Morgunblaðið - 17.12.1995, Blaðsíða 4
4 B SUNNUDAGUR 17. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
ÞAÐ ER vel við hæfi að
María Ellingsen á heima
við Hringbraut. Sjálfsagt
gæti hún hvergi búið ann-
ars staðar. Allt er á ferð og flugi
í lífí hennar og varla að fætur
hennar snerti jörðina. Það sem ber
hæst er hlutverk Agnesar í sam-
nefndri kvikmynd, sem áformað
er að frumsýna 22. desember. Hún
fer einnig með'hlutverk í leikritinu
Konur skelfa og hefur staðið í við-
ræðum um að leika Katrínu miklu
í bandarískri stórmynd. - Gleymdi
ég að geta þess að hún gifti sig
í sumar?
Morguninn sem viðtalið á sér
stað liggur María með flensu og
við verðum því að mæla okkur mót
heima hjá henni. Það er líka engin
ástæða til að vera annars staðar. í
hlýlegri íbúðinni hangir vísir að
gömlum fjölskyldumyndum á vegg,
stofan er lífleg og björt og góður
tónlistarsmekkur húsráðenda und-
irstrikar þá notalegu stemmningu
sem María og Þorsteinn J. Vil-
hjálmsson, útvarpsmaður, hafa búið
sér á sínu heimili. Þegar hún ber
fram te og meðlæti og ég legg til
rúnstykki og vínarbrauð verður
ekki séð að nokkuð sé því til fýrir-
stöðu að hefja viðtalið.
Hræðsla við afturgöngur?
„Það er útbreiddur misskilningur
að Agnes hafí verið ástfangin af
Friðrik. Ég var ástfangin af Natan
og drap hann af því að hann sveik
mig,“ segir María blákalt. Hún er
greinilega ekki alveg laus úr hlut-
verkinu þegar hún ræðir um þann
harmleik sem kvikmyndin byggir á
og átti sér stað á Illugastöðum í
Húnavatnssýslu árið 1828.
Friðrik Sigurðsson, ungur piltur
frá Katadal, myrti þá Natan Ketils-
son, bónda og lækni, á hrottafeng-
inn hátt. Hann vann ódæðið með
tilstyrk Sigríðar ráðskonu Natans
og Agnesar vinnukonu hans. Þegar
þau urðu uppvís að verknaðinum
var felldur yfír þeim dauðadómur.
Friðrik og Agnes voru hálshöggvin
og var það síðasta aftaka á ís-
landi, en Sigríður var sýknuð af
Danakonungi.
Það þótti mjög sérstakt, að sögn
Maríu, að Guðmundi, bróður Nat-
ans, var falið að framfylgja dauða-
dómnum: „Fólk deilir enn um það
af hveiju hann hafí tekið böðuls-
starfíð að sér. Friðrik sjálfur spurði
hann við höggstokkinn hvort honum
væri hefnd í huga og svaraði Guð-
mundur því neitandi.
Fjármunina sem hann fékk fyrir
aftökuna gaf hann fátækum. Fólk
vissi ekki hvort það var vegna ótta
við almenningsálitið eða af hræðslu
við afturgöngur. Hann eignaðist
síðar heymarlausa dóttur sem var
skírð Ögn og upp frá því hefur
heyrnarleysi verið viðloðandi ætt-
ina. Sumir hafa haldið því fram að
samband sé þama á milli.“
Dularfullir atburðir
Ýmis teikn hafa verið á lofti í
þessa veru eftir aftökuna. Til dæm-
is vom bein Agnesar og Friðriks
grafín upp og færð í vígða mold
eftir að Agnes var sögð hafa óskað
eftir því við konu, sem gædd var
miðilshæfíleikum, 100 árum eftir
að þessir atburðir áttu sér stað. En
varð María vör við eitthvað undar-
legt á meðan á tökum stóð. „Ég
vaknaði tvisvar eða þrisvar við það
að einhver stóð við hliðina á rúm-
inu,“ segir hún. „Það þarf ekki að
hafa verið Agnes heldur var eins
og ég hefði opnað fyrir vondar til-
fínningar."
Hún segist þó hafa fundið meira
fýrir góðum straumum: „Þeir vom
svo sterkir að ég þurfti ekki að
kvíða neinu. Venjulega læðist að
manni kvíði ef tökur á stóm atriði
eiga að fara fram morguninn eftir
og maður á jafnvel erfítt með svefn,
en ég hef aldrei verið eins afslöppuð
og þama. Það gekk allt að óskum."
Hún segist lfka hafa undirbúið
sig vel fyrir myndina: „Ég lá yfír
handritinu og heimildum og spáði
í líf samtímakvenna Agnesar. Svo
rúminu kemur í ljós að þar liggur
sofandi karlmaður. Þá tekur riddar-
inn af sér hjálminn og reynist vera
kona. Hún kyssir prinsinn og hann
spyr hversu lengi hann hafí sofíð.
Þegar hún segir tíu ár kippist hann
við og segir: „Farðu frá, viskíið er
tilbúið!" Hann ryður henni úr vegi
og hleypur á inniskónum niður í
kjallara til að fá sér viskí. Hann
hafði þá ekkert betra við tímann
að gera, á meðan viskíið var að
þroskast, en að sofa.“
María segir að Roeg hafi skrifað
handrit myndarinnar um Katrínu
miklu: „Ég frétti síðar að hann
hefði hringt í framleiðandann eftir
að tökum á auglýsingunni lauk og
sagt að hann vildi endilega að ég
færi með hlutverk hennar. Hann
hafði þá fylgst með mér í hlutverki
riddarans og sagt að ég bæri her-
klæðin vel. Það var enginn hægðar-
leikur. Þau voru svo níðþung að ég
hélt að hendurnar myndu brotna
af mér þegar ég hélt sverðinu uppi.“
Freistandi tilboð
ÞAÐ FER að draga til tíðinda í brúðkaupsveislu á sýslumannssetrinu.
UÆR AGNESI
AFTUR
HJARTSLÁTT
GUÐMUNDUR og Agnes bregða á leik nieð exi, en það verður
síðar hans hiutskipti að hálshöggva hana.
æfði ég í tíu daga með Kevin Ku-
hlke, kennara mínum í New York.
Við þræddum handritið og fórum
yfír allt tilfínningasviðið. Það hafði
mikið að segja. Síðan tók við
skemmtilegt við samstarf við Egil
Eðvarðsson. Það var gott að hafa
hann sér við hlið og hann bætti við
það sem ég var komin með, saum-
aði í leikinn hjá mér. Vinna með
öðrum leikurum myndarinnar var
líka mjög gefandi og starfsliðið stóð
fast við bakið á mér.“
María segir mikinn mun á því
að túlka skáldsagnapersónu og per-
sónu sem hafí raunverulega verið
til. „Þetta var eins og að gefa henni
aftur hjartslátt," segir hún. „Mér
þykir vænt um allar persónur sem
ég leik, líka þær sem eru tilbúning-
ur, en þetta er eins og múnurinn á
því að skrifa skáldsögu og ævisögu.
Það verður að gæta meiri nærgætni
ef raunveruleg persóna á í hlut.
Ekki síst með tilliti til þess að stutt
er síðan hún gerði vart við sig. Mér
fannst ég því ekki hafa alveg fijáls-
ar hendur, heldur var eins og ein-
hver fylgdist með yfír öxlina á mér.“
„Og þá varð ég hissa!“
Nýlega voru fluttar fréttir af því
að Maríu hefði verið boðið hlutverk
Katrínar miklu í bandarískri stór-
mynd. „Ég hefði ekkert viljað tala
um þetta, nema af því að það kom
á Reuter um daginn,“ segir María.
Hún segist helst ekki vilja ræða
neitt nema það sé orðið skriflegt
eða raunveruleiki. „Ég átti engra
kosta völ eftir að fréttastofa Ut-
varps, af öllum stöðvum, flýtti sér
svo mikið að flytja fréttina að hún
fór vitlaust með hana,“ segir hún.
„í fréttaskeytinu
stendur að Faye
Dunaway leiki Katrínu á
eldri árum og hafi stað-
gengil fyrir sig í nektars-
enum. Ég leiki hana
unga. Ég er ekki búinn
að negla niður mína samninga við
þá, enda ekkert komið á hreint í
þeim efnum, en ég sagði strax að
ef það ættu að vera miklar nektar-
senur vildi ég líka staðgengil.
Fréttastofa útvarps var svo æst
yfir þessari frétt að hún kom þann-
ig út að ég væri staðgengill fyrir
Faye í hennar nektarsenum. Það
er ferill sem er alveg nýr fyrir mér
og ég hef reyndar aldrei íhugað.
En fréttastofan tók ákvörðun um
þetta fyrir mig.“ Stutt þögn. „Og
þá varð ég hissa!"
Riddari á hvítum hesti
Þegar tökum lauk á Agnesi fór
María til London til að leika í auglýs-
ingu fyrir Nicolas Roeg. Hann er
eínn virtasti leikstjóri Breta og næg-
ir í því sambandi að nefna myndir
eins og „Don’t Look Now“ með
Donald Sutherland og Julie Christie
og Maðurinn sem féll til jarðar með
David Bowie.
„Roeg tók þetta að sér fyrir kunn-
ingja sinn og ég frétti að hann hefði
áhuga á að fá mig til liðs við sig,“
segir María. „Mér fannst upplagt
að nota tækifærið og vinna með
honum, þótt það væri daginn eftir
að tökum lauk á Agnesi og ég hefði
helst þurft á svefni að halda."
Um var að ræða gerð viskíaug-
lýsingar fyrir ítalska sjónvarpið og
breskar bíóauglýsingar. í henni er
stuðst við ævintýrið um Þyrnirós.
„Riddarinn kemur ríðandi á hvítum
hesti að kastalanum á meðan allir
eru sofandi. Hann stígur af. baki í
fullum herklæðum, fer í gegnum
kastalann, upp í tuminn og inn í
herbergi Þyrnirósar, þar sem hún
liggur sofandi.
Þegar riddarinn dregur tjaldið frá
í sumar fékk María símtal frá
framleiðendum myndarinnar og var
beðin um að koma til New York.
„Þegar þangað kom fór ég í viðtal
og var strax boðið hlutverkið, þann-
ig að Roeg hefur sennilega haft
mikið um þetta segja,“ segir hún.
„Þetta var viku fyrir brúðkaupið
mitt og það þarf varla taka það
fram að engum leist á það að ég
væri að „skreppa aðeins“ til New
York,“ segir María og hlær.
María segist ekki hafa þurft að
fara í prufu heldur hafí henni verið
boðið hlutverkið: „Þeir voru búnir
að sjá atriði úr Agnesi og leist mjög
vel á þau. Ég talaði heillengi við
þá, því um leið og ég frétti að fram-
leiðandi myndarinnar væri Bob
Guccione, eigandi tímaritsins Pent-
house, vildi ég ekki flana að neinu.
Þegar ég sá svo handritið leist mér
mjög vel á það. Það er stílhreint
og sjónrænt handrit sem bregður
upp mynd af Katrínu miklu sem
persónu og konu, frá barnæsku til
dauðadags.
María segist enn ekki vera búin
að gera það upp við sig
hvort hún taki að sér hlut-
verkið, né heldur vera
búin að skrifa undir neina
pappíra. „Það er þó ljóst
að þetta er mjög freist-
andi tilboð. Þarna eru
toppmenn í öllum stöðum og sem
dæmi má nefna að Kirov- ballettinn
tekur þátt í myndinni."
Guðný, Skáld-Rósa og Agnes
Við ljúkum samtalinu á Agnesi.
„Það sem er mjög sérstakt fyrir
mig er að ég fékk að taka mikinn
þátt í mótun verksins með Snorra
og Agli. Það er ekki á hveijum
degi sem það býðst leikurum," seg-
ir María. Hún segist hafa velt fyrir
sér þremur samtímakonum í undir-
búningi sínum fyrir hlutverkið;
Skáld-Rósu, formóður sinni
Guðnýju frá Klömbrum og Agnesi.
„Skáld-Rósa orti ljóð um sam-
bandsslitin við Natan, en hélt svo
lífinu áfram. Guðný frá Klömbrum
orti líka um sína sorg, en lagðist
svo niður og dó, eftir að maður
hennar hafði yfírgefið hana. En
Agnes brást öðruvísi við, reis upp
á afturfæturna og drap Natan þeg-
ar hann sveik hana. Þegar ég sökkti
mér ofan í persónuna var lítið til
af Agnesi og ekkert til af ljóðum
hennar, en þetta sagði mér mikið
um hana og hennar stóra skap.“
Að síðustu leikur mér forvitni á
að vita hvort hlutverkið hafi fylgt
Maríu heim á kvöldin: „Þegar ég
kom heim á kvöldin, köld og illa
farin eftir erfíðar tökur, var Þor-
steinn oft búinn að láta renna fyrir
mig í bað,“ segir María hlýlega.
„Það segir sitt um þetta dramatíska
hlutverk og ástandið á heimilinu
að oftar en ekki seytlaði gerviblóð
úr hárinu á mér og litaði baðvatnið
rauðu. Auðvitað fylgdi þessu tíma-
bili mikið álag, en Þorsteinn stóð
sig eins og hetja í að taka á móti
blóðugri leikkonunni á hverju
kvöldi."
Eins og ein-
hver fylgdist
með yfir öx-
lina á mér