Morgunblaðið - 15.05.1997, Qupperneq 20

20 FIMMTUDAGUR 15. MAÍ 1997
URVERINU
ERLEIMT
MORGUNBLAÐIÐ
SR-mjöl í Helguvík bræddi 20 þúsund tonn af loðnu
„Erum nú að gera
klárt fyrir síld“
MARGT var um manninn í nýrri
fiskimjölsverksmiðju í Helguvík
þegar boðið var upp á skoðunarferð
þangað eftir aðalfund SR-mjöls í
liðinni viku.
Nýja verksmiðjan, sem byggð
er í grjótnámu við Helguvíkurhöfn,
tók til starfa þann 25. febrúar sl.,
mánuði seinna en áætlað var.
Reiknað er með að heildarkostnað-
urinn við framkvæmdirnar nemi
um 900 milljónum króna. Helguvík-
ur-verksmiðjan er meðalstór á ís-
lenskan mælikvarða og getur brætt
600-900 tonn af hráefni á sólar-
hring, en bræðslugetan fer töluvert
eftir hráefninu sem berst að. Hún
er búin nýjustu gerð af þurrkurum
og á að geta framleitt allar gerðir
af mjöli, m.a. svokallað hágæða-
mjöl, en það er dýrara í fram-
leiðslu en aðrir flokkar mjöls.
Mjög ánægðir
með loðnuvertíð
Síðasti bræðsludagur í Helguvík-
ur-verksmiðjunni eftir vetrarvertíð-
ina í loðnunni var þann 3. apríl sl.
og síðan hefur verið unnið að því
að betrumbæta og lagfæra ýmis-
legt sem gert hafði verið til bráða-
birgða fyrir vertíðina, að sögn Guð-
jóns Engilbertssonar, vinnslustjóra
í Helguvík. „Loðnuvertíðin gekk
mjög vel. Það sem að við framleidd-
um fór að stórum hluta í gæðamjöl
og við erum mjög ánægðir með
það. Þetta gekk tiltölulega snurðu:
laust fyrir sig,“ sagði Guðjón. í
Helguvík var landað um 30 þúsund
tonnum af loðnu á vertíðinni. Þar
af voru rúm 20 þús. tonn brædd í
verksmiðjunni sjálfri, en 10 þúsund
tonn flutt til annarra SR-verk-
smiðja.
Síldin selflutt
frá Seyðisfirði
Guðjón segir að nú sé verið að
gera klárt fyrir síldarbræðslu fari
nefnd á vegum grænlensku heima-
stjórnarinnar og Royal Greenland
hefur reiknað út að árlega tapist
um 545 milljónir króna vegna
þessa. Þar sem fyrirbyggjandi að-
gerðir fara ekki að skila sér fyrr
en árið 1998 hefurRoyal Greenland
lagt til hliðar fjármagn til að mæta
þessu tapi fyrir árið 1997.
40% verðlækkun
í desember
Rekstrarafkoma Royal Green-
land var góð þar til í september í
fyrra en um 40% af sölu fyrirtækis-
ins fara fram á síðustu síðustu
mánuðum ársins. Líkt og aðrir
rækjuframleiðendur fór Royal
Greenland ekki varhluta af verð-
lækkunum á bæði soðinni og pill-
aðri rækju á síðasta ári. Um 10.000
tonn af umframbirgðum fóru inn á
markaðinn sem leiddu til um 20%
verðfalls í desember á síðasta ári.
Þar af teiðandi varð tekjutap Royal
Greenland um 872 milljónir króna,
samanborðið við árið 1995. Hækk-
andi hráefnisverð og lækkandi verð
á laxaafurðum leiddu einnig til
rekstrartaps og voru tekjur um 240
milljónum krónum minni en í fyrra.
Stjórn Royal Greenland fagnar
því að nú skuli hafa verið gripið
til aðgerða til að sporna við um-
framafkastagetu verksmiðja og er
bjartsýn á að verð á rækju fari
hækkandi. Ekki er talið að tap
þessa árs hafi áhrif á almennan
rekstur fyrirtækisins. Þá hefur
stjórnin lagt til að reikningsárið
verði fært til og Iátið byija 1. októ-
ber í stað þess að miðað verði við
almanaksárið.
I BIJÐARLAN
TIL ALLT AÐ
Um er að ræða verðtryggð jafngreiðslulán (annuitet)
til íbúðarkaupa, endurbóta og viðhalds, með
mánaðarlegum afborgunum.
Allar nánari upplýsingar
veita þjónustufulltrúar.
»
SPARISJÓÐUR
VÉLSTJÓRA
SPARISJÓÐUR
HAFNARFJARÐAR
Morgunblaðið/Ásdís
Á ANNAÐ hundrað gestir skoðuðu nýja fiskimjölsverksmiðju í Helgu-
vík og þáðu veitingar í móttökusal að loknum aðalfundi SR-mjöls.
svo að aflinn verði það mikill að
verksmiðja SR-mjöls á Seyðisfirði
anni ekki bræðslunni. Búið er að
gera ráðstafanir til þess að sigla
með síld frá Seyðisfirði til Helgu-
víkui' og ætlar grænlenska skipið
Ammasat að taka það verkefni að
sér. „Ammasat kæmi þá til með
að selflytja aflann’á milli ef sú staða
skapast að verksmiðjan á Seyðis-
firði hefur ekki undan. Eins og er
erum við því að vonast eftir síld
og svo bíðum við eftir nýrri loðnu-
vertíð í sumar,“ segir Guðjón.
479 milijóna króna
tap á rekstri
Royal Greenland
TAP VARÐ á rekstri Royal Green-
land á síðasta ári. Um 545 milljón-
um íslenskra króna hefur verið
varið til að greiða niður kostnað
af umframafkastagetu verksmiðja
fyrirtækisins en rekstartap nam um
479 milljónum króna.
Þessa slæmu afkomu má einkum
rekja til umfram afkastagetu
grænlenskra verksmiðja, enda hef-
ur dregið verulega úr hráefnis-
streymi til þeirra síðustu ár. Starfs-
NÁLGAST SKILYRÐIN FYRIR EMU-AÐILD
Aöhald aöildarríkja ESB í ríkisfjármálum viröist vera að skila árangri.
Samkvæmt könnun, sem Reuters-fréttastofan geröi meðal 35
hagfræöinga víöa um Evrópu hafa öli ríkin nema Þýzkaland
færzt nær þvi aö uppfylla skilyrði fyrir þátttöku í
Efnahags- og myntbandalagi Evrópu (EMU).
Fjárlagahalli Rikisskuldir Verðbólga Langtíma- vextir
minni en minni en undir undir
3% af VLF 60% af VLF 2,9%* 8,38%**
D Austurríki W/Æ X wm w&m
U Belgía W&M X W&M w&m
:= Danmörk X WM m$M
Finnland mM m?Æ W01
11 Frakkland X wsm W/M w&m
Þýskaland X X W&M mm
:s£E Grikkland X X X X
1 I | írland W6&M X W&M
JT | Italy X X w&m WA■
Nú þegar í
Gengis-
samstarfi
Evrópu
wm
WM
wM
X
w?M
■//
Lúxemborg
Holland
Portúgal
Spánn
Svíþjóö
Bretland
^/ // v/ mM
mM X WM WM WM
WM X WM WM WM
X X WM WM
WM X WM WM X
WM WM WM WM X
* innan við 1,5% yfir meöaltali þeirra þriggja ríkja þar sem verðbólga er lægst á árinu 1997.
’* innan við 2% yfir meðaltali langtímavaxta í þeim þremur ríkjum þar sem verðbólga er lægst.
Bæði Persson og
Asbrink virðast
vantrúaðir á EMU
Kaupmannahöfn. Morgunblaðið.
BÆÐI hefur það verið á reiki hver
afstaða Görans Perssons forsætis-
ráðherra Svía og Eriks Ásbrinks
fjármálaráðherra er til Efnahags-
og myntbandalags Evrópu, EMU og
eins hefur verið óljóst hvenær stjórn-
in tilkynnir um afstöðu sína til
EMU-aðildar. Svenska Dagbladet
leiðir að því líkur að báðir ráðherr-
arnir séu vantrúaðir á gagnsemi
EMU, bæði almennt og fyrir Svía.
Væntanlega dregur til tíðinda síðar
í mánuðinum, þegar þingnefnd, er
athugar hvort stjórnarskrárbreyt-
ingu þurfi vegna aðildar, á að ljúka
störfum. Olof Johansson formaður
Miðflokksins rær að því öllum árum
að seinka hugsanlegum stjórnar-
skrárbreytingum og koma því svo
fyrir að hver sem áætlun stjórnar-
innar verður, þá verði ekki hægt að
koma EMU-aðild í kring fyrr en í
fyrsta iagi 2003. Johansson hefur
einnig hótað að hætta stuðningi við
stjórnina, sem er minnihlutastjórn,
verði aðild ofan á og hótar að gera
málið að kosningamáli í þingkosn-
ingunum 1998.
Jafnframt fjölgar
þeim sem krefjast
þjóðaratkvæða-
greiðslu um aðild-
ina.
Meðan Göran
Persson var fjár-
málaráðherra
hafði hann rætt um EMU-aðiid sem
æskiiegan hlut og sama hafði hag-
fræðingurinn Erik Ásbrink gert. Því
var hik ráðherranna fremur álitið
varða hvenær Svíar ættu að gerast
aðilar og hvenær ætti að tilkynna
það. En eftir að Svenska Dagbladet
hefur spurst fyrir meðal náinna sam-
starfsmanna ráðherranna er niður-
staða þess að hvorugur ráðherranna
álíti það Svíum fyrir bestu að gerast
meðlimir og það muni duga þeim
að koma ríkisfjármálunum á réttan
kjöl í samræmi við forsendur EMU.
Göran Persson forsætisráðherra
hefur lengi iátið í veðri vaka að af-
staðan yrði fyrst kunngjörð í haust
eftir að Jafnaðarmannaflokkurinn
hefur tekið afstöðu á flokksþingi.
Nýlega hafði hann sagt að afstaðan
yrði tilkynnt 1. maí, en svo varð
ekki. Einnig hefur hann látið á sér
skiljast að tilkynningin kæmi í hlut
Eriks Ásbrinks íjármálaráðherra.
Krefst EMU-aðiid
stjórnarskrárbreytingar?
Undanfarið hefur þingnefnd starf-
að að úttekt á hvort og þá hvernig
þurfi að breyta stjórnarskránni, fari
svo að Svíar gerist aðilar að mynt-
bandalaginu. í myntbandalaginu
verður evrópska seðlabankanum falin
seðlaútgáfa, sem hingað til hefur
verið í verkahring þjóðseðlabank-
anna. Lögfræðingar sænsku stjórnar-
innar álíta að stjórnarskrárbreytingar
þurfi til að flytja þennan rétt frá
sænska seðlabankanum til hins evr-
ópska, en ýmsir aðrir sérfræðingar
segja að venjuleg lagabreyting dugi.
Stjórnarskrárbreytingu þarf að sam-
þykkja af tveimur þingum, svo hana
þyrfti að afgreiða í þinginu fyrir
haustið 1998, þegar þingkosningar
eiga að fara fram
og svo aftur að
afstöðnum kosn-
ingum.
Olof Johansson
er andvígur
sænskri aðild að
myntbandalaginu
og álítur einnig að
stjórnarskrárbreytingar þurfi til.
Hans leikur nú er að koma í veg
fyrir að stjórnarskrárbreytingin
verði samþykkt fyrir næstu kosning-
ar, svo ekki verði hægt að ganga
frá stjórnarskrárbreytingum fyrr en
fyrir og eftir kosningarnar 2002 og
þat' með gæti ekki orðið af sænskri
aðild fyrr en í fyrsta lagi í ársbyrjun
2003. Bæði Vinstriflokkurinn og
Umhverfisflokkurinn styðja viðleitni
Johanssons. Andstaða Johanssons
er stjórninni óþægileg, því stjórnin
er minnihlutastjórn, sem styður sig
við Miðflokkinn og Johansson hefur
látið í veðri vaka að ef stjórnin beiti
sér fyrir sænskri EMU-aðild kosti
það hana stuðning Miðflokksins.

>
>
>