Morgunblaðið - 09.01.1998, Blaðsíða 4

4 FÖSTUDAGUR 9. JANÚAR 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR

Nýsköpunarverðlaun forseta Islands afhent við hátíðlega athöfn á Bessastöðum
V er ðlaunahafinn
vill tengja heim-
speki og náttúru-
fræðikennslu
NÝSKÖPUNARVERÐLAUN for-
seta Islands voru afhent við hátíð-
lega athöfn á Bessastöðum í gær.
Fyrstu verðlaun hlaut Brynhildur
Sigurðardóttir fyrir verkefnið
Tengsl heimspeki og náttúru-
fræðikennsíu ígrunnskólum.
Að athöfninni lokinni sagðist
Brynhildur að vonum vera ánægð
með verðlaunin og þá sérstaklega
að þetta viðfangsefni skyldi vekja
þessa athygli. Hún teldi að heim-
spekin gæti gert mjög margt fyrir
skólana og þjóðfélagið almennt og
að hún vonaði að þetta yrði til
þess að vekja athygli fólks á
henni.
Heimspekinám
samhliða kennslu
Brynhildur, sem er kennari að
mennt og með tveggja ára
reynslu af kennslu, hefur lagt
stund á heimspekinám samhliða
kennslunni og er nú á leið í fram-
haldsnám f barnaheimspeki. Hún
segist því verða áfram í tengslum
bæði við heimspekina og grunn-
skólana. Hún viti hins vegar ekki
hvað hún geri meira í náttúru-
fræðum. Ahugi hennar hafi leitt
hana inn á þá braut en hún hafi í
raun mjög Iítinn grunn í náttúru-
fræðum.
Sex verkefni voru tilnefnd til
verðlaunanna og voru verkefni
Aðalheiðar Sigursveinsdóttur
Rannsókn á biðlistum sjúkrahúsa.
Hvernig eru biðlistar í heilbrigð-
isþjónustu uppbyggðir? veitt önn-
ur verðlaun og verkefni Gísla
Reynissonar og Hálfdáns Guðna
Gunnarssonar Bestun flokka-
marka fyrir loðnu og síld voru
veitt þriðju verðlaun. Önnur verk-
efni sem hlutu viðurkenningar
voru Leitað leiða til að kynna
menningararfínn sem unnið var
af Andra Snæ Magnasyni og
Sverri Jakobssyni, Prófun á efn-
um úr íslenskum fléttum með til-
liti til verkunar á krabbameins-
frumur og bólguviðbrögð, unnið
af Gunnari Má Zoega og Virk efni
í sjávarfangi og sjávargróðri,
unnið af Hans Tómasi Björnssyni.
Náttúruspekin
endurborin
Verðlaunaafhendingin á Bessa-
stöðum hófst á því að Ólafur
Ragnar Grímsson, forseti Islands,
ávarpaði gesti. Sagði hann verð-
launin hafa öðlast traustan sess í
íslensku þjóðfélagi og að verkefni
undanfarinna ára hefðu leitt það í
Ijós að á meðal ungs fólks á ís-
landi væri mikil hugmyndaauðgi
og frjó hugsun sem leitt gæti til
jákvæðra breytinga á atvinnu-
Mogunblaðið/Þorkell
ÞAU SEM tóku við viðurkenningum fyrir nýsköpunarverkefni síðasta árs voru Gunnar Már Zoega, Sverrir
Jakobsson, Andri Snær Magnason, Lotta Ellingsen (fyrir hönd Hans T. Björnssonar), Gísli Reynisson, Hálf-
dán Guðni Gunnarsson, Brynhildur Sigurðardóttir og Aðalheiður Sigursveinsdóttir.
VINNINGSHAFINN Brynhildur Sigurðardóttir tekur við verðlaunun-
um úr höndum Ólafs Ragnars Grímssonar, forseta Islands.
háttum, stjómsýslu og þjóðfélag-
inu öllu.
Því næst tók Baldur Þórhalls-
son, formaður sljórnar Nýsköpun-
arsjóðs, tíl máls og loks Kristín
Einarsdóttir, formaður dóm-
nefndar. Kristín sagði m.a. um
verkefni Brynhildar: „Fræði-
greinar hafa sundrast í sérgrein-
ar og þær aftur í enn sérhæfðari
fræði. Fræðimenn sem vísindin
stunda verða sífellt sérhæfðari og
helga sig oft umfangsmiklum
rannsóknum á þröngum sviðum.
[... ] f [verkefninu] er stefnt sam-
an á ný náttúruvísindum og heim-
speki, náttúmspekin er hér end-
urborin."
Félagsstofnun stúdenta gaf
verðlaunagripinn sem nefnist
Hliðskjálf og er unninn af Ófeigi
Bjömssyni.
Viðamikil rannsókn stendur nú yfír á bemþynningii sjötugra kvenna
Yfír íjögur hundruð konur
boðaðar í rannsóknina
GUNNAR Sigurðsson, prófessor við læknadeild
Háskóla Islands og sérfræðingur í efnaskipta-
sjúkdómum, stýrir um þessar mundir víðtækri
rannsókn á því hvemig beinþéttni sjötugra
kvenna tengist næringarástandi þeirra. Rann-
sóknin hófst í september sl. og er áætlað að henni
ljúki í júní nk. A þessum tíma verða allar þær
konur sem urðu sjötugar á síðasta ári og búsettar
eru í Reykjavík boðaðar í rannsóknina eða yfir
fjögur hundruð konur, að sögn Gunnars. Verkefni
þetta er unnið í samvinnu við aðila í Svíþjóð og
Noregi, en þar er unnið að svipuðum rannsóknum.
Þegar hafa rúmlega hundrað konur mætt í
rannsóknina, en í henni er mæld beinþéttni
kvennanna sem og viss atriði í blóðinu eins og til
að mynda kalk, að sögn Gunnars. Auk þessa eru
konurnar spurðar um mataræði og þætti eins og
til dæmis reykingar og hreyfingu. Tilgangurinn
er að athuga hvort einhver fylgni sé á milli bein-
þéttni annars vegar og mataræðis og annarra
þátta hins vegar. Þá segir Gunnar að fróðlegt
verði að vita hvemig þessu sé háttað hér á landi
samanborið við það sem gerist í Svíþjóð og Nor-
egi.
Inntur eftir því hvers vegna sjötugar konur
væm' kallaðar til sagði Gunnar að beinþynning
auldst með aldrinum og því væri fróðlegt að vita
hversu algengt þetta vandamál væri þegar konur
væra um sjötugt. Þannig mætti líka sporna við
aukinni beinþynningu áður en konumar yrðu
eldri. Aðspurður sagði Gunnar ennfremur að vel
gæti farið svo að konur utan af landi yrðu kallaðar
til í framhaldi þessarar rannsóknar til að athuga
hvort þær væra eitthvað frábragðnar konum í
Reykjavík að þessu leyti.
Rannsóknin fer fram á Sjúkrahúsi Reykjavík-
ur, en auk Gunnars vinna að rannsókninni Díana
Óskarsdóttir röntgentæknir, Laufey Steingríms-
dóttir forstöðumaður Manneldisráðs íslands og
Guðrán Kristinsdóttir ritari. Þá mælir starfsfólk
rannsóknardeildar Sjúkrahúss Reykjavíkur
kalkið í blóðinu og fleiri efni.
Loðnan fryst
í Neskaupstað
Morgunblaðið/Ágúst Blöndal
LOÐNAN fryst í Neskaupstað að nýju eftir hlé um jól og áramót.
Flug FÍ frá Akureyri
Hugsanlegt
framhald
flugs til
Egiísstaða
HUGSANLEGT er að Flugfélag ís-
lands haldi áfram áætlunarflugi út
frá Akureyri til Egilsstaða og jafnvel
Raufarhafnar en félagið hafði nýver-
ið tilkynnt að hætta yrði fluginu þar
sem hætt er að flytja póst með vél-
um félagsins. Páll Halldórsson,
framkvæmdastjóri FÍ, segir þetta
flug háð fjárhagslegum stuðningi.
„Málið er í biðstöðu, við höfum að-
eins rætt við fulltráa samgönguráðu-
neytisins og ég á von á frekari fund-
um eftir helgina og ég veit að sveita-
stjórnarmenn hafa einnig rætt við
ráðuneytismenn," sagði Páll í sam-
tali við Morgunblaðið í gærkvöld.
Hann sagði ekki grandvöll fyrir
þetta áætlunarflug nema með ein-
hverjum styrk sem ráðast myndi af
því hversu umfangsmikið flugið yrði.
Sagði hann þrjár ferðir í viku árið
um kring vera lágmarksþjónustu en
mögulegt væri að skoða aðra tíðni og
kannski breytilega eftir árstíðum.
Páll sagði þetta fyrst og fremst eiga
við Egilsstaði en hugsanlega líka
Raufarhöfn.
-------------
Sinubrunar
í Hafnarfírði
NOKKUÐ var um að sinueldar væra
kveiktir í Hafnarfirði í gær og fór
slökkviliðið í nokkur útköll vegna
þessa.
Að sögn lögreglunnar þar urðu
hvergi alvarleg vandræði vegna
sinueldanna en hún varar sterklega
við slíkri iðju enda geti farið illa. Af-
ar sjaldgæft er að bregðast þurfi við
sinueldum á þessum árstíma.
LOÐNUSKIPIN Beitir NK og Þor-
steinn EA lönduðu tæpum 1.000
tonnum af loðnu hjá Síldarvinnslunni
hf. í Neskaupstað í fyrradag. Loðnan
er nokkuð blönduð og verður flokkuð
og fryst á Rússlandsmarkað en
smælkið fer í bræðslu.
Ástandið á loðnumiðunum hefur
ekkert breyst og vora nótaskipin öll í
landi í gær. Beitir og Þorsteinn fiska
báðir í flottroll en flottrollsskipin
hafa fengið loðnu djúpt austur af
Dalatanga síðustu daga. Að sögn
Gísla Runólfssonar, skipstjóra á
Bjarna Ólafssyni AK, var lítil veiði
hjá flottrollsskipunum í gær. Hann
sagði aflann vera mjög misjafnan,
frá 20-70 tonn í hali eftir langan
togtíma. Hafrannsóknaskipið Arni
Friðriksson fann talsvert af síld á
svokölluðum Fæti, skammt austur af
Litladýpi, fyrr í vikunni en þá stóð
síldin djúpt og var óveiðanleg í nót. í
gær var ísfisktogarinn Barði NK að
veiðum á sömu slóð og togaði í gegn-
um stórar síldartorfur. Sveinn Bene-
diktsson, skipstjóri á Barða, sagði í
samtali við Morgunblaðið í gær að
síldin stæði nú ofar og jafnvel væri
hægt að ná til hennar í nót.
Þorskurinn
mikið í sfldinni
„Þetta voru stórar torfur en það
vora 90 faðmar niður á þær. En við
voram þama í björtu veðri og líklegt
að síldin komi enn ofar í myrkrinu.
Nótaskipin geta auk þess fundið
toppa á torfunum með fiskleitar-
tæl^jum sínum.“
Sveinn sagði þorskinn hafa verið
mikið í síldinni á þessu svæði síðan í
nóvember en þá hefði hún ekki verið
í torfum. „Hér er auk þess mikið af
hval en hann hefur ekki sést hér
lengi. Aðstæður virðast því hafa )
breyst. Sömu sögu er að segja af )
loðnunni. Þorskurinn er fullur af I
loðnu en hún hefur enn ekki þétt sig
í torfur."