Morgunblaðið - 20.10.1995, Blaðsíða 10
10 FÖSTUDAGUR 20. OKTÓBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
HAFIMARFJÖRÐUR
MORGUNBLAÐINU hefur borist
eftirfarandi athugasemd frá Jó-
hanni G. Bergþórssyni, bæjarfull-
trúa í Hafnarfirði:
„Umfjöllun um málefnið hefst á
miðopnu Morgunblaðsins 11. októ-
ber síðastliðinn. Til hliðar. við
fyrstu greinina var leiðari Morgun-
blaðsins, sem meðal annars fjallaði
um siðferði fjölmiðla. í leiðaranum
segir meðal annars svo: „Væntan-
lega hafði einn frummælandi mál-
þingsins talsvert til síns máls, þeg-
ar hann sagði að fjölmiðlar hefðu
vald til að „taka menn af lífi“ en
það væri erfiðara að „reisa þá upp
frá dauðum". Ennfremur „er
mikilvægara en nokkru sinni fyrr,
að fjölmiðlarnir beiti sjálfa sig
auknu aðhaldi, gerir auknar kröfur
um vönduð og heiðarleg vinnu-
brögð, áreiðanlega úrvinnslu og
skýra framsetningu."
Undirritaður er sammála leið-
arahöfundi um mikilvægi vand-
aðra vinnubragða fjölmiðla, ekki
síst í ljósi fyrstu tilvitnunarinnar
frá Málþingi Siðfræðistofnunar
Háskóla íslands. Það voru því
nokkur vonbrigði við lestur grein-
anna fjögurra, svo og frétta sömu
daga, hversu lítt var farið eftir
forskrift leiðarans. Greinarhöf-
undur hafði þannig aldrei samband
við undirritaðan sem hefur verið
formaður miðbæjarnefndar í tæpt
ár og bæjarstjóri kannast heldur
ekki við að við hann hafi verið
haft samband, þannig að gagna-
söfnunin virðist hafa verið harla
einhliða og því ekki óeðlilegt að
útkoman sé ekki betri en raun ber
vitni. Ályktun bæjarblaðsins Ný
Vikutíðindi vegna greinanna er í
ljósi framanritaðs nokkuð athygl-
isverð, en hún er svohljóðandi: „Nú
er Morgunblaðið byijað með stöð-
uga umfjöllun um Miðbæjarmálið
og ku þetta vera liður í því að
gera Jóhanni G. Bergþórssyni lífið
leitt.“
En snúum okkur þá að greinun-
um og fréttinni.
1. I fyrstu greininni segir að í
október 1992 hafi lóðin Fjarðar-
gata 15 verið auglýst Iaus til
umsóknar, en þá hafði henni löngu
áður verið úthlutað til Miðbæjar H
hf. Rangt farið með.
2. í frétt á baksíðu blaðsins 12.
október ségir svo: „...auk þess er
gert ráð fyrir að bæjarsjóður leggi
til 24 milljónir í lokafrágang á
bílageymslu, samkvæmt heimild-
um' Morgunblaðsins." Þetta er
rangt, hið rétt er að til þess að
ljúka hótelturni er gerður verk-
samningur upp á 24 milljónir
króna. Ennfremur: „Forsvars-
menn Miðbæjar Hafnarfjarðar hf.
hafa nú þegar undirritað samning-
inn.“ Fullyrðingin er röng, samn-
ingar voru fyrst undirritaðir 18.
október. Þá segir: „...auk þess sem
felld verða niður opinber gjöld, svo
sem fasteignagjöld.“ Engin slík
ákvæði eru í samningnum eða
voru í uppkasti af honum, þvert á
móti lögð áhersla á að húsið fari
í fasteignamat þannig að unnt sé
að leggja á fasteignagjöld. Þá er
rangt farið með tölur um útgjöld
bæjarins vegna samninganna. Þá
segir: „...ásamt Steingrími Eiríks-
syni lögfræðingi, en hann hefur
áður unnið álitsgerð vegna Mið-
bæjar Hafnarfjarðar að beiðni Jó-
hanns.“ Hér er enn farið rangt
með, hið rétta er að álitsgerð um
málið vann Eyjólfur Á. Kristjáns-
son lögfræðingur, en Steingrímur
Eiríksson var ráðinn að endanlegri
úrvinnslu málsins af Ingvari Vikt-
orssyni bæjarstjóra. Ótrúlegar
rangfærslur í einni stuttri frétt!
3. í stóru litprentuðu yfirliti
yfir málið í greininni 12. október
eru meirihlutar bæjarstjórnar
hveiju sinni sagðir myndaðir af
fimm fulltrúum, en mér vitanlega
þarf sex til þess að mynda meiri-
hluta ellefu fulltrúa. Enginn meiri-
hlutinn er þannig réttur. í sama
yfirliti segir: „Ágúst: Jóhann G.
Bergþórsson kynnir hugmyndir
um lausn á vanda Miðbæjar hf.“
Athugasemd frá
Jóhanni G. Bergþórssyni
Hið rétta er að sjálfsögðu að JGB
kynnti hugmyndir um lausnir til
tryggingar hagsmuna bæjarsjóðs
í miðbæ, vegna þegar gerðra
skuldbindinga.
4. Upplýsingar greinarhöfundar
um skýrslu fasteignasölunnar
Laufáss um rekstur verslunarmið-
stöðva hefur aldrei verið kynnt
fyrir bæjarfulltrúum, hvorki þá-
verandi meirihluta né minnihluta
og því einungis til í einkaupplýs-
ingum Magnúsar Jóns, þáverandi
bæjarstjóra.
5. Ekki er um það getið í grein-
inni að 29. september var gert
samkomulag við Miðbæ Hafnar-
fjarðar hf. að ekki yrði gefið út
fokheldisvottorð vegna byggingar-
innar og hún færi því ekki í fast-
eignamat fyrr en hótelturninn yrði
fullbúinn að utan, en það var liður
í því að skila strætóhúsnæðinu.
Þáverandi bæjarstjóri, Magnús
Jón Árnason, gekk ekki á full-
nægjandi hátt frá pappírum vegna
þessara breytinga og því hvíldu
áfram veð á eignarhlutum bæjar-
ins og tryggingabréfum var jafn-
vel ekki þinglýst og því höfðu þau
ekkert gildi. Því er aðeins sagt frá
hluta þess sem gert var hinn 29.
september 1994 og gefur það því
villandi mynd af atburðarrásinni.
6. í yfírlitsmyndinni segir að í
nóvember hafi verið stofnuð Mið-
bæjamefnd til viðræðna við Miðbæ
hf. um úrræði. Hið rétta er að
vegna frumkvæðis Jóhanns G.
Bergþórssonar var stofnuð mið-
bæjarnefnd til þess að reyna að
fá á hreint ýmis atriði er snertu
samskipti Miðbæjar hf. og bæjar-
sjóðs, m.a. vegna ítrekaðra beiðna
Miðbæjar hf. um veðflutninga og
óvissu um frágang ýmissa mála í
samskiptum aðilanna. Jafnvel var
reiknað með gjaldtö'ku fyrir veð-
flutninga og ábyrgðarveitingar til
félagsins, en aldrei rætt um erfið-
leika í rekstri þess.
7. í upphafí 3. greinar um mál-
efni segir: „Þar eru gefnir þrír
valkostir: 1. Hafna beiðni um kaup
á bílakjallara. 2. Aðstoða félagið
við að ljúka framkvæmdum með
kaupum á eignum og/eða annarri
fyrirgreiðslu. 3. Stofna nýtt fé-
lag..Hið rétta er að Sinna rek-
ur bæði kosti og galla við að segja
já eða nei við valkostunum þremur.
8. í þriðju grein blaðamannsins
er getið um hluta fyrirspurna í
bæjarráði en ekki allar og aðeins
þær er núverandi minnihluti setti
fram. Slíkt gefur aðeins einhliða
mynd af stöðunni.
9. Enn er í 4. grein blaðamanns-
ins fullyrt að tillögur sem lagðar
eru fram til þess að gæta hags-
muna bæjarsjóðs í þessu máli séu
tillögur til þess að leysa vanda
Miðbæjar hf. Ekki er hirt um að
geta um niðurlagsákvæði sam-
þykktar bæjarráðs, en þar segir:
„Leiðarljós samningsgerðarinnar
sé að tryggja sem best hagsmuni
bæjarsjóðs og bæjarbúa.“ Af
hveiju kýs blaðamaðurinn að geta
ekki um svo veigamikinn þátt bók-
unarinnar, en .segja frá nær öllum
öðrum þáttum hennar?
10. Athygli vekur einnig að
blaðamaðurinn velur að greina frá
bókunum og fyrirspurnum annars
aðilans, en segir aðeins að JGB
óski eftir að sex spurningum sé
svarað fyrir næsta fund bæjarráðs.
í hveiju voru spurningarnar
fólgnar og hvernig voru svörin?
Því svarar ekki blaðamaðurinn.
11. í lokaumijölluninni segir
blaðamaðurinn að enn á ný hafi
Eyjólfí Á. Kristjánssyni lögfræð-
ingi verið falið af Jóhanni G. Berg-
þórssyni að fara yfir málefni Mið-
bæjar Hafnarfjarðar. Þetta er al-
rangt. Hið rétta er, eins og reynd-
ar kemur fram í frétt Morgun-
blaðsins sjálfs hinn 12. október,
að Steingrímur Eiríksson, reyndar
að beiðni bæjarstjóra, tók að sér
að fara yfír hugmyndir um lausn
mála vegna viðskipta bæjarsjóðs
við Miðbæ hf. og gæta þar sem
best hagsmuna bæjarsjóðs. Eyjólf-
ur Á. Kristjánsson kom þar hvergi
nærri.
12. í fyrirsögninni að síðustu
greininni hinn 14. október segir:
„Bærinn kaupir ef SÍF kaupir hót-
elturninn.“ Hið rétta er að bærinn
setti sem skilyrði fyrir því að unnt
væri að ganga nú þegar til yfír-
töku ábvrgðanna vegna Miðbæjar
hf. að SIF keypti húsnæði í hótelt-
urninum, en alls ekki að SÍF keypti
allan turninn eins og skilja má á
fyrirsögn Morgunblaðsins.
Þegar litið er yfir frásögn þessa
í heild sinni og þær rangfærslur
og skort á fullnægjandi gagnaöfl-
un og trúverðugleika greinanna
fjögurra, svo ekki sé minnst á
fréttina hinn 12. október, er ljóst
að ekki er boðskapur ritstjóranna
hafður í fyrirrúmi, hvað þá til
nokkurrar eftirbreytni.
Það er miður, og einlæg von
undirritaðs, að Morgunblaðinu
megi takast að ná þeim árangri
sem leiðarahöfundur telur svo eft-
irsóknarverðan hinn 11. október
1995.
í lokin er rétt að íhuga að
skýrslur Sinnu, lögfræðiálit, svo
og drög að samningum voru af-
hent bæjarfulltrúum sem trúnað-
armál, einkum vegna viðkvæms
stigs samningaviðræðna. Sá trún-
aður, sem varðar við 41. gr. sveit-
arstjómarlaga hefur augljóslega
verið rofinn, því blaðamaðurinn
hefur greinilega þessar skýrslur
og gögn undir höndum. Um það
er ekki við hann að sakast, en í
allri umfjölluninni um siðferði,
hvort sem er í fjölmiðlum eða
stjórnmálum, hlýtur slíkur frétta-
leki að vekja spurningar um hvaða
hagsmuna sé verið að gæta.“
Aths. ritstj.:
Greinaflokkur í Morgunblaðinu
um samskipti Hafnarfjarðarbæjar
og Miðbæjar Hafnarfjarðar hf. var
byggður á viðamiklum skjalfestum
gögnum, sem blaðið hafði undir
höndum, og skiptir í því sambandi
ekki máli hvort rætt var við Jó-
hann G. Bergþórsson og núverandi
bæjarstjóra eða ekki. Forráða-
menn meirihluta og minnihluta í
Hafnarfirði hafa allir haft og hafa
tækifæri til þess að tjá sig um
þessi málefni á síðum Morgun-
blaðsins.
Vangaveltur Jóhanns G. Berg-
þórssonar um að greinaflokkur
þessi hafi verið birtur til þess að
gera honum lífíð leitt eiga sér
enga stoð í veruleikanum. Bæj-
arbúar í Hafnarfirði eiga rétt á
upplýsingum um þetta mál. Þess
vegna voru greinarnar skrifaðar.
I 1.-3. tölulið athugasemda Jó-
hanns G. Bergþórssonar er fjallað
um efnisatriði, sem hann telur
vera röng í greinaflokki Morgun-
blaðsins. Jóhann segir: „í fyrstu
greininni segir að í október 1992
hafi lóðin Fjarðargata 15 verið
auglýst laus til umsóknar, en þá
hafði henni löngu áður verið út-
hlutað til Miðbæjar H hf. Þetta
er rangt.“
í fundargerð bæjarráðs Hafnar-
fjarðar 15. október 1992 segir:
„Bæjarráð samþykkir að lóðin
Fjarðargata 15 verði auglýst laus
til umsóknar.“ Hvor hefur rangt
fyrir sér, bæjarráð Hafnarfjarðar
eða bæjarfulltrúinn?
Jóhann G. Bergþórsson segir
ennfremur: „í frétt á baksíðu
blaðsins hinn 12. október segir
svo: „...auk þess er gert ráð fyrir,
að bæjarsjóður leggi til 24 milljón-
ir í lokafrágang á bílageymslu
samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins." Þetta er rangt, hið rétta
er, að til þess að ljúka hótelturni
er gerður verksamningur upp á
24 milljónir króna."
í drögum að kaupsamningi seg-
ir í II. kafla, 4. tölulið: „Með
greiðslum kr. 24.000.000.00, sem
skulu greiðast í samræmi við
framvindu verkþátta við að full-
gera „hótelsamstæðuna“ og við
tilteknar framkvæmdir í kjallara
sbr. kafla III hér á eftir.“ I þeim
kafla segir m.a.: „Bílakjallari: Lýs-
ingu ekki lokið. Ljúka skal upp-
setningu lýsingar og merkingu
bílastæða.“ Í grein blaðamanns
Morgunblaðsins 14. október sagði:
„...og loks greiðir bærinn 24 millj-
ónir vegna endanlegs frágangs á
hótelturni." Jóhann G. Bergþórs-
son hefur því rangt fyrir sér, þeg-
ar hann heldur því fram, að Morg-
unblaðið hafi farið ranglega með
staðreyndir í þessu sambandi.
Hins vegar er ljóst, að heimildir
Morgunblaðsins fyrir því, að for-
ráðamenn Miðbæjar Hafnarfjarð-
ar hf. hefðu þegar undirritað
samninginn hafa verið rangar og
er beðizt velvirðingar á því.
Jóhann G. Bergþórsson segir:
„Þá segir: „...auk þess sem felld
verða niður opinber gjöld, svo sem
fasteignagjöld.“ Engin slík ákvæði
eru í samningnum eða voru í upp-
kasti af honum...“
í samningnum segir í kafla II,
3. tölulið: „Með yfirtöku gjaldfall-
inna afborgana af skuldabréfum
vegna gatnagerðargjalda..." Gat-
nagerðargjöld eru opinber gjöld
og staðhæfing Morgunblaðsins
rétt að því leyti til, en ekki að því
er varðar fasteignagjöldin, sem
aldrei hafa verið lögð á og er beð-
izt velvirðingar á því.
Jóhann G. Bergþórsson segir:
„Þá er rangt farið með tölur um
útgjöld bæjarins vegna samning-
anna.“ Greinahöfundur verður að
útskýra betur hvað hann á við
með þessari staðhæfingu.
Hins vegar er rétt að ruglað var
saman nöfnum tveggja lögmanna
og er beðizt velvirðingar á því.
Ennfremur var sagt í töflu, sem
fylgdi greinunum, að meirihluti í
bæjarstjórn Hafnarfjarðar væri
myndaður af 5 bæjarfulltrúuum
en átti að vera 6. Morgunblaðið
biðst velvirðingar á þessum mis-
tökum.
í tölulið 4 gerir Jóhann G. Berg-
þórsson athugasemd við að bæjar-
fulltrúar hafi aldrei séð gögn, sem
blaðamaður Morgunblaðsins hafði
undir höndum. Það er vandamál
bæjarfulltrúanna en ekki blaðsins.
I tölulið 5 fjallar Jóhann G.
Bergþórsson um upplýsingar, sem
blaðamaður Morgunblaðsins hefur
áður gert grein fyrir.
í tölulið 6 gerir bæjarfulltrúinn
ágreining um orðalag, sem hann
getur ekki fært nokkur rök fyrir
að feli í sér rangfærslur.
í tölulið 7 gerir bæjarfulltrúinn
enn ágreining um orðalag, sem
hann getur ekki haldið fram, að í
séu fólgnar rangfærslur.
í tölulið 8 kvartar Jóhann G.
Bergþórsson undan því, að getið
sé um hluta fyrirspurna í bæjar-
ráði en ekki allar. Það er undir
mati blaðamanns komið hveiju
sinni hverra efnisatriða er getið.
I tölulið 9 spyr Jóhann G. Berg-
þórsson, hvers vegna blaðamaður
hafi ekki getið um niðurlagsá-
kvæði samþykktar bæjarráðs.
Svarið er: Blaðamaður taldi það
ekki skipta máli í þessari viða-
miklu umfjöllun enda um almenna
yfirlýsingu að ræða.
í tölulið 10 er heldur ekki bent
á neinar rangfærslur en kvartað
undan því að ekki sé fjallað ítarleg-
ar um fyrirspurnir Jóhanns G.
Bergþórssonar sjálfs og svör við
þeim.
í tölulið 11 er vakin athygli á
því að enn hafi lögfræðingunum
tveimur verið ruglað saman en nú
á hinn veginn. Morgunblaðið biður
velvirðingar á þessum mistökum.
í tölulið 12 gerir bæjarfulltrúinn
athugasemd við að Morgunblaðið
hafi gefið til kynna að SIF mundi
kaupa allan hótelturninn en bær-
inn hafí sett sem skilyrði að SÍF
keypti hluta hans. Beðizt er vel-
virðingar á þessari ónákvæmni.