Morgunblaðið - 22.02.1996, Blaðsíða 30

30 FIMMTUDAGUR 22. FEBRÚAR 1996
MORGUNBLAÐIÐ
GÍTW
Skjótvirkur stíflueyðir
Eyðir stíflum
fljótt
• Tuskur
• Feiti
• Lífræn efni
• Hár
• Dömubindi
• Sótthreinsar
einnig lagnir
One Shot fer
fljótt að stíflunni
af því að það er
tvisvar sinnum
þyngra en vatn.
Útsöiustaðir:
Bensínstöðvar
og helstu -----
byggingavöruverslanir.
Dreifing: Hringás ehf.,
Langholtsvegi 84, s. 533 1330.
Tilbúinn
stíflu
eyðir
AÐSEiMDAR GREINAR
V0KVABÚNADUR
IVINNUVÉLAR
VOKVAMOTORAR
DÆLUR
PVG 5AMSVARANDI
STJORNLOKAR OG
FJARSTYRINGAR
GÍRAR OG BREMSUR
GOTT VERÐ ■ GÓÐ ÞJÓNUSTA
= HÉÐINN =
* I VERSLUN
SELJAVEGI 2 SÍMI 562 4260
Miskunnsami Samverjinn
I PISTLI sínum um
heilbrigðismál í Morg-
unblaðinu hinn 20. 12.
s.l. ræðir séra Hjálmar
Jónsson alþingismað-
ur um heilbrigðismál
og m.a. forgangsröð-
un í heilbrigðisþjón-
ustu. Þar stendur:
„M.a. er fjallað um
það (þ.e. í heilbrigð-
isumræðunni), hvort
hægt sé að krefjast
þess af samfélaginu,
að sá, sem sem gerir
allt til að eyðileggja
heilsu sina, fái full-
komnustu heilbrigðis-
þjónustu".
Orð þingmannsins verða vart
skilin á annan veg en þannig, að
hann telji það fyllilega koma til
greina, að þeir, „sem gera allt til
að eyðileggja heilsu“ sína skuli
fá lakari heilbrigðisþjónustu en
aðrir.
Þetta er nýstárleg hugmynd og
ekki geðfelld. Hér er um alþingis-
mann að ræða. Er þetta hans priv-
atskoðun eða stefna flokksins? Um
hvaða^ fólk er þingmaðurinn að
tala? Ég þekki engan mann, sem
gerir allt til að eyðileggja heilsu
sína. Hins vegar er sá hópur all-
stór, sem segja má, að eigi nokkra
sök á sinni vanheilsu, og sá hópur
Guðmundur Helgi
Þórðarson
er svo stór, að hinir
eru færri, sem eiga
þar enga sök.
Tæpur þriðjungur
íslendinga reykir, og
um það bil 300-manns
deyja hér árlega af
völdum reykinga. Þús-
undir reykingafólks
þjást af reykingasjúk-
dómum. Telur séra
Hjálmar, að þetta fólk
eigi ekki að fá „full-
komnustu heilbrigðis-
þjónustu"? Margir úr
þessum hópi þurfa að
gangast undir aðgerð-
ir m.a. vegna lungna-
krabbameins og kransæðasjúk-
dóms. Er það þetta fólk, sem hann
er að tala um?
Þúsundir íslendinga þjást af
dryklqusýki og margir deyja af
hennar völdum. Á að setja áfengis-
sjúklinga hjá í heilbrigðiskerfinu
enn frekar en nú er gert?
Vímulyfjaneysla er hratt vax-
andi vandamál í dag. Á að draga
úr þjónustu við vímulyfjasjúklinga
og þá hvað mikið?
Svona mætti lengi halda áfram.
Við gætum nefnt offitu, sem staf-
ar af því að menn borða of mikið
eða ofnotkun einkabílsins með til-
heyrandi slysum og kyrrsetu-
vandamálum o.s.frv. Hver einasti
Oft eiga stjórnmála-
menn sökina, segir
Guðmundur Helgi
Þórðarson, með
heilsuspillandi stjórn-
valdsaðgerðum.
sjúkdómur er afleiðing margra
samverkandi þátta, og býsna oft
eigum við þar sjálf einhveija sök,
ef málið er gaumgæft. Oft á líka
samfélagið sök, t.d. stjórnmála-
menn með heilsuspillandi stjórn-
valdsaðgerðum.
Þetta hygg ég að sé flestum
ljóst, sem íhuga heilbrigðismál að
einhveiju marki. Hins vegar er
þetta í fyrsta skiptið, sem ég sé
þeirri hugmynd hreyft, að einhver
tiltekinn hópur sjúklinga sé gerð-
ur ábyrgur fyrir sjúkdómi sínum
og skuli þar með sæta lakari
meðferð en almennt gerist. Ég
held líka, að ef út í það væri far-
ið, þá gæti sá hópur orðið nokkuð
stór, sem sætti þessari lakari
meðferð. Þessi aðferð myndi sjálf-
sagt létta á ríkissjóði, en mig
grunar, að fólk yrði ekki sátt við
hana.
Hingað til hefur þörf sjúklings-
ins verið látin ráða því, hver fengi
lækningu. Og ég held að sú aðferð
sé farsælli.
Mér dettur í hug í þessu sam-
bandi dæmisagan af miskunnsama
Samveijanum. Sú saga greinir frá
manni, sem lá ósjálfbjarga við
veginn milli Jerúsalem og Jerikó.
Þar komu að tveir menn hver á
eftir öðrum, fyrst prestur og síðan
Levíti. Þeir gengu framhjá mann-
inum, hafa sennilega hugsað sem
svo, að maðurinn hafi sennilega
komið sér í þetta klandur sjálfur
og það sé því hans mál. Síðan kom
Samveijinn. Hann virðist hafa litið
svo á, að hinn slasaði ætti siðferði-
lega kröfur á hendur honum,
vegna þess að hann var ósjálf-
bjarga. Þess er ekki getið, að hann
hafi farið að grafast fyrir um það,
hvort hinn slasaði ætti þarna ein-
hveija sök. Og það var ekki nóg
með að hann byndi um sár hans.
Hann taldi sér skylt að sjá honum
fyrir sjúkraflutningi og uppihaldi,
meðan honum var að batna.
Sá, sem sagði þessa dæmisögu,
ætlaðist ekki til, að við færum að
dæmi prestsins eða Levítans. Við
áttum að taka Samveijann okkur
til fyrirmyndar. Það er í þeim
anda, sem heilbrigðiskerfið og al-
mannatryggingakerfið hefur verið
byggt upp og rekið. Við skulum
halda áfram á þeirri braut.
Höfundur er fyrrv. heilsugæslu-
læknir.
Málefnin skipta mestu
IDAG verður geng-
ið til kosninga í Há-
skóla íslands. Fram-
bjóðendur hafa notað
síðastliðnar tvær vik-
ur til kynningar á sér
og málefnum sínum
en hafa nú ekkert
annað að gera en að
bíða og vona, því í dag
hefur kjósandinn orð-
ið. Vaka gengur til
þessa kosninga vígreif
og full bjartsýni. Við
höfum verið dugleg í
þessari baráttu, höf-
um á að skipa sterkum
lista og málefnin eru
okkar megin. Annar
undirritaðra býður sig fram til
Háskólaráðs. Þar hefur Vaka ekki
setið með hendur í skauti en á
þessu skólaári hafa fulltrúar fé-
lagsins lagt þar fram fleiri nýjar
tillögur en meirihlutinn.
Vaka setur menntamál
á oddinn
Menntun er það sem eina sem
allir nemendur Háskólans eiga
sameiginlegt og því höfða mennta-
mál til allra stúdenta. Vökumenn
hafa skýra stefnu í þeim. Við höf-
um gefið út umfangsmikla
Björgvin
Guðmundsson
Tryggvi Björn
Davíðsson
menntastefnu þar sem framtíðar-
sýn Vöku í þessum málaflokki er
sett fram. Þar fyrir utan höfum
við lagt sérstaka áherslu á nokkur
menntamál sem við teljum brýnt
að hrint verði í framkvæmd og
komist Vaka til valda skal þeim
svo sannarlega verða fylgt kröft-
uglega á eftir.
Vaka vill koma á fót námsneti.
Á því verður komið upp heimasíð-
um fyrir hvert námskeið þar sem
fyrirlestrar kennara og fleira verð-
ur. Þannig má minnka þá mötun
sem fram fer með núverandi fyrir-
Við höfum verið dugleg
í þessari baráttu, segja
þeir Björgvin Guð-
mundsson og Tryggvi
Björn Davíðsson. Við
höfum á að skipa sterk-
um lista og málefnin eru
okkar megin.
lestraformi á kennslu og auka
þess í stað umræðutíma o.þ.h.
Vaka leggur áherslu á að komið
verði á stokkakerfí í öhum deildum
Háskólans. Það sparar tíma og
auðveldar áætianagerð og í þeim
deildum sem það er nú er almenn
ánægja.
Vaka leggur til að sett verði á
laggirnar kennsluþróunarstofa
sem hefur það hlutverk að bæta
kennslu og þróa nýja kemislu-
hætti. Slík starfsemi þekkist víða
í háskólum erlendis og hefur gefið
þar góða raun.
Vaka berst fyrir því að af-
greiðslutími Þjóðarbókhlöðunnar
verði lengdur. Núverandi ástand
er óviðunandi og því verður að
breyta. Kröftugt innlegg í þá bar-
áttu kom frá okkur Vökumönnum
í vetur þegar við söfnuðu tæpum
2500 undirskriftum til að mót-
mæla þessu fyrirkomulagi. Hér
verður ekki látið staðar numið
heldur barist af enn meiri krafti.
Vaka mun beita sér fyrir því
að tölvukostur verði efldur, tölvu-
ver komi í allar byggingar og þau
verði öll nettengd. Enn eru bygg-
ingar þar sem nemendur hafa ekki
greiðan aðgang að tölvu. Við mun-
um róa að því öllum árum að úr
því verði bætt.
Vaka mun vinna — fyrir þig
Þannig má sjá að kjósendur
hafa skýra kosti í stöðunni. Vaka
hefur lagt fram markvissa stefnu
í menntamálum á meðan framlag
meirihlutans hefur verið naumt og
óljóst. Við erum tilbúin til að vinna
að þessum málum af heilindum
og öllum mætti.
Tími breytinganna er runninn
upp. Á meðan hópur fólks með
ferskar hugmyndir að vopni sam-
einast í félaginu Vaka eru stöðnun
og þreyta skjaldmeyjar Röskvu í
þessum kosningum. Gefum henni
hvíld og leyfum henni að sofa. Þið
munuð ekki sjá eftir því.
Höfundar skipa 1. sætin á listum
Vöku til Stúdentaráðs og Hiskól-
aráðs .
Kjósum um málefni!
í DAG_ göngum við stúdentar í
Háskóla íslands að kjörborðinu og
veljum fulltrúa okkar í Stúdenta-
ráð og Háskólaráð. Allir innritaðir
stúdentar í Háskólanum hafa
kosningarétt og líkt og gerist í
lýðræðissamfélögum er mikilvægt
að sem flestir nýti sér þennan rétt
og taki afstöðu. Einungis þannig
Rosenthal - pegnr |»i m’llir
• Brúðkaupsgjafir
• Tímamótagjafir
• Verö viö allra hæfi
Hönnun oggæði í sérflokki Laugavegi 52, sími 562 4244.
getum við haft áhrif á
gang mála.
Málefnin skipta
mestu en það skiptir
líka máli hveijir hafa
þann styrk sem nauð-
synlegur er til að fram-
kvæma þau. Röskva
hefur málefnin og
styrkinn og með stuðn-
ingi okkar mun hún
öðlast umboð stúdenta
til að nýta þennan
styrk í allra þágu.
Við í Röskvu erum
stolt af þeim árangri
sem náðst hefur und- Sigtryggur
anfarin ár og lítum Magnason
bjartsýnum augum fram á við. undir
Baráttunni verður fram haldið í betra
öllum málum sem varða stúdenta. áfram
Barátta Röskvu í
lánasjóðsmálum, sem
mun gefa af sér ný Iög
innan tíðar, og Ný-
sköpunarsjöður eru
mál sem allir geta ver-
ið stoltir af. Þessi af-
rek gefa til kynna
mikinn styrk Röskvu
ög málefnalega af-
stöðu. Þau gefa líka
til kynna að Röskva
er lifandi afl sem vinn-
ur að hagsmunamál-
um stúdenta.
Stefnumál okkar
eru raunhæf og þau
verða framkvæmd
okkar stjórn. Baráttan fyrir
lífí fyrir stúdenta heldur
á öllum vígstöðvum, hvort
Röskva er lifandi afl,
segir Sigtryggnr
Magnason og vinnur
að hagsmunamálum
stúdenta.
sem er fyrir bættum lánasjóði eða
heitum mat á kaffistofum Félags-
stofnunar. Röskva er tilbúin til að
taka á sig þá ábyrgð sem fylgir
hagsmunabaráttu stúdenta. Hún
hefur sinnt þeim af kostgæfni síð-
ustu ár og mun halda því áfram.
Stúdentar! Það er mikilvægt að
við nýtum kosningaréttinn og tök-
um málefnalega afstöðu. Hvert
atkvæði skiptir máli.
Höfundur skipar 1. sæti á lista
Röskvu til Háskólaráðs.