Morgunblaðið - 20.06.1996, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
FIMMTUDAGUR 20. JIJNÍ1996 21
Arsskýrsla Amnesty International
Vilja baráttu gegn sölu
pyntingartækja
Morgunblaðið/Árni Sæberg
SIGRÚN Markúsdóttir, formaður íslandsdeildar Amnesty, kynn-
ir ársskýrslu samtakanna á blaðamannafundi í gær.
NOKKUÐ hefur þokað í rétta átt á
sumum sviðum mannréttindamála í
heiminum að undanfömu en fjölmörg
ríki láta stórfelld brot í öðrum löndum
afskiptalaus; gagnrýnin er látin víkja
fyrir von um ábatasöm viðskipti.
Þetta kemur fram í skýrslu alþjóð-
legu mannréttindasamtakanna Am-
nesty International um ástand þess-
ara mála í fyrra e_n hún var kynnt á
blaðamannafundi íslandsdeildar Am-
nesty í gær.
Pierre Sané, aðalframkvæmda-
stjóri Amnesty, bendir á að í milli-
ríkjasamskiptum sé í reynd sæst á
að gróf mannréttindabrot flokkist
undir eigin mál hverrar þjóðar er
öðrum beri að horfa fram hjá.
„Sannleikurinn er sá að margar
ríkisstjórnir sem neita að fordæma
voðaverk í öðram ríkjum eru ábyrgar
fyrir sölu á vopnum og öðrum verk-
færum sem sannað er að notuð eru
til að pynta og myrða,“ segir Sané.
I skýrslunni er fjallað um 146 lönd
en ísland er ekki meðal þeirra. Dan-
mörk er hið eina Norðurlandanna
sem ástæða þótti til að taka fyrir
en það var vegna meintra brota lög-
reglumanna er götuóeirðir urðu á
Norðurbrú.
Alls sátu um 5.000 svonefndir
samviskufangar, þ.e. fólk sem fang-
elsað er eingöngu vegna þess að
skoðanir þess fara ekki saman við
skoðanir valdhafa, bak við lás og slá
í 85 ríkjum og pólitísk morð að undir-
lagi stjórnvalda voru framin í 63
löndum. Um 2.000 allra samvisku-
fanga eru í Kína og þar fór fram
helmingur af öllum aftökum í heimin-
um. Sambandsríkjum sem taka upp
dauðarefsingu fer fjölgandi í Banda-
ríkjunum en Spánn hefur afnumið
dauðarefsingu.
114 ríkisstjórnir létu pynta fanga,
í 54 þessara landa létust fangar af
völdum pyntinga. Vopnaðir uppreisn-
arhópar brutu mannréttindi í 41 ríki,
þeir drápu eða tóku óbreytta borgara
og hermenn í gíslingu.
Fjallað er um hryðjuverk og mann-
réttindabrot allra stríðsaðila í Bosníu
og Tsjetsjníju, í Rúanda og Búrundi
og víða í Mið-Austurlöndum. Einkenni
á ástandinu í mörgum löndum Róm-
önsku Ameríku er að þar komast liðs-
menn öryggissveita upp með ýmis
óhæfuverk í skjóli þess að yfirvöld
láta ekki refsa þeim fyrir afbrotin,
s.s. þegar stjómarandstæðingar eru
teknir af lífi án dóms og laga. Á
Kúbu hafa um 600 samviskufangar
verið í fangelsi um langt skeið.
Sérstaka athygli er vakin á því að
í Ástralíu lét 21 frumbyggi lífið í
haldi lögreglu. Samtökin segja að
lögregla hafi ofsótt aðstandendur er
þeir reyndu að fá frekari upplýsingar
um banamein fanganna.
Látnir hverfa
Ein af þeim aðferðum sem beitt
er gegn stjórnarandstæðingum í
sumum ríkjum er að láta þá einfald-
lega „hverfa“ þ.e. myrða þá og fela
líkin eða eyða þeim með einhveijum
hætti. Láta þá stjórnvöld sem þeim
sé algerlega ókunnugt um örlög
fólksins, jafnvel er gefið í skyn að
hinn horfni hafi verið að stinga af
frá fjölskyldunni.
Amnesty hyggst beita sér sérstak-
lega gegn alþjóðiegri verslun sem
stunduð er með ýmis pyntingatæki
og má nefna í því sambandi að
Bandaríkin, Rússland, Kína, Þýska-
land, Frakkland og Bretland selja
slík tól til einræðislanda. Ekki hefur
tekist að fá ríkisstjórnir til að banna
framleiðslu ýmissa pyntingartækja á
borð við þumalskrúfur og rafmagn-
skylfur, sums staðar annast ríkisfyr-
irtæki framleiðslu gasklefa og gálga
til útflutnings.
Reuter
Eldgos á Nýja
Sjálandi
ELDFJALLIÐ Ruapehu á Nýju
Sjálandi er nú farið að gjósa á
ný eftir nokkurra mánaða hlé.
Mönnum er ekki talin stafa hætta
af gosinu, en flugmálayfirvöld
lýstu fjallið og nágrenni þess
hættusvæði fyrir flugumferð
vegna hinna miklu reykbólstra,
sem stigu upp af fjallinu, sem
gaus síðast fyrir tíu mánuðum.
Menn hafa nú áhyggjur af því
að skíðatímabilið fari í súginn
annan veturinn í röð. Fyrir neðan
Ruapehu, sem er í Tongariro
þjóðgarðinum, sést skíðahótelið
Grand Chateau.
MARBERT
kaupauki
Glæsileg svört
hliðartaska fylgir
með HYDROSOME
og einum hlut úr nýju
förðunarlínunni.
HYDROSOME er
rakakrem sem sér
húðinni fyrir
stöðugum og
langvarandi raka í allt
að 24 klukkustundir.
Rakakrem fyrir allar húðgerðir.
Annar fundur ef kúariðu-
deila einokar Flórens-fund
Bonn, Strassborg, París. Reuter.
RÍKISSTJÓRNIR Evrópusambands-
ríkjanna íhuga þann valkost að boða
til nýs leiðtogafundar ef svo færi að
leiðtogafundurinn í Flórens um helg-
ina snerist eingöngu um kúariðudeil-
una, að sögn talsmans þýsku stjórn-
arinnar.
Peter Haussmann, talsmaður
stjórnarinnar, sagði að viðræður
hefðu átt sér stað við írsk stjórnvöld
um þennan möguleika, en írar taka
við forystunni í ráðherraráðinu um
næstu mánaðamót. „Ef írar myndu
leggja þetta til myndu Þjóðveijar
samþykkja það,“ sagði talsmaðurinn.
Lamberto Dini, utanríkisráðherra
Ítalíu, sagði hugsanlegt að ákvarð-
anir yrðu teknar í Flórens án þess
að Bretar kæmu þar nærri. Hann
sagðist ekki telja að Bretar hefðu í
hyggju að trufla ákvarðanatöku á
fundinum en útilokaði ekki að hin
aðildarríkin 14 tækju af skarið án
þeirra ef til þess kæmi.
Jacques Santer, forseti fram-
kvæmdastjórnar ESB, hefur lagt
fram áætlun um hvernig afnema
megi útflutningsbannið á breskar
nautgripaafurðir í áföngum. Hann
tók hins vegar fram, er hann ávarp-
aði Evrópuþingið í Strassborg í gær,
að Bretar yrðu að hætta að trufla
starfsemi sambandsins ef leysa ætti
deiluna. Annars yrði ekkert sam-
komulag um kúariðu í Flórens.
Frakkar létu í gær ljós von um
að hægt. yrði að binda enda á deiluna
i Flórens. „Við erum tiltölulega bjart-
sýn, en það kann hins vegar að vera
franskur löstur," sagði Catherine
Colonna, talsmaður Frakklandsfor-
seta. Sagði hún tillögur fram-
kvæmdastjórnarinnar mynda athygl-
isverðan grundvöll að lausn.
I tillögunum er gert ráð fyrir að
Bretar fallist á umfangsmikla slátrun
nautgripa til að útrýma kúariðu gegn
því að banninu verði aflétt.
Hún sagði að Jacques Chirac for-
seti hefði ekki rætt við John Major,
forsætisráðherra Bretlands og hefði
ekki í hyggju að gera það fyrir leið-
togafundinn. Breska utanríkisráð-
herranum hefði fyrr í mánuðinum
verið gerð grein fyrir þeim skilyrðum
er yrði að uppfylla ef aflétta ætti
banninu.
Stef numót
við ísIand
Njóttu þess að dvelja á Hótel Eddu í sumar og eigðu stefnu-
mót við landið þitt í hlýlegu og heimilislegu umhverfi. Boðið
er upp á fjölbreyttar veitingar frá morgni til kvölds þar sem
veittur er sérstakur barnaafsláttur. Hægt er að velja milli
gistingar í uppbúnum herbergjum eða svefnpokaplássi.
( næsta nágrenni hótelanna eru ótal möguleikar á skemmti-
iegri útivist þar sem öll fjölskyldan getur fundið eitthvað við
sitt hæfi.
Fimmta nóttin er fríl
j Ef dvalið er í uppbúnu herbergi í fjórar nætur
; á Hótel Eddu í sumar er fimmta nóttin án
; endurgjalds sem jafngildir 20% afslætti af
! hverri gistinótt. Tilboðið gildir út árið 1996.
Ferðaskrifstofa Islands • Skógarhlíð 18 • 101 Reykjavík • Sími 562 3300
Heimaslða: http://www.artic.is/itb/edda