Morgunblaðið - 29.06.1995, Qupperneq 10
10 FIMMTUDAGUR 29. JÚNÍ 1995
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Niðurstaða nefndar Alþjóðavinnumálastofnunarinnar
vegna lagasetningar í Heijólfsdeilunni 1993
Takmarkar rétt stéttarfé-
laga til frjálsra samninga
NEFND Alþjóðavinnumálastofnun-
arinnar (ILO) um félagafrelsi hefur
komist að þeirri niðurstöðu að setn-
ing laga 23. mars 1993 um bann
við verkfalli og verkbanni á ms.
Heijólfi, sem m.a. hafi verið beitt
gegn stéttarfélagi sem ekki átti
beina aðild að umræddri deilu, sé
íhlutun sem takmarki rétt stéttarfé-
laga til að ganga til frjálsra samn-
inga við atvinnurekendur. Slíkt sé
brot á þeirri meginreglu að aðilar
skuli ganga óheftir til kjarasamn-
inga, og fer nefndin þess á leit við
ríkisstjómina að hún forðist í fram-
tíðinrti að grípa til slíkrar íhlutunar
með lagasetningu.
ASÍ kærði setningu fyrrgreindra
laga með bréfi til Alþjóðavinnu-
málastofnunarinnar, dagsettu 23.
mars 1994. Kært var á grundvelli
þess að um hafí verið að ræða brot
á alþjóðasamþykktum um félaga-
frelsi og samningafrelsi.
í kærunni var því haldið fram
að með úrskurði gerðardóms 9.
ágúst 1993, sem skipaður var sam-
kvæmt lögunum, hafí verið lagðar
hömlur á kjarasamning stéttarfé-
lags, sem ekki átti aðild að kjara-
deilunni, þ.e. Sjómannafélagsins
Jötuns. Með þessu hafí félagar þess
verið sviptir rétti til að gera kjara-
samninga til þess að unnt væri að
koma til móts við kröfur félaga
annarra stéttarfélaga, sem áttu í
kjaradeilu við stjóm Herjólfs hf.
Ríkisstjómin sendi Alþjóðavinnu-
málastofnuninni bréf 20. febrúar
1995 þar sem hún gerði grein fyrir
sjónarmiðum sínum í málinu.
Réttmætt fyrir stjórnvöld að
grípa inn í deiluna
Niðurstaða nefndar ILO um fé-
lagafrelsi var formlega afgreidd á
Ríkisstjórnin
forðist að grípa
til íhlutunar með
iagasetningu
fundi stjómamefndar ILO 23. júní
síðastliðinn, en nefndin velti fyrst
og fremst fyrir sér þeim spuming-
um hvort Sjómannafélagið Jötunn
hafi átt í kjaradeilu og hvort átt
hefðu sér stað fullnægjandi tilraun-
ir til að ná samningum í samninga-
viðræðum.
í fréttatilkynningu frá félags-
málaráðuneytinu kemur fram að
niðurstaða nefndarinnar sé sú að
Sjómannafélagið Jötunn hafi ekki
átt í kjaradeilu. Nefndin taki hins
vegar fram að félagið hafi með
óbeinum hætti tengst kjaradeilunni
vegna þess að ein af aðalkröfum
þeirra sem vom í verkfalli hafi ver-
ið sú að laun þeirra yrðu hlutfalls-
lega hækkuð með hliðsjón af hækk-
un launa félagsmanna í Sjómanna-
félaginu Jötni. Þrátt fyrir þetta tek-
ur nefnd ILO fram að hún sjái ekki
nauðsyn þess að lögin tóku til fé-
lagsmanna í Sjómannafélaginu
Jötni.
Hvað varðar síðara atriðið rekur
nefndin upplýsingar ríkisstjómar-
innar um sáttatilraunir í kjaradeil-
unni. Hún tekur upp tilvitnun ríkis-
stjórnarinnar í skýrslu sérfræðinga-
nefnda ILO um framkvæmd al-
þjóðasamþykkt nr. 87 um félaga-
frelsi og nr. 98 um samningafrelsi,
en samkvæmt þeirri tilvitnun geta
aðstæður verið með þeim hætti að
samningaviðræður hafí siglt í
strand og því nauðsynlegt fyrir
stjórnvöld að grípa inn í til að leysa
deilu. Kemst nefndin að þeirri nið-
urstöðu að sú deila sem hér um
ræðir hafí siglt í strand og fellst
nefndin þannig á að það hafi verið
réttmætt fyrir stjórnvöld að grípa
inn í deiluna.
Gerðardómi settar
þröngar skorður
Nefnd ILO gerir að umtalsefni
það ákvæði umræddra laga sem
Alþingi samþykkti 23. mars 1993
sem kveður á um að gerðardómur-
inn, sem skyldi skipaður sam-
kvæmt lögunum, skuli taka tillit
til þeirra kjarasamninga sem voru
í gildi á milli skipveija og útgerðar-
manna og almennrar launaþróunar
í landinu. Nefndin gagnrýnir þetta
atriði og kveður þetta hafa sett
gerðardómnum þröngar skorður til
túlkunar og til að leysa deiluna.
í tilmælum nefndarinnar til
ríkisstjórnarinnar er minnt á að til
þess að öðlast og halda tiltrú máls-
aðila sé nauðsynlegt að hvers kon-
ar gerðardómskerfi sé raunveru-
lega sjálfstætt og að niðurstaða
gerðardóms skyldi ekki fyrirfram
ákveðin með lagaákvæðum.
Nefndin telUr að Iögin, eins og
þeim er beitt gegn stéttarfélagi
sem ekki átti beina aðild að um-
ræddri deilu, sé íhlutun sem tak-
markar rétt stéttarfélaga til að
ganga til fijálsra samninga við
atvinnurekendur, en slíkt sé brot
á þeirri meginreglu að aðilar skuli
ganga óheftir til almennra kjara-
samninga. Nefndin biður því ríkis-
stjórnina að forðast í framtíðinni
að grípa til slíkrar íhlutunar með
lagasetningu.
Þjónustusamningur gerður við Bændaskólann á Hólum
Aukið sjálfræði í rekstri
ÞJÓNUSTUSAMNINGUR var und-
irritaður sl. þriðjudag við skóla-
stjóra Bændaskólans á Hólum af
landbúnaðarráðherra og fjármála-
ráðherra. Samningurinn gerir ráð
fyrir 6 millj. kr. aukafjárveitingu
til rekstrar skólans til viðbótar við
þær 53 millj. sem eru á ijárlögum.
Einnig-er gert ráð fyrir 72 millj. á
næstu tveimur árum til að ljúka
endurbótum á gamla skólahúsinu
sem hefur menningarsögulegt gildi.
„Samningnum er ætlað að að
skýra og afmarka þau meginverk-
efni sem skólanum er ætlað að
annast," segir Jón Bjamasson
skólastjóri Bændaskólans á Hólum.
Samningurinn skýrir einnig þá fjár-
muni sem forsvarsmenn skólans
hafa úr að spila og leggur drög að
þeim árangri sem ætlast er til að
hann skili af sér í framtíðinni.
Þrískipt búfræðikennsla
Búfræðslu í landinu hefur nú að
stórum hluta verið skipt niður á
Bændaskólann að Hólum, Bænda-
skólann að Hvanneyri og Garð-
yrkjuskóla ríkisins. Samkvæmt
þjónustusamningnum verður
kennsla í Hólaskóla að mestu þrí-
þætt og skiptist í hrossarækt, tamn-
ingar og reiðkennslu, fiskeldi og
fiskrækt og ferðamennsku. Hefð-
bundnar búgreinar hafa að stórum
hluta flust að Hvanneyri.
„Samningur af þessum toga er
mjög mikilvægur fyrir skólann.
Atvinnuvegir hafa breyst í dreif-
býli, einnig er landnýting með öðr-
um hætti og nauðsynlegt er að
koma til móts við þessar breytingar
í kennslu. Samningurinn undirstrik-
ar mikilvægi þess að mótuð sé heild-
arstefna í framtíðinni," segir Jón.
Aukið aðhald og sjálfræði
' Samkvæmt samning-num ber for-
svarsmönnum skólans að ná til-
teknum árangri eftir tiltekinn tíma
sem síðar verður endurskoðaður
árlega. Kennsla á sviði hesta-
mennsku og uppbyggingar í fiskeldi
og ferðaþjónustu verður þróuð og
skilgreind. „Þetta er því nýtt form-
legt verkefni á sviði búnaðarfræðslu
en mikilvægi þessara þátta hefur
vaxið mikið í sveitum á sl. árum,“
segir Jón. „Á móti kemur að við
munum draga úr hefðbundinni
landbúnaðarstarfsemi." Jón segir
aðsóknina að skólanum hafa verið
mjög góða undanfarin ár og að
samningurinn muni hjálpa forsvars-
mönnum skólans að skipuleggja
næstu ár. Einnig muni hann færa
skólanum aukið sjálfræði í fram-
kvæmd, en um leið aðhald.
ENGJATEIGUR - LISTHÚS
Listiðnaðar-, heimilisiðju- og listafólk
Frábært 45 fm verslunarhúsnæði til sölu á 1. hæð í
þessu vel staðsetta, fallega húsi. Geymsla á kjallara-
hæð. Hagstætt verð og góð kjör. Laust strax.
Upplýsingar og lyklar hjá
Fasteignasölunni SEF hf., sími 588-0150.
Fjölbrautaskóli Suðurnesja
Morgunblaðið/Björn Blöndal
NÝSTÚDENTAR frá Fjölbrautaskóla Suðurnesja en að þessu
sinni voru 43 stúdentar brautskráðir á vorönn.
79 nemendur braut-
skráðir 17. júní
Keflavík - Fjölbrautaskóla Suður-
nesja var að þessu sinni slitið á þjóð-
hátíðardaginn 17. júní og er það um
mánuði síðar en venjulegt er og var
orsökin verkfall kennara og ferðalag
útskriftamema. Að þessu sinni voru
79 nemendur brautskráðir frá skól-
anum.
Flestir luku stúdentsprófi, 43 nem-
endur, 26 nemendur luku námi af
tæknisviði, 6 af tveggja ára bók-
námsbraut, einn sjúkraliði og 3
skiptinemar.
Fjölmenni var við slit skólans og
afhenti Hjálmar Ámason skólameist-
ari brautskráningarskírteini. Fjöl-
mörg verðlaun voru veitt til nemenda
og má þar helst nefna Guðmundu
M. Geirmundsdóttur, Ingimund Ás-
geirsson og Guðrúnu Mjöll Ólafsdótt-
ur sem hlutu peningaverðlaun frá
Sparisjóðnum í Keflavík fyrir fram-
úrskarandi námsárangur. í ræðu
sinni til brautskráðra fjallaði skóla-
meistari um gildi þrautseigjunnar og
líkti hann þessum áfanga útskrifaðra
við fjallgöngu þar sem einum hjalla
væri náð. Varaði hann nemendur við
að líta svo á að hæsta tindi væri
náð, gangan væri rétt hafin. Líta
mætti á undirbúning skólans fyrir
nemendur sem góðan búnað til fjall-
göngu þar sem í mal nemenda mætti
vonandi fínna gott veganesti til að
takast á við hið óþekkta.
Skólameistari kveður
í lokaorðum sínum þakkaði skóla-
meistari nemendum og starfsfólki
skólans fyrir ánæjulegt samstarf á
árinu. Þá kvaddi skólameistari skól-
ann að sinni þar sem hann mun nú
snúa til annarra starfa, en hann hef-
ur verið kjörinn alþingismaður. Góð
starfsaðstaða og jákvæður starfsandi
væri það sem skólameistarinn gledd-
ist mest yfir í erilsömu starfi sínu.
Lýsti hann jafnframt erfiðleikum sín-
um við að kveðja þann góða starfs-
hóp en óskaði nemendum og starfs-
fólki skólans alls hins besta í framtíð-
inni.
Fjölbrautaskóli Suðurlands
Morgunblaðið/Sig. Jóns.
ÚTSKRIFAÐIR nemendur Fjölbrautaskóla Suðurlands.
Hundrað nemendur
hættu í verkfallinu
Selfossi. Morgunblaðið.
SJÖTÍU og níu nemendur voru út-
skrifaðir frá Fjölbrautaskóla Suður-
lands sunnudaginnn 28. maí, þar af
49 stúdentar.
í upphafi vorannar voru 600 nem-
endur skráðir í dagskóla og um 90
í öldungadeild. Um 100 nemendur
hurfu frá námi eftir verkfall kennara
og er til marks um það áfall sem
skólastarfið varð fyrir. Sigurður Sig-
ursveinsson skólameistari sagði að
skólinn myndi hafa samband við
þessa nemendur og hvetja þá til að
taka upp þráðinn að nýju.
Ólöf Þórhallsdóttir frá Ægissíðu
hlaut verðlaun skólanefndar fyrir
bestan námsárangur, en fjöldi við-
urkenninga er jafnan afhentur við
skólaslit. Páll Sveinsson frá Galtalæk
fékk sérstök verðlaun við útskriftar-
athöfnina fyrir bestan árangur iðn-
nema, en hann fékk 10 í verklegri
húsasmíði, sem er einstakt. Páll sýndi
einstaka vandvirkni og öryggi í vinnu
að verkefnum sínum.
Mikið hefur verið um heimsóknir
Svía og Norðmanna í skólann og í
einni slíkri heimsókn settust gestirn-
ir inn í tíma þar sem Njála var kennd.
Þá kynnti kennarinn fyrir þeim Njál
frá Bergþórshvoli sem var einn nem-
endanna í kennslustofunni. Þetta
vakti að vonuin undrun gestanna sem
voru nýkomnir úr skoðunarferð um
Njáluslóðir.
Kór fjölbrautaskólans söng við
útskriftarathöfnina undir stjórn Jóns
Inga Sigurmundsonar. Athöfnin var
að venju mjög fjölmenn.