Morgunblaðið - 22.05.1997, Blaðsíða 22

22 FIMMTUDAGUR 22. MAÍ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
ÚRVERINU
ERLENT
Mjög góð grásleppuveiði
við Nýfundnaland
Morgunblaðið/Jenný Jensdóttir
LANDAÐ úr Gumma ST 31 við Drangsnesbryggju. Guðmundur
Guðmundsson er á bryggjunni en Bjarni Guðmundsson í bátnum.
Gæti leitt til
verðiækkana
hér á landi
MJÖG góð veiði grásleppusjómanna
við Nýfundnaland gæti haft áhrif á
markaðsverð grásleppuhrogna frá
íslandi, að sögn formanns Lands-
sambands smábátaeigenda. Grá-
sleppuvertíðin hér á landi hefur víða
gengið nokkuð vel, en á öðrum svæð-
um hefur veiði brugðist.
Á Nýfundnaiandi hefur verið mjög
góð grásleppuveiði á vertíðinni. Á
síðustu árum hefur verið gripið til
ýmissa aðgerða til að draga úr grá-
sleppuveiðum, af ótta við lélega
stofnstærð. Þannig var gripið til
mjög harkalegra aðgerða á þessu
ári, vertíðin var stytt á flestum svæð-
um niður í fjórar til sex vikur og
netafjöldi var takmarkaður. Hins
vegar hefur veiði verið einstaklega
góð frá upphafi vertíðarinnar, eink-
um við suðurströnd Nýfundnalands.
í kjölfarið hefur verð á kanadískum
grásleppuhrognum hríðlækkað í
þessum mánuði.
Slást um sama markaðinn
Arthúr Bogason, formaður Lands-
sambands smábátaeigenda, segir að
enn sem komið er hafi ekki orðið
vart við áhrif verðlækkananna á ís-
Síldin til
vandræða
TOGARAR á aiaskaufsaveið-
um í Okhotsk-hafi kvarta sáran
undan mikilli síld í veiðarfærum
sínum. Leyfilegur aukaafli á
veiðunum er 8%, en dæmi eru
um að hlutfall síldar í afla hafi
farið í allt að 50%.
Sjómenn hafa því þurft að
skipta um veiðisvæði og breyta
veiðiaðferðum til að forðast
síldina og sleppa þannig við
sektir eða veiðileyfíssviftingar.
Mjög hart er tekið á brotum
af þessu tagi í Rússlandi og
getur sekt numið allt að einum
milljarði rúblna.
lensk hrogn. Hins vegar þurfi að
fylgjast vel með þróun mála á Ný-
fundnalandi. „Þessi markaður er
mjög viðkvæmur og auðvelt að
skemma hann þannig að það tekur
nokkur ár fyrir hann að jafna sig.
Það er ljóst að verð til kanadískra
sjómanna fer verulega niður þar sem
þeir byggja alfarið á frjálsum mark-
aði. Við erum að slást um sama
kavíarmarkaðinn og því þurfum við
að fylgjast vel með því sem er að
gerast þarna niðurfrá," segir Arthúr.
Fyrir um sex árum fór Landssam-
band smábátaeigenda þess á leit við
grásieppusjómenn að stöðva veiðar
vegna verðlækkana á markaðnum.
Arthúr segir almennt hafi sjómenn
orðið við þeirri beiðni enda hafi það
komið á daginn að sú ákvörðun
reyndist rétt. „Við vitum hins vegar
ekki hvaða staða kann að koma upp
á þessari vertíð. Vertíðin er nokkuð
langt komin á stórum svæðum, en
engu að síður má alveg búast við
góðri veiði á þeim tíma sem eftir
er,“ segir Arthúr.
Grásleppuveiði
góð á Ströndum
Grásleppuveiði undan Austurlandi
hefur skánað nokkuð frá upphafi
vertíðarinnar og hafa sjómenn á
Bakkafirði og Vopnafirði fengið
þokkalegan afla og betri en undan-
farin ár. Veiði fyrir Norðurlandi hef-
ur hins vegar verið afspyrnuléleg,
en á norðvestursvæðinu hefur veiði
gengið betur en hefur verið að fjara
út síðustu daga. Þá hefur ennfremur
verið þokkaleg veiði á Ströndum, á
Véstfjörðum og í Breiðafirði. Grá-
sleppuvertíðin á Drangsnesi hófst
þann 1. apríl sl. og brást sú gamla
ekki í þetta sinn en mjög góð veiði
hefur verið það sem af er vertíðinni
og dæmi um báta, sem komnir eru
með þrisvar til fjórum sinnum meiri
afla en alla vertíðina í fyrra.
Tvær síðustu vertíðir voru með
eindæmum lélegar og bundu menn
því ekki eins miklar vonir við vertíð-
ina núna eins og oft áður.
Kanadamenn auka
rækjuveiðar um 57%
SJÁVARÚTVEGSRÁÐHERRA
Kanada hefur tilkynnt að Kanada-
menn muni auka rækjukvóta sinn
upp í 59.050 tonn á þessu ári, sem
er um 57% aukning. Sé tekið mið
af meðalverði á rækju þýðir aukning-
in um 3,7 milljarða króna aukatekjur
fyrir Kanadamenn. Ráðherrann seg-
ir aukninguna mögulega vegna þess
að rækjustofninn stækki ört á svæð-
um við Nýfundnaland og Labrador.
Rækjuveiði Kanadamanna hefur
aukist úr 5.000 tonnum árið 1985 í
30.000 tonn á síðasta ári.
Rannsókn mælir
gegn lífi á Mars
London. Reuter.
VISINDAMENN við Hawaii-háskóla
hafa sett fram nýjar efasemdir um
að líf hafi nokkru sinni þróast á Mars.
Rannsóknir þeirra á loftsteininum
AHL84001, sem fannst við Suður-
heimskautið, benda til að kolefnis-
sambönd í steininum hafi orðið til
við háþrýsting en ekki við langtíma
lífvænt ferli.
Áður höfðu vísindamenn leitt get-
um að því að steinninn, sem er 16
milljón ára og féll til jarðar fyrir
13.000 árum, hefði legið í steinefna-
MEIRA en tvær og hálf milljón
manna missti heimili sitt í
hvirfilbyl sem gekk yfir
Bangladesh í byijun vikunnar
og kostaði hundruð íbúa við
strönd Bengalflóa lífið. Emb-
ættismenn og neyðarhjálpar-
starfsmenn höfðu í gær stað-
fest dauða 119 manna en sögðu
þessa tölu geta hækkað umtals-
vert þar sem um 1.500 fiski-
manna væri enn saknað.
Nærri 400.000 hús eru sögð
hafa eyðilagzt í óveðrinu, og
15.000 kýr drepizt. Endanlegt
ríku vatni á Mars. Vatnið hefði síast
í gegn um litlar sprungur í steininum
og þannig skapast hagstætt um-
hverfi fyrir bakteríur.
Kolefnissamböndin eru þó ekki
einu efnasamböndin í steininum sem
gætu bent til lífs, því í honum hafa
einnig fundist efni sem m.a. geta
orðið til við bruna lífvera.
NASA, geimferðastofnun Banda-
ríkjanna, er að undirbúa ferð til
Mars þar sem m.a. verða teknir
steinar til rannsóknar.
mat á tjóninu mun ekki Iiggja
fyrir fyrr en í næstu viku.
Mjög láglent er í Bangladesh
og þéttbýli þar gríðarlegt.
Hvirfil- og fellibyljir eru tíðir
á þessu svæði við Bengalflóa.
Tjón verður því oft mikið af
völdum óveðurs og flóðbylgna
í Bangladesh. Árið 1991 létu
að minnsta kosti 138.000
manns lífið í óveðri þar og
milljónir urðu húsnæðislausar.
Á myndinni aðstoða her-
menn mann, sem slasaðist í
hvirfilbylnum.
Breska öryg’gis-
þjónustan
Aug’lýst
eftír
njósn-
urum
London. Reuter.
BRESKA öryggisþjónustan,
MI5, auglýsti í gær í fyrsta
skipti opinberlega eftir nýjum
starfsmönnum. Auglýsingin,
sem birtist innan um hefð-
bundnari atvinnuauglýsingar
í breska dagblaðinu Guardian,
var liður í þeirri stefnu að
létta á þeirri leynd sem hvílt
hefur yfir öryggisþjón-
ustunni. Fram til þessa hafa
háskólakennarar með tengsl
innan þjónustunnar haft aug-
un opin fyrir efnilegum nýlið-
um og þeim síðan verið boðn-
ar stöður yfir glasi af sherry.
Gott vald á samræðulist
Frá því að kalda stríðinu
lauk hefur MI5, sem í auglýs-
ingunni var nefnd sérstakur
þáttur í þjónustu ríkisstjórnar
hennar hátignar, að mestu
fengist við írska lýðveldis-
sinna, en ieyniþjónustan, MI6,
fengist við verkefni utan
Bretlandseyja.
I auglýsingunni er tekið
fram að þó laun séu góð séu
þau innan hóflegra marka.
Einnig er tekið fram að um-
sækjendur þurfi að hafa gott
vald á samræðulistinni, geta
hafið og leitt umræður í því
skyni að safna gagnlegum
upplýsingum, og hafa látlaus-
ansmekk.
í auglýsingunni var hins
vegar ekkert sagt um hugsan-
leg verkefni umsækjenda.
„Getið þið ímyndað ykkur
starfslýsingu þar sem segir
að fólki verði kennt að ljúga
og svíkja, hlera síma og sam-
ræður auk þess að notfæra
sér veikleika fólks til að
stjóma því,“ sagði Philip Knig-
htley sérfræðingur í málefnum
leyniþjónustunnar í viðtali við
BBC sjónvarpstöðina.
Mikið tjón í óveðrinu í Bangladesh
Reuter
Tvær og hálf milljón
manna húsnæðislaus
Dhaka. Reuter.
A*****.
EVROPA^
Nýr
aðalritari
hjá ESB
Brussel. Reuter.
FRAMKVÆMDASTJÓRN Evr-
ópusambandsins (ESB) hefur
ráðið nýjan aðalritara, sem er
jafnframt æðsti embættismaður
ESB. Við starfinu tekur Hol-
lendingurinn Carlo Trojan en
núverandi aðalritari, Bretinn
David Williamson, fer á eftir-
laun.
Trojan verður þriðji maður-
inn sem gegnir embætti aðalrit-
ara í 40 ára sögu sambandsins,
en fyrsti aðalritarinn, Frakkinn
Emile Noel, gegndi embættinu
frá 1958 til 1987.
Dini vill meiri-
hlutaákvarðanir
innan ESB
Brussel. Reuter.
LAMBERTO Dini, utanríkisráð-
herra Ítalíu, hvatti í gær til þess
að breytingar yrðu gerðar á fyrir-
komulagi atkvæðagreiðslu innan
Evrópusambandsins (ESB) í þá
vem að meirihlutaákvarðanir yrðu
teknar upp í auknum mæli, í stað
samhljóða atkvæðis. Kvaðst Dini
telja þetta nauðsynlegt áður en
gengið yrði til aðildarviðræðna við
ríki í Mið- og Áustur-Evrópu, þar
sem algert öngþveiti myndi skapast
er aðildarríkjunum fjölgaði.
Dini lét þessi orð falla á fundi
þingnefndar Evrópuþingsins í gær
en Þjóðveijar hafa áður viðrað
þessa skoðun, sérstaklega í tengsl-
um við utanríkismál. Hins vegar eru
t.d. Bretar algerlega mótfallnir því
að horfið verði frá samhljóða at-
kvæði, sem er í raun neitunarvald
aðildarþjóða ESB. Viðurkenndi Dini
fyrir nefndinni að ítalir væm enn
sem komið væri í minnihluta hvað
varðaði þetta mál en það er á með-
al atriða sem rædd hafa verið í
tengslum við umbætur á
Maastrichtsamningnum.
Utanríkisráðherrar ESB, sem
funduðu í Haag á þriðjudag, voru
nokkuð bjartsýnir eftir fundinn um
að samkomulag myndi nást um
nokkur lykilatriði. Á morgun, föstu-
dag, munu leiðtogar ESB-ríkjanna
eiga óformlegan fund í Noordwijk
í Holiandi þar sem ríkjaráðstefna
ESB og endurskoðun Maastricht
verður rædd en henni á að ljúka
fyrir leiðtogafund sambandsins sem
haldinn verður í Amsterdam 16-17
júní. Dini lét þó í það skína fyrir
þingnefndinni að nokkur aðildarríki
ESB legðu mikla áherslu á að ná
samkomulagi fyrir miðjan júní, og
tækist það ekki, væru þau ekki
reiðubúin að undirrita nokkuð.
f
Í
M
:
í.
.
t
c
i
I
v
ú
I
<