bjarkar.
Þær mæðgur, Björk og Dögg, voru
að vonum nánar, miklir vinir, svo
manni fannst þær stundum frekar
vera systur en mæðgur. Svipað má
segja um samband Braga og Bjark-
ar. Frá fyrsta degi tókst með þeim
einlæg vinátta enda áttu þau sameig-
inlegt áhugamál sem var skátastarf-
ið. Stundum stríddum við honum á
því að ekki mætti á milli sjá hvor
væri kærastan.
Eitt sinn vorum við hjónin að koma
síðla dags úr sunnudagsbíltúr frá
Laugarvatni og vorum að velta því
fyrir okkur hvort við ættum að koma
við á Apavatni, eins og sagt var. Þá
sáum við hlaupara fram undan á
veginum og þegar betur var að gáð
var Björk þar komin. Henni hafði
þá dottið I hug að skokka heim frá
Laugarvatni, þar sem fjölskyldan
hafði verið í sundi, svona rétt fyrir
kvöldmatinn.
Nú er lokið langt um aldur fram
vegferð þessarar hæfileikaríku konu,
sem geislaði af lífsgleði og hreysti.
Þeim mun þyngra er höggið.
Dögg fylgdi móður sinni til Banda-
ríkjanna þar sem síðasta tilraun var
gerð til að bjarga lífi Bjarkar sem
barðist hetjulega tjl hinstu stundar.
Þar vakti hún yfir móður sinni, nótt
og dag, ásamt öðrum aðstandendum,
sem gerðu allt sem í mannlegu valdi
stendur í baráttu við hinn banvæna
sjúkdóm, hvítblæði. Sýndi Dögg mik-
inn dugnað og sálarstyrk sem raunar
er ekki er hægt að ætlast til af svo
ungri konu. Seint fæst fullþakkað
að Braga var gert kleift að vera með
henni síðustu vikurnar þar.
Orð fá ekki sefað sorg þeirra sem
nú eiga um sárt að binda. Það viljum
við þó að Dögg, Auðun, Amdís litla,
Laufey, móðir Bjarkar, og aðrir að-
standendur viti, að þótt kynnin hafí
í raun verið rétt að hefjast voru þau
með þeim hætti, að við munum ætíð
minnast Bjarkar Thomsen sem mikil-
hæfrar mannkostakonu.
Björn Þ. Guðmundsson,
Þórunn Bragadóttir.
Látin er elskuleg mágkona mín
Bjöm Thomsen eftir erfíða sjúk-
dómslegu vestur í Bandaríkjunum.
Þar háði þessi unga kona baráttu
upp á líf og dauða við sjúkdóm sem
leggur marga samferðamenn okkar
að velli, spyr ekki um aldur né landa-
mæri lífs og dauða.
Björk var fædd í Danmörku og
kom til Islands ung með móður sinni
og systur. Hún ólst upp á góðu heim-
ili hjá ástríkri móður Laufeyju Sig-
urðardóttir og fósturföður Sigurði
Símonarsyni, sem lést á síðastliðnu
ári, fyrst á Njálsgötu 3 og síðan í
Álfheimum 34. Hún gekk mennta-
veginn og varð stúdent 1965 og lauk
síðan kennaraprófí. í frítímum átti
skátahreyfingin hug hennar allan og
þar kynntist hún fyrri manni sínum
Baldri Ágústssyni. Þau stofnuðu
heimili í Dalalandi 4 og eignuðust
dótturina Dögg sem hefur verið stoð
og stytta móður sinni í veikindum
hennar. Björk og Baldur slitu sam-
vistum.
Á þessum árum kenndi Björk við
Vogaskóla en fór síðan að nema
kerfisfræði og vann við forritun á
tölvur alla tíð síðan. Björk hafði
mikla ánægju af starfí sínu, hún var
vandvirk, nákvæm og smitaði út frá
sér með jákvæðum krafti og vinnu-
gleði.
Björk giftist aftur Auðuni Sæ-
mundssyni og settu þau saman heim-
ili fyrst í Snælandi 2 og síðan á
Tunguvegi 20 í Reykjavík. Þau eign-
uðust dótturina Arndísi Huldu sem
nú er aðeins sjö ára og hefur misst
mikið. Þau Auðun og Björk voru
samhent í öllum sínum störfum, eign-
uðust sælureit austur við Apavatn
þar sm þau dvöldu mikið I fríum sín-
um. Á þessum ferðum sínum komu
þau oft við hér á Búrfelli þar sem
þau voru aufúsugestir. Ævinlega
voru þau Björk og Auðun tilbúin að
bjóða hjálparhönd, hvort sem var við
heyskap, fermingarveislur bama
okkar eða aðra hátíðisdaga í fjöl-
skyldunni. Þau höfðu svo gaman af
að vera með og vera veitendur. Þær
eru orðnar býsna margar stundirnar
sem þau hafa verið hér eða við hjá
þeim. Þetta voru fagnaðarfundir og
við eigum bágt með að trúa því að
Björk verður ekki oftar með í för.
Því sækja minningamar á hugann,
það var sama hvort við vorum á
Búrfelli, I sumarhúsi á Apavatni eða
á Tunguveginum, alltaf var Björk svo
fús að gefa og skemmta sér og gest-
um sínum. Hún var rausnarleg í öll-
um sínum gerðum. Ótaldar eru þær
stundir sem hún gaf börnunum okk-
ar Lísu I leik og starfí. Hún kunni
svo margt sem hún hafði lært í skáta-
hreyfmgunni og sínu lífsstarfi. Þá
kom kennaraeðlið best fram og þá
naut hún sín þegar frændsystkinin
voru full áhuga að nema af henni.
Björk mín, nú þegar vegir skilja
um stund þá spyijum við okkur hvers
vegna þú? En við vitum líka að veg-
ir Guðs eru órannsakanlegir. EF til
vill er það eigingirni að við vildum
öll hafa þig hjá okkur og fannst þú
eiga svo mikið eftir af þínum lífs-
krafti, en þú skilur eftir ljós í hjörtum
okkar allra, þeirra sem voru svo láns-
amir að kynnast þér.
Við biðjum góðan Guð að blessa
og veita styrk elskulegum eigin-
manni, dætrum, aldraðri móður,
systur og ástvinum öllum, sem nú
hafa misst svo mikið. Hafðu þökk
fyrir allt og allt.
Böðvar Pálsson.
Hún Björk uppáhaldið okkar allra
er fallin frá. Mikil eru sárindin og
söknuðurinn.
Allt frá því ég var smástelpa hefur
Björk verið hluti af tilveru minni, og
það hefur verið Ijúft. Því mikil er sú
gæfa að eiga góða og trygga að.
Ég geymi I hjarta mínu myndir
af Björk: þar sem hún er skælbros-
andi að taka á móti gestum sínum,
syngjandi við varðeld við Apavatn, í
hrókasamræðum í yogastellingunni
sinni.
Mín fyrsta utanlandsferð var þeg-
ar Björk og Auðun fóru til Danmerk-
ur í framhaldsnám. Þá buðu þau mér
með og átti ég þar sex spennandi
vikur. Þau gerðu allt til þess að gera
mér dvölina þar ógleymanlega. Einn-
ig fékk ég að búa hjá þeim í Snæland-
inu hluta af mínu menntaskólanámi
og var það góður tími.
Þegar ég bjó á Klaustri komu
Björk, Auðun og Dögg í heimsókn
og ég mun aldrei gleyma þegar við
klifruðum upp á Systrastapa í bjartri
sumarnóttinni.
Björk hafði einstaklega létta lund,
sá alltaf björtu hliðarnar á öllu og
dró þær fram. Einkar kært var mér
hversu hún var næm á fegurð hins
smáa, lítið blóm sem margir sjá ekki
í flýti nútímans fékk hana til að njóta
og dásama.
Björk var líka laus við þetta lífs-
gæðakapphlaup sem alla ætlar að
kæfa, hún naut þess að vera til,
hafði gaman af lífínu, vissi að hver
dagur væri til að njóta hans.
Enda sagði Björk það sjálf að hún
hefði lifað góðu lífi, þegar uppgöt-
vaðist hvað hún væri með alvarlegan
sjúkdóm og það er víst. Tvær yndis-
legar dætur koma til með að halda
merki hennar á loft.
í veikindum sínum hreif hún okkur
hin með sér á vit bjartsýninnar, hún
var svo dugleg. Ég vonaði svo inni-
lega að hún fengi að lifa, hún gaf
öllum í kringum sig svo mikla ást
og hlýju og hafði svo mikla lífslöng-
un.
Elsku Auðun, Dögg, Amdís,
Bragi, amma og mamma og allir sem
syrgja svo sárt. Ég bið allt það góða
að gefa okkur styrk til að takast á
við þennan mikla söknuð.
Blessuð sé minning Bjarkar,
bjartrar og góðrar konu.
Laufey Böðvarsdóttir.
Að morgni hvítasunnudags í maí
síðastliðnum sátum við afí minn á
veröndinni I sumarbústað Bjarkar og
Auðuns við Apavatn og nutum ylsins
frá morgunsólinni sem baðaði Laug-
ardalinn geislum sínum. Við horfðum
yfír spegilslétt Apavatnið og Iétum
okkur líða vel. Þessa helgi höfðum
við ásamt fjölskyldu minni, ömmu,
Dögg, Braga, Björk, Auðuni og
Amdísi dundað okkur við að setja
niður kartöflur, skemmta okkur við
mat og drykk, bátsferðir og söng.
Það kom í sjálfu sér engu okkar á
óvart að afí skyldi kveðja þennan
heim nokkrum vikum síðar, hinn 5.
júlí, saddur lífdaga. Við vissum hins
vegar ekki hvaðan á okkur stóð veðr-
ið þegar Björk greindist með hvítbl-
æði 31. maí. Sannaðist þar eins og
svo oft áður að enginn veit hvað
framtíðin ber í skauti sér. Ég starf-
aði á þessum tíma á krabbameins-
lækningadeild Landspítalans og þótti
sérkennilegt að Björk væri fyrr en
varði orðin sjúklingur þar, tengd við
tæki og tól. Eins og fyrri daginn var
Björk fljót að átta sig á hlutunum,
og af yfirvegun tilbúin að takast á
við sjúkdóm sinn. Hún las fjölda
greina um hvítblæði og vissi fljótlega
meira um sjúkdóminn en ég. Á haust-
dögum var ákveðið að Björk gengist
undir beinmergsskipti í Bandaríkj-
unum. Ég naut þeirra forréttinda að
fá að fylgja henni og Dögg til Vestur-
heims, þpkk sé ömmusystur minni
Salvöru Ástu sem styrkti mig til far-
arinnar. Við lögðum af stað I lang-
ferð með blendnar tilfinningar I
bgosti. Við vorum þakklát fyrir að
fá þetta tækifæri, þótt við vissum
að líkurnar væru okkur óhagstæðar.
Óhætt er að segja að í fyrstu hafi
allt gengið vonum framar. Því miður
tók þó að síga á ógæfuhiiðina upp
úr miðjum desember, og hinn 6. jan-
úar var Björk mín öll.
Eftir standa góðar minningar.
Björk var barngóð og þess naut ég
í æsku minni. Hún var nösk á að
fínna skemmtileg spil og leikföng
(
i
i
i
i
4
í
4
i
4
4
4
4
c
4
€
Í
i
(
(
Í
(
(
(
i
i
(