Morgunblaðið - 20.09.1997, Blaðsíða 20

20 LAUGARDAGUR 20. SEPTEMBER 1997
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ
Naumur sigur
þingsinna í Wales
Reuter
SKÓLABÖRN í Kuala Lumpur í Malasíu með andlitsgrímur
vegna loftmengunar af völdum skógarelda í Indónesíu.
Arafat and-
mælir við
Araba-
bandalagið
Kaíró, Jerúsalem. Reuter.
YASSER Arafat, forseti heima-
stjórnar Palestínumanna, sagði í
gær að hann myndi á fundi með
utanríkisráðherrum aðildarríkj a
Arababandalagsins í dag andmæla
formlega samkomulagi er kveður
á um, að ísraelskir námsmenn
megi dvelja í húsum, sem ísraelsk-
ir landnemar tóku í hverfi Palest-
ínumanna í Austur-Jenísalem.
Arafat sagði fréttamönnum við
komuna til Kaíró, þar sem fundur
ráðherranna verður haldinn í dag,
að Palestínumenn gætu ekki sætt
sig við það hvernig ísraelsstjórn
brást við hústökunni. „Með þessum
hætti geta ísraelar komið upp
bækistöð fyrir landnema," sagði
Arafat. Hann myndi ræða þetta
og aðrar „ögranir ísraela" við ráð-
herrana.
Fjórar ísraelskar fjölskyidur
settust að í tveim húsum í Ras
al-Aoud hverfinu í Austur-Jerúsal-
em á sunnudagskvöld, og sagði
bandarískur auðjöfur, Irving
Moscowitz, að hann hefði keypt
húsin með löglegum hætti og leigt
þau fjölskyldunum fjórum. A mið-
vikudag gerðu ísraelsk stjórnvöld
samning við Moscowitz og land-
nemana um að þeir yrðu sjálfvilj-
ugir á brott, en í staðinn fengju
ísraelskir stúdentar að dvelja í
húsunum og sinna viðhaldi þeirra.
Friðarumleitanir ísraela og Pal-
estínumanna sigldu í strand í mars
sl. er hinir fyrrnefndu hófu fram-
Neyðar-
ástand
vegna elda
Kuching. Reuter.
STJÓRNVÖLD í Malasíu lýstu í
gær yfír neyðarástandi í Sarawak-
ríki í austurhluta landsins vegna
reykmengunar sem er talin stefna
heilsu manna í mikla hættu í Suð-
austur-Asíu.
Reykmistrið hefur einnig borist
til Singapore, þar sem loftmeng-
unin er nú meiri en nokkru sinni
fyrr, og talið er að það sé vegna
skógarelda sem hafa geisað í In-
dónesíu og mengunar frá verk-
smiðjum. Yfirvöld hafa varað við
því að mengunin geti stefnt heilsu
manna í hættu og flugi hefur víða
verið aflýst á þessum slóðum vegna
mistursins.
Fáir voru á ferli á götum Kuch-
ing, höfuðstaðar Sarawak á
Borneo-eyju, og opinberum stofn-
unum var lokað.
Miklir skógareldar hafa geisað
á indónesísku eyjunni Sumatra
nálægt Malasíu og Indónesar hafa
gripið til þess að framkalla úrkomu
með þvi að dreifa efnum ofan á
skýin. Indónesískir embættismenn
sögðu að aðgerðin hefði gengið vel.
Cardiff. Reuter.
TILLAGA um stofnun þings í Wales
var samþykkt með naumum meiri-
hluta í almennri atkvæðagreiðslu á
fímmtudag, og urðu úrslit ekki að
fullu ljós fyrr en undir morgun í gær.
Tillagan var samþykkt með tæplega
7000 atkvæða mun. Þing hefur ekki
setið í Wales í hartnær 600 ár.
Tony Blair, forsætisráðherra
Bretlands, kvaðst í gær ánægður
með úrslitin, en stjórn hans hafði
forgöngu um að tillagan væri lögð
fram. Sagði Blair að þó yrði tekið
tillit til þess hversu mjótt hefði verið
á mununum, og reynt að leggja enn
frekari áherslu á að sýna fram á
kosti valddreifingar.
Úrslit urðu ekki ljós fyrr en sex
klukkustundum eftir að kjörstöðum
var lokað á fimmtudagskvöld.
559.419 greiddu atkvæði með tillög-
unni, en 552.698 gegn. Kjörsókn var
um fímmtíu af hundraði. „Þetta er
einn merkasti dagur í sögu lands-
ins,“ sagði Ron Davies, ráðherra
Wales í stjóm Blairs. „Eftir harða
baráttu hefur velska þjóðin sýnt að
hún getur haft trú á sjálfri sér.“
Andstæðingar þingstofnunar
sögðu hins vegar að þessi litli munur
sýndi að langvinn deilan um heima-
stjóm væri íjarri því að vera útkljáð,
heilu landshlutarnir hefðu hafnað til-
lögunni og fjöidi kjósenda væri óá-
kveðinn eða stæði á sama.
Ekki hefur verið þing í Wales frá
því á öndverðri 15. öld, og með tillög-
unni vildi Blair efna það heit að veita
almenningi meiri völd og breyta ríkj-
andi ástandi. Þingið mun ekki hafa
völd til að setja lög eða leggja á
skatta, ólíkt því þingi sem Skotar
samþykktu í síðustu viku að sett yrði
á fót í Edinborg. Það mun fara með
takmarkað vald til skattlagningar.
VELSKIR þingsinnar fagna naumum sigri í atkvæðagreiðslunni.
Reuter
Mikill viðskiptahagnaður Japana til umræðu á G7-fundi
Bandaríkj astjórn ætlar
að krefjast úrbóta
Reuter
Kosið í Serbíu á sunnudag
Hong Kong. Reuter.
ÓÁNÆGJA Bandaríkjamanna með sívaxandi afgang Japana af viðskiptun-
um við útlönd fer vaxandi og ætla þeir að taka það mál upp á fundi fjár-
málaráðherra iðnríkjanna sjö, G7, sem haldinn er samtímis ársfundi Al-
þjóðabankans og Alþjóðagjaldeyrissjóðsins í Hong Kong.
kvæmdir í landnámi í Austur-Jerú-
salem, en Palestínumenn segja
þann hluta borgarinnar vera fram-
tíðarhöfuðborg sjálfstæðs ríkis
þeirra. ísraelar segja Jerúsalem
alla vera eilífa höfuðborg ísraels.
Utanríkisráðherra Jórdaníu sagði
við fréttamenn í Kaíró í gær að
landnám ísraela væri „megin
ástæða þeirra ógangna sem friðar-
umieitanirnar hafa nú ratað í“.
Hert öryggi
Öryggisráðstafanir voru hertar
í Jerúsalem í gær, því búist var
við að palestínskir mótmælendur
myndu láta til sín taka vegna sam-
komulagsins. í bænum Hebron á
Vesturbakkanum skutu ísraelskir
hermenn gúmmíkúlum að palest-
ínskum unglingum, sem höfðu
andmælt samningnum með gijót-
kasti. Palestínskir lögreglumenn
skárust í leikinn og bundu enda á
mótmælaaðgerðirnar.
Palestínumenn hafa sagt að
samkomulagið sé með öllu ómerkt
á meðan gert sé ráð fyrir veru
gyðinga í hverfinu, þar sem um
11 þúsund arabar búa.
„EINN fyrir alla“ segir á kosn-
ingaspjaldi Vuks Draskovics,
frambjóðanda við forsetakosning-
arnar í Serbíu á morgun. Hann
heitir kjósendum því að fá við-
skiptahömium aflétt og að undir
sinni sljórn muni landið hljóta
sess á alþjóðavettvangi. Keppi-
nautar hans eru Zoran Lilic og
Vojislav Seselj. Lilic virðist standa
best að vígi samkvæmt skoðana-
könnunum.
Horfurnar í efnahagslífi heimsins
eru almennt góðar og meiri sátt
um gengisskráningu helstu gjald-
miðla en oft hefur verið. Erfiðleik-
arnir í tælensku fjármálalífi varpa
þó nokkrum skugga á en talið er,
að úr þeim muni rætast. Þeir munu
þó ýta undir undir umræður um
nauðsyn þess að auka og bæta
upplýsingastreymi frá seðlabönkum
einstakra ríkja til að fá betri mynd
af fjármálum ríkisins.
Robert Rubin, fjármálaráðherra
Bandaríkjanna, sagði í fyrradag,
að sívaxandi afgangur Japana af
viðskiptunum við Bandaríkin væri
ekki í þeirra þágu né heimsvið-
skiptanna og kvaðst hann mundu
leggja á það áherslu á fundinum í
dag og krefjast þess, að japönsk
stjórnvöld gerðu eitthvað til að
auka innflutning og eftirspurn inn-
anlands. í júlí sl. var hagnaður
Japana af viðskiptunum við Banda-
ríkjamenn 372 milljarðar ísl. kr.,
sá mesti í einum mánuði í rúmlega
tvö ár.
Þjóðveijar og Frakkar reiða
sig á útflutning
Önnur vestræn ríki eru yfirleitt
sammála Bandaríkjunum í gagn-
rýninni á Japani, einkum hvað varð-
ar tæknilegar viðskiptahindranir
þeirra, en ekki er líklegt, að fulltrú-
ar Þjóðverja og Frakka muni leggja
mikið til málanna að þessu sinni.
Er ástæðan sú, að vonir þeirra
sjálfra um aukinn hagvöxt eru aðal-
lega bundnar útflutningi þar sem
eftirspurnin innanlands er í lægð.
Svör Japana við gagnrýni Banda-
ríkjamanna eru þau, að þeir geti
lítið annað gert en koma á nokkrum
umbótum í skattamálum og auka á
frelsi í viðskiptalífinu. Vaxta-
lækkanir séu útilokaðar þar sem
vextir séu hvergi lægri en í Japan
eða 0,5%.
>
>
t
I
L
I
I
!
i
i
i