Morgunblaðið - 30.06.1996, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Góð byrjun
BOKMENNTIR
Ljód
SKÝJABÓLSTRAR
eftir Þyrí Höllu Steingrímsdóttur.
Reykjavík 1996.
FYRSTA ljóðabók Þyríar Höllu
Steingrímsdóttur, Skýjabólstrar,
hefst á tilvitnun í fræg orð banda-
ríska ljóð- og leikskáldsins, Archi-
bald MacLeish (1892-1982), um
það að ljóð eigi ekki
að merkja neitt, held-
ur aðeins vera: „A
poem should not
mean, but be.“ Ekki
er ástæða til þess að
taka þessi orð bók-
staflega um innihald
bókarinnar því að þar
rekur hvert ljóðið ann-
að sem hefur hreina
og klára merkingu í
huga lesanda. Það er
raunar einkennaridi
fyrir ljóðstíl Þyríar
Höllu að hann er mjög
einfaldur, tær og fá-
orður; myndmál er
blátt áfram og málnotkun öll.
Myndirnar og tengingarnar í text-
anum eru samt oft nýstárlegar og
skemmtilegar; í ljóðinu „Hyldýpi“
segir: „A milli okkar er/ nístings-
kalt/ hyldýpi// og brúarsmiðirnir
eru/ í endaiausri pásu“. Stundum
er hins vegar eins og maður kann-
ist við líkingahugsunina í ljóðun-
um, til dæmis í ljóðinu „Mar“: „Ég
sigli/ um reginhöf/ leita að vari/
í lygnum firði// Kemst í heila
höfn/ í heitum faðmi/ augna
þinna“.
Aðalyrkisefni Þyríar Höllu er
ástin, eins og sjá má af tveimur
tilvitnuðum ljóðum, en einnig eru
nokkur ljóð í nokkurs konar at-
hugasemdastíl — ef til vill mætti
líka kalla þau athuganir. Þetta eru
ljóð eins og Gæsla: „Krossinn
stendur hljóðlátur í garðinum/ —
hann tekur starf sitt alvarlega“.
Þetta eru knappar og hnyttilegar
athugasemdir úr hvunndeginum
og sem annars staðar er stíllinn
einfaldur og blátt áfram. Annað
slíkt Ijóð er Blesi: „Það var ekki
fyrr en/ að ég bauð
honum/ í útreiðartúr/
að ég tók eftir því/ að
hann undi sér best/ í
gerðinu/ innan um
merastóðið// helvísk-
ur“.
Þyrí Halla leggur
vissulega einnig til
atlögu við hefðbundin
yrkisefni eins og nátt-
úruna, trúna, sorgina
og orðin „sem halda
okkur/ frá því að
svífa/ á vit alheims-
ins“, svo sem segir í
ljóðinu „Þung orð“.
011 þessi viðfangsefni
nálgast hún af látleysi sem gerir
bókina heillandi og um leið nýja,
ljóðin eru fumlaus og í vissum
skilningi orgínal. Og — það sem
gleður mig enn meira — þau eru
laus við allan þann skáldlega belg-
ing sem svo oft vill einkenna og
lýta bækur ungra skálda.
í bókinni eru aðeins 24 ljóð en
þau eiga líka öll erindi þangað.
Þetta er góð byijun hjá Þyrí Höllu
og verður forvitnilegt að fylgjast
með framhaldinu.
Þröstur Helgason
Nýjar bækur
„Eitt sinn skal
hver deyja“
UT ER komin á vegum Mokka-
press bókin „Eitt sinn skal hver
deyja“ í ritstjórn Siguijóns Bald-
urs Hafsteinsonar mannfræðings.
Bókin, sem jafnframt er sýriingar-
skrá í tengslum við ljósmyndasýn-
ingar á Mokka-kaffi og Sjónar-
hóli, sem standa nú yfir, hefur að
geyma fjórtán ritgerðir er fjalla
um dauðann í íslenskum veruleika
út frá ýmsum sjónarhornum og frá
ýmsum tímum.
í bókinni er meðal annars fjöldi
ljósmynda úr fórum Þjóðminja-
safns íslands er tengjast dauðan-
um, fengist við að bregða ljósi á
ljósmyndatökur af látnum íslend-
ingum, fjallað um vitundina um
dauðann, rætt við líksnyrti, farið
yfir ljóðagerð íslenskra skálda er
fjallað hafa um dauðann í skáld-
skap sínum, velt upp spurningum
um áhrif tíðra dauðsfalla á sálar-
líf barna á síðustu öld og brugðið
upp mynd af útfararsiðum Asa-
trúarmanna.
Höfundarnir sem eiga ritgerðir
í bókinni eru: Edda Kristjánsdótt-
ir, Guðrún Nofdal, Margrét Eg-
gertsdóttir, Gunnar Kristjánsson,
Sigurður Gylfi Magnússon, Garðar
Baldvinsson, Þórir Kr. Þórðarson,
Hjálmar H. Ragnarsson, Arndís
Þorgeirsdóttir, Guðrún B. Krist-
jánsdóttir, Vilhjálmur Vilhjálms-
son, Elín M. Hallgrímsdóttir, Vil-
hjálmur Árnason, Hjálmar Sveins-
son, Siguijón Baldur Hafsteinsson
og Inga Lára Baldvinsdóttir.
Bókin fæst í bókabúð Máls og
menningar og á Mokka-kaffi og
kostar 1.500 kr.
•NÝ ÓPERA um íslensk/
danska myndhöggvarann Bertil
Thorvaldsen, sem frumsýnd var
um síðustu helgi í Kaupmanna-
höfn, hefur fengið afar blendnar
viðtökur gagnrýnenda þar í
landi. Óperan er sýnd í Thor-
valdsen-safninu, sem stendur
við Kristjánsborgarhöll. Höf-
undur tónlistarinnar er Anne
Linnet, sem þekkt er fyrir flest
annað en að semja sígilda tón-
list, og eru flestir gagnrýnend-
anna sammála um að tónlistin
og söguþráðurinn risti ekki
djúpt. Einn líkir verkinu fremur
við óratóríu eða kantötu, annar
segir hana „teppabankstónlist".
Söngvararnir fá hins vegar lof
fyrir frammistöðu sína.
•LEIKSTJÓRINN Klaus Hoff-
meyer hefur verið ráðinn stjórn-
andi Konunglega leikhússins í
Kaupmannahöfn og tekur hann
við af Birgitte Price, sem lætur
af störfum vegna heilsubrests.
Þá verður annar danskur leik-
stjóri, Jan Maagaard, skipaður
aðstoðarleikhússtjóri, sem er ný
staða við leikhúsið, en það gerir
Hoffmeyer kleift að halda leik-
stjórn áfram en hann er einn
virtasti leikstjóri Dana. Samn-
ingurinn sem Hoffmeyer og
Maagaard hafa gert við leikhús-
ið er til aldamóta.
SUNNUDAGUR 30. JÚNÍ 1996 15
þú vera
lokkandi
i suiTiar;
Fylling, hreyfing og léttir lokkar
Auðvelt að breyta um greiðslu
Fer vel með hárið
Þarf ekki að vaxa úr
Þvæst úr hárinu á 5 - 8 vikum
LOREAL
TECHNIQUE
PROFESSIONNELLE
A
SPURÐU U M
pm atiC
HJÁ FAGFÓLKINU
562-6262