Morgunblaðið - 10.08.1995, Qupperneq 24

(. i cGfel '’ í _■ í>A.)r i ). Í.'I ' • /.tí '•
24 * PIMMTUDA'GfUR 10.' ‘Á'GtíST I9'95
MORGUNBLAÐIÐ
r
AÐSENDAR GREINAR
Sjálfvirkur sleppibúnaður
urstööur í sjógangi og sterkum
straumi
ESB- reglur
fyrir gúmmíbjörgunarbáta
í fyrrnefndum greinaskrifum og
á teikningum Sigmunds er látið að
því liggja að L.Í.Ú. skjóti sér á bak
yið ESB- reglur sem ekki taki eins
mikið tillit til öryggis sjómanna og
íslenskar. M.ö.o. að íslenskir sjó-
ERINDI L.Í.Ú. til samgöngu-
ráðuneytisins, dags. 28. apríl s.l.,
þar sem farið er fram á frestun og
endurskoðun á ákvæðum 2. - 5. tl.
7. gr. reglugerðar nr. 189/1994 um
björgunar- og öryggisbúnað ís-
lenskra skipa, hefur orðið þeim
Sigmari Þ. Sveinbjörnssyni og Arna
Johnsen tilefni til greinarskrifa í
Mbl. 28. og 29. júlí s.l. Greinar
þeirra einkennast öðru fremur af
persónulegum óhróðri í garð nafn-
greindra starfsmanna samtakanna,
svo og tilraunum til að skapa sam-
tökunum neikvæða ímynd í augum
almennings, með aðdróttunum um
að samtökin láti sig öryggismál sjó-
manna engu varða, en leggist gegn
öllum framförum á því sviði, í því
augnarmiði að gæta peningalegra
hagsmuna útgerðarmanna. I grein
sinni ræðst Ami ómaklega og að
ósekju að Jónasi Haraldssyni lög-
fræðingi samtakanna, en Jónas átti
engan þátt í þessu máli, eins og
Árna mátti vera kunnugt um, þar
sem hann hafði undir þöndum um-
rætt erindisbréf L.Í.Ú. Þá hefur
umrætt erindi orðið Sigmund Jó-
hannssyni teiknara, sem á persónu-
legra hagsmuna að gæta varðandi
s.n. Sigmundsbúnað, tilefni til að
misnota aðstöðu sína á einkar ós-
mekklegan og lágkúrulegan hátt.
Ég get fullvissað þessa aðila um
að vinnubrögð þau sem greinaskrif-
in og teikningarnar endurspegla eru
öryggismálum sjómanna lítt til
framdráttar.
Mikiö úrval af BRIO kerrum
& kerruvögnum.
Vandaðar regnhlífakerrur
frá kr 2*990 stgr.
‘cLfrjX*. Oý cJLm/ea,
BARNAVÖRUVERSLUN
G L Æ S I B Æ
SÍMI 553 3366
Öllum aðdróttunum
greinahöfunda. _um að
tilgangur L.Í.Ú. með
erindinu sé eingöngu
sá að teú’a framgang
þessa mikilvæga ör-
yggismáls er vísað til
föðurhúsanna, það
hefðu þeir sannfærst
um, ef þeir hefðu óm-
akað sig á að kynna
sér málið. Tilefnið er
fyrst og fremst það að
L.Í.Ú. ber öryggis-
hagsmuni sjómanna
fyrir brjósti og viil því
að tryggt sé að örygg-
isbúnaður sem lög-
skyldaður er í fiskiskip
uppfylli þær væntingar sem til hans
eru gerðar. Á hinn bóginn er ekk-
ert því til fyrirstöðu og ekkert nema
gott um það að segja að útgerðar-
menn búi skip sín sjálfvirkum
sleppibúnaði að eigin frumkvæði.
Ég er þess jafnframt fullviss að
óski áhafnir einstakra skipa eftir
því að viðkomandi skip sé búið til-
teknum öryggisbúnaði, tekur út-
gerðin jákvætt í slíkar óskir. Sjálf-
virki sleppibúnaðurinn hefur sannað
gildi sitt sem slíkur, þó að hann
hafi því miður alltof oft brugðist
þegar á reyndi.
Guðfinnur G.
Johnsen
standa faglegar að
þessum málum strax í
upphafi væri þessu
öðruvísi háttað í dag.
Um sex ára skeið
(1988 - 1994) hefur
kröfum um að skip
skuli búin sjálfvirkum
sleppibúnaði ekki verið
framfylgt, þar sem
viðurkenndur búnaður
var ófánlegur og ekki
þótti forsvaranlegt að
gera kröfur um örygg-
isbúnað, sem reyndist
meira og minna í ólagi,
þegar til hans átti að
taka.
Öllum aðdróttunum um
að tilgangur LÍÚ sé að
teff a framgang þessa
mikilvæga öryggismáls,
segir Guðfinnur G.
Johnson, er vísað til
föðurhúsanna.
Forsaga
Allt frá því að uppfinningar-
mönnum kom í hug það snjallræði
að hanna búnað til að losa og sjó-
setja gúmmíbjörgunarbáta sjálf-
virkt, óháð því hvort skip væri ofan
sjávar eða neðan, kjölurinn upp í
tEG AE
\lveg EinstökGæði
Lavamat 508 Þvottavél
• Vinduhraéi 800sn/mín. tekur 5 kg.
• Sér hitavalrofi, sérstök ullarforskrift, orkusparnaSarforskrift.
• Orkunotkun 2,1 kwst á lengsta kerfi.
• Einföld og traustvekjandi.
Afborgunar verb kr. 78.842,-
Núverandi staða
Það er fyrst á miðju ári 1989,
átta árum eftir að búnaðurinn kom
fram að á vegum Siglingamála-
stofnunar og Iðntæknistofnunar er
hafíst handa við að skilgreina á
faglegan hátt þær kröfur sem sjálf-
virki sleppibúnaðurinn á að uppfylla
og í framhaldi af því að þróa prófun-
araðferð fyrir búnaðinn. I maí 1991
iiggja fyrir endanlegar reglur um
prófunaraðferð á sjálfvirkum
sleppibúnaði til að hann geti hlotið
viðurkenningu Siglingamálastofn-
unar. Mörgum þykir þetta vafalaust
langur meðgöngutími, en um það
er _ekki við útvegsmenn að sakast.
í greinargerð Siglingamálastofn-
unar um þetta málefni, dags 4.
nóv. 1992 kemur fram að einn að-
ili hafi sótt um að fá búnað viður-
kenndan skv. reglum, en fjárskortur
hamlað því að hægt væri að fram-
kvæma nauðsynlegar prófanir. I
sömu greinargerð er lögð áhersla á
að aðlögunartími frá því búnaður
hefur hlotið viðurkenningu og þar
til hann verði skyldaður verði 1 til
2 ár. Ástæða: Slæm reynsla er
af stuttum aðlögunartíma.
Samkvæmt þessu er eðlilegt, þó
ekki komi annað til, að Sigmunds-
búnaðurinn sem hlaut viðurkenn-
ingu Siglingamálastofnunar í mars
s.l. verði ekki skyldaður fyrr en
1997.
Þá ber þess að geta að í reglum
um prófunaraðferð á sjálfvirkum
sleppibúnaði er sérstaklega bent á
einn óvissuþátt sem að mínu mati
ber að hafa í huga þegar metið er
hvort skylda skuli sjálfvirka sleppi-
búnaðinn, en þar segir: „Prófanir i
virkni og hegðun undir yfirborði
sjávar eru gerðar í kyrrum sjó og
getur því ekki gefið óyggjandi nið-
menn búi við meira öryggi en starfs-
bræður þeirra t.a.m. á Norðurlönd-
unum, þar sem ESB geri lítið úr
málum er varða öryggi sjófarenda.
Þessum aðilum til fróðleiks skal hér
getið nokkurra tilskipana ESB sem
tekið hafa gildi hér á landi eða
munu gera það innan skamms og
hafa í för með sér auknar kröfur til
öryggis fiskiskipa, þessar tilskipanir
eru t.a.m.:
• tilskipun 92/29 um lágmarks
öi-yggis- og hollustukröfur vegna
læknismeðferðar um borð í skipum.
• tilskipun 93/103 um lág-
markskröfur er varða vinnuöryggi,
vistarverur og hollustuhætti um
borð í fiskiskipum.
• samræmdar reglur og staðlar
fyrir eftirlit með skipum og aðila
sem annast skoðanir skipa f.h.
stjórnvalda. (Sigmar! Samkvæmt
þessari tilskipun eru t.a.m. gerðar
mun meiri kröfur til skipaskoðunar-
manna hvað varðar þekkingu og
færni en viðgengist hefur hér á
landi til þessa).
í vinnslu eru eftirtaldar tilskipan-
ir:
• tilskipun 95/0163 um sam-
ræmdar reglur um viðurkenningu á
öryggisbúnaði fyrir _ skip. Þessi til-
skipun er að mati L.Í.Ú. mikið fram-
faraspor hvað varðar samræmingu
og gagnkvæma viðurkenningu á
öryggisbúnaði sem framleiddur er
innan aðildarrílq'a ESB/EES. Til-
skipunin ætti að auðvelda íslenskum
iðnfyrirtækjum að koma framleiðslu
sinni á framfæri innan sambandsins.
• tilskipun um samræmdar
loft eða niður, hefur verið lagt mik-
ið kapp á að skylda slíkan búnað í
íslensk fiskiskip, sbr. 2. tl. 8. gr.
reglugerðar nr. 171/1987, sem seg-
ir: „tryggt skal að gúmmíbjörgun-
arbáturinn fari út fyrir borðstokk,
þó að búnaðurinn sé ísbrynjaður og
á kafi _ í sjó, hvernig sem skipið
snýr“. í þessu efni hefur verið farið
fram af meira kappi en forsjá, þar
sem aðilum láðist að gera sér grein
fyrir því að sumar hugmyndir, þó
snjallar séu, geta reynst illfram-
kvæmanlegar. En það var einmitt
það sem í Ijós kom hvað þessa ann-
ars bráðsnjöllu hugmynd varðar.
Sjálfvirki sleppibúnaðurinn upp-
fyllti, þegar á reyndi ekki þær vænt-
ingar sem til hans voru gerðar,
hvorki hvað varðar virkni né efnis-
gæði, um það vitna skýrslur Sigl-
ingamálastofnunar og Iðntækni-
stofnunar. Tækið sem átti að skapa
byltingu í öryggismálum sjómanna
reyndist í mörgum tilvikum einung-
is veita falskt öryggi. Þau viðhorf
og það ofur kapp sem lagt hefur
verið á að skylda alla hluti sem til
bóta horfa, að óreyndu, hefur því
miður öðru fremur staðið í vegi
fyrir eðlilegri þróun þessa máls. Ef
mönnum hefði borið gæfa til að
íslenskur landbúnaður
og skýrsla OECD
ÞEGAR ég tók við
embætti landbúnaðar-
ráðherra á vordögum
1991 voru uppi deilur
í þjóðfélaginu um það
hversu mikill mark-
aðsstuðningurinn væri
við íslenskan landbún-
að. Nauðsynleg talna-
gögn lágu ekki fyrir
og því var hægt að
teygja og toga þetta
þrætuefni í allar áttir.
Af þeim sökum réð ég
hagfræðingana Bolla
Héðinsson og Eirík
Einarsson til þess að
bæta úr þessu.
Árið 1993 kom út samanburðar-
skýrsla um markaðsstuðning við
landbúnað á Norðurlöndum sem
Halldór Blöndal
Hagfræðistofnun Há-
skóla íslands hafði
unnið. Talnagrunnur-
inn varðandi Island
var ófullnægjandi sem
óhjákvæmilega olli því
að niðurstaðan hlaut
að verða röng eða í
besta _ falli villandi
hvað ísland varðaði.
Sá talnagrunnur sem
ég hafði þá þegar í
höndum sýndi raunar
að Hagfræðistofnun
hafði ofmetið mark-
aðsstuðninginn við ís-
lenskan landbúnað.
Þegar hér var kom-
ið sögu hafði ég gert ráðstafanir
til þess að skýrsla yrði unnin um
íslenskan landbúnað í samvinnu
Það er von mín að um-
ræður um íslenskan
landbúnað komist á
hærra plan, segir Hall-
dór Blöndal, og að
menn sætti sig við þær
staðreyndir sem fyrir
liggja og unnt er að
byggja á.
AEC
«G AEG AEG
Þríggju dra
ábyrgð á öllum
AEjG
ÞVOITAVEUJM
Vesturland: Málningarþjónuslan Akranesi, Kf. Borgfirðinga,
Borgarnesi. Vestfirölr: Rafbúö Jónasar Þór.Patreksfirði.
Rafverk Bolungarvík.StraumurJsafirði.
Noröurland: Kf. Húnvetninga, Blönduósi. Skagfiröingabúö,
Sauöárkróki. KEA byggingavörur, Lónsbakka, Akureyri.KEA, Dalvik.
Kf. Þingeyinga, Húsavfk. Austurland: Sveinn Guömundsson,
Egilsstööum. Stál, Seyðisfiröi. Verslunin Vik, Neskaupsstaö.
KASK, Höfn Suöurland: Árvirkinn, Selfossi. Rás, Þorlákshöfn.
Brimnes, Vestmannaeyjum. Reykjanes: Stapafell, Keflavfk.
Rafborg, Grindavlk.
O
'Meöaltalsafborgun
ó mónuði: 3.807,-
VISA
B R Æ Ð U R N I R . <
1 o
‘Me&altalsafborgun
á mánuði: 3.849,-
Dj ormsson hf
Lágmúla 8, Sími 553 8820
' Miöað við afborgun í 24 mánuði.
AfG AEG ACG AÉG AíG AEG AEG AfiG AEG AfiG AfiG1
O
>
l
>
f
í
I
P
I
l
við OECD og samkvæmt ýtrustu
kröfum OECD. Ég þóttist hafa
fullvissu fyrir því að eftir að slík
skýrsla lægi fyrir myndi talna-
l