Morgunblaðið - 28.10.1997, Qupperneq 50
50 ÞRIÐJUDAGUR 28. OKTÓBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
Dýraglens
Grettir ra
Tommi og Jenni
“l’m a border collie," he said.“l have to be gone a lot. I haveto herdsheep.” “Then,qo.'”she said.“But don’t expect me to wait for you!”
„Ég er skoskur fjárhund- „Parðu þá!“ sagði
ur,“ sagði hann. „Ég verð hún. „En ekki búast
að vera mikið á ferðinni. við því að ég bíði eft-
Ég verð að smala fé.“ ir þér!“
He knew he’d
never see her
aqain.andhe
Knewtherewas
nothinq he
could do about
it.
“Border N
Collies
Hann vissi að hann
sæi hana aldrei fram-
ar, og hann vissi að
hann gæti ekki gert
neitt við því.
Þetta er góð saga ... hefur
hún titil? „Fárhundar gráta
ekki“.
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlan 1103 Reykjavík • Sími 5691100 • Símbréf 569 1329
Hvað er þess virði
að lifa fyrir?
Frá Guðjóni Bergmann:
„HVERS vegna erum við hér?“
Spurning sem hefur lifað með
manninum allt frá upphafi tímans
eða hvað? Nútímamaðurinn virðist
að mestu leyti hafa varpað þessari
spurningu frá sér
og eftirlátið öðr-
um leitina að
svarinu við lífs-
gátunni. Nútíma-
maðurinn virðist
svo upptekinn í
lífsgæðakapp-
hlaupinu að hann
hefur ekki tíma
til að hugsa um
slíka hluti og
stundum finnst
honum þeir bara alls ekki koma sér
við. Trúarleiðtogar margir hveijir
hafa séð til þess að sjálfstæð hugs-
un er óþörf. í þeirra augum er lífs-
gátan ráðin og hefur verið skráð í
aldagömul, heilög rit og því engin
þörf á að leita lengra.
Nútímamaðurinn hefur einnig
skipt með sér verkum og því er
þessi spurning nú í höndum heim-
spekinga og alls kyns vísindamanna
sem leggja mikið á sig við að læra
það sem er þegar vitað. Nei, lífsgát-
an kemur númtímamanninum ekki
við. Við vitum öll hvers vegna við
erum hér, er það ekki? Við erum
hér til að skiptast á vörum, fá frétt-
ir af öðrum - allstaðar að úr heim-
inum, kanna hvern þann ytri hlut
sem við finnum, keyra um á bílunum
okkar, eyða upp náttúruauðlindum,
búa til kraftmeiri hasarmyndir,
blóðugri vídeóleiki og meiri sýndar-
veruleika svo eitthvað sé nefnt.
Við tölum um fjárhag og fjár-
hagsáhyggjur, barnauppeldi, mat-
arinnkaup, um nágrannann og
unglingavandamálið. Ef við lítum á
unglingavandamálið væri jafnvel
hægt að segja að það sé góður speg-
ill fyrir þjóðfélagið. Eru unglingar
hvattir til að hugsa um það hvers
vegna þeir eru hér? Eru unglingar
hvattir til að láta sig dreyma? Eru
unglingar hvattir til framkvæmda?
Hafa unglingar einhver markmið?
Því miður er svarið við öllum þess-
um spurningum of oft nei. Mikil
blessun fylgir hinsvegar þeim sem
svara henni játandi.
Hvað er það sem unglingar eru
hvattir til að gera? Spegill, spegill
svaraðu nú. Hvað gerir fullorðna
fólkið? Það hefur sínar fjárhags-
áhyggjur, drekkur og étur til að
gleyma þeim, 30% þjóðarinnar
reykja tóbak til að halda öðrum í
fjarlægð, mikill meirihluti fullorðna
fólksins vinnur of mikið, kann ekki
að sýna tilfinningar sínar, hefur
engin framtíðaráform, er metnaðar-
lítið og leitar sífellt meira í hinar
ýmsu leiðir til afþreyingar. Að sjálf-
sögðu á þetta ekki við um alla þjóð-
félagsþegnana. Ykkur finnst ég
kannski draga upp of svarta mynd,
en því miður er þessi lýsing of oft
rétt og hefur mikil áhrif, þar á
meðal á unglinga þjóðféiagsins.
Því verð ég að spyija: Er þessi
fyrirmynd nútímamannsins hvetj-
andi fyrir fólk sem á alla ævina
framundan, sem getur áorkað öllu
því sem það dreymir um ef það fær
réttu hvatninguna, sem fæðist já-
kvætt (hefur þú einhvern tíma séð
neikvætt barn) og sem mun erfa
jörðina. Er rétt að tala um unglinga-
vandamál? Án þess að dæma legg
ég til að nútímamaðurinn staldri við
í örstutta stund og spyiji sig mikil-
vægrar spurningar. Hvað er þess
virði að lifa fyrir? Síðan legg ég til
að nútímamaðurinn fari að lifa sam-
kvæmt svari sínu og hugsi vel um
það sem er honum mikils virði.
Hvað er þess virði að lifa fyrir?
Er lífsgátan eitthvað sem kemur
mér við? Það er allavega kominn
tími til að ræða lífsgátuna, því við
henni er ekki enn komið svar, þó
tilgáturnar séu ansi margar. Við
erum ekki bara hérna til að lifa að
meðaltali í 75 ár. Sá sem á mesta
dótið þegar hann deyr vinnur ekki.
Við þurfum ekki að fara í stríð tii
að útkljá skoðanaágreining. Þegar
tveir deila hefur ekki bara annar
þeirra rétt fyrir sér, því í raun hafa
allar skoðanir eitthvert gildi, hvort
sem okkur finnst þær réttar eður
ei. En þurfum við ekki fyrst og
fremst að hugsa?
í dag hugsum við mikið um utan-
aðkomandi hluti, sem er gott. En ég
spyr: Þurfum við ekki að snúa hugs-
un okkar inná við? Þurfum við ekki
að læra að hugsa öðruvísi og leitast
við að svara spurningunni „hvers
vegna erum við hér?“ Leitið og þér
munuð fínna, á morgun segir sá lati,
hver er sinnar gæfu smiður, ekki
spyija mig ég vinn bara hérna, allt
kemur til þess er bíður, spyijið og
þér munuð svörin fínna, þvi hver eru
svörin ef engar eru spumingarnar?
Ég legg til að við eftirlátum ekki
öðrum leitina að svarinu. Byijum
strax I dag með því að spyija okkur
hvað það er sem er þess virði að
lifa fyrir. Þekkir þú sjálfa/n þig
nógu vel til að svara þessari spurn-
ingu? Ef ekki, legg ég til að þú
kynnist sjálfum/ri þér betur og
leggir af stað í leit sem mun ekki
aðeins lýsa upp huga þinn, heldur
einnig þeirra sem á eftir þér koma.
Allir hafa skoðun og allir þurfa að
koma skoðunum sínum á framfæri.
Þessi miðill sannar það.
Þó þessi grein geri ekki annað
en að fá þig til að hugsa, þá er
markmiðinu náð. Það er þörf á skoð-
anaskiptum um það sem skiptir
máli í þessu þjóðfélagi. Hvað hefur
þú eytt miklum tíma í dag í eitt-
hvað sem skiptir verulega miklu
máli fyrir framtíð þína eða annarra?
Hversu mikið þjónar þú öðrum með
starfi þínu? Hversu vel líkar þér við
sjálfa/n þig? Hefur þú hugsað eitt-
hvað um svörin? Spurningar hvetja
þig til svara og jákvæðar spurning-
ar eru jákvætt heilafóður.
Á næstunni mun ég skrifa blaðinu
fleiri greinar, til að skiptast á skoð-
unum við sem flesta. Mínar skoðan-
ir eru ekki endilega réttar og ég er
alltaf reiðubúinn að endurskoða þær
með tilliti til nýrra upplýsinga. Lífs-
gátan verður ekki leyst nema með
nýjum tilgátum, um öll svið lífsins,
sem eru bornar á torg fyrir almenn-
ing. Lífsgátan verður ekki leyst af
þeim fáu sem um hana hugsa í dag.
Lífsgátan verður leyst af almenningi
með friðsamlegum skoðanaskiptum
þegar við beinum sjónum okkar að
henni. Hún verður mögulega ekki
leyst á minni ævi. Allir hafa sínar
aðferðir til að nálgast hana, hví deil-
ir þú ekki þinni. Um leið og þú deil-
ir verður þú nefnilega líka að vera
tilbúinn að hlusta á skoðanir ann-
arra og þannig þróast þjóðfélagið
hraðar og þannig komumst við nær
því að leysa lífsgátuna. Enginn einn
hefur rétt fyrir sér, en allir hafa
rétt á að láta heyra í sér.
Megi friður ríkja í huga þínum.
Megi friður ríkja á jörð.
GUÐJÓN BERGMANN,
framkvæmdastjóri og friðarfulltrúi
WPPS.
Guðjón
Bergmann