Morgunblaðið - 21.02.1995, Side 24

24 ÞRIÐJUDAGUR 21. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Málþing Reykjavikurborgar
um menningarmál
Tjamarbíó
verði ætlað til
tónleikahalds
TÓNLISTIN hefur verið af-
skipt í menningarstafsemi
Reykjavíkurborgar. Lítur
menningarmálanefnd m.a.
Tjamarbíó hýru auga með tilliti
til tónleikahalds. Þetta kom fram
í máli formanns menningarmála-
nefndar Reykjavíkur á málþingi
um list- og menningarmiðlun í
höfuðborginni sem haldið var í
Ráðhúsi Reykjavíkur á laugardag.
Tíu fmmmmælendur höfðu fram-
sögu á málþinginu, forstöðumenn
menningarstofnana borgarinnar
og gestir sem ræddu hlutverk
safna, fjölmiðla og Listahátíðar,
auk þess sem fjöldi listamanna
steig í pontu.
Málþingið setti Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir, borgarstjóri. í máli
hennar kom fram að nefnd sem
skipuð var til að huga að fram-
tíðarrekstri menningarhúsa
Reykjavíkur, hefur skilað áliti sínu
um Geysishús, Iðnó, Tjarnarbíó,
Aðalstræti 6 og Tjamarsal.
Eins og áður hefur komið fram
verður Hitt húsið flutt í Geysishús-
ið að tillögu nefndarinnar. Hún
leggur einnig til að Tjarnarbíó
verði skoðað með tilliti til þess að
þar verði tónleikasalur og að byggt
verði við það. Aætlaður kostnaður
við það myndi nema um 16 milljón-
um kr. Hvað Iðnó varðar telur
nefndin að efna eigi til viðræðna
um rekstur hússins, stofna hús-
og rekstrarfélag og auglýsa eftir
fólkí til að taka að sér veitinga-
sölu. Nefndin telur húsnæði borg-
arinnar í Aðalstræti 6 of lítið fyr-
ir Borgarbókasfn og leggur til að
borgin eigi viðræður við aðra aðila
í húsinu svo að auka megi hús-
næði safnsins. Tjarnarsal taldi
nefndin eiga að vera miðstöð list-
viðburða í borginni.
Ingibjörg Sólrún sagði nefndina
ennfremur hafa ítrekað nauðsyn
þess að skipaður yrði sérstakur
menningar- og upplýsingafulltrúi
við borgina og kvaðst hún taka
undir það.
Menningarstof nanir
borgarinnar
Margrét Hallgrímsdóttir, for-
stöðumaður Árbæjarsafns, kynnti
starfsemi safnsins. Á meðal nýj-
unga í starfseminni nefndi hún að
unnið væri að því að taka upp við-
töl við eldri borgara. Þá væri lögð
áhersla á að auka kynningarstarf
við safnið, lengja opnunartíma og
tengja starfsemi þess betur við
útivistarsvæði í Elliðaárdal. Nauð-
synlegt væri að efla rannsóknar-
starf, leggja aukna áherslu á húsa-
og minjavernd og að breyta við-
horfí fólks til endurbóta á húsum.
Borgarbókasafn er ein elsta
menningarstofnun borgarinnar, að
sögn Þórdísar Þorvaldsdóttur, for-
stöðumanns. Hún sagði húsnæðis-
mál aðalþröskuldinn en þjónustan
ætti að batna við flutning í Aðal-
stræti 6. Þar hefðu menn hug á
að koma á fót sérstakri ættfræði-
deild, Reykjavíkurdeild, aðstöðu til
að lesa efni sem geymt er á film-
um, aðgang að tölvum fyrir al-
menning, tónlistardeild, sýningar-
aðstöðu og að safnið gæti tekið
virkari þátt í menningarviðburðum
í borginni.
Sigurður Hróarsson, leikhús-
stjóri Borgarleikhússins, sagði
Leikfélag Reykjavíkur hafa
nokkra sérstöðu meðal annarra
menningarstofnana er tengdust
borginni, þar eð það væri sjálfs-
eignarstofnun. Sagði hann leik-
húsið ekki fullnýtt og því hefði
sjálfstæðum leikhópum verið veitt
þar aðstaða. Leikfélagið hefði ekki
innheimt leigu og í langflestum
tilfellum orðið að greiða laun
starfsmanna sinna við sýningarnar
úr eigin vasa. Vilji væri fyrir því
að fullnýta húsið en fjárhagur fé-
lagsins leyfði vart að greitt væri
með sýningum annarra. Sagði
hann nefnd á vegum LR og
Reykjavíkurborgar myndi fara
ofan í saumana á rekstri hússins
og að vonir stæðu til þess að hún
hefði störf í apríl.
Elísabet B. Þórisdóttir, for-
stöðumaður Gerðu-
bergs, kynnti starfsemi
listamiðstöðvarinnar,
sem leitast væri við að hafa sem
fjölbreyttasta. Fjöldi utanaðkom-
andi félaga og hópa hefði aðstöðu
til funda og félagsstarfs í húsinu
en starfsemi á vegum þess fælist
hins vegar í tónleikahaldi, sýning-
um og starfí með börnum. Lögð
hefði verið áhersla á að taka tón-
leikana upp og gera ítarlegar efn-
isskrár. Tónleikar og myndlistar-
sýninar færu fram í húsinu þrátt
fyrir að ekki væru salir í húsinu
sérstaklega ætlaðir til þess. Starf
með börnum væri mikilvægur
LISTIR
Morgunblaðið/Þorkell
INGIBJORG Sólrún Gísladóttir borgarstjóri setti málþing borgar-
innar um menningarmál. Til hliðar við hana situr Halldór Guð-
mundsson fundarstjóri. Fjölmenni var á máiþinginu, sem haldið
'var í Ráðhúsi Reykjavíkur um helgina.
þáttur í starfseminni og ætti
Gerðuberg nú gott safn listaverka
eftir börn.
Gunnar Kvaran, forstöðumaður
Kjarvalsstaða, sagði húsnæðiss-
kort hafa aukist mjög með árun-
um, enda eðli safna að stækka.
Knýjandi þörf væri fyrir safnhús
og geymslur fyrir Listasafn
Reykjavíkur. Þá nefndi Gunnar að
komið hefði verið á fót byggingar-
listadeild við safnið. Byggingarlist
væri nátengd öðrum listgreinum
og ástæða væri til að leggja
áherslu á það sem byggt hefði
verið á þessari öld. Gunnar sagði
örastan vöxt hafa verið í þeim
þætti sem lyti að safnafræðslu og
að fjölmenni væri jafnan á safna-
leiðsögn.
Listahátíð, söfn
og fjölmiðlar
Þórunn Sigurðardóttir, fulltrúi
Reykjavíkurborgar í stjórn
Listahátíðar í Reykjavík, ræddi
fyrirkomulag hátíðarinnar, sem
hún sagði lítið hafa breyst í aldar-
fjórðung. Sagðj hún ástæður til
breytinga. Þórunn nefndi m.a.
hugmyndir um að Kvikmyndahá-
tíð, sem verið hefur annað hvert
ár á vegum Listahátíðar yrði ár-
lega. Einnig að reynt yrði að leggja
áherslur á ákveðin þemu. Enginn
vafí væri á kostum þess að skipta
um stjórnendur en gallar væru
■ Skipaður verði
menningar- og
upplýsingafulltrúi
■ Betur verði að
skilgreina starfs-
svið safna
ekki síður á því. Vinnan við hátíð-
irnar yrði að vera samfelld, til að
yfirsýn næðist og traustum sam-
böndum yrði ekki stefnt í voða.
Tímabært væri að ráða listrænan
stjórnanda tímabundið.
Ragnhildur Vigfúsdóttir, rit-
stjóri Veru, var fengin til að ræða
stöðu safna í borginni og sagðist
hún hafa ýmislegt við þau að at-
huga. Beindi hún sjónum sínum
einkum að Árbæjarsafni og Ljós-
myndasafni Reykjavíkur.
Ragnhildur sagði Árbæjarsafn
ekki eiga að vera lítið þjóðminja-
safn, skilgreina þyrfti betur starfs-
svið þess og sýningarstefnu. Ræða
þyrfti þátt safnsins í auglýsingum
sem þar væru gerðar, þátt kost-
enda. Leggja ætti áherslu á þátt
Reykjavíkur og að safngestir yrðu
þátttakendur, ekki áhorfendur.
Hvað varðaði Ljósmyndasafn
Reykjavíkur, sagði hún það einnig
verða að skilgreina starfssvið sitt.
Takmarkið hlyti að vera að komið
yrði á fót einu góðu ljósmynda-
safni, þar sem myndadeild Þjóð-
minjasafns, Ljósmyndasafn
Reykjavíkur, myndadeild Árbæj-
arsafns og Borgarskjalasafn yrði
á sama stað og skráð eftir sama
kerfi. Sagði Ragnhildur telja að
leggja ætti meiri áherslu á sam-
tímaskráningu.
Jón Ásgeir Sigurðsson blaða-
maður ræddi um hlutverk
fjölmiðla í menningaum-
ræðu. Sagði hann umfjöll-
unina ekki i samræmi við áhuga
fólks og bar saman tölur um um-
fjöllun fjölmiðla um menningarmál
og íþróttir, við aðsóknartölur í leik-
hús, sinfóníutónleika og fýrstu
deildarleiki í knattspyrnu og hand-
knattleik. Sagði hann menninguna
hafa yfirburði hvað aðstókn snerti,
t.d. hefðu 160.000 manns sótt
sýningar atvinnuleikhúsanna á
síðasta ári en 57.000 farið á knatt-
spyrnuleiki. í ríkissjónvarpinu
væri íþróttaumfjöllun um 15% en
innlent menningarefni 5%. í Morg-
unblaðinu væri íþróttaumfjöllun
pm 5% en menningarumfjöllún um
10%.
Taldi Jón Ásgeir að fjölmiðlar
ættu að taka fréttalegar á menn-
ingarmálunum, þeir ættu að af-
hjúpa það sem miður færi í menn-
ingu eins og öðru.
Síðust frummælenda var Guð-
rún Jónsdóttir, formaður Menn-
ingarnefndar Reykjavíkurborgar.
Sagði hún nefndina hafa 15 millj-
ónir til ráðstöfunar á þessu ári sem
ætlaðar væru til listaverkakaupa.
Áveðin fjárhæð til að styrkja lista-
og menningarstarf í borginni, alls
30 milljónir. Meðal þess sem
ákveðið hefði verið, væri að veita
um 2,5 milljónum til að stofna
strengjakvartett sem yrði starf-
ræktur í eitt ár.
Guðrún sagði tónlistina hafa
verið afskipta í menningarstarf-
semi borgarinnar. Teldi menning-
armálanefnd að Tjarnarbíó væri
vænlegur kostur fyrir tónleikahald.
Nauðsynlegt væri að Reykjavíkur-
borg hefði forystu í menningarlífí
í borginni og sagði hún yfirvöld
hafa skilning á því hlutverki. Aukn-
ar styrkveitingar og ósk um að
Reykjavík yrði menningarhöfuð-
borg árið 2000 væru því til vitnis.
Viggó missir vinnuna
KVIKMYNPIR
Norræn kvikmynda-
há tí ð II ás kóI a l»íó
„De frigjorte“
Leikstjóri: Erik Clausen. Aðalhlut-
verk: Erik Clausen, Helle Ryklinge.
Tónlist: Kim Larsen. Enskur texti.
Ókeypis aðgangur.
Viggó rennismiður er stein-
gervingur á öld farsímans. Sósíal-
isti af gamla skólanum sem á eft-
ir að hrista af sér hrun kommún-
ismans, verkamaður fram í fingur-
góma sem hefur ofurtrú á mátt
verkalýðsins og dyggur starfsmað-
ur hjá sama fyrirtæki í 25 ár. En
svo missir hann vinnuna, hættir
að þola konuna sína, kemst að
leyndarmálinu um son sinn og tek-
ur að halda framhjá. Líklega
mundi hann hlægja að einhverju
eins og „breytingarskeiði karla“,
en ef einhver er á því arma skeiði
er það Viggó rennismiður.
Hann er aðalpersónan í hreint
aldeilis frábærri gamanmynd
danska háðfuglsins Eriks Claus-
ens, sem sýnd er á Norrænni kvik-
myndahátíð í tilefni 100 ára af-
mælis kvikmyndarinnar. Nema
þetta er mynd sem á hikstalaust
að vera á almennum sýningum
með íslenskum texta því betri
gamanmynd hefur ekki komið hér
í bíóin í mörg herrans ár.
Clausen leikur Viggó á einstak-
lega húmorískum og.húmanískum
nótum eins og honum er lagið en
þessi danski kvikmyndgerðarmað-
ur er líklega fremsti gaman-
myndahöfundur Danmerkur og
sérfræðingur í kímnum sögum af
almúgamanninum í konungsdæm-
inu sem stundum leiftra af gríni
en eru alltaf með alvarlegum und-
irtóni. í „De frigjorte" eða At-
vinnuleysingjanum tekur hann
m.a. fyrir danska atvinnuleysið og
fær hann mann áreynslulaust til
að brosa út að eyrum allan tímann
og stundum að skella hjartanlega
uppúr enda búinn skemmtilega
skrifuðu handriti, sérstaklega eru
samtölin góð, og leikarahópi sem
fer mjög vel með rullurnar. Það
er hvergi falskan tón að fínna í
allri myndinni, hvort sem hún ber
okkur á vinnustað Viggós, í stolið
sumarfrí á sólarströnd eða geð-
sjúkrahús þar sem sjúklingarnir
hafa lært sitthvað í læknafrösun-
um á langri leið.
Þetta er óborganleg skemmtun
fyrir alla þá sem unna góðum,
dönskum myndum þar sem mann-
legur danskur húmor svífur yfir
vötnum. Þegar Erik Clausen er í
essinu sínu, eins og hér, gengur
allt upp sem hann snertir.
Arnaldur Indriðason