Morgunblaðið - 27.10.1996, Blaðsíða 18

HRAÐLEST eins og tengja mun nýjan flugvöll í Gardermoen í Noregi og Osló.
Hugmyndir um hraðlest milli Reykjavíkur og Keflavíkurflugvallar
Kostnaður
gæti orðið
tugir millj-
arða króna
Hugmyndin um hraðlest milli Reylqavíkur
og Keflavíkurflugvallar hefur komið til um-
ræðu á nýjan leik í tengslum við yfírlýsingu
samgönguráðherra um að ráðist verði í end-
urbyggingu Reykjavíkurflugvallar á næstu
þremur árum.
UÐRÚN Ágústsdóttir,
forseti borgarstjómar,
hefur lýst því yfir að tómt
mál sé að tala um að
flytja Reykjavíkurflugvöll fyrr en
komin sé hraðlest milli Reykjavíkur
og Keflavíkurflugvallar, en þá væri
hægt að flytja innanlandsflugið
þangað.
Guðrún sagði í samtali við Morg-
unblaðið að fróðlegt væri ef gerð
yrði könnun t.d. á vegum Reykja-
víkurborgar, samgönguráðuneytis-
ins og Reykjanesbæjar á því hver
kostnaður væri við að tengja
Reykjavík og Keflavíkurflugvöll
með hraðlest, en Reykjavíkurborg
hefði hins vegar ekki tekið neina
ákvörðun í þessu sambandi.
„Það er hins vegar fróðlegt að
gera kannanir á umhverfisvænum
ferðamáta hér á íslandi, og þá er
ég að tala um sporvagna, lestar,
einteinunga og allt mögulegt,“
sagði Guðrún. „Við þurfum að fylgj-
ast með nýjungum á öllum sviðum
og þessar tegundir samgangna
þykja sjálfsagðar alls staðar í ná-
grannalöndunum. Þetta kann að
vera framtíðin en nú er verið að
tala um að fara í endurbyggingu á
Reykjavíkurflugvelli, og það verður
gert samkvæmt yfirlýsingu sam-
gönguráðherra. Það verður farið í
það á næstu þremur árum og við
fögnum því.“
Sjálfsagt að
kanna kostnaðinn
Þorgeir Pálsson flugmálastjóri
hefur bent á að miðað við reynslu-
tölur frá Finnlandi mætti gera ráð
fyrir að stofnkostnaður við hraðlest
milli Reykjavíkur og Keflavíkur-
flugvallar yrði 20-30 milljarðar
króna. Til samanburðar má nefna
að áætlaður kostnaður við tvöföldun
Reykjanesbrautar er um 1,3 millj-
arður króna. Um brautina fara á
hveiju ári um tvær milljónir bíla
og um fimm milljónir manna.
Þorgeir sagði í samtali við Morg-
unblaðið að hann hefði nýlega feng-
ið fregnir af því að hraðlest sem
tengja á nýjan flugvöll í Gardermo-
en og Osló myndi kosta um 72
milljarða íslenskra króna, en flug-
völlur sem verið er að byggja upp
í Gardermoen á að taka við af
Fornebuflugvelli sem verður lokað
1998. Vegalengdin milli Gardermo-
en og Osló er 48 km og á hraðlest-
in að fara á 19 mínútum þessa
vegalengd. Þá væri einnig verið að
byggja hraðlest í Sviþjóð á milli
flugvallarins í Arlanda og Stokk-
hólms, en Þorgeir sagði að sér
væri ekki kunnugt um hver kostn-
aðurinn við það væri.
„Umferðin um Fornebu er um
10 milljónir farþegar á ári, en það
eru tífalt meiri flutningar heldur
en eru um Keflavíkurflugvöll. Þar
með er umferðin um Fornebu kom-
in í hámark og flugvöllurinn getur
ekki tekið við meiri umferð. í fyrsta
áfanga verða afköst þessa nýja
flugvallar við Gardermoen 15-16
milljónir farþegar á ári, og í fram-
tíðinni verður hægt að auka afköst-
in upp í 30 milljónir farþega á ári.
Stærðargráðumar þama em því
svolítið aðrar en hér á landi,“ sagði
Þorgeir.
Hann sagðist telja sjálfsagt að
kanna hver kostnaðurinn yrði við
að koma upp hraðlest milli Reykja-
víkur og Keflavíkurflugvallar, en
hins vegar teldi hann að ekki þyrfti
að fara út í ýtarlega könnun vegna
þess að kostnaðurinn við hvern km
væri orðin mjög þekktur t.d. annars
staðar á Norðuriöndum.
„Ef við emm að tala um eitthvað
sem er á stærðargráðunni 20-30
milljarðar króna þá þurfum við hins
vegar ekki mikið að horfa á þetta.
Við emm að tala um framkvæmdir
við endurbyggingu á Reykjavíkur-
flugvelli sem kannski er innan við
1,3 milljarðar, og við vitum að
bygging á nýjum flugvelli í Kapellu-
hrauni sem gæti tekið að sér innan-
landsflugið myndi kosta kannski
5,5-6 milljarða. Samanburður á
þessum fjárfestingum hlýtur því
augljóslega að vera hagstæður
Reykjavíkurflugvelli,“ sagði Þor-
geir.
Ein könnun verið gerð
Eina könnunin sem gerð hefur
verið á því að koma upp hraðlestar-
kerfi milli Reykjavíkur og Keflavík-
urflugvallar er arðsemismat sem
fjórir nemar í vélaverkfræði við
Háskóla íslands, þeir Guðjón Ás-
mundsson, Pétur Örn Richter,
Reynir Leví Guðmundsson og
Sveinn Stefán Hannesson, unnu í
fyrra fyrir Nýsköpunarsjóð náms-
manna. í arðsemismatinu reyndu
þeir að meta þá fjárfestingu sem
stofna þyrfti til, farþegaspá var
unnin og rekstrarkostnaður metinn.
Samkvæmt arðsemismatinu yrði
heildarkostnaður við lagningu lest-
arteina og rekstur lestarkerfis um
7,3 milljarðar króna, og þar af
myndi lagning lestarteina ásamt
fylgihlutum kosta 5,09 milljarða og
heildarfjárfesting í rafmagnslestum
og vögnum yrði um tveir milljarð-
ar. Gert er ráð fyrir að kostnaður
við byggingu endastöðva í Mjódd
og við Leifsstöð, einni stoppistöð í
Hafnarfírði og viðhaldsskála yrði
samtals 215 milljónir króna og ann-
ar stofnkostnaður 70 milljónir.
Hvað rekstrarkostnað lestarkerf-
isins varðar þá er í arðsemismatinu
gert ráð fyrir að kostnaður við við-
hald á teinum yrði 140 milljónir
króna á ári, heildarkostnaður vegna
rafmagns yrði 77 milljónir, launa-
kostnaður 117 milljónir, trygginga-
kostnaður 40 milljónir og annar
rekstrarkostnaður 19 milljónir
króna.
I verkefninu var ekki gert ráð
fyrir að Reykjavíkurflugvöllur yrði
lagður niður og benda höfundar
arðsemismatsins á að ef það yrði
gert og innanlandsflugið flutt til
Keflavíkurflugvallar myndi umferð
um Reykjanesbraut aukast til muna
frá því sem nú er og allar forsend-
ur arðsemismatsins gjörbreytast. I
matinu er miðað við að farnar yrðu
fjórar ferðir á klukkustund, tvær
frá Reykjavík og tvær frá Keflavík-
urflugvelli, og heildartími hverrar
ferðar áætlaður 25-30 mínútur.
Gert var ráð fyrir að um 40% þeirra
farþega sem færu um Reykjanes-
brautina myndu notfæra sér lestina
og hlutdeild hennar í vöruflutning-
um yrði 40% og hlutdeild í olíuflutn-
ingum 30%. Miðað var við að far-
gjald í lestina yrði 700 kr., vöru-
flutningur kostaði 3.550 kr. á tonn-
ið og verð á olíuflutningum yrði
tvær krónur á hvern lítra.
Með þeim forsendum sem höf-
undar arðsemismatsins gefa sér
komast þeir að þeirri niðurstöðu að
fjárfesting af þessu tagi geti borið
sig, en benda á að áhættan af fjár-
festingunni sé mjög mikil og arð-
semin lítil.
í
I
I
»

f)