Morgunblaðið - 09.01.1998, Blaðsíða 30

30 FÖSTUDAGUR 9. JANÚAR 1998
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
frændur og frænkur. Óperudeildin
við Tónlistarháskólann er mjög góð
og ég var fljótt komin upp á æfinga-
svið háskólans þar sem ég söng
meðal annars Die Blonde í Brott-
náminu úr kvennabúrinu eftir Moz-
art og Miss Jessel í The Turn of the
Screw eftir Britten en einnig söng
ég mikið af kirkjutóniist, nýtímatónl-
ist og óperettu til dæmis Valenci-
enne í Kátu ekkjunni eftir Lehar.“
Eftir tveggja ára nám heyrði um-
boðsmaður hana syngja í Brottnám-
inu úr kvennabúrinu og sendi Hlín
af stað að syngja fyrir óperuhús.
Fyrst fyrir aðalfund leikhússtjóra
Þýskalands sem haldinn er einu sinni
á ári, en þar fá aðeins um fimmtán
einstaklingar að sýna sig sanna,
aðallega frá Þýskalandi, Sviss og
Austurríki en útlendingar aðeins í
undantekningartilvikum. Stuttu síð-
ar fékk Hlín þtjár fyrirspurnir sem
gáfu jafn marga gestasamninga.
„Eg bytjaði að syngja lítið hlutverk
í Rigoletto eftir Verdi’ í Stuttgart
en Sieglinde Kahmann þreytti ein-
mitt frumraun sína með þessu sama
hlutverki á sama sviði. Þaðan fór
ég til Bern og söng þar Valencienne
í Kátu ekkjunni og tvö önnur smærri
hlutverk og síðan tók við tveggja
ára samningur í Kaiserslautern."
í Kaiserslautern hóf Hlín störf í
nýbyggðu glæsilegu óperuhúsi og
fékk strax að spreyta sig á stórum
hlutverkum eins og Despinu í Cosi
fan tutte eftir Mozart „líka í nútíma-
legri útgáfu," segir Hlín eftir að
hafa lýst hrifningu sinni á því sem
hún hefur heyrt um uppfærslu ís-
lensku óperunnar á sama verki,
„uppfærslan gerðist í Feneyjum og
ég var látin vera íslensk au-pair
stúlka." Hlín söng einnig Sophie í
Der Rosenkavalier eftir Richard
Strauss, „sennilega eina íslenska
söngkonan sem hefur sungið það
hlutverk á sviði,“ heldur Hlín. Gagn-
rýnendur voru á einu máli um túlkun
hennar á hlutverkinu og sagði gagn-
rýnandi dagblaðsins „Rheinpfalz"
meðal annars að áheyrendur hefðu
„staðið á öndinni“ í mörgum atriðun-
um. „Það er mjög gott að fá tæki-
færi til að fást við stór hlutverk í
litlu húsi eins og Kaiserslautern og
ég var heppin með það að ég þurfti
ekki að syngja hlutverk sem hæfðu
ekki minni rödd. Það var líka gaman
að koma úr skólanum og detta inn
í þetta líf að fara á hverjum degi í
leikhúsið að vinna og ég lærði lang-
mest einmitt á því að hella mér út
í vinnuna. Þetta er allt annað en að
syngja á tónleikum eða að æfa sín
hlutverk heima hjá sér. Þetta er svo
mikil samvinna, það eru svo margir
sem treysta á mann bæði í hljóm-
sveitargryfjunni og á sviðinu. Sam-
vinnan heillar mig.“
IKaiserslautern söng Hlín einnig
meðal annars Hirðinn í Tann-
hauser eftir Wagner auk þess
sem hún tók þátt í fjölda upp-
færslna á nútímaóperum. Hún segist
hafa mikið gaman af að fást við
nútímatónlist og hefur fengið mjög
góða dóma fyrir að geta tekist á við
fjölbreytt verkefni þar sem ólíkrar
tækni er krafist. „Nútímatónlist er
auðvitað misgóð en það er alltaf
spennandi að njóta þess frjálsræðis
að geta rætt við tónskáldið um mis-
munandi möguleika á túlkun. Eg
söng mikið af nútímatónlist eftir
skólafélaga mína í Hamborg þegar
ég var við nám þar og það er mikil
upplifun að syngja eitthvað sem
aídrei hefur heyst áður. Ég vil vera
sveigjanleg og ég held að dagar
mikillar sérhæfingar séu taldir. Það
er líka áhugaverðara, held ég, fýrir
söngvarana sjálfa að koma víða við.
Það verður þó að fara varlega, það
þýðir ekki að syngja söngleik með
miklum dansi, eða örgustu nútíma-
tónlist einn daginn og fara svo á
óperusviðið þann næsta. Það er of
erfitt. Þetta er auðvitað heilmikil
vinna að halda öllum möguleikum
opnum en það er þess virði. Ég hef
haldið lága raddsviðinu við í gegnum
árin og hef því getað gert ýmislegt,
meira að segja í djassi, þjóðlögum
og jafnvel popptónlist auk söngleiks-
ins „Me and my girl“ sem ég tók
þátt í í Kaiserslautern,“ en Hlín var
sögð „ánægjulegasta uppgötvum
kvöldsins" af tímaritinu „Rundblick"
í fótspor
kennara síns
Lítið lát virðist ætla að verða á landvinningum íslenskra óperusöngv-
ara í Þýskalandi. í haust hóf Hlín Pétursdóttir upp raust
sínavið Gartnerplatz óperuna í Miinchen. Þórarinn Stefánsson
heimsótti Hlín af þessu tilefni.
STRAX og þú kemur á aðai-
brautarstöðina í Munchen
verðurðu var við vissa
blöndu af sveitamennsku
og stórborg. Hér í eina tíð var Osló
kölluð stærsta þorp heims, en ég
held jafnvel að Múnchen hafi vinn-
inginn. Þótt miðbærinn, með öllum
sínum göngugötum, krám og veit-
ingastöðum blasi við þegar komið
er út úr lestinni og iðandi mannlífíð
hrífí mann með eru áhrifin ekki önn-
ur en að þorpsbúarnir uni afslappað-
ir við sitt og séu gjörsamlega lausir
við streitu. Ókunnugum gæti virst
eins og allir þekktu alla, en þannig
er það auðvitað ekki.
Það er stutt ferð með neðanjarð-
arlestinni að Frauenhoferstrasse þar
sem ég stíg út og skunda í áttina
að Gártnerplatz en þar stendur eitt
sögufrægasta óperuhús Þýskalands
og er gjarnan kennt við torgið. Ég
hef mælt mér mót við einn af hinum
upprennandi íslensku söngkvenskör-
ungum sem taka ætla óperuheiminn
með áhlaupi. Hlín Pétursdóttir heitir
hún, þrítug sópransöngkona á sjö-
mílnastígvélum.
„Ég er að syngja þetta hlutverk
í annað skipti, ég tók þátt í annarri
uppfærslu í Kaiserslautern fyrir
tveimur árum í allt annarri sviðs-
setningu og með aðra texta," segir
Hlín þegar hún hefur kastað mæð-
inni eftir stranga æfingu á Leður-
blökunni eftir Lehár en þar fer hún
með hlutverk stofustúlkunnar Adele.
„Minningarnar frá fyrri uppfærsl-
unni skjóta stöðugt upp koilinum og
það getur oft verið truflandi. í þess-
ari sýningu er mun meiri texti og
lögð meiri áherslu á að sagan njóti
sín og þess vegna hefur Adelo> meiri
persónuleika." Hlín hlaut mikið lof
gagnrýnenda fyrir túlkun sína á
hlutverki Adele í Kaiserslautem á
sínum tíma og sagði gagnrýnandi
dagblaðsins Mannheimer Morgen
meðal annars að „...Hlín Pétursdótt-
ir var yndisleg og brellin Adele með
tandurhreina og glæsilega kolorat-
urrödd."
Hlín skrifaði undir tveggja
ára samning við óperuna
við Gártnerplatz í vor og
hóf störf þar nú í
haust.„Ég geri mér varla grein fyrir
því sjálf en fínn það á viðbrögðum
fólks að öllum þykir merkilegt að
ég sé komin hingað. Smám saman
finn ég líka hversu vel leikhúsið er
rekið og listræn markmið hátt sett.
Umboðsmaðurinn sannfærði mig um
það að óperan Gártnerplatz hugsar
vel um söngvarana sína. Nú er ég
ekki ein í mínu fagi heldur erum við
fjórar og húsið er nógu stórt til að
geta leyft sér að velja í hlutverk
eftir persónuleika og blæ raddanna.
Þannig er líka möguleiki á að kom-
ast í burtu til að syngja gestasýning-
ar og ég hef alltaf fengið að fara
þegar ég hef þurft á því að halda
hingað til. Ég er með þijátíu fría
daga í saningnum mínum til að
'syngja annars staðar. Hér er því
ekki eins mikið vinnuálag og í Kais-
erslautern. Það er líka mjög örvandi
að vera núna komin í svona stóra
borg eins og Múnchen því hingað
koma öll stóru nöfnin bæði á tónlei-
kapallinn og á óperusviðið. Það eru
mikil samskipti á milli óperanna í
Múnchen og Vín og því mikið um
gagnkvæmar gestakomur. Þannig
er líka möguleiki fyrir mig að kom-
ast til Vínar.“
Það þarf ekki að fara mörgum
orðum um óperuhefðina sem ríkir í
Múnchen. Óperan við Gartnerplatz
rekur sögu sína aftur til ársins 1812
þegar Konunglega Þjóðarleikhúsið
við Isartor var opnað. 1865 var nýtt
leikhús opnað við Gártnerplatz í
Múnchen sem rekið var af hlutafé-
lagi og fékk nafnið „Múnchner-Akti-
en-Volkstheater“ og hófst þar með
saga eins af þekktustu leikhúsum
Þýskalands. Fyrstu ár rekst.ursins
voru voru stormasöm og þurfti oft
að fella niður sýningar vegna fjár-
skorts og árið 1868 lýsti húsið yfír
gjaldþroti og var selt fyrir 10% af
byggingarkostnaði. Leiksýningar
hófust þó fljótt aftur og hafa staðið
yfir nokkurn veginn óslitið síðan.
Frá upphafí hafa óperettur verið
áberandi í verkefnaskránni við
Gártnerplatz og stjórnuðu mörg af
fremstu óperettutónskáldunum sýn-
HLÍN Pétursdóttir er nú að undirbúa ljóðakvöld á íslandi.
Morgunblaðið/Þórarinn
HLÍN Pétursdóttir í hlutverki Lady Jaquie í söngleiknum Me
and my Girl eftir Noel Gay.
ingum á verkum sínum þar. Gártner-
platz óperan hefur þó lengi staðið í
skugga stóra bróður sem er Þjóðar-
óperan í Múnchen (Bayerische
Staatsoper) en hún telst ein virtasta
ópera heims. „Munurinn á þessum
húsum felst ekki í stærðinni heldur
í stefnunni," segir Hlín. „Staatsoper
er með margar stórar og miklar
nýjar sýningar á meðan Gártner-
platz flytur allt á tungumáli landsins
eins og „Volksoper" í Vín og „Nati-
onal Opera“ í London. Mikil áhersla
er lögð á óperettu og metnaður sett-
ur í að þær séu vel gerðar. Þeir eru
til dæmis búnir að grafa upp upp-
færslu af Leðurblökunni sem sett
var upp í Vín í kring um árið 1920
með annarri tónlist eftir Strauss og
það er ógurlega skemmtilegt, mikill
texti og mikið gert úr leikverkinu."
Þar kemur leikhúsið mjög til móts
við kröfur áhorfenda því leikhúsið
við Gártnerplatz á sér fastan hóp
gesta sem gjarnan vill sjá uppfærsl-
ur þar sem Ieikverkið er sett í önd-
vegi. „Ég finn það á áhorfendum
að hér er hefð fyrir óperu og fólk
þekkir verkin og stór hópur sækir
óperu reglulega. Múnchenarbúar eru
kröfuharðir en launa líka vel ef vel
er gert.“
Hlín fetar í fótspor kennara
síns Sieglinde Kahmánn
sem, ásamt eiginmanni
sínum Sigurði Bjömssyni
söng við húsið á sjöunda áratugnum
og hittir Hlín oft samstarfsfólk sem
man eftir Sieglinde og Sigurði frá
því þau sungu við Gátrnerplatz fyrir
um tuttugu árum. „Ein förðunar-
daman þekkti hana til dæmis og
sumir karlsöngvararnir fá glampa í
augun þegar þeir minnast hennar.
Einn sagði við mig um daginn að
hún hefði verið besta Greifynjan sem
hann hefði sungið með. Sigurður var
upphaflega ráðinn við óperuna og
hún kom með honum og var síðan
beðin um að hlaupa í skarðið vegna
forfalla. Hún gerði það síðan svo vel
að þeir réðu hana. Hún söng hér
meðal annars Paminu í Töfraflaut-
unni og auðvitað Greifynjuna í Brúð-
kaupi Figarós og ég held að báðar
þessar uppfærslur séu enn sýndar
hér af og til þó þær séu komnar til
ára sinna." Hlín sótti söngtíma hjá
Sieglinde með námi í M.H. og eftir
að hafa lokið einsöngvaraprófi árið
1992 var framtíðin ráðin. „Það er
merkilegt að Hlín hefur sungið við
öll sömu leikhúsin og ég,“ sagði
Sieglinde aðspurð um tengslin við
Hlín. „í Bern Stuttgart, Kaiserslaut-
ern og Múnchen. Hún er þýsk í aðra
ættina þannig að við náðum fljótt
góðu sambandi og það var mjög
gaman að vinna með henni. Hún tók
vel leiðsögn. Ég sá strax og heyrði
þegar Hlín kom til mín sautján ára
að hún hefur óvenjulega hæfileika.
Einleikaraprófið hennar frábært og
hún syngur áreynslulaust og hefur
bjarta og fallega rödd sem passar
vel við ýmis hlutverk bæði í óperum
og óperettum. Hlín er vinsæl og ber
af sér góðan þokka. Hún er falleg
og kemur vel fram á sviði. Hlín er
metnaðargjörn og ég er ekki í nokkr-
um vafa um að hún mun ná mjög
langt,“ segir Sieglinde Kahmann um
gamla nemanda sinn.
Hlín sótti síðan tíma til Iliönu
Cotrubas í Vín og tók inntökupróf
í nokkra háskóla í Þýskalandi og
endaði í Hamborg. „Ég lagði áherslu
á að vera nálægt föðurfólkinu mínu
sem býr í Hamborg, ég á þar ömmu,