Morgunblaðið - 15.09.1996, Blaðsíða 4

4 SUNNUDAGUR 15. SEPTEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
VIKAN 8/9-14/9.
► EIGENDUR saltfisk-
verksmiðjunnar La Bac-
aladera á Spáni hafa gert
samning við norska fyrir-
tækið Troms Fisk um sölu
á öllum hlutabréfum i verk-
smiðjunni. Áður hafði verið
gengið frá bindandi sö-
lusamningi við SÍF. SÍF
hefur hafið málaferli til að
fá sölu verksmiðjunnar til
norska fyrirtækisins
hnekkt.
► BRESKI vátryggjandinn
Ibex Motor Syndicate at
Lloyd’s hefur hiotið ieyfi
til að selja bifreiðatrygg-
ingar hér á landi. Alþjóðleg
miðlun hf. annast sölu
trygginga til félagsmanna
Félags íslenskra bifreiða-
eigenda og er ráðgert að
sala hefjist innan fárra
vikna. Iðgjöld lækka um
u.þ.b. 25%.
►METHAGNAÐUR varð
af rekstri íslenskra sjáv-
arafurða og dótturfyrir-
tækja fyrirtækisins fyrstu
sex mánuði ársins eða 201
milljón króna eftir skatta.
Hagnaðurinn er tvöfalt
meiri en hagnaðurinn allt
árið í fyrra.
► SPRENGJUSÉRFRÆÐ-
INGAR Landhelgisgæsl-
unnar sökktu dauðum hval
með því að sprengja hann
í loft upp fyrir utan Keilis-
nes i vikunni. Þótt aðferðin
hafi reynst snyrtileg og
fyótleg hefur ekki verið
ákveðið hvort henni verði
beitt aftur.
►HORFUR eru á að erfið-
ara verði að manna lausar
stöður lækna á landsbyggð-
inni en undanfarin ár.
Áhyggjur beinast einkum
að 6 til 7 byggðarlögum.
Heilsugæslulæknar
komnir til starfa
HEILSUGÆSLULÆKNAR sneru aft-
ur til starfa eftir að náðst hafði sam-
komulag við ríkið um launakjör. Kjara-
samningur ríkis og heilsugæslulækna
kveður á um svipaða launahækkun og
ríkið hefur samið um við aðra hópa.
Fjármálaráðherra og heilbrigðisráð-
herra gáfu út yfirlýsingu um að kjara-
nefnd myndi taka við launamálum heil-
sugæslulækna eftir áramót.
Strútarækt í athugun
ATVINNUÞRÓUNARSJÓÐUR Suð-
uriands hefur til athugunar að hafm verði
strútarækt hér á landi. Undirbúningsfé-
lag verður væntanlega stofnað á næst-
unni. Strútar vega 125 til 190 kg og eru
1,80 til 2,40 m á hæð. Alls verpa fuglam-
ir um 50 eggjum frá febrúar til nóvem-
ber. Um 90% allra eggja klekjast út og
eru lífslíkur unganna góðar. Blásið er
úr þeim eggjum sem ekki ná að klekjast
út og eru þau seld sem skrautmunir.
Fjaðrimar em notaðar í tískuvömr. Hver
fugl gefur því til viðbótar af sér 50 til
70 kg af rauðu kjöti með lágt fituinni-
hald og 13 til 15 ferfet af mjúku skinni.
12,5% tap í frystingu
ÞJÓÐHAGSSTOFNUN telur að botn-
fískvinnslan sé rekin með um 8,5%
tapi. Verst er staðan í frystingu. Þar
er tap um 12,5% af tekjum. Þorsteinn
Pálsson, sjávarútvegsráðherra, telur að
tvær orsakir liggi að baki þessarar
slæmu stöðu. Annars vegar innlendar
kostnaðarhækkanir og hins vegar
lækkandi afurðaverð.
Töluverður
viðskiptahalli
UPPLÝSINGAR um inn- og útflutning
það sem af er þessu ári benda til þess
að viðskiptahalli á þessu og næsta ári
verði töluverður og meiri en spár gerðu
ráð fyrir. Stór hluti af viðskiptahallanum
stafar af framkvæmdum við stækkun
álvers í Straumsvík en einnig hefur al-
mennur innflutningur og innflutningur
á fjárfestingarvömm aukist umtalsvert.
Irakar segjast
hættir ögrunum
ÍRASKA byltingarráðið lýsti því yfir á
föstudagskvöld, að árásum á flugvélar
Bandaríkjamanna og bandamanna
þeirra yrði hætt þá á miðnætti. Bragð-
ust Bandaríkjamenn við með því að
segja yfirlýsinguna uppörvandi en
kváðust mundu dæma Saddam Hus-
sein, forseta íraks, eftir verkum hans
en ekki orðum. Heldur hernaðarupp-
bygging Bandaríkjamanna í Miðaust-
urlöndum áfram og komu átta Stealth-
flugvélar, sem ekki sjást á ratsjám, til
Kúveit á föstudag og ákveðið var að
senda þangað 5000 manna herlið. Þá
er flugmóðurskipið Enterprise væntan-
legt inn í Persaflóa í dag þar sem flug-
móðurskipið Carl Vinson er fyrir. Hátt-
settur embættismaður I Kúveit sagði í
fyrrakvöld, að yfirlýsing íraka um að
hætta árásum á flugvéiar bandamanna
væri ekki nóg. Yrðu þeir einnig að við-
urkenna flugbannssvæði Sameinuðu
þjóðanna yfir landinu.
Kosið um fram-
tíð Bosníu
KOSNINGAR fóru fram í Bosníu í
gær og geta þær skorið úr um hvort
þjóðarbrotin í landinu muni búa þar
saman eða ríkið liðast í sundur. Tæp-
lega þijár milljónir manna voru á
kjörskrá og þar af 1,7 milljónir, sem
hafa ýmist flosnað upp frá heimilum
sínum innanlands eða eru flóttamenn
í 55 ríkjum. Richard Holbrooke, höf-
undur Dayton-samkomulagsins,
sagði í Sarajevo I fyrradag, að rétt
hefði verið að halda kosningamar nú
þótt vitað væri, að framkvæmdinni
yrði í mörgu áfátt. Aðrir óttast, að
kosningarnar muni verða til að kynda
enn á ný undir hatrinu á milli þjóð-
arbrotanna enda muni meginflokkar
þeirra skipta fylginu á milli sín eftir
hreinum þjóðernislínum.

►BORÍS Jeltsín, forseti
Rússlands, hefur þegið boð
Helmuts Kohls, kanslara
Þýskalands, um aðstoð
tveggja þýskra hjartasér-
fræðinga en rússneskir
læknar munu ákveða
27.-29. þ.m. hvenær gerð
verður aðgerð á Jeltsín
vegna kransæðastíflu.
Búist er við, að forsetinn
feli öðrum völd sin að hluta
meðan hann verður frá og
líklegast, að Víktor
Tsjemomyrdín forsætis-
ráðherra verði fyrir valinu.
►UMBERTO Bossi, leið-
togi Norðursambandsins á
Ítalíu, hóf í fyrradag
þriggja daga göngu með-
fram Pófljóti ásamt stuðn-
ingsmönnum sínum og á
henni að ljúka við Adría-
haf. Ætlar hann síðan að
lýsa yfir stofnun sjálfstæðs
ríkis á Norður-Ítalíu, sem
hann kallar Padaníu. Sam-
kvæmt skoðanakönnunum
em 86% ítala andvíg skipt-
ingu ríkisins og þátttakan
í göngunni á föstudag benti
ekki til mikils stuðning við
hana
►NOKKUÐ heitt hefur
verið kolunum i deilu Kína,
Tævans og Japans um
Diaoyu-eyjar en Japanir
neyddu Kínveija til að láta
þær af hendi árið 1895.
Gera öll ríkin tiikall til
þeirra og meðal annars
hafa nokkrar þúsundir
Hong Kong-búa skorað á
Kínverja að senda þangað
herskip eins og Japanir
hafa gert.
FRETTIR
Siðanefnd veitir ekki ámiimingu vegna ágreinings tveggja presta
Oljósar reglur um starfs-
vettvang og sóknarmörk
SIÐANEFND Prestafélags íslands
veitir ekki formlega áminningu
vegna ágreinings sr. Torfa Hjalta-
líns Stefánssonar og sr. Jóns Helga
Þórarinssonar enda megi að hluta
rekja ágreininginn til óljósra reglna
um starfsvettvang og sóknarmörk
presta. I svari við fyrirspurn sr.
Torfa kemur fram að siðanefnd sjái
varla aðra leið til lausnar á vandan-
um en að breyta fyrirkomulagi
aukaverkagreiðslna.
Siðanefnd barst athugasemd frá
sr. Torfa, sóknarpresti í Möðru-
vallaprestakalli, í framhaldi af því
að sr. Jón Helgi gifti tvö sóknar-
börn í Möðruvallasókn fyrir utan
Möðruvallakirkju í sumar. Sr. Jón
Helgi kærði hins vegar framkomu
sr. Torfa og ummæli hans um sig
á opinberum vettvangi.
Siðanefnd telur að sr. Jóni Helga
hafi skilyrðislaust borið að hafa
samband við sr. Torfa og veita hon-
um upplýsingar um fyrirhugað
brúðkaup, t.d. að það gæti orðið
utan dyra. Þó svo sr. Jón Helgi
hafi talið fullvíst að hann fengi
neitun hafi hann átt að láta reyna
á erindið. Með neitun hefði sr. Jón
Helgi getað snúið sér til prófasts
eða biskups. Siðanefnd telur ekki
fullreynt að sr. Torfi hefði neitað
um aðgang að kirkjunni hefði hann
vitað að brúðkaupið færi fram með
þeim hætti sem varð.
Hins vegar er álit nefndarinnar
að sr. Torfa sé ekki stætt á að
neita alfarið um kirkjuna. „Nefndin
telur þau svör hans að hann sé á
móti en hvorki neiti né játi, jafn-
gildi neitun. Ekki dugi fyrir sóknar-
prest að hafa með þeim hætti káp-
una á báðum öxlum,“ segir í álits-
gerð siðanefndar og tekið er fram
að eðlilegra hefði verið að sr. Torfi
hefði fylgt máli sínu eftir á réttum
vettvangi á vegum Prestafélags og
kirkjustjórnar en að láta ekki sverfa
til stáls í tiltekinni athöfn.
Verulegur vandi á höndum
í svari við fyrirspurn sr. Torfa
um starfsvettvang sóknarpresta
kemur fram að siðanefnd lítur svo
á að meginreglan skuli vera sú að
sóknarprestur annist prestþjónustu
fyrir sóknarbörn sín. Sé brugðið út
af meginreglunni telur siðanefnd
eðlilegt að haft sé samráð um þjón-
ustu við sóknarprest. Á hinn bóginn
tekur siðanefnd fram að með vax-
andi frelsi í þjóðfélaginu sé svo
komið að enginn sóknarmörk séu
virt í höfuðborginni og prestar starfi
sjálfstætt á fijálsum markaði. Ný-
lega hafi farið að bera á svipaðri
þróun utan höfuðborgarsvæðisins.
Siðanefnd telur að verulegur
vandi sé á höndum og varla sé um
annan kost að ræða en að breyta
fyrirkomulagi aukaverkagreiðslna.
Herra ísland krýndur á Hótel íslandi
Þetta gekk
vonum
framar
„ÞETTA gekk vonum framar og
ég er að sjálfsögðu ánægður með
úrslitin," sagði Þór Jósefsson,
nýkrýndur Herra ísland, í sam-
tali við Morgunblaðið.
Þór er 23 ára gamall. Hann
sagði að komið hefði verið að
máli við sig og hann beðinn um
að taka þátt í keppninni. „Ég sló
bara til,“ sagði Þór.
Þór er rekstrarsljóri hjá Pizza-
höllinni en kveðst vera lítið fyrir
flatbökur sjálfur. Hann segist
ekki hafa tekið þátt í slíkri keppni
áður. „Nema þegar ég tók þátt í
keppni í Seljaskóla fyrir mörgum
árum og þá vann ég,“ sagði Þór.
Hann sagði að sigurinn í keppn-
inni veitti sér þátttökurétt í keppn-
inni Herra Evrópa í Kaupmanna-
höfn. „Það getur allt gerst þar.
Þangað koma allir helstu stjórar
í módelsamtökum. Sá sem vinnur
Herra Evrópu er kominn með
framtíðarstarf sem módel. Ég hef
áhuga á því, þess vegna tók ég
þátt í keppninni," sagði Þór.
- Morgunblaðið/Jón Svavarsson
NÝKRÝNDUR Herra ísland, Þór Jósefsson, ásamt unnustu sinni,
Elínu Hrönn Jónasdóttur.
Umhverfisráðherra
heimsækir Slóvakíu
GUÐMUNDUR Bjamason um-
hverfisráðherra fer í þriggja daga
opinbera heimsókn til Slóvakíu í
dag, sunnudag. Þar verður hann
m.a. viðstaddur vígslu nýrrar hita-
veitu í borginni Galanta, sem er
afrakstur samvinnu íslendinga og
Slóvaka á sviði jarðhitanýtingar.
Á síðasta ári sótti umhverfisráð-
herra Slóvakíu, Jozef Zlocha, ís-
land heim og kynnti sér sérstak-
lega nýtingu íslendinga á jarðhita,
m.a. með heimsóknum í orkuverin
á Nesjavöllum og Svartsengi. Zloc-
ha bauð þá umhverfisráðherra í
opinbera heimsókn til Slóvakíu og
var ákveðið að taka því boði nú,
þegar árangurinn af samvinnu
þjóðanna hefur borið áþreifanlegan
ávöxt.
Hitaveitan í Galanta mun færa
heimamönnum ódýra heimafengna
orku og hún mun draga verulega
úr mengun. Það er Virkir-Orkint
sem hannað hefur hitaveituna í
Galanta í samvinnu við slóvakískt
fyrirtæki og þá hefur Hitaveita
Reykjavíkur lagt fram hlutafé í
hitaveituna og heitið henni rekstr-
arráðgjöf. Fjármagn til verkefnisins
kom einnig frá Norræna fjárfest-
ingarbankanum (NIB) og Norræna
umhverfísíjármögnunarsjóðnum
(NEFCO).
Ræðismannsskrifstofa opnuð
Umhverfisráðherra mun einnig
heimsækja vatnsorkuver, sorp- og
vatnshreinsistöð i heimsókn sinni,
auk þess að eiga viðræður við Zloc-
ha og embættismenn á sviði um-
hverfis- og orkumála í Slóvakíu.
Þá verður hann viðstaddur opnun
ræðismannsskrifstofu íslands í höf-
uðborg landsins, Bratislava.
Með ráðherra í för verða eigin-
kona hans, Vigdís Gunnarsdóttir,
Magnús Jóhannesson ráðuneytis-
stjóri og Guðjón Ólafur Jónsson,
aðstoðarmaður umhverfisráðherra.
Fagridalur
Enda-
stakkstut-
an vegar
BÍLVELTA varð i Fagradal
milli Egilsstaða og Reyðar-
fjarðar í gærmorgun. Piltur
og stúlka voni í bílnum og
sofnaði pilturinn undir stýri
með þeim afleiðingum að bíll-
inn fór út af veginum og
endastakkst.
Að sögn lögreglu á Egils-
stöðum voru þau ekki mikið
slösuð en engu að síður var
ákveðið að senda þau suður
á Sjúkrahús Reykjavíkur til
frekari rannsóknar.
Bæði ökumaður og farþegi
voru spenntir í bílbelti og tel-
ur lögreglan að það hafi kom-
ið í veg fyrir að verr færi.
Bíllinn er talinn gjörónýtur.