Morgunblaðið - 09.12.1995, Blaðsíða 18
18 LAUGARDAGUR 9. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
ÚRVERINU
Rekstur SÍF og dótturfyrirtækja gengur vel í ár
Hagnaður eftir skatta 25
milljónum meiri en í fyrra
REKSTUR Sölusambands íslenzkra
fiskframleiðenda hf. og dótturfélaga
þess gekk vel fyrstu níu mánuði árs-
ins 1995. Hagnaður fyrir reiknaða
skatta nam 147 milljónum króna
samanborið við 111 milljónir króna
á sama tímabili í fyrra. Hagnaður
eftir reiknaða skatta nam 115 millj-
ónum króna, en var 90 milljónir
fyrstu níu mánuði ársins 1994. Heild-
arvelta SÍF og dóttur félag þess
fyrstu níu mánuði þessa árs var um
7 milljarðar króna, sem er um 8%
veltuaukning miðað við sama tímabil
á fyrra ári.
Gunnar Örn Kristjánsson, fram-
kvæmdastjóri SÍF, segir að skýringa
á auknum hagnaði SIF sé að leita í
minni útflutningskostnaði. Lækkun
útflutningskostnaðar stafi aðallega
af meiri gæðum söluafurða, sem
komi fram í færri kröfum kaupenda
vegna galla. „SlF hefur undanfarin
misseri lagt mikla áherzlu á gæði í
saltfiskframleiðslu og haldið úti
öflugri eftirlitsdeild, sem hefur það
hlutverk að vinna með framleiðend-
um að bættum gæðum afurðanna.
Aukinn skilningur framleiðenda á
mikilvægi gæða hefur skilað þeim
aukinni hlutdeild í endanlegu sölu-
verði á saltfiskmörkuðunum. Útborg-
unarhlutfall til framleiðenda var
þannig 1,4 prósentustigum hærra
fyrstu níu mánuði þessa árs en á
sama tímabili í fyrra,“ segir Gunnar
Örn Kristjánsson.
Eigið fé 772 milljónir króna
Eigið fé SÍF og dótturfélaga nam
772 milljónum króna í septemberlok
og hafði aukizt um 194 milljónir
króna eða tæplega 34% frá sama
tíma í fyrra. Heildarútflutningur SÍF
á söltuðum og hertum afurðum var
20.269 tonn fyrstu níu mánuði þessa
árs, en á sama tímabili í fyrra flutti
SÍF út 22.129 tonn.
Sé rekstramiðurstaða fyrstu níu
mánuðina 1995 reiknuð til heils árs,
telst arðsemi eigin fjár vera rúmlega
22%, sem er svipuð arðsemi og á
sama tíma í fyrra. Arðsemi eiginfjár
allt síðasta ár var 24%.
Gengi hlutabréfa hefur
hækkað um 86% í ár
Gengi hlutabréfa í SÍF var 1,1 um
síðastliðin áramót, en viðskipti voru
með bréf í félaginu um miðjan nóv-
ember síðastliðinn á genginu 2,05,
sem er 86% hækkun á viðskipta-
gengi bréfanna.
Gunnar Örn segir að horfur um
rekstur SÍF og dótturfélaga séu góð-
ar fyrir síðustu þtjá mánuði ársins.
Ársfundur Rannsóknastofnunar fiskiðanaðarins
Framlag* ríkisins til RF
hefur aldrei verið minna
VERKEFNASKORTUR er ekki
vandamál hjá Rannsóknastofnun
fískiðnaðarins heldur fremur að velja
úr þeim ótal hugmyndum og verkefn-
um sem stofnuninni berast. Þetta
kom fram í ræðu Gríms Valdimars-
sonar, forstjóra, á nýafstöðnum árs-
fundi RF.
í erindi sínu fór hann yfír starf-
semina á árinu. Þar kom meðal ann-
ars fram að framlag ríkisins hafí
aldrei verið jafn lágt hlutfall af veltu
RF eins og á þessu ári eða 37%, en
í fyrra hafí það verið 45%. Framlag
sjávarútvegsráðuneytisins hafí hins
vegar verið 5% bæði árin. Styrkir frá
erlendum rannsóknasjóðum hafí þre-
faldast sem hlutfall af veltu og séu
6%. Fjárframlög íslenskra fyrirtækja
séu jafn hátt hlutfall af veltunni og
hafí tvöfaldast.
Grímur segir að 33 verkefni RF
hafí verið styrkt af Rannsóknarráði
íslands, 5 af Norræna iðnaðarsjóð-
inum og 3 af rannsóknasjóðum ESB.
5 verkefni í viðbót bíði afgreiðslu
ESB, en þar sé fylgt þeirri stefnu
að veita stóra styrki til fárra verk-
efna. RF fáist við 34 rannsóknaverk-
efni á þessu ári, en þar af fari sex
yfir milljón króna. Þá fáist RF við
65 þróunarverkefni og séu 8 með
veltu yfír milljón króna.
í ræðu sinni nefndi Grímur nýlega
könnun, þar sem komið hefði í ljós
að fískur virtist af mun misjafnari
gæðum en önnur matvæli á neyt-
Styrkir frá er-
lendum sjóðum
hafa þrefaldast
endamarkaðinum í Evrópu. „Samtök
evrópskra neytendasamtaka gerðu
könnun í Evrópu þar sem þau fóru
á markaði, tóku sýni af físki og veltu
því fyrir sér hvernig matvæii þetta
væru.
Niðurstaðan var mjög misjöfn eft-
ir löndum, en heildamiðurstaðan var
sú að allt að 40% af þeim ferska fiski
sem könnunin náði yfír rétt náði lág-
marksgæðum. Ef hann hefði verið
aðeins lélegri hefði honum verið kast-
að út af markaðinum.
Á Spáni og í Hollandi dæmdist
19% ferska físksins óhæfur til neyslu,
en almennt kom ferski fískurinn vel
út í Frakklandi. Það sem ég sé við
þetta er að Islendingar eru með mun
betri físk en aðrir og við höfum viss
tækifæri til að styrkja gæðaímynd
íslensks físks, enda fara gæði bráð-
um að verða útgangspunktur í sölu
á fiski í heiminum."
Ungt fólk í Evrópu borðar
lítið af fiski
Grímur nefndi það líka að fyrirtæki
í Bretlandi hefði gert neyslukannanir
með athyglisverðum hætti. Það hefði
8.500 einmenningstölvur inni á heim-
ilum í 4 til 5 löndum og þegar fólk
væri búið að gera innkaupin tæki
það tölvuna og skannaði vörurnar
inn.
„Niðurstöður úr könnunum fyrir-
tækisins eru þær að langflestir sem
borði físk í Evrópu séu komnir yfír
miðjan aldur. Þetta kom nýlega fram
á ráðstefnu sem ég sat nýlega. Fyrir-
lesarinn sagði að mjög mikið af ungu
fólki smakkaði ekki einu sinni físk.
Fyrirlesarinn hafði það á orði að ef
hann ætti sitt undir þessari atvinnu-
grein væri hann óttasleginn, því ekk-
ert segði að ungt fólk sem borðaði
ekki fisk í dag, breytti því þegar það
yrðj um fimmtugt.
Á sömu ráðstefnu kom fram að
neytendur í Evrópu eru mjög meðvit-
aðir um hollustu fisks. Hins vegar
eru fáir sem vita hve góður hann er
á bragðið og hversu fljótlegt er að
matreiða hann. Það er mjög algengt
að fólk kunni ekki einu sinni að elda
hann.“
Tækifæri í Suðaustur-Asíu
„íslendingar þurfa að beina sjón-
um sínum í meira mæli til Suðaustur
Asíu,“ segir Grímur. „Kaupmáttur í
Taiwan gæti t.d. innan fárra ára
orðið álíka mikill og í Japan og einn-
ig er hagvöxtur í Suður Kína mjög
mikill og sagt að þar sér skortur á
góðum fiskafurðum.“
Það sem hann segir vera spenn-
andi við þessa markaði er að þessar
þjóðir borði fískafurðir sem Evrópu-
menn og Bandaríkjamenn líti ekki
við. Þeir kunni að meta fískhausa,
þurrkaðan og hálfþurrkaðan fisk,
ýmsar aukaafurðir o.s.frv. íslending-
ar veiði t.d. milljón tonn, sem hægt
sé að vinna til manneldis: „Það er
alveg sama á hvaða markað loðna
er sett sem manneldisafurð, það
fæst alltaf margfalt verð á við það
sem fæst ef unnið er úr henni lýsi eða
mjö!.“
Kavíar og þunnildi úr háf
Að umræðum og ræðuhöldum
loknum fengu gestir að gæða sér á
ýmsum afurðum sem RF hefur unnið
að. Á meðal þess sem var á boðstól-
um var ný gerð kavíars úr grásleppu-
hrognum. „Varan er mjög góð og
verið er að selja hana á mun hærra
verði en hefðbundinn kavíar," segir
Grímur.
„Við erum einnig með loðnuhrogn
sem unnin hafa verið í kavíar. Ef
markaðssetningin gengur up geta
verið gífurlegir fjármunir þarna í
húfí.“ Auk þess var fundargestum
m.a. boðið upp á þunnildi úr háf,
þorskhrogn, rækjukavíar og niður-
soðin ígulkerjahrogn.
sending
affrönsku
lömpunum
frá le Dauphin
ÍM', $; \
' ; $T ! húsgagnaverslun
Síðumúla 20, sími 568 8799.
Opið í dag, laugaidag, kl. 10-18 og á morgun, sunnudag, kl. 14-16.
FRÉTTIR: EVRÓPA
Efasemdir um
tillögur Kohls
og Chiracs
Baden Baden. Reuter, The Daily Telegrraph.
ÞAÐ MÁ fastlega gera ráð fyrir
að mörg Evrópusambandsríki
muni taka dræmt í þá tillögu
Frakka og Þjóðveija að einstaka
ríki fái að dýpka innbyrðis sam-
starf sitt þó svo að önnur ríki vilji
ekki samruna á tilteknu sviði.
Stjórnarerindrekar sögðu ESB-
ríki ekki geta sætt sig við þessa
tillögu, sem kynnt var við lok fund-
ar Jacques Chiracs Frakklandsfor-
seta og Helmuts Kohls Þýskaland
skanslara í Baden Baden á
fimmtudag ef það hefði í för með
sér að Þjóðverjar og Frakkar gætu
tekið ákvarðanir án þeirra. Einnig
óttast menn að þetta hafi í för
með sér að hægt verði að útiloka
ríki frá því að ganga inn í sam-
starfið ef þau eru ekki með frá
upphafi.
Flestir fréttaskýrendur eru
sammála um að fátt nýtt sé í tillög-
um Chiracs og Kohls fyrir ríkja-
ráðstefnuna þrátt fyrir að embætt-
ismenn hafi lagt mikla vinnu í að
móta sameiginlegan stefnugrund-
völl ríkjanna. Eina nýmælið er til-
lagan um að sum ríki geti farið
hraðar í samruna en önnur. Að
mati flestra er tillögunni bent gegn
stjórn íhaldsmanna í Bretlandi.
Það má þó búast fastlega við
að Bretar yrðu ekki þeir einu sem
hefðu efasemdir um ágæti slíkrar
tillögu ekki síst ef það þýddi að
einungis þau ríki er færu út í sam-
runann mættu taka ákvarðanir á
því sviði.
Minni ríki
viðkvæm
Einn stjórnarerindreki benti á
að minni ESB-ríki væru mjög við-
kvæm fyrir því að verða útilokuð
frá ákvörðunum og að túlka mætti
þetta sem tilraun Þjóðverja og
Frakka til að ná völdum innan
Evrópusambandsins.
Mörg dæmi er að finna innan
Evrópusambandsins um að öll ríki
taki ekki þátt í samruna á ákveðnu
sviði og má til dæmis nefna
Schengen-samstarfið og undan-
þágu Breta frá hinum félagslega
kafla Maastricht. Hafa margir
leiðtogar ESB-ríkja gagnrýnt að
öll ríkin taki.ekki þátt í allri þró-
un. Embættismenn taka þó fram
að eitt sé að pirra sig á slíku en
annað að útiloka aðildarríki frá
því að hafa áhrif á breytingar á
stofnsáttmálanum eða jafnvel
koma í veg fyrir að það fái síðar-
meir að taka þátt í samruna á
viðkomandi sviði.
---—
Reuter.
CHIRAC og Kohl á blaðamannafundi að
loknum fundinum í Baden Baden.
Ný aðild-
arríki ár-
ið 2000?
• HELMUT Kohl, kanzlari
Þýzkalands, segir að Evrópu-
sambandið gæti árið 2000 sam-
þykkt aðildarskilmála fyrir
þau ríki Austur-Evrópu, sem
lengst eru komin á þróunar-
brautinni. í ræðu á þinginu í
Bonn á fimmtudag sagði Kohl
að raunhæfur möguleiki væri
á að þessi ríki gætu hafið aðild-
arviðræður um leið og Malta
og Kýpur, sex mánuðum eftir
að ríkjaráðstefnu ESB Iýkur.
Kanzlarinn nefndi Tékkland,
Ungverjaland og Pólland sem
ríki í þessum hópi.
• JOHN Major, forsætisráð-
herra Bretlands, segir að ríkis-
stjórn hans hafi ekki útilokað
að Bretland gerist aðili að
Efnahags- og myntbandalagi
Evrópu (EMU) á næsta kjör-
tímabili, sem hefst í síðasta
lagi í maí 1997. f svari við
spurningu á þingi frá Tony
Blair sagði Major að ríkis-
stjórnin væri enn að velta fyr-
ir sér hvort hún myndi selja
fram stefnu sína fyrir ríkjaráð-
stefnu ESB í „hvítbók". Hann
ítrekaði andstöðu stjórnarinn-
ar við að fjölga atkvæða-
greiðslum í ráðhferraráði ESB
og við að Bretland tæki þátt í
félagsmálastefnu sambands-
ins.
• SIMON Wiesenthal-stofnun-
in, sem vinnur m.a. að því að
koma lögum yfir stríðsglæpa-
menn úr röðum nazista, hefur
farið þess á leit við ítölsku
stjórnina að hún beiti sér fyrir
því að ESB banni nýnazistum,
kynþáttahöturum og öfga-
mönnum að kynna starfsemi
sína á alnetinu. ítalir taka um
áramót við formennsku í ráð-
herraráði ESB. Simon Wies-
enthal tók þetta mál upp sjálf-
ur í ræðu á þingi Sameinuðu
þjóðanna fyrir skömmu:
„Tækni án haturs getur orðið
mannkyninu til ákaflega mikils
góðs, en ef tæknin er notuð í
þágu hatursins getur það haft
hræðilegar afleiðingar."
(
8
l
I.
6
I,
I
8
I
f
f
(í
<
8
i
i
>
í
I
<
c
i
f
!
i
i