Morgunblaðið - 05.01.1997, Qupperneq 7

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 5. JANÚAR 1997 B 7
MANNLÍFSSTRAUMAfl
Þessi taugakjarni er einnig næm-
ur fyrir áhrifum nokkurra horm-
óna, þ.á m. melatóníns sem mynd-
ast í heilakönglinum og virðist
tengjast stjórnun dægursveiflna.
Aukinn skilningur á sveiflum í
starfsemi líkamans getur bætt
möguleika okkar að skilja, greina
og meðhöndla ýmsa sjúkdóma og
verður hér á eftir sagt frá nokkr-
um dæmum.
Ofnæmiskvef hijáir marga,
einkum á sumrin, og komið hefur
í ljós að óþægindin eru venjulega
mest á morgnana en fara síðan
minnkandi eftir því sem líður á
daginn. Líkurnar á því að fá astm-
akast eru heldur ekki jafnar yfir
sólarhringinn, þær eru um 100
sinnum meiri á nóttunni en að
deginum og eru í hámarki um
klukkan 4. Margir sjúklingar með
kransæðasjúkdóm hafa tekið eftir
því að þeir fá hjartaöng (verk
fyrir bijósti) við minni áreynslu
fyrir hádegi en eftir hádegi. Sama
gildir um alvarleg hjartaáföll, og
skyndidauða vegna slíkra áfalla,
að þau verða frekar fyrir hádegi
og er hættan mest á bilinu frá
klukkan 7 til 11. Blóðþrýstingur-
inn sveiflast líka yfir sólarhring-
inn, hjá flestum er hann lægstur
á kvöldin og fram eftir nóttu, fer
að hækka þegar nálgast morgun,
nær hámarki nálægt hádegi og
fer síðan að lækka aftur síðdegis.
Þessar blóðþrýstingssveiflur
skýrast a.m.k. að hluta til með
sveiflum sem verða samtímis í
styrk nokkurra hormóna og ann-
arra efna í blóði. Flestar eðlilegar
fæðingar fara í gang á tímabilinu
frá miðnætti til klukkan 5 en á
þeim tíma er rafvirkni legvöðvans
í hámarki og einnig næmi fyrir
hormónum sem valda samdrætti
í legvöðvanum. Rannsóknir hafa
sýnt að fæðingar sem fara í gang
á þessum tíma ganga betur og
taka að meðaltali styttri tíma en
fæðingar sem fara í gang að deg-
inum. Þegar legvatn fer fyrir
fæðingu, er algengast að það
gerist á tímabilinu frá klukkan 2
til 4. Tímasetning lyfjagjafa eða
skurðaðgerða getur stundum
skipt miklu máli. Tvær nýlegar
rannsóknir sýna þetta mjög
glöggt: 1) Tvö lyf við krabba-
meini í eggjastokkum voru gefin
tveimur hópum sjúklinga og fékk
annar hópurinn lyf A kl. 6:00 en
lyf B kl. 18:00, í hinum hópnum
var þessu snúið við; fimm árum
síðar voru 50% kvenna í öðrum
hópnum lifandi en aðeins 10% í
hinum hópnum. 2) Þegar krabba-
mein í bijósti er fjarlægt skiptir
máli hvenær í tíðahring konunnar
það er gert; langtímaárangur
slíkra aðgerða er bestur ef þær
eru framkvæmdar mitt á milli
blæðinga, þegar mest er í blóðinu
af östrógen-kvenhormóni. í mörg-
um tilvikum virðist skipta máli
hvenær dags lyf eru tekin og má
þar nefna lyf við astma, floga-
veiki, illkynja sjúkdómum, hjarta-
og blóðrásarsjúkdómum, ofnæmi,
meltingarsári, liðagigt, slitgigt og
hárri blóðfitu. Hér getur bæði
verið um að ræða betri árangur
lyfjameðferðarinnar og minni
aukaverkanir.
Því betur sem við skiljum
sveiflur líkamans og hvernig þeim
er stjórnað, því meiri eru mögu-
leikar okkar að notfæra okkur
þessa þekkingu til góðs. En til
að svo megi verða þarf rannsókn-
ir, bæði grunnrannsóknir á eðli
þessara sveiflna og hagnýtar,
klíniskar rannsóknir.
SERTILBOÐ:
KANARÍ
Brottför 29. janúar /1 vika
Verð pr. mann frá kr.: Flug og gistingpr. mann.
Flugv.skattar innif.
Verðiö miðást við gistingu i
í viku á Aguacates 29. jan.
2fullorðnir og
2 börn2 -11 ára.
Flug og gisting pr. mann.
Flugv.skattar innif.
Verðið miðast við gistingu í
viku á Aguacates 29. jan.
2 fullorðnir saman í íbúð
Verð pr. mannfrá kr.:
52.690,-
29. jan. LAUS SÆTI
5. feb. UPPSELT
12. feb. 6 SÆTILAUS
19. feb. UPPSELT
5. mars 8 SÆTILAUS
I 12. mars 8 SÆTI LAUS
Nánari upplýsingar hjá sölumönnum.
OPIÐ Á LAUGARDÖGUM kl: 10-14
Faxafeni 5 108 Reykjavfk. Sími: 568 2277 Fax: 568 2274
20-50%afciátiur
Opið sunnudag kl. 13-18
Allt á að seljast -
verslunin hættir!
NÁMSKEIÐ Á
VORÖNN 1997
TUNGUMÁL
Kennt er í byrjenda-, fram-
halds- og talæfingaflokkum
ENSKA
DANSKA
NORSKA
SÆNSKA
FRANSKA
ÍTALSKA
SPÆNSKA
ÞÝSKA
KATALÓNSKA
11 vikna námskeið
22 kennslustundir
ÍSLENSKA -
fyrir útlendinga
11 vikna námskeið
22 kennslustundir
ÍSLENSKT MÁL I
5 vikna námskeið
20 kennslustundir
ÍSLENSKT MÁLII
5 vikna námskeið
20 kennslustundir
BÓKBAND
10 vikna námskeið
40 kennslustundir
Tölvunámskeið:
WORD fyrir byrjendur
og kynning á EXCEL
4 vikna námskeið
20 kennslustundir
WORD - Framhaldsnámskeið
4 vikna námskeið
20 kennslustundir
EXCEL fyrir byrjendur
4 vikna námskeið
20 kennslustundir
HÖNNUN Á ELDHÚSIOG BAÐI
3 vikna námskeið
9 kennslustundir
LITAVAL - INNANHÚSS
1 viku námskeið
6 kennslustundir
BRAUÐBAKSTUR
2 vikna námskeið
10 kennslustundir
GÓMSÆTIR
bauna-, pasta- og grænmetisréttir
3 vikna námskeið
12 kennslustundir
TRJÁKLIPPINGAR
1 viku námskeið
6 kennslustundir
SKRAUTRITUN II
4 vikna námskeið
8 kennslustundir
LJÓSMYNDUN I
3 vikna námskeið
9 kennslustundir
LJÓSMYNDUN II
7 vikna námskeið
24 kennslustundir
SIFLURSMÍÐI
9 vikna námskeið
36 kennslustundir
TRÉSMÍÐI
9 vikna námskeið
36 kennslustundir
TRÖLLADEIG
4 vikna námskeið
16 kennslustundir
ÚTSKURÐUR
9 vikna námskeið
36 kennslustundir
ANDLITSTEIKNUN
(PORTRETT)
8 vikna námskeið
32 kennslustundir
VATNSLITAMÁLUN
8 vikna námskeið
32 kennslustundir
KÖRFUGERÐI
1 viku námskeið
12 kennslustundir
KÖRFUGERÐ II
- Eplakarfa
1 viku námskeið
12 kennslustundir
LEÐURVINNA
5 vikna námkskeið
20 kennslustundir
LEIRMÓTUN
6 vikna námskeið
25 kennslustundir
SKRAUTRITUN I
8 vikna námskeið
16 kennslustundir
AUSTURLENSKIR RÉTTIR
3 vikna námskeið
12 kennslustundir
EIGIN ATVINNUREKSTUR
2 vikna námskeið
20 kennslustundir
GÖNGUFERÐIR í ÓBYGGÐUM
Undirstöðuatriði fyrir göngufólk
tekin fyrir
*Kennt á áttavita
1 viku námskeið
4 kennslustundir
HEIMILISGARÐURINN
3 vikna námskeið
9 kennslustundir
FJÖLGUN OG UPPELDI
PLANTNA
1 viku námskeið
6 kennslustundir
HÖNNUN OG SKIPULAG
GARÐA
2 vikna námskeið
16 kennslustundir
VIDEOTAKA
á eigin vélar I
1 viku námskeið
14 kennslustundir
ÖSKJUGERÐ
Helgamámskeið
20 kennslustundir
FATASAUMUR
6 vikna námskeið
24 kennslustundir
BÚTASAUMUR I
6 vikna námskeið
24 kennslustudnir
BÚTASAUMUR II
4 vikna námskeið
16 kennslustundir
BÓKHALD
smærri fyrirtækja
4 vikna námskeið
24 kennslustundir
VÉLRITUN
5 vikna námskeið
20 kennslustundir
Starfsmenntunarsjóðir ýmissa stéttarfélaga styrkja félagsmenn sína til náms í Kvöldskóla
Kópavogs, t.d. BSRB, BHMR, FRAMSÓKN, SÓKN, VR, og Starfsmannafélag Kópavogs.
Kennsla hefst 22. janúar.
Innritun og upplýsingar um námskeiðin 8.-18. janúar kl. 17-21 í símum: 564 1507, 564 1527
og 554 4391 og á skrirfstofu Kvöldskólans í Snælandskóla.