Morgunblaðið - 02.09.1995, Blaðsíða 4

4 LAUGARDAGUR 2. SEPTEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Alyktun Landssamtaka sauðfjárbænda um markaðsmál
Svipuð skilyrði ríki hér
og í nágrannalöndunum
Góð raun af samstarfi við
Landgræðsluna
Meðal annarra ályktana, sem
samþykktar voru á aðalfundi LS,
er áskorun á stjómvöld um að
veita auknu fjármagni til rann-
sókna á smitleiðum riðuveiki og
fyrirbyggjandi aðgerðum . gegn
henni. Þá beinir fundurinn því til
sveitarstjórna að tryggja aðgang
bænda að förgun sorps sem til
fellur við búskap og verði lögð
áhersla á lágmarks tilkostnað og
að bændur nýti sér þessa þjón-
ustu. Fundurinn mælir sterklega
með samstarfi Landgræðslu ríkis-
ins og bænda við uppgræðslu, en
fundurinn telur samstarf um upp-
græðslu heimalanda hafa gefíð
mjög góða raun og hana þurfí að
efla. Beinir fundurinn því til fjár-
veitingarvaldsins að svo megi
verða.
VERULEG lækkun á slátur- og
heildsölukostnaði er alger for-
senda þess að hægt verði að fram-
leiða sauðfjárafurðir á samkeppn-
isfæru verði hér á landi að mati
aðalfundar Landssamtaka sauð-
fjárbænda sem lauk að Brúarási
í gær. í ályktun fundarins um
markaðsmál segir að hlutur bónd-
ans í heildarframleiðslukostnaði
kindakjöts sé fyllilega samkeppn-
isfær við það sem gerist í ná-
grannalöndunum, en annar til-
kostnaður sé hins vegar miklu
hærri en þar gerist.
100 milljónir árlega til
markaðsstarfs
Fundurinn vill að kappsamlega
verði unnið að markaðssetningu
kindakjöts bæði innanlands og
utan, en bendir á að mikið starf
sé óunnið á sviði kjötvinnslu og
vöruþróunar svo kindakjöt verði
betur samkeppnisfært en nú við
aðrar innlendar kjöttegundir svo
og innflutt matvæli. í þessu sam-
bandi verði að leggja áherslu á
að stjómvöld skapi innlendum
matvælaiðnaði svipuð skilyrði og
gerist í nágrannalöndunum.
Hvað varðar útflutning á kinda-
kjöti vill fundurinn að í búvöru-
samningnum, sem nú er verið að
endurskoða, verði tryggður sér-
stakur ijárstuðningur til markaðs-
starfs og vöruþróunar fyrir út-
flutning, og varið verði að lág-
marki 100 milljónum króna á ári
í 5-8 ár svo úr því fáist skorið
hvort útflutningur sé raunveruleg-
ur valkostur fyrir sauðfjárræktina.
Kom fram í máli margra fundar-
manna að þeir telji árangur í út-
flutningi kindakjöts eina aðalfor-
sendu þess að að sauðfjárræktin
geti átt sómasamlega framtíð fyr-
ir sér.
Morgunblaðið/Kristinn
Nóatún opnar í Austurveri
NÍUNDA Nóatúnsverslunin var
opnuð í gær í Austurveri. Verslun-
in er 7-800 fermetrar að flatar-
máli og segir Einar Örn Jónsson,
verslunarstjóri, að þótt hún verði
í meginatriðum ekki frábrugðin
öðrum verslunum Nóatúns, geri
stærðin það að verkum að í versl-
uninni verði hægt að bjóða upp á
ýmislegt umfram það sem gert er
í öðrum verslunum Nóatúns. Nú í
september verður skólavörutilboð
og segir Einar að í versluninni
verði boðið upp á ýmsar sérvörur
og árstíðabundinn varning, eins
og jólavörur í desember. „Að öðru
leyti er ætlunin að vera með mjög
gott kjötborð með góðu úrvali,"
sagði Einar. „Þá verða grænmet-
inu gerð góð skil.“
Verslanir Nóatúns eru nú sam-
tals níu. Sex eru í Reykjavík, tvær
í Kópavogi og ein í Mosfellsbæ.
Aðspurður hvort grundvöllur væri
fyrir rekstri þetta margra versl-
ana í Reykjavík sagði Einar svo
vera, enda væru þær vel dreifðar
um borgina. Nóatún í Austurveri
verður opin alla daga vikunnar frá
níu til níu.
Opinber heimsókn forseta íslands til Kína
Ur rigningu í Peking til
fomminja í Xian
Xian Kína. Morgnnblaðiö.
ÚRHELLI í Pekiiig kom í veg fyr-
ir að forseti íslands, Vigdís Finn-
bogadóttir, gæti heimsótt gömlu
keisarahöllina, „hina forboðnu
borg“. Síðdegis var flogið til sögu-
frægu borgarinnar Xian, u.þ.b.
1 Vi klst. flug frá Peking.
Shaanxxi-hérað var þegar ís-
land byggðist miðstöð stjórnmála,
fjármála og menningar í Kína og
þar sem nú er Xian var áður borg-
in Chang’an, höfuðborg Klna í
1100 ár. Héraðið er 205.600 fer-
kílómetrar og þar búa 35 milljónir
manna, þar af 6,5 milljónir i Xian.
I Xian var haldið til kvöldverðar
í boði héraðsstjórans, Cheng An-
dong. Héraðsstjórinn bauð frú
Vigdísi velkomna og upplýsti m.a.
að jarðhita væri að finna í Sha-
anxxi. Hann ræddi um veg kvenna,
sem hann kvað hvað mestan þar
af öllum héruðum Kína. Fimmt-
ungur þingmanna á héraðsþing-
inu væru konur og yfirmaður fjár-
mála í héraðsstjórninni, enda vissu
þeir að fjármál væru vel komin í
kvenna höndum.
Forseti íslands kvaðst lengi
hafa haft áhuga á að heimsækja
Xian. Hún sagði að í þeirri ákvörð-
un íslendinga að setja á laggirnar
sendiráð í Kína fælist að þeir
gerðu sér talsverðar væntingar
um samskipti landanna. Hún
ræddi þá kosti jarðhitanýtingar
að jarðhitinn væri hrein orkulind
og endurnýjanleg. Þá lýsti hún
ánægju sinni með ummæli héraðs-
stjórans um konur, ekki sístþau
að fjármál væru vel komin í þeirra
höndum, sem henni hefði lengi
HINIR fornu leirhermenn,
sem fundust í Xian.
verið ljóst. Ýmsar fornminjar
verða skoðaðar í Xian í dag, m.a.
hinir frægu terracotta-hermenn
fyrsta keisarans í Kína, Qins Shi-
huangdi.
Aðalfundur Skógræktarfélags íslands
Aframhald á plöntun
Landgræðsluskóga
Egilsstaðir. Morgunblaöið.
Á AÐALFUNDI Skógaræktarfélags
Islands sem haldinn er á Egilsstöðum
er mikil áhersla lögð á framhald
Landgræðsluskógaverkefnisins á
vegum skógræktarfélaganna í sam-
vinnu við Skógrækt ríkisins, land-
búnaðarráðuneytisins og Land-
græðslunnar. Að sögn Huldu Valtýs-
dóttur, formanns Skógræktarfélags
íslands, hefur vilyrði fengist frá
stjómvöldum um að styðja við verk-
efnið með útvegun plantna til alda-
móta.
Hulda sagði að miðað væri við að
gróðursetja um milljón plantna á ári
á vegum Landgræðsluskóga. í ávarpi
Jóns Loftssonar skógræktarstjóra
kom fram að í heild væru árlega
gróðursettar fímm milljónir plantna.
Einungis 1% landsins væri skógi
vaxið og með sama árlega plötufjölda
tæki 50-60 ár að bæta við öðru pró-
senti. Á fundinum gerði Halldór Þor-
geirsson deildarstjóri hjá RALA
grein fyrir rannsókn á alaskaösp og
umhveifí hennar í tilraunareit í
Gunnarsholti en rannsóknin er ná-
kvæmasta umhverfisrannsókn sem
gerð er hér á landi, að hans sögn.
Sigurður Blöndal, fyrrverandi
skógræktarstjóri, íjallaði um skóg-
aijaðra og breytt viðhorf til frágangs
á þeim. Sagði hann að skógræktar-
fólk yrði að gera sér grein fyrir að
með skógrækt væri verið að móta
landslag og því yrði að taka sérstakt
tillit til þess hvernig skógur mætir
beru landi.
Sigurður sagði að skilyrði til skóg-
ræktar væru á um 12% af heildar-
stærð landsins. „Þeir sem óttast að
við ætlum að kaffæra allt í skógi
geta verið rólegir. Það er langt í
það,“ sagði hann.
Fjármálaráðuneytið um samantekt Daglegs lífs á launum, verðlagi og kaupmætti
Verður að ítreka
ýmsa fyrirvara
BOLLI Þór Bollason, skrifstofu-
stjóri í fjármálaráðuneytinu, kveðst
telja að ítreka verði ýmsa fyrirvara
við samanburð Morgunblaðsins á
launum, verðlagi og kaupmætti í
ellefu löndum sem birtist í Daglegu
lífí í gær. Meðal annars beri að
hafa í huga að íslenska skattkerfíð
sé tekjujafnandi og að þjóðartekjur
haldist um margt í hendur við kaup-
mátt.
Bolli kveðst telja að eftir lestur
greinarinnar standi launamunurinn
upp úr og spurning hvort eðlilegt
sé að hann sé svo mikill. En saman-
burðartöflurnar sýni að hans mati
að skattkerfið virki til að jafna
þennan launamun á Íslandí að miklu
leyti.
Allar bætur vantar
„Stóra málið er að það er greini-
lega mikill launamunur, ef við ber-
um okkur t.d. saman við Dan-
mörku, og væri athugandi að fá
viðbrögð Vinnuveitendasambands
íslands við honum. Launin í Dan-
mörku fyrir skatt eru tvöfalt hærri
en á íslandi, en ef tekið er tillit til
skatta minnkar þessi munur niður
í 20%, og þá verður að hafa í huga
fyrst og fremst að þjóðartekjur
Dana eru hærri en okkar. Við í fjár-
málaráðuneytinu ætlum ekki að
verja þennan launamun en það er
tekið fram í inngangi að greininni
að hafa þurfí ýmsa fyrirvara, sem
nauðsynlegt er að ítreka," segir
Bolli.
Stærsti fyrirvarinn sé vöntun á
bótagreiðslum, svo sem vaxtabætur
og bamabætur, inn í samantektina.
„Þama er tekið mið af einstaklingi
án allra frádráttarliða og bóta, og
þó svo að það sé gert annars staðar
líka, er okkar skattkerfí svolítið
frábrugðið öðrum að því leyti að
það er miklu meira tekjujafnandi
en í öðrum löndum. Því gefur ekki
rétta mynd að sleppa bótagreiðslun-
um.
Við leggjum í okkar skattkerfí
tæp 42% á allar tekjur og ef ekk-
ert væri gert myndi ríkið kannski
vera með 90 milljarða í tekjur, en
hins vegar er 60 milljörðum af þess-
um 90 dreift til baka. Hluti þessara
60 milljarða liggur í vaxtabótum,
bamabótum, sjómannaafslætti,
hlutafjárafslætti o.s.frv., sem er
utan við samanburðinn og skekkir
hann, okkur í óhag. Vitaskuld er
einstaklingurinn sem miðað er við
til, en menn lesa oft ekki fyrirvara
og sitja eftir með ákveðna hugmynd
sem í þessu tilviki gæti verið sú að
einstaklingur á íslandi hafi það
skítt og sé skattpíndari en aðrir,
sem mér fínnst röng hugmynd.“
Gefur ekki heildarmynd
Einnig séu tíndar út einstakar
vörur og tiltekinn t.d. munur á verði
rósar í Hollandi annars vegar og
íslandi hins vegar, og komi kannski
ekki á óvart að rósin sé dýrari hér
en í blómaræktunarlandinu. „Sam-
anburður á verði McDonold’s ham-
borgara er mjög frægur, en þar er
sleppt veigamiklum þáttum á borð
við kostnað við húsnæði, kyndingu,
rafmagnslýsingu o.s.frv. sem gerir
það að verkum að samanburðurinn
gefur engan veginn heildarmynd
af framfærslunni,” segir Bolli.
Bolli kveðst telja að hefði verið
leitað til ráðuneytisins eftir upplýs-
ingum fyrir samanburð Morgun-
blaðsins, hefði hann annars vegar
vísað á upplýsingar úr skýrslum
OECD og hins vegar samantekt
Hagstofu íslands.
Meiri tekjujöfnun en annars
staðar
í skýrslu OECD um skattbyrði
iðnverkafólks í aðildarríkjum þess,
sé sýndur samanburður á skatt-
byrði, ráðstöfunartekjum og álagn-
ingu tryggingagjalda milli ein-
stakra ríkja, sem leiði í ljós að
verkamannafjölskylda á íslandi sé
með lægstu skattbyrðina, að teknu
tilliti til barnabóta. Þá er miðað við
að sé ein fyrirvinna, tvö böm og
þar af annað yngra en sjö ára og
atvinnutekjur séu 110 þúsund krón-
ur á mánuði. Slík fjölskylda væri
hins vegar ekki dæmigerð meðal-
fjölskylda, heldur nær því að vera
lágtekjufjölskylda og í raun langt
undir meðaltekjum fjölskyldna al-
mennt. Einstaklingur með sömu
tekjur sé hins vegar í sjötta neðsta
sæti samanborið við skattbyrði
sambærilegra launþega í öðrum
ríkjum OECD. Þessar tölur stað-
festi að tekjuskattskerfið hérlendis
feli í sér meiri tekjujöfnun en víð-
ast hvar annars staðar.
Samanburður Hagstofu íslands
sé hins vegar ítarlegri og taki mið
af launum og framfærslukostnaði í
öllum OECD-ríkjum, og sýni að Is-
land komi alls ekki illa út.
Þjóðartekjur og kaupmáttur
haldast í hendur
„Auðvitað eru launin hér mjög
lág, en framfærslukostnaður á
mörgum sviðum er líka lægri hér
en annars staðar sem vinnur þann
mun upp. Þar erum við í kringum
miðju, sem er í samræmi við þann
mun sem er á þjóðartekjum okkar
og annarra landa Evrópu og sýnir
samhengið þar á milli. Ef við tökum
Sviss sem dæmi, þar sem eru hæstu
þjóðartekjur í heimi, er mjög eðli-
legt að þeir hafí jafnframt bestu
afkomu í heimi. Að vísu er fram-
færslukostnaður hærri að mörgu
leyti hjá þeim en okkur þannig að
munurinn jafnast aðeins, en gróft
sagt má staðhæfa að þjóðartekjur
á mann og kaupmáttur haldist í
hendur.”
>
í
>
i
i
I
i
l
I
>
5
I
I
i
i
»
I
s
»
I
I