Morgunblaðið - 29.08.1995, Blaðsíða 4

4 ÞRIÐJUDAGUR 29. ÁGÚST 1995
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Fjármálaráðherra um undirbúning fjárlaga
Ekki verið að efna til
skattahækkana
Spáð er 1-1 y2% minni hagvexti 1996
en áætlað hafði verið
FRIÐRIK Sophusson fjármálaráð-
herra segir að undirbúningur að
gerð fjárlaga sé erfíðari en ætlað
var í fyrstu vegna þess að útlit sé
nú fyrir að hagvöxtur á næsta ári
verði minni en ráðgert hafði verið.
Að sögn Þórðar Friðjónssonar er
nú gert ráð fyrir 1-1 'UX minni
hagvexti á næsta ári en spáð var
fyrr á árinu, og að hann verði ná-
lægt 1% í stað 2-2 'A% og er meg-
inástæðan ákvörðun stjómvalda um
skerðingu aflaheimilda á næsta
fískveiðiári. Hagvaxtarhorfumar á
þessu ári em hins vegar svipaðar
og spáð var á fyrri hluta ársins og
er reiknað með að hagvöxturinn
verði nálægt 3% á árinu, að sögn
Þórðar.
Ríkisstjómin kom saman sl.
sunnudag til að ræða fjárlagatillög-
ur ráðuneytanna og munu ráðherr-
ar funda aftur um verkefnið næst-
komandi föstudag. Gert er ráð fyrir
að endanlegar tillögur verði lagðar
fyrir þingflokka stjórnarflokkanna
um eða upp úr næstu helgi.
Stefnt að 4 milljarða halla
„Á fundinum á sunnudaginn fór-
um við yfir þær tillögur sem einstök
ráðuneyti hafa gert til spamaðar í
sínum ráðuneytum og ræddum hug-
myndir að tekjuöflun sem kemur í
stað tekjumissis vegna skattalaga-
breytinga í tengslum við gerð kjara-
samninga á síðastliðnu vori. Það
sem hefur gert starf okkar heldur
erfiðara á síðustu dögum er fyrst
og fremst að gert er ráð fyrir minni
hagvexti á næsta ári en við ráðgerð-
um í okkar undirbúningsvinnu.
Samt sem áður hefur ríkisstjórn-
in ákveðið að freista þess að ná
fram því markmiði sem sett var
fyrr í sumar að leggja fram fjár-
lagafmmvarp með fjögurra millj-
arða halla og setja stefnuna á halla-
laus fjárlög á árinu 1997,“ sagði
Friðrik Sophusson.
Skattar verði óbreytt hlutfall
af landsframleiðslu 1996
Áætlað er að skattalagabreyting-
arnar sem gerðar voru sl. vor í
tengslum við gerð kjarasamninga,
þar sem launþegum var heimilað
að draga framlag í lífeyrissjóði í
áföngum frá tekjum við álagningu
skatta, muni kosta ríkissjóð um tvo
milljarða kr. Hefur verið ákveðið
að ríkissjóði verði bættur sá tekju-
missir með tekjuöflun eftir öðrum
leiðum, án þess þó að það feli í sér
skattahækkanir, skv. upplýsingum
fj ármálaráðherra.
Hann sagði að markmiðið væri
að skatttekjúr ríkisins yrðu sem
næst óbreytt hlutfall af landsfram-
leiðslu á næsta ári. „Það er ekki
verið að efna til skattahækkana
heldur ætlum við að halda því hlut-
falli af landsframleiðslu sem verið
hefur á undanförnum árum,“ sagði
Friðrik.
Islensk
stúlka við
Mururoa-
eyjar
ÍSLENSK stúlka, Sigríður
Ragna Sverrisdóttir, er í áhöfn
þýska seglskipsins S/S Dagm-
ar Aaen, sem ásamt um 20
öðrum skipum tekur þátt í
hópsiglingu til Mururoa-eyja í
mótmælaskyni við fyrirhugað-
ar kjarnorkutilraunir Frakka
þar.
Sigríður, sem er 24 ára göm-
ul, hefur verið í áhöfn skipsins
frá 17. apríl síðastliðnum, en
Ieiðangursstjóri um borð er
Þjóðverjinn Arved Fuchs. Að
sögn Sverris Helgasonar, föð-
ur Sigríðar, fer skipið til
Páskaeyja eftir dvölina við
Mururoa-eyjar og þaðan til
Chile þar sem leiðangurinn
mun rannsaka jökulbreiður.
Sigríður, sem stundað hefur
nám við Stýrimannaskólann,
hefur áður siglt um heimsins
höf á seglskipi, en hún var
háseti á skólaskipinu Friþjófi
Nansen sem flutti sjávarlíf-
fræðinga og jarðfræðinga,
m.a. til Galapagos-eyja. Hún
hefur starfað sem skálavörður
Ferðafélags íslands í Þórs-
mörk og í Nýjadal og einnig
verið í hjálparsveit skáta í
Kópavogi.
Fimmfaldur
lottópottur
FIMMFÖLD vinningsupp-
hæð verður í lottóinu næsta
laugardag.
Enginn var með fímm töl-
ur réttar í lottói sl. laugardag
og flyst því vinningsupphæð-
in, 13.339.440 kr., yfír á
fyrsta vinning 2. september
nk. Þrír skiptu með sér
bónusvinningnum sl. laugar-
dag og fékk hver þeirra
319.600 kr. í sinn hlut en
vinningur fyrir fjórar tölur
réttar var 7.650 kr.
No NocícarTc
ÞÝSKA rannsóknaskipið S/S Dagmar Aaen sem nú mótmælir kjarnorkuvopnatilraunum Frakka við
Mururoa-eyjar. Sigríður Ragna Sverrisdóttir er Iengst t.v. á myndinni.
Ársreikningar 973 fyrirtækja
árin 1993 og 1994
Afkoma fyrirtækja
batnaði verulega
HAGNAÐUR af reglulegri starf-
semi, sem hlutfall af tekjum 973
fyrirtækja úr flestum atvinnu-
greinum, hefur hækkað úr 0,8%
árið 1993 í 4,0% árið 1994 eða
um 3,2 prósentustig. Þetta kemur
fram í úrvinnslu Þjóðhagsstofnun-
ar úr ársreikningum fyrirtækj-
anna. Þá hefur eiginfjárhlutfall
fyrirtækjanna hækkað úr 17,7% í
19,7%. Afkomubatinn varð mestur
innan sjávarútvegs.
Séu bankar og sparisjóðir ekki
hafðir með í afkomutölunum hefur
hagnaðurinn aukist úr 0,8% í 3,8%
og eiginfjárhlutfallið hækkað úr
28,8% í 31,6%.
Aukin velta
Þjóðhagsstofnun segir að sam-
kvæmt þessu hafi heildarafkoma
fyrirtækjanna batnað verulega
milli ára. Hagnaður fyrir vexti og
verðbreytingarfærslu hækkaði um
1,7 prósentustig og vextir og verð-
breytingarfærsla lækkaði um 1,5
prósentustig.
Ástæðuna fyrir lækkun vaxta
megi fyrst og femst rekja til
gengisfellingarinnar í júní 1993,
en það ár mælist bókfærður fjár-
magnskostnaður hár hjá fyrir-
tækjum sem skulda mikið í er-
lendri mynt. Þetta megi glöggt sjá
á afkomu fyrirtækja í sjávarútvegi
þar sem vextir og verðbreytinga-
færsla lækkaði um 7,1 prósentu-
stig af veltu milli áranna. Þetta
skýri afkomubatann í sjávarút-
vegi, en í þeirri atvinnugrein varð
batinn mestur milli ára. Þar á eft-
ir komi samgöngur þar sem af-
komubatann megi fyrst og fremst
rekja til lækkunar í öðrum
rekstrargjöldum, en þau lækka um
6,4 prósentustig sem hlutfall af
tekjum. Hjá bönkum og sparisjóð-
um batnaði afkoman um 5,3 pró-
sentustig sem hlutfall af tekjum
sem eingöngu stafar af lækkun á
framlagi í afskriftarreikning út-
lána.
Velta fyrirtækjanna hækkaði
um 5,6% milli áranna sem er um
4% meira en almennar verðbreyt-
ingar.
Lax frá
Kollafirði í
Brynjudalsá
og Hellisá
LAX frá Laxeldisstöðinni í
Kollafirði var í júlí síðast-
liðnum settur í Hellisá á Síðu
og í Brynjudalsá í Hvalfirði,
en að sögn Jónasar Jónas-
sonar, tilraunastjóra stöðv-
arinnar, hafa ekki ennþá
fundist nein merki um að
kýlapest hafi borist með
fiskinum í árnar.
Beðið er tillagna frá fisk-
sj úkdómafræðingum
Eins og greint hefur verið
frá í Morgunblaðinu hefur
öllum klakfiski í Laxeldis-
stöðinni í Kollafirði verið
lógað vegna kýlapestar sem
fannst í fiskinum. Jónas
sagði að beðið væri tillagna
frá fisksjúkdómafræðingum
um hvað ætti að gera á
móttökusvæði stöðvarinnar
í sambandi við sótthreinsun.
„Svo er bara að verja
stöðina sjálfa og vonandi að
þetta berist ekki inn i hana,“
sagði Jónas, en hann sagði
að sjálfsagt yrði talsvert
tjón ef pestin bærist inn í
stöðina.
Kvikmyndahá-
tiðin í Edinborg
A köldum
klaka hlaut
verðlaun
Á KÖLDUM klaka eða „Cold
Fever“, kvikmynd Friðriks Þórs
Friðrikssonar, bar sigur úr být-
um í keppninni um Rosebud-
verðlaunin á alþjóðlegu kvik-
myndahátíðinni í Edinborg sem
lauk á sunnudag. Verðlaunin,
sem draga nafn sitt af frægu
kvikmyndasögulegu tákni í „Citi-
zen Kane“ eftir Orson Welles,
eru leikstjóraverðlaun Channel 4
sjónvarpsstöðvarinnar.
í greinargerð dómara kemur
fram að Friðrik Þór hafí fengið
verðlaunin fyrir „mystiska vega-
mynd um undankomu sem ber
vitni um hreinræktaða kvik-
myndalist".
Á köldum klaka deildi verð-
laununum með bresku myndinni
„The Young Poisoner’s Hand-
book“ eftir Benjamin Ross, en á
annað hundrað kvikmyndir í
fullri Iengd og fjöldi stuttmynda
hvaðanæva úr heiminum tóku
þátt í keppninni sem Edinborg-
arhátíðin heldur í samvinnu við
stórblöðin The Guardian og The
Observer.
Þetta er í fyrsta skipti sem
Rosebud-verðlaunin eru veitt, en
samkvæmt fráttatilkynningu frá
Edinborgarhátíðinni er þeim ætl-
að að verða „meðal þeirra eftir-
sóttustu í kvikmyndaheiminum".
Meðal leikstjóra sem áttu mynd-
ir í keppninni voru Andrzej
Wajda, Nikita Mikhalkov, Mika
Kaurismaki, Terence Davies og
Stephen Frears.
Friðrik Þór er ánægður með
verðlaunin og segir að þau komi
sér vel fyrir dreifínguna á mynd-
•inni í Bretlandi, en Á köldum
klaka fer í almenna bíódreifíngu
í þremur kvikmyndahúsum í
London í lok september.
Myndin mun í næsta mánuði
verða sýnd á kvikmyndahátíðinni
í Toronto og vonast Friðrik Þór
til að geta gengið frá samningum
um dreifíngu á henni í Bandaríkj-
unum og Kanada í kjölfarið.
Góð beija-
spretta í
Reykhólasveit
Miðhúsum. Morgunblaðið.
BERJASPRETTA virðist ætla að
verða góð. Þó mun frostbragð
finnast af aðalbláberjum í giljum
þar sem kalt Ioft hefur streymt
niður, en ofar í brekkunum virð-
ast ber vera góð.
Krækiber eru nú að verða full-
sprottin og er að sjá að mikið sé
um þau. Hins vegar eru gæsirnar
duglegar að fara í berjamó og
eru fljótar að hreinsa það land
sem þeim Hkar.