Morgunblaðið - 16.07.1995, Blaðsíða 18
18 SUNNUDAGUR 16. JÚLÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Derek Porter, yfírkennari við
prentháskólann í London, hefur
reynst okkur mjög vel. Hann kemur
hingað einu sinni til tvisvar á ári til
að taka fyrirtækið út. Hann kemur
til okkar núna seinni partinn í júlí
til skrafs og ráðagerða og þá förum
við með hann í eina góða jeppaferð
eins og venjulega. Það er ekki lítill
fengur fyrir fjölskyldufyrirtæki eins
og okkar að geta leitað ráða hjá
svona hámenntuðum manni.“
í dag er Dagskráin 56 síður og
litprentuð. Einnig framleiðir Ás-
prent pappír fyrir tölvur, gefur út
flórar bækur og eitt tímarit í hveij-
um mánuði, auk þess að sinna
smærri verkefnum, eins og prentun
fréttabréfa og bæklinga fyrir fyrir-
tæki, félagasamtök og sveitar-
stjórnir. Bækurnar og tímaritið,
sem gengur undir heitinu Saga
mánaðarins, eru gefin út í nafni
Ásútgáfunnar og eru spennu- og
ástarsögur sem koma út 20. hvers
mánaðar.
Fj ölskyldufyrirtæki
Þau Rósa og Kári eiga þijá syni.
Bæði hafa þau starfað við fyrirtæk-
ið frá upphafi og nú starfa allir
synirnir við það og önnur tengda-
dóttirin, auk þess sem hin sér um
prófarkalestur heima. Yngsti sonur-
inn heldur til Lundúna í haust þar
sem hann ætlar að stunda nám í
prentháskólanum þar í borg. „Það
sem er gott við fjölskyldufyrir-
tæki,“ segir Rósa, „er að allir
þjappa sér saman um að redda hlut-
unum. Það er númer eitt í hveijum
rekstri að skila af sér á réttum tíma.
í prentverkinu getur ýmislegt kom-
ið upp á og þá ríður á að allir séu
tilbúnir að leggja dag við nótt til
að standast tímaáætlun."
Frá upphafi hefur Kári gengið í
öll störf í fyrirtækinu og Rósa einn-
ig, þótt hún sé framkvæmdastjór-
inn. Elsti sonurinn er lærður filmu-
gerðarmaður og sér um markaðs-
setningu fyrirtækisins í dag. Sá
næstelsti fór til náms í prentháskól-
anum í Lundúnum, þar sem hann
sérhæfði sig í offset- og litprentun.
Sá yngsti sér í dag um áskrifendur
að Ásútgáfunni, auglýsingasöfnun
í Dagskrána og myndatökur.
Tengdadóttirin er setjari og segja
má að alltaf sé einhver úr fjölskyld-
unni fær um að leiða hinar ýmsu
deildir ef eitthvað bjátar á. En Rósa
er í senn framkvæmdastjóri, eigin-
kona, móðir og tengdajnóðir í fyrir-
tækinu, auk þess að vera amman.
„Það hefur stundum verið sagt
við mig að þetta geti aldrei gengið.
Fjölskyldufyrirtæki, þar sem með-
limimir eru sérfræðingar hver á sínu
sviði, sé alveg vonlaust. Hveijir eigi
að taka ákvarðanir. Og vissulega
hefur þetta ekki gengið hávaðalaust
fyrir sig. Við erum öll mjög ákveðin
á meiningunni en á endanum náum
við alltaf að halda í skynsemina.
Við getum deilt um aðferðir en kom-
umst alltaf að samkomulagi að lok-
um. Mér fínnst það kostur að geta
rætt um hvaða leið er hagkvæmast
að fara. Það er ekki einungis það
að maður fái stöðugt mörg sjónar-
hom á hlutina, heldur vitum við
Kári að strákarnir verða færir um
að taka við fyrirtækinu þegar við
leggjum árar í bát. Við verðum ekki
hér að eilífu. En það er sama hvem-
ig við tökumst á í vinnunni, um
helgar erum við fjölskylda og borð-
um saman á sunnudögum, ræðum
um alla heima og geima og við emm
samheldin íjölskylda.
Við erum líka með mjög gott
starfsfólk í fyrirtækinu. Það er
öðruvísi að vera starfskraftur í fjöl-
skyldufyrirtæki þar sem öll fjöl-
skyldan vinnur og stjórnar. Það er
ekkert auðveldara en hefur vissa
kosti. Starfsfólk okkar veit alltaf
hvað er að gerast. Við gerum mikl-
ar kröfur til þess, en það veit líka
hvar það stendur. Það er hins vegar
ekki hægt að gera meiri kröfur til
starfsfólksins en fjölskyldunnar.
Ef þú ert framkvæmdastjóri í
fyrirtæki, verður þú að vinna meira
en hinir, ekki minna. Starfsmaður-
inn er stóri lykillinn að veldi hvers
fyrirtækis og stjórnandinn á að
verawið og styðja starfsmennina.
Hann verður alltaf að vera við.
Yfirmaður, sem tekur ákvarðanir
þama á hæðinni fyrir ofan þig,
RÓSA V. Guðmundsdóttir ásamt eiginmanni sínum, Kára Þórðarsyni, og sonum, Ólafi, Alexander og Þórði.
Morgunblaðið/Rúnar Þór
AÐEINS ÞAÐ BESTA
ERNÓGUGOTT
eftir Súsönnu Svovarsdóttur
ÞETTA er ekki markaður
fyrir tvær svona stórar
prentsmiðjur," segir
Rósa, en fyrirtæki henn-
ar, Ásútgáfan og Ásprent, keyptu
fyrir stuttu Prentsmiðju Odds
Björnssonar, eða POB, á Akureyri.
Um árabil hafa þessar tvær prent-
smiðjur starfað samhliða og segir
Rósa helsta einkenni þess tíma að
hvomg prentsmiðjan hafi haldið
jafnvægi. „Þegar við fórum upp,
fóra þeir niður og þegar þeir fóru
upp, fórum við niður,“ segir hún.
Fyrirtækin höfðu sömu netkerfin
og sömu aðilar þjónuðu þeim hvað
tölvubúnað snertir.
Ásprent tók formlega við Prent-
smiðju Odds Bjömssonar um sein-
ustu mánaðamót og er það í annað
skipti sem Rósa og hennar fólk
falast eftir fyrirtækinu. Þegar POB
var selt fyrir þremur árum, missti
Rósa af því, en hefur núna eignast
það og getur nú þjónað öllu Norður-
landi hvað prentverk varðar.
Fjögurra lita prentvél
„Við fjárfestum í nýrri, stórri
prentvél með fjórum litum fyrir
skömmu,“ segir Rósa. „Sameining
fyrirtækjanna hefur verið fremur
auðveld vegna þess að við eram á
sama markaðssvæði.
Hjá Ásprenti starfa 23 einstakl-
ingar en 16 hjá POB og segir Rósa
að þessa dagana séu þau að kanna
hveijir af starfsmönnum POB hafa
áhuga á að starfa áfram fyrir sam-
einuðu fyrirtækin. Hún segist halda
að flestir hafí áhuga á því og að
lítið verði um fækkun á starfsfólki.
Aðalvandamálið núna sé að koma
öllum fyrirliggjandi verkefnum í
gegn vegna þess að nú sé sumarfrís-
tími. „Aðalmarkmið okkar er að
þjóna bæjar- og sveitarfélögum hér
í kring og nú er það mögulegt, þar
sem nýja prentvélin styttir prenttím-
ann um 60% frá því sem áður var.“
vœsHPnfflvnnroiJF
ÁSUNIMUDEGI
►RÓSA V. Guðmundsdóttir er framkvæmdastjóri prent-
og fyrirtækisins Ásútgáfan og Ásprent/POB á Akureyri.
Hún er fædd 25. júní 1947 og alin upp á Skógarströndinni
á Snæfellsnesi. Hún er gagnfræðingur að mennt og vann
við bókband þartil hún fluttisttil Akureyrar 1977. Ásamt
eiginmanni sínum, Kára Þórðarsyni og sonum, keypti hún
Ásprent árið 1979 og hefur rekið það síðan, auk þess sem
hún stofnaði Ásútgáfuna. Fyrir stuttu keypti hún síðan
Prentsmiðju Odds Björnssonar ogtók við því
fyrirtæki 1. júlí síðastliðinn.
Með fjórar hendur tómar
Það má segja að Rósa og eigin-
maður hennar, Kári, hafi byijað
með fjórar hendur tómar. Árið 1976
bjuggu þau í Kópavoginum, þar sem
þau höfðu komið sér fyrir í fjögurra
herbergja íbúð. Bæði unnu þau hjá
Prentsmiðjunni Odda í Reykjavík,
hann sem prentari, Rósa í bók-
bandi. Kára bauðst þá vinna hjá
Skjaldborg á Akureyri og þar sem
þau hjónin höfðu bæði áhuga á að
flytja út á land, slógu þau til. Rósa
var hins vegar atvinnulaus þegar
til Akureyrar kom, en þar sem
borga þurfti af stóru húsi við Lang-
holt sem þau höfðu fjárfest í, sett-
ist hún við pijónavél sem hún átti.
„Þetta var á þeim tíma sem hljóm-
sveitin ABBA var mjög vinsæl og
einnig voru Olympíuleikarnir á
næsta leiti. Eg fór að framleiða
húfur sem Kári prentaði Ólympíu-
merkið eða ABBÁ á, strákarnir sáu
um söluna og þetta varð gríðarlega
vinsælt. Eg færði út kvíarnar og
byijaði að framleiða húfur með
merkjum íþrótta- og ungmennafé-
laga og seldi alveg ótrúlegt magn
af þessu um allt land. Við höfðum
keypt prentvélar sem við voram
með í kjallaranum á húsinu okkar,
nóg var plássið, en markmið okkar
var alltaf að vinna við prentverk
og útgáfu en ekki pijónaskap.
Svo var það árið 1979 að ég var
enn atvinnulaus og orðin þreytt á
pijónaskapnum og það var lítið að
gera hjá Kára. Árni Sverrisson
hafði stofnað prentsmiðjuna Ás-
prent og gaf út Dagskrána. Hann
var með lítinn fjölritara og trukkvél
og Dagskráin var sex vélritaðar
síður. Hann vildi selja og þar sem
við áttum prentvélarnar, keyptum
við fyrirtækið. En þetta var bara
starf fyrir einn og við ákváðum að
Kári mundi vinna allan daginn í
fyrirtækinu, ég hálfan. Hingað vor-
um við komin, af einskærri ævin-
týraþrá, og það var annaðhvort að
duga eða drepast. Við þekktum
engan hér sem gat reddað okkur.
Kári hafði fengið vinnutilboð í des-
ember 1976. Við flugum norður,
stoppuðum einn dag vegna þess að
við biðum eftir flugi allan daginn
og í janúar 1977 fluttum við. Það
var ekkert leiguhúsnæði að fá svo
við keyptum þetta stóra hús okkar
og byijuðum þar með eina litla off-
setprentvél á neðri hæðinni.
Rósa er fædd og uppalin á Skóg-
arströndinni á Snæfellsnesi. Þar
gekk hún í barnaskóla hjá Emmu
systur sinni, sem var átján ára
gagnfræðingur þegar hún tók við
farkennslu í sveitinni. Tólf ára var
hún send til Reykjavíkur á vetrum
til gagnfræðanáms og var í verk-
náms- og saumadeild. Útskrifaðist
16 ára og á 17 ára afmælisdaginn
hennar trúlofuðu þau Kári sig.
Nákvæmlega einu ári seinna var
frumburðurinn skírður. Það var því
ekki svigrúm til frekara náms. „Ég
hefði viljað læra meira,“ segir Rósa,
„og líklega er það eini hluturinn í
lífi mínu sem ég hefði viljað hafa
öðruvísi, en það er ekkert um það
að ræða úr þessu. Fyrirtækið hefur
dafnað í höndunum á okkur. Þetta
voru okkar örlög og maður verður
að trúa á örlög sín.“
Gróska frá upphafi
„Dagskráin var sex vélritaðar
síður þegar við tókum við Ásprenti
og ég byijaði á að letursetja hana;
gera hana líflegri og fallegri. Hún
fór strax að dafna. Við fengum inn
auglýsingar og þegar tölvuprentvél-
amar komu, bættum við um betur.
Við vorum alltaf að kaupa ný tæki
og keyptum alltaf það besta sem
fáanlegt var. í svona rekstri verður
maður að fylgjast mjög náið með
öllum nýjungum. Þetta er sveiflu-
kenndur rekstur. í honum er engin
bein lína. Viðskiptavinurinn finnur
það strax ef maður er ekki með
nýjungar og við höfum það að
markmiði að bjóða upp á nýjungar
á tveggja ára fresti. Og eins og ég
segi þá verður maður að trúa á
örlög sín, hika ekki, vera alltaf með
tveggja ára áætlanir í gangi. Ekki
styttri. Það má aldrei byggja á
skammtímaákvörðunum, þótt
vissulega sé allt í lagi að vera
snöggur að snúa sér við.