Morgunblaðið - 19.03.1995, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 19. MARZ 1995 B 7
BARNAMORÐINGI gengur laus
og réttarlæknisfræðingurinn
Dr. Kay Scarpetta veit nafn
hans. Temple Brooks Gault. í
annarri sögu komst Kay svo
nálægt honum að hún gat snert
hann „augnabliki áður en hann
stökk út um glugga og hvarf.“ í þessari sögu
fer um hana hrollur þegar hún hugsar til
þess að kannski hefði hún getað gómað hann
ef hún hefði gert aðeins betur. Hann gengi
þá ekki laus í dag. Kannski er það vegna
hennar mistaka sem hin ellefu ára gamla
Emily Steiner fínnst nú myrt eftir að hafa
verið misþyrmt af fjöldamorðingjanum.
Dr. Kay Scarpetta er söguhetjan í bókum
bandaríska spennusagnahöfundarins Patriciu -
Cornwell en bækur hennar klifra iðulega upp
metsölulistana í Bandaríkjunum. og Evrópu
og í Eymundsson var hún uppseld þegar
þetta er skrifað en ný sending beið á hafnar-
bakkanum. Fyrsta Scarpettabók hennar kom
út árið 1990 og hét „Post Mortem“ og síðan
hefur komið ein á ári: „Body of Evidence",
„AIl that Remains", „Cruel and Unusual" og
í haust kom nýjasta bókin, „The Body Farm“
eða Líkstöðin.
Það vekur athygli að hún hefst á mjög
líkum nótum og önnur spennusaga um al-
ræmdan fjöldamorðingja, Lömbin þagna; Kay
skokkar í gegnum skóginn við aðalstöðvar
FBI í Quantico. Síðan gerast hlutirnir hratt.
Líkið af Emily hefur fundist í Svartafjalli í
N-Karólínu og það lítur út fyrir að Temple
Brooks Gault sé enn á ferðinni. Hann sérhæf-
ir sig í barnamorðum. Það líður ekki á löngu
þar til einn rannsóknarlögreglumaðurinn týn-
ir lífí á hinn undarlegasta hátt klæddur í
kvenundirfatnað. Kay tekur eftir skrýtnu
fari á húð stúlkunnar og ákveður að senda
sönnunargögnin í málinu til Rotnunarrann-
sóknardeildar Tennesseeháskóla, sem í dag-
legu tali gengur undir nafninu Líkstöðin, til
frekari rannsóknar. í hliðarsögum stendur
Kay í ástarsambandi við kvæntan lögreglu-
mann og hefur grunsemdir um að frænka
sín hjá FBI sé lesbísk.
Góð í smáatriðunum
Sögur Cornwell eru byggðar á raunveru-
legum glæpum og kynna iðulega til sögunn-
ar nýjar aðferðir í réttarlæknisfræðum. Mesta
hrósið fýrir bækur sínar fær hún fyrir það
hversu vel hún er inní þeim málum sem hún
fjallar um og hvað húmer iðin við að stunda
rannsóknir og kynna sér út í hörgul allt það
sem viðkemur réttarlæknisfræði. Aður en hún
snéri sér að ritun spennusagna hafði hún
skrifaði ævisögu eiginkonu predikarans Billy
Grahams og unnið til viðurkenninga sem
glæpafréttamaður. Nú eru smáatriðin í rann-
sóknaraðferðunum henni allt hvort sem hún
er að lýsa morðvettvangi sem allur hefur
verið sprautaður með súperlími til að leita
eftir sönnunargögnum eða hvemig Kay skoð-
ar af nákvæmni notaðan smokk myrts kol-
lega síns.
Cornwell er fædd í Miami árið 1956. Hún
ætlaði sér að verða fornleifafræðingur en tók
próf í bókmenntum í staðinn og fór að vinna
við dagskrárblaðið á stóru dagblaði. Þar
sníkti hún einstaka fréttaverkefni (ráðstefnu
frímerkjasafnara, skátafund) og bráðlega var
hún orðin að blaðamanni og innan árs glæpaf-
réttaritari. Hún hætti á blaðinu til að skrifa
Ottinner
óvinurinn
Bandaríski spennusöguhöfundurinn Patricia Comwell
skrifar metsölubækur um réttarlækni og kynnir sér í
smáatriðum það sem hún fjallar um hverju sinni.
Arnaldur Indriðason segir nánar frá höfundinum sem
á þegar allstóran hóp tryggra lesenda hérlendis.
ÓTTINN ræður ferðinni; bandariski spennusöguhöfundurinn Patricia Cornwell.
Ný saga, The Body Farm, segir af leit að barnamorðingja.
ævisögu Ruth Bell Graham og í kjölfarið
fylgdu þijár spennusögur sem enginn vildi
gefa út. Hún var ráðin í að kynna sér orða-
forða og umhverfi þess sem hún skrifaði um
og fékk sér vinnu við tölvu í líkhúsi. Eftir
fjögur ár hafði hún engu áorkað en fékk þá
hollráð frá einu forlaginu, sem hafnað hafði
sögu frá henni. „Reyndu aftur en skrifaðu í
þetta skiptið um það sem þú sérð.“ Cornw-
ell fór aftur að skrifa en nú í fyrstu per-
sónu. Útkoman var „Post Mortem" og henni
var hafnað af sjö bókaforlögum áður en
Scribner tók áhættuna. Ári seinna var hún
orðin að metsölubók.
Cornwell hefur skrifað blaðagrein um
starfsaðferðir sínar þar sem hún lýsir því
hvernig hún hreinlega gerist blaðamaður í
leit að staðreyndum sem hún raðar saman í
heildstæða mynd og lætur í hendurnar á
aðalpersónunni Scarpetta. „Þegar ég fyrst
skrifaði glæpasögur í upphafi níunda áratug-
arins urðu sögurnar að engu. Ég gat ekki
sett mig í spor persónanna og jafnvel eftir
að ég hafði byggt upp veröld í kringum þær
vissi ég að hún var handónýt. Ég þurfti eitt-
hvað meira en blaðagreinar og viðtöl og lagði
hart að mér við að finna trúverðugleikann á
bak við þann heim sem ég vildi skapa.“
Ólíkar sögur
Cornwell kynnti sér krufningar í smáatrið-
um. „Dauðinn getur verið afar raunverulegur
þegar hann hefur verjð kældur niður,“ skrif-
ar hún. Hún hefur unnið margvísleg lögreglu-
störf í borginni Richmond, stjórnað þar bíla-
umferð og unnið að rannsókn glæpamála,
auk þess sem hún hefur lært sína lexíu með
starfsmönnum FBI í Quantico. „Ég hef kvatt
vin minn úr rannsóknarlögreglunni í líkhús-
inu og starað í undran á litlu holuna í bijósti
hans. Þannig hefur skilningur minn vaxið á
Pete Marino, rannsóknarlögreglumanninum
í sögum mínum; ég veit að hann mundi ekki
tala til mín ef ég hefði ekki búið í hans heimi
og gert mitt besta til að læra hans tungumál".
Cornwell hrósar mjög FBI-mönnunum í
Quantico og því akademíska andrúmslofti
sem ríkir í þessari miðstöð glæparannsókna
í Bandaríkjunum. Hún tekur þar í sama
streng og annar og frægari spennusöguhöf-
undur, Thomas Harris, sem skrifaði Lömbin
þagna og skapaði mesta skrýmsli seinni tíma
spennubókmennta, Hannibal „The Cannibat"
Lecter. Báðir hafa þessir höfundar fylgst
grannt með rannsóknum FBI á bandarískum
fjöldamorðingjum eins og Ted Bundy, Jeffrey
Dahmer og John Wayne Gacy og notað þætti
úr þeim rannsóknum í bókum sínum.
„Mér er sagt að sögur mínar séu ólíkar
hefðbundnum spennusögum og ég get séð
hvers vegna,“ skrifar Cornwell. „Það væri
ekki rétt af mér að halda því fram að ég sé
einhver sérfræðingur í svo meistaralegri teg-
und bókmennta. En glæparannsóknir hafa,
af ástæðum sem jafnyel ég sjálf skil ekki
fullkomlega, orðið að ástríðu minni. Það er
sama hversu vel mér á eftir að vegna. Ég á
aldrei eftir að glata því sem kom mér þang-
að sem ég hef náð - þrotlausar rannsóknir
á tímasetningu dauðdagans, smásjáglerið á
rannsóknarstofunni, skurðarborðið í líkhús-
inu“.
Verður að sigra óttann
Cornwell er byijuð á sjöttu sögunni um
Dr. Kay Scarpetta og undirbúningsvinnan
hefur ekkert breyst. „Nýja sagan byijaði
kvöld eitt i snjókomu í neðanjarðargöngunum
í New York. Ég var með skurðarhanska og
grisju fyrir andiitinu og rottur hlupu yfir
lappirnar á mér. Morguninn eftir fylgdist ég
með krufningu og það kom í ljós að líkið var
af lögreglumanni sem myrtur hafði verið um
kvöldið." Cornwell hefur stundum hugsað útí
það hvort hún ætti ekki að fara að hætta
þessum viðamiklu rannsóknum en kemst allt-
af að því að hún gæti það ekki, þá yrði eng-
in saga skrifuð. „Ég verð þá rithöfundur sem
hef ekkert að segja - fiðla án tónlistar."
Cornwell vár nýlega spurð að því í blaða-
viðtali hvað það er sem drífur liana áfram?
„Móðir mín málar í frítíma sínum. Ég man
að ég stóð eitt sinn fyrir framan eitt málverk-
ið hennar, næturmynd með fullu tungli, og
allir í kringum mig litu það sínum augum. I
þeirra huga var það meinlaust og heillandi.
Fyrir mér var það hrollvekjandi og óttalegt.
Ég er alltaf að hugsa um það afhveiju það
geti verið.“ Hún segir að kveikjan að skrifum
sínum sé ótti. „Ég verð að taka hann í sund-
ur, sigra hann, kryfja hann. Óttinn er á bak
við þetta allt saman. Óttinn er óvinur minn.“
TILBOÐ
ÓSKAST
í Nissan Pathfinder SE V6 4x4, árgerð '91, PontiacTrans
Sport, árgerð ’90, Ford Escort LX, árgerð '90, Daihatsu
Rocky SX 4x4, árgerð '90 og aðrar bifreiðar, er verða
sýndar á Grensásvegi 9 þriðjudaginn 21. mars kl. 12-15.
Tilboðin verða opnuð á sama stað kl. 16.
SALA VARNARLIÐSEIGNA
0
Norden i Island
Islenska Operan, sunnudaginn 19. mars kl. 20:00
Hinn kunni sænski barítonsöngvari Hákan Hagegárd heldur í fyrsta sinn á (slandi
tónleika ásamt píanóleikaranum Elisabeth Boström. Á efnisskránni eru verk eftir
Schubert, Strauss, Wolf og Rangström.
Tónleikarnir verða ekki endurteknir.
Miðasala í íslensku Óperunni í síma 551 1475