Morgunblaðið - 23.07.1995, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 23. JÚLÍ 1995 19
Þegar við hjónin fórum að skoða húsið
helltist fortíðin yfir mig. Ég mundi eftir
dyraportinu, blúndugardínunum, blómun-
um og eldgamla orgelinu. Þegar ég kom
inn sá ég stofuna fyrir mér eins og hún
hafði verið. Ég varð alveg veik, mig lang-
aði svo í húsið!
FAKTORSHÚSIÐ er 207 ára gamalt og verður gistiheimili á
nýrri öld. Til hægri á myndinni er Gistiheimili Áslaugar.
skemmtilegt starf og ég er alltaf
að hitta nýtt fólk.
- Finnst þér ekkert leiðinlegt að
þrífa?
„Nei, ég fínn ekki fyrir því. Ég
er mjög sérvitur og verð að hafa
alla hluti í röð og reglu og eftir
mínu höfði. Handklæðin verða öll
að vera í réttum litum, teppin verða
að snúa svona en ekki hinsegin og
glösin verða að vera af réttri gerð
og stærð.“
Hér sé friður!
Það gæti þó farið svo að Áslaug
þyrfti að fá húshjálp í framtíðinni
því að. fyrir tveimur árum keyptu
þau hjónin eitt elsta húsið á ísafírði,
Faktorshúsið í Hæstakaupstað, sem
er við hliðina á Austurvegi 7, og
hyggjast gera það að gistiheimili
þegar fram líða stundir.
„Ég hef stundum sagt að það
þurfi tvo rugludalla til að standa í
svona framkvæmdum og annar
þarf að vera smiður!“ segir Áslaug.
„Faktorshúsið í Hæstakaupstað er
207 ára gamalt og var reist af
Björgvinjarkaupmönnum eftir að
einokunarverslunin var afnumin.
Við keyptum það fyrir tveimur
árum en. það verður í leigu meðan
við erum að greiða af því og smíða
glugga, hurðir og þessháttar.
Þegar við fluttum hingað leit
húsið mjög illa út. Málning var far-
in af og þakið eins og kögur. Fólk
sem kom til mín spurði mig hvaða
kofi þetta væri. Ég var nú að reyna
að milda ástandið, sagði að þetta
væri eitt elsta húsið á ísafirði og
fleira í þeim dúr, en ég var oft
búin að biðja bæjaryfirvöld um að
gera eitthvað til að bæta útlit þess.
Svo ákvað bæjarfélagið að selja
húsið og það var nefnt við mig
hvort ég vildi kaupa það.
Við vorum þá í miklum fram-
kvæmdum í sambandi við gistiheim-
ilið og því voru húsakaup alls ekki
á dagskrá. Ég var nú viss um að
ég mundi sjá undir iljarnar á Magga
ef ég nefndi þetta við hann, en mér
til undrunar varð hann hljóður þeg-
ar ég bar þetta upp og fannst hug-
myndin ekki svo fráleit. Við fórum
því og skoðuðum húsið.
Þegar ég var barn bjuggu Lára
Ingibjörg Magnúsdóttir og Guð-
mundur G.. Kristjánsson í Faktors-
húsinu. Lára sem var lítil og þétt
kona heimsótti ömmu oft og kom
ætíð inn með þessum orðum: Hér
sé friður! Og amma sagði: Og með
yður!
Það var svo gaman að fylgjast
með þeim, báðar svona þéttar og
hressar.
Ég fór stundum inn til Láru til
að sjá búrið því það var fullt af
kökuboxum. Þegar við hjónin fórum
að skoða húsið helltist fortíðin yfir
mig. Ég mundi eftir dyraportinu,
blúndugardínunum, blómunum og
eldgamla orgelinu. Þegar ég kom
inn sá ég stofuna fyrir mér eins og
hún hafði verið. Ég varð alveg veik,
mig langaði svo í húsið!"
í stíl Loðvíks
Áslaug hefur hugsað sér að reka
gistiheimili í gamla Faktorshúsinu
en segist ekki geta ímyndað sér að
það verði á þessari öld. „Við keypt-
um húsið í þessu ástandi sem það
var þá í á 2,7 milljónir. Við urðum
að fórna nýja bílnum okkar þegar
við keyptum það, sem mér fannst
nokkuð erfitt því ég er með bíla-
dellu, og síðan urðum við að leggja
út í mikinn kostnað til að gera
húsið íbúðarhæft. í því eru þijár
íbúðir sem nú eru í langtímaleigu.
Húsið er nú klætt að utan með járni,
en upphaflega var það timburklætt
með timburþaki og þannig verður
það í framtíðinni.
Við höfum í höndunum greinar-
gerð um ástand og sögu hússins frá
Hjörleifi Sveinssyni arkitekt, og þar
segir meðal annars að gluggar séu
sérkennilegir að stærð og gerð, að
áfellur innan á gluggum séu dæmi-
gerðar fyrir Loðvíks 16. stíl sem
var áberandi í Noregi um 1800 og
að dyrabjór sé einstakur og gefi
húsinu gildi. í greinargerðinni segir
líka að húsið sé einstakt og annað
tveggja húsa sem sé minnisvarði
um þróun ísafjarðarkaupstaðar.
Það er jafnframt bent á að fátt
skuli sparað til að gera það upp og
að æskilegt væri að eigendur fengju
sem mestan stuðning við þær fram-
kvæmdir.
Svo miklar kvaðir eru á húsinu
að við getum ekki gert neitt nema
með samþykki húsfriðunarnefndar.
Það mun kosta margar milljónir
að gera húsið upp, til dæmis verðuip
við að sérpanta'klæðningu á þakið
frá Noregi. Magnús mun smíða
hurðir og glugga sem verða í upp-
runalegri mynd og hann hefur nú
þegar lokið við að smíða útihurðina
samkvæmt ljósmyndum af upp-
runalegri hurð frá börnum Láru og
Guðmundar. Þetta eru miklar fram-
kvæmdir og dýrar en við erum
bæði í „Húsavinafélaginu" og ger-
um þetta af áhuga og með ánægju."
Húsasmíðameistarinn er nú kom-
inn heim í mat og tekur þátt í
umræðum. Við skoðum teikningar
af gamla Faktorshúsinu og hann
segir að mikil undirbúningsvinna
sé framundan. „Það er meiningin
að vera búinn að smíða alla glugga
og hurðir og ljúka þessu með leiftur-
sókn. Við verðum sem sagt í gömlu
húsi á nýrri öld.“
En til að smiðir geti staðið í slík-
um stórræðum þurfa þeir líklega
að fá frið til að matast og því læt
ég mig hverfa að sinni. En hver
veit nema maður gisti í gömlu húsi
á nýrri öld.
' " *"■ ,, .' , ,-V'
'■■■ ■■■' ■ ■ -X ■ ■ k
.
Sjöundi himinn