Morgunblaðið - 20.10.1995, Blaðsíða 37
MORGUNBLAÐIÐ'
PÖSTUDAGUR 20. OKTÓBER 1995 37
AÐSENDAR GREINAR
Samningar skulu
standa... stundum!
FYRIR örfáum dög-
um sá ég hæstvirtan
heilbrigðisráðherra
lýsa því yfir í sjónvarp-
inu, að ekki kæmi til
greina að hætta við
byggingu Giisfjarðar-
brúar enda skyldu
samningar standa.
Þessi sami hæstvirtur
ráðherra og þingmaður
Vesturlands kemur svo
í dag, 13. október, á
fund Sambands sveit-
arfélaga á Suðurnesj-
um og nú skal fjallað
um mál sem heyrir
undir hennar ráðu-
neyti, byggingu D-
álmu við Sjúkrahús Suðurnesja. Þá
er komið annað hljóð í strokkinn.
Orð skulu ekki endilega standa og
samninga þarf ekki nauðsynlega að
virða heldur reyna að breyta og
finna á aðrar lausnir.
Hafi einhver rökstuðningur fylgt
þessum fréttum þá fór hann fram-
hjá mér. A.m.k. tók ráðherra undir
öll okkar rök um nauðsyn stækkun-
ar og úrbóta. Viðurkenndi að Suð-
urnes hefðu orðið útundan, aðstaða
sjúkrahússins fjarri því að vera við-
unandi og aðbúnaður heilsugæslu
einnig. Á þetta bæði við um mönnun
og búnað.
Nú er það svo, að við erum ekki
að fara fram á, að lagt sé í nema
lágmarksframkvæmdir. Við förum
ekki einu sinni fram á, að okkur sé
búin sama aðstaða og öðrum lands-
hlutum eða kjördæmum. Aðeins
það, að okkur verði gert kleift að
sinna okkar heimafólki á sómasam-
legan hátt.
Ég vænti þess, að eftir fundinn
í dag sé ráðherra ljóst, að enginn
Suðurnesjamaður mun ljá máls á
því, að D-álman verði skorin niður
við trog einu sinni enn, enda er full
þörf á þeirri byggingu nú þegar.
Við gerum okkur fyllilega grein fyr-
ir því, að allar flóknari rannsóknir
og meðhöndlun munum við sækja
til Reykjavíkur. Aftur á móti er
hagkvæmt að sinna því sem einfald-
ara er, svo og eftirmeðferð , hjúkrun
og endurhæfingu á litlu, ódýru
sjúkrahúsi í stað þess að nota stóru
sjúkrahúsin til þess; bæði er þeirra
þörf í annað og þau auk þess dýr-
ari valkostur. Ekki er óeðlilegt, að
Sjúkrahús Suðurnesja, St. Jósefs-
Hrafnkell
Óskarsson
spítali í Hafnarfirði og
Borgarspítalinn t.d.
hefðu með sér sam-
vinnu þar um.
Oft fáum við að
heyra, að svo stutt sé
til Reykjavíkur, að okk-
ur muni lítið um að
sækja þjónustu þang-
að. Menn ætlast sem
sé til, að rúmlega 15
þúsund manns sæki
þjónustu utan heima-
byggðar. Ætli kæmi
ekki á Reykvíkinga ef
þeir yrðu að fara með
t.d. beinbrot sín austur
undir Hveragerði,
sækja fæðingarhjálp í
Hvalfjörð eða sitja yfir fárveikum
fjölskyldumeðlimum dögum og vik-
um saman á Suðumesjum.
Sparnaður
Við verðum að spara er viðkvæð-
ið oft þegar minnst er á þessar fram-
kvæmdir.Satt er það en hvemig má
það vera, að sami aðili og ekki hef-
ur efni á að fjármagna byggingu á
Suðurnesjum eyði í öðmm kjördæm-
um fjármunum er nema margfaldri
þeirri upphæð. Sem dæmi fær Vest-
urland á hvetju ári til sjúkrahúsa
sinna upphæð sem dugir til að reka
sjúkrahúsið okkar og byggja D-
álmu. Sama gildir um Norðurland
vestra og á Norðurlandi eystra fær
Húsavík ámóta upphæð til reksturs
og við, en Akureyri, sem skal fús-
lega viðurkennt að má ætla stærra
hlutverk en okkur, fær riflega fimm-
falt framlag á við okkur. Það þýðir,
að í því kjördæmi fer til reksturs
sama og hér að viðbættu verði
þriggja D-álma fullbúinna ár hvert.
Jafnvel þó við tökum með í reikning-
inn mismunandi hlutverk sjúkrahús-
anna; getur þetta virkilega talist
réttlátt?
Má gera samanburð?
Með opnu bréfi til heilbrigðisráð-
herra um daginn tókst mér trúlega
að skapa mér miklar yinsældir á
Akranesi, þar sem ég gerðist svo
djarfur að gera ákveðinn samanburð
á sjúkrahúsunum. í svari yfirlæknis
sjúkrahússins þar frábiður hann sér
samanburð af því tagi sem ég
stundi. Tilgangurinn með skrifum
mínum var að sýna hversu lítið
Suðurnesin fengju jafnan til ráðstöf-
Samningurinn um
D-álmu Sjúkrahúss
Suðurnesja á að standa,
segir Hrafnkell Osk-
arsson, á sama hátt
og samningar um
Gilsfjarðarbrú.
unar miðað við umfang, ekki að ég
vildi klípa eitthvað af Skagamönn-
um og hafi orð mín skilist þannig
biðst ég velvirðingar. Aftur á móti
er ég gallharður á því, að saman-
burð verði að gera milli sjúkrastofn-
ana og marka heildarstefnu eftir
þörfum á hverju svæði.
Hvaða samanburður er marktæk-
ur má sjálfsagt alltaf deila um, en
í heilbrigðislögum er kveðið á um,
að allir landsmenn skuli hafa jafnan
rétt til heilbrigðisþjónustu eftir því
sem tök séu á. Mér er því fyrirmun-
að að skilja hví ekki er réttlætan-
legt að bera saman hversu miklu
er eytt til sjúkrahúsmála á mismun-
andi landsvæðum. Til þess að
tryggja sanngjama dreifingu fjár-
magns utan Reykjavíkursvæðisins
verða menn að líta á ákveðna þætti.
1. Fjöldi íbúa á þjónustusvæði
sjúkrahússins.
2. Tekið verði tillit til samgöngu-
erfiðleika (Vestmannaeyjar, Isa-
fjörður).
3. Rekstrarfé taki mið af starf-
semi, hversu mikið er í raun gert á
sjúkrahúsinu, hvert er vinnufram-
lagið (aðgerðir eða rannsóknir á
hvern starfsmann t.d.).
4. Samræmd verði sú aðstaða sem
starfsfólki og sér í lagi sjúklingum
er boðið upp, á.
Að lokum aðeins þetta. Faðir
minn heitinn, sem reyndar var dygg-
ur framsóknarmaður eins og heil-
brigðisráðherra, kenndi mér það í
æsku, að það sem ég lofaði ætti ég
að standa við, orð skyldu standa.
Ég er því alfarið á því, að samninga
skuli staðið við, ekki bara stundum
heldur alltaf og ekki síður á Suður-
nesjum en á Vesturlandi.
Höfundur cr yfirlæknir Sjúkra-
húss Suðumesja.
Listviðburður
í Þingholtunum
Það er skemmtilegur
blær yfir sýningunni,
segir Steingrímur
St.Th.Sigurðsson. Og
MARGT dularfullt býr
í Þingholtunum. Þetta
er reykvískasta hverfi
höfuðborgarinnar —
hverfi.sem margir
Reykvíkingar leggja
rækt við. Þama eru
vinnustofur lista-
manna, gallerí, atali-
ers. Hallveigarstígur er
stytza gatan í Þing-
holtunum. Hún liggur
á milli Bergstaðastræt-
is og Ingólfsstrætis.
Við númer 7 er magnað
hús með sögu; þar bjó
í gamla daga móður-
bróðir Hauks Jakobs-
ens, kaupmanns í Aust-
urstræti, og þar bjó árum saman
þekktur reykvískur borgari Adolf
Karlsson, sem var kúltúrmaður út
í fingurgóma. Nú er þetta hús fullt
af lífi á ný - snurfusað innst sem
yzt af Ástu Guðrúnu, Parísarlærðri
íistakonu.
Það er sjaldgæft að sjá verk eftir
nýtt fólk á Islandi, sem ólga af
jafnmiklu lífí eins og verkin hennar
Ásta Guðrún
Eyvindsdóttir
Ástu Guðrúnar, en hún
er með haustsýningu í
atalíerinu sínu þar að
Hallveigarstíg 7. Hún
hefur allt húsið til um-
ráða og hefur breytt
því í ævintýraheim.
Norðan heiða hefði
sennilega verið sagt um
þessa sýningu og höf-
und hennar Ástu Guð-
rúnu að hún brilleraði
(það er dönsk akur-
eyrska, sem notuð var
eingöngu, þegar talað
var um afrek og afreks-
fólk). Það er lítill vandi
að rata á Hallveigarstíg
7 enda þótt menn rugli
þessu einatt saman við Hallveigar-
staði vestur í bæ (sem eru á KR-
svæðinu). Þetta er steinsnar frá
Mokka og snertispöl frá Blómaverk-
stæði Binna, kínahvítt hús við hlið-
ina á Iðnaðarmannahúsinu stóra.
Það er gaman að koma á þessa
sýningu. Það er skemmtilegur blær
yfír henni og taumlaus orka —
sprengikraftur. Ef til vill er þessi
taumlaus orka
sprengikraftur.
orka kynjuð ofan úr Biskupstung-
um, þar sem öræfavindar blása á
stundum en faðir hennar Eyvindur
Erlendsson leikstjóri og leikari
fæddist og ólst upp á þeim slóðum.
Ferill listakonunar er æði eftirtekt-
arverður. Hún hefur unnið alla
vinnu og er því ópjöttuð og tilgerðar-
laus sem manneskja. Það skín út
úr verkum hennar hugarflug og
sérstakur kraftur, sem á skylt við
lífsþorsta. Það er talað um trúar
þorsta sem er náskyldur lífinu og
veruleikanum. Án trúar fengi listin
ekki líf, en þessi verk Ástu Guðrún
ar eru ákall til sterks og fallegs lífs.
Þetta er jpennandi sýning og ein sú
athyglisverðasta sem boðið hefur
verið uppá í litlu stórborginni undan-
farið. Til hamingju með þennan
glæsilega sigur þinn, Ásta Guðrún.
m/spegli aðeins 45.000
An spegils:
Verð aðeinsí
140x200 sm.
Vei*ð aðeinH*.
Baðhandklaðl
Áður 990,-
Nú aðeins: 495,-
Handklæð)
Áður 590,-
Nú uðuins:
120x200 sm: 26.900
140x200 sm: 29.900
nmð krumuönm
sfta svftrtum giillum
90x200 sm.
Verð aðeins:
Fataskápur
með þremur rennihurðum
(eins og á mynd) hæð 220,
breidd 150 og dýpt 60 sm
aðeins: 19.900,-
Með tveimur rennihurðum
breidd 100 sm.
Verð uðcins:
Indverskir
bómullardúkar
(mörgum fallegum litum.
Kringlóttur, 170 sm í þv.m.
Verð aðeins:
Geisladiskastandur
Fæst í svörtu eða maghogny.
Verð aðeins:
Höfundur er myndlistarmaður og
rithöfundur