Morgunblaðið - 17.11.1995, Blaðsíða 34
MORGUNBLAÐIÐ
34 FÖSTUDAGUR 17. NÓVEMBER 1995
AÐSENDAR GREIIMAR
Aldraðir mótmæla til-
lögum fjármálaráð-
herra um lagabreyting-
ar og lækkun launa
ÞEGAR frumvarp til
fjárlaga var lagt fram
í haust varð lífeyrisþeg-
um strax ljóst að íjár-
málaráðherra var enn í
þeim hugleiðingum að
ganga á réttindi og kjör
-%lífeyrisþega frá næstu
áramótum til þess að
rétta af ijárlagahall-
ann. Til þess að heimilt
sé að lækka greiðslur
til lífeyrisþega boðar
fjármálaráðherra
breytingar á lögum um
almannatryggingar, en
samkvæmt 65. grein
þeirra laga er nú skylt
að breyta greiðslum til
lífeyrisþega til samræmis við breyt-
ingar sem verða á vikukaupi verka-
manna, eins og gert var 1. mars á
þessu ári.
Stjórn Landssambands aldraðra
hefur að undanförnu kynnt sér
þessar tillögur um lagabreytingar
og fyrirhugaðar skerðingar á
greiðslum til aldraðra ef þær verða
samþykktar og rætt þær við fjár-
málaráðherra. Það er mat stjórnar
Landssambandsins að það sé alvar-
leg skerðing á réttindum og afkomu
aldraðra að ijúfa tengingu á lífeyr-
isgreiðslum við önnur laun og verð-
lag í iandinu. Verði lögunum breytt
í það horf sem ráðherra leggur til
verður lífsafkoma aldraðra í hönd-
um stjómvalda á hverjum tíma án
‘ þess að lífeyrisþegar hafi svo mikið
sem viðræðurétt við stjórnvöld um
sín lífskjör.
í fjárlagafrumvarpinu eru einnig
kynntar sameiginlegar tillögur fjár-
málaráðherra og heilbrigðis- og
tryggingamálaráðherra um niður-
skurð og skerðingar á greiðslum til
lífeyrisþega. Ef þau fá þær tillögur
samþykktar valda þær lækkun á
, greiðslum til allra lífeyrisþega sem
! nemur 6-7% frá næstu áramótum
; og samtals einum milljarði eitt-
' hundrað og fimmtán milljónum á
l'næsta ári.
f Á fundi stjórnar Landssambands
aldraðra, sem haldinn var 7. nóvem-
Jxr var einnig rætt um þau vinnu-
®nrögð að loka heilum deildum á vel
búnum spítölum þó að þörf sé fyrir
;;þjónustu þeirra og er ánægjulegt
að þau mál hafa nú verið tekin til
endurskoðunar. , Stjómarfundurinn
I- samþykkti einróma eftirfarandi
' álitsgerð og sendi viðkomandi ráð-
herrum:
„Stjóm Landssambands aldraðra
mótmælir eindregið þeirri stefnu-
mörkun, sem fram kemur í frum-
varpi tii fjárlaga fyrir árið 1996 að
lífeyrisgreiðslur skuli ekki hækka
til samræmis við verðiag og laun í
; landinu eins og jafnan hefur verið
r- ? lögum um almannatryggingar.
Engin stétt eða starfshópur getur
nað því skipulagi að fjármálaráð-
erra geri tillögur við samningu
ijárlaga og Alþingi
taki síðan árlega
ákvörðun um laun og
önnur lífskjör heilt ár
fram í tímann. Ekki
heldur lífeyrisþegar.
Slíkt skipulag skapar
tortryggni, óvissu og
öryggisleysi sem ekki
verður við unað.
Jafnframt mótmæl-
ir stjórnin grófum til-
lögum ijármálaráð-
herra um að iækka líf-
eyrisgreiðslur til aldr-
aðra og öryrkja sam-
tals um 6-7% á sama
tíma óg margir hópar
launfólks hafa samið
um 10-15% hækkun sinna launa.
Með slíkum aðgerðum er markvisst
stefnt að því að eyðileggja það vel-
Landssamband aldraðra
mótmælir lokun sjúkra-
deilda, segir Ólafur
Jónsson, meðan fjöl-
margir aldraðir og
sjúkir bíða þjáðir eftir
þjónustu heilbrigðis-
stofnana.
ferðarkerfi sem hér hefur verið
byggt upp og neyða fjölmarga líf-
eyrisþega til að leita eftir ijárhags-
legri aðstoð hjá sínu sveitarfélagi.
í þriðja lagi skorar stjórn Lands-
sambands aldraðra á ráðherra heil-
brigðis- og tryggingamála að hefja
nú þegar undirbúning að því að
nýta betur spítala og sjúkradeildir
um allt land á næsta ári því að fjöl-
margir aldraðir og sjúkir bíða þjáð-
ir eftir þjónustu heilbrigðisstofn-
ana. Það eru óviðunandi vinnubrögð
að loka mánuðum saman heilum
deildum á vel búnum sjúkrahúsum
og vísa sjúklingum út á gotuna eða
senda þá heím þar sem aðstæður
eru erfiðar.
Stjóm Landssambands aldraðra
minnir á metnaðarfulla þingsálykt-
un, sem eftir vandaðan undirbúning
var samþykkt á Alþingi hinn 19.
mars 1991 og nefnd „Islensk heil-
brigðisáætlun". Þar var að fordæmi
Sameinuðu þjóðanna stefnt að heil-
brigði allra um næstu aldamót.
Vinnubrögð íslenskra stjórnvalda á
síðustu árum í heilbrigðismálum eru
í engu samræmi við þau markmið
sem þar eru sett fram, og eru ekki
sæmandi þjóð sem oft er talin með-
al ríkustu þjóða heims.“
Höfundur er formadur Landssam
bands aldraða.
Ólafur
Jónsson.
Slysavamafélag
Islands talar
AÐ UNDANFÖRNU
hefur spunnist umræða
í ijölmiðlum hvernig
staðið skuli að neyðar-
símsvörun í landinu og
hef ég látið í ljós þá
skoðun mína að ég telji
ekki rétt að „fela fyrir-
tækjum á markaði eða
öðrum aðilum sem ekki
heyra undir stjórn-
sýslulög eignarvald yfir
svo viðkvæmri þjónustu
sem hér er um að ræða.
í því sambandi hef
ég skírskotað til jafn-
ræðis á markaði og
bent á nauðsyn þess að
stofnun á borð við vakt-
stöð neyðarsímsvörunar sé hafin yfir
viðskiptahagsmuni eða annan hags-
munaágreining. Ekki síst skiptir þó
máli að tryggja traust og trúnað
varðandi þessa viðkvæmu þjónustu.
Eins og málúm er komið eru eigend-
ur Neyðarlínunnar hf. sem eiga að
annast rekstur neyðarsímsvörunar í
landinu, auk opinberra stofnana,
fyrirtæki á borð við Securitas, Sí-
vaka og Vara en á meðaþ eigenda
er einnig Slysavarnafélag íslands.
Ekki legg ég að jöfnu aðild Slysa-
varnafélags íslands að Neyðarlín-
unni og fyrrnefndra fyrirtækja í ör-
yggisþjónustu sem eiga beinna við-
skiptahagsmuna að gæta, þótt ég
sé reyndar þeirrar skoðunar að
stofnunin eigi að vera algerlega í
almannaeign og undir forsjá aðila
sem heyra undir stjórnsýslulög.
Trúverðugleiki og traust
Stjórnarmaður í Slysavarnafélagi
íslands, Ingi Hans Jónsson, ritar
grein í Morgunblaðið tii að skýra
okkur frá því hvers vegna Slysa-
varnafélaginu sé treystandi fyrir
neyðarsímsvörun iandsmanna. Ekki
er málflutningur hans
sannfærándi, en í grein
sinni leitast hann við
að upplýsa mig um
ýmis grundvallaratriði
í þessum fræðum.
Ingi Hans Jónsson
beinir nokkrum spurn-
ingum til mín, þar á
meðal „hvaða lögreglu"
og „hvaða slökkviliði"
ég ætli að fela þessa
þjónustu en ég hef ein-
mitt lagt áherslu á að
neyðarsímsvörun sé í
höndum lögreglu og
slökkviliðs. Hann spyr
með nokkrum þjósti
hvort ég „virkilega ætli
að fela slökkviliðinu á Egilsstöðum
vörsluna eða lögreglunni í Grundar-
firði?“ Og í föðurlegum anda vill
hann síðan taka mig á hné sér og
leiða mér fyrir sjónir að ekki dugi
bara að „góna út um gluggann",
ísland sé annað og meira „en bara
stór- Reykjavíkursvæðið".
Samræming á réttum
forsendum
Ekki sé ég hvers vegna stjórnar-
maður í Slysavarnafélagi íslands sér
ástæðu til að fara niðrandi orðum
um lögreglu og slökkvilið á lands-
byggðinni. En tvennt vil ég leggja
áherslu á. í fyrsta lagi finnst mér
það vera framfaraspor að tengja
saman á annað hundrað neyðarlínur
í landinu, þar á meðal slökkviliðið á
Egilsstöðum og lögregluna í Grund-
arfirði eins og stendur til að gera.
Þetta hefur komið fram í greina-
skrifum mínum og hef ég sérstak-
lega nefnt að þetta komi dreifbýlinu
að gagni. Þá hef ég lagt áherslu á
nauðsyn þess að samtengja og virkja
saman alla þá sem sinna björgunar-
starfi, þá ekki síst Slysavarnafélag
Stjórnarmaður í Slysa-
varnafélagi íslands ritar
grein í Morgunblaðið,
segir Ögmundur Jón-
asson, til að skýra okk-
ur frá því hvers vegna
Slysavarnafélaginu sé
treystandi fyrir neyðar-
símsvörun landsmanna.
íslands og björgunarsveitir almennt,
auk þess sem ég tel eðlilegt að veita
þeim fyrirtækjum þjónustu sem
starfa á þessu sviði. Ég hef hins
vegar gagnrýnt að stofnað skyldi
hlutafélag um þessa þjónustu með
eignarhaldsaðild Securitas og fleiri
öryggisþjónustufyrirtækja. Ég tei
þessa þjónustu vera það viðkvæma
að forræði yfir henni eigi að vera
hjá lögreglu og slökkviliði eins og
ég hef fært rök fyrir.
Ingi Hans Jónsson stjórnarmaður
í Slysavarnafélaginu lítur öðru vísi
á málið og er ekkert við því að gera
þótt menn greini á. í niðurlagi grein-
ar sinnar hvetur hann mig til sinna-
skipta, svo hið nýja fyrirtæki, Neyð-
arlínan hf., verði „okkar allra“, en
„ekki með einhveiju baktjaldamakki
sett undir eitthvert slökkvilið eða
einhvern iögreglustjóra. Þú skilur.“
Nei ekki skil ég þetta. En ég vil
-hins vegar þakka Inga Hans Jóns-
syni fyrir að varpa ljósi á afstöðu
Slysavarnafélags íslands í þessu
máli.
Höfundur er formaður BSRB og
alþingismaður.
Ögmundur
Jónasson
Yinna starfsmanna SVR
við endurskoðun á leiðakerfinu
í DAG 15. október
skrifar Kjartan Magnús-
son, fulltrúi Sjálfstæðis-
fiokksins í stjórn SVR,
grein í Morgunblaðið,
þar sem hann heldur því
fram að meirihluti
stjómar SVR taki ekki
tillit til skoðana starfs-
manna við endurskoðun
á leiðakerfi Strætis-
vagna Reykjavíkur. Þar
sem þetta er íjarri sann-
leikanum er rétt að eftir-
farandi komi fram.
Á undanförnum 18
mánuðum hefur leiða-
kerfi SVR verið í endur-
skoðun. Hafa verið
fengnir til þess starfs sérfræðingar
innanlands. og utan. Þann 26. júní
sl. lágu fyrstu drög að tillögum
danska ráðgjafarfyrirtækisins fyrir.
En þeir höfðu þá tölvukeyrt allar
leiðir og farþegastreymi jneð strætis-
vögnum Reykjavíkur. Út frá þeim
upplýsingum gera þeir síðan tillögur
sínar að breytingum á leiðakerfinu.
Tillögur þeirra voru þá þegar kynnt-
ar stjórn SVR, borgarstjóra, borgar-
ráðsmönnum og embættismönnum.
Mikil áhersla hefur verið lögð á
það bæði innan stjórnar og hjá for-
stjóra, að starfsmenn væru með í
ráðum við breytingar á leiðakerfinu.
1 kjölfarið á fyrrnefndri kynningu
var því stofnaður starfshópur hjá
SVR sem hefur það hlutverk að yfirf-
ara tillögur danska ráðgjafarfyrir-
tækisins, leita eftir ábendingum
vagnstjóra og undirbúa tillögu að
breytingum á leiðakerfinu fyrir
stjórn fyrirtækfsins. Starfshópurinn
er eingöngu skipaður starfsmönnum
SVR. Starfsmönnum
sem margir hveijir hafa
mikla sérþekkingu og
langa reynslu af skipu-
lagi og störfum við
akstur og leiðakerfi.
Þessi starfshópur
hefur undanfarna mán-
uðum unnið að því að
yfirfara tillögurnar, aka
leiðir og tímamæla þær
þannig að allur und-
irbúningur sé sem best-
ur þegar breytingarnar
koma til stjórnar SVR,
borgarráðs og borgar-
stjórnar.
Starfshópurinn hefur
leitað eftir hugmyndum
og ábendingum frá öllum vagnstjór-
um, þ. á m. tillögu tveggja vagnstjóra
sem Kjartan Magnússon gerir að
umtalsefni í grein sinni í Morgunblað-
inu. Þessi tillaga var kynnt á fundi
stjómar SVR með starfsmönnum 2.
október sl. en þar mættu fulltrúar
Sjálfstæðisflokksins ekki frekar en
áður þegar stjórn heldur fundi með
starfsmönnum. Tillaga tvímenning-
anna fékk síðan eins og aðrar tillögur
og ábendingar vagnstjóra umfjöliun
í starfshópnum, enda á annar tillögu-
manna þar sæti. Stjórn SVR hefur
fylgst grannt með vinnu starfshópsins
og fengið drög að tillögum frá honum
sem hafa fengið umfjöllun í stjórn.
Stjómin hefur beðið eftir lokatillögum
hópsins með eftirvæntingu vitandi
það, að vönduð vinna þeirra yrði
grundvöllurinn að þeim tillögum sem
samþykktar yrðu af stjóm fyrirtækis-
ins. Þriðjudaginn 7. nóvember lágu
síðan lokatillögurnar fyrir í stjórn til
afgreiðslu ásamt lokaskýrslu Anders
Starfsmenn SVR voru
hafðir með í ráðum, seg-
ir Arthur Morthens,
sem hér svarar gagn-
rýni á meirihluta stjórn-
ar SVR.
Nyvig. Fulltrúar Sjálfstæðisflokksins
óskuðu eftir frestun vegna þess að
þeir hefðu ekki haft tíma til að skoða
tillögumar. Tekið ska} fram að meg-
intillögur Anders Nyvig hafa legið
fyrir síðan í sumar og drög frá starfs-
hópnum legið fyrir án teljandi breyt-
inga síðan í september. Éðlilega var
orðið við beiðni minnihiutans og fund-
ur boðaður að nýju 11. nóvember, þar
voru tillögur danska ráðgjafarfyrir-
tækisins Anders Nyvig með endurbót-
um starfsmanna SVR samþykktar.
Eins og sjá má hafa starfsmenn
Strætisvagna Reykjavíkur verið hafð-
ir með í ráðum við endurskoðun á
leiðakerfi SVR frá því að tillögur ráð-
gjafanna dönsku lágu fyrir. Tillögum-
ar hafa verið yfirfamar af hópi starfs-
manna sem leggur þær fyrir stjórn
sem hefur nú samþykkt þær. Stjórn
SVR ber fullt traust til starfshópsins
og veit að hann hefur unnið sitt starf
af vandvirkni og alúð. Vill undirritað-
ur nota tækifærið og þakka starf-
mönnum þá miklu vinnu sem þeir
hafa lagt fram á undanförnum mán-
uðum við endurskoðun á leiðakerfínu.
Höfundur er stjórnarformaður
SVR.
Arthur
Morthens