Morgunblaðið - 04.03.1998, Blaðsíða 20

20 MIÐVIKUDAGUR 4. MARZ 1998
MORGUNB LAÐIÐ
ERLENT
Starr vill fá dag’bækur
og minnisblöð Carters
Kosningastefnuskrá
þýzkra jafnaðarmanna
Höfðað til
kjósenda
Kohls
Washington. Reuters.
KENNETH Starr, sérskipaður
saksóknari, hefur farið þess á leit
við alríkisdómara, að hann fái sér-
staka heimild til að komast yfír
minnisblöð, dagbækur og skjalasafn
Francis D. Carters, fyrrverandi lög-
manns Monicu Lewinsky, vegna
rannsóknar sinnar á meintu ástar-
sambandi hennar og Bills Clintons
Bandaríkjaforseta. Kemur þetta
fram í Los Angeles Times í dag.
„Þrátt fyrir þau lagalegu forrétt-
indi sem kveða á um trúnað milli
lögmanns og skjólstæðings hefur
Starr jafnframt áform um að stefna
Francis D. Carter fyrir rannsóknar-
dóm,“ segir blaðið.
Carter aðstoðaði við að undirbúa
eiðfesta yfírlýsingu sem Lewinsky
afhenti Starr í janúar þar sem hún
neitar því að hafa átt í ástarsam-
bandi við Clinton er hún var lær-
lingur í Hvíta húsinu. Talið er að
minnisblöðin gætu varpað ljósi á
hvað Lewinsky tjáði Carter um
samband þeirra Clintons og hvemig
yfirlýsing hennar var mótuð. Að
sögn blaðsins ók Vernon Jordan,
náinn vinur Clintons, Lewinsky til
skrifstofu Carters. Ráðgert var að
Jordan mætti fyrir rannsóknardóm
Starrs í gær.
Blaðið segir ennfremur frá því,
án þess þó að útskýra það nánar, að
lögmenn Clintons beiti nú mjög
margslungnum lagalegum aðferð-
um til þess að torvelda Starr að yf-
irheyra ýmsa embættismenn í
Hvíta húsinu.
Bob Weiner, talsmaður Hvíta
hússins í fíkniefhamálum, krafðist í
gær afsökunarbeiðni af Starr fyrir
að láta sig bera vitni vegna rann-
sóknar hans á meintu kynlífs-
hneyksli Clintons. í harðorðu
tveggja síðna bréfí gagnrýndi Wein-
er Starr og starfslið hans og sagði
að rannsóknin væri „klikkuð haturs-
herferð" á hendur forsetanum og
jafnaði henni við vitnaleiðslur undir
stjóm Josephs McCarthys öldunga-
deildarmanns gegn meintum komm-
únistum á sjötta áratugnum.
Weiner sagði að Starr hefði spurt
sig í þaula um persónuleg símasam-
töl sín og konu sinnar við vini í
Demókrataflokknum. Þau munu
hafa fagnað sérstaklega fréttatil-
kynningu flokksfélaga sinna í Mar-
yland-ríki þar sem skorað var á rík-
issaksóknara að kveða upp úr um
það hvort Linda Tripp hefði gerst
brotleg samkvæmt lögum í ríkinu
með því að hljóðrita með leynd sam-
töl sín við Monicu Lewinsky um
meint samband þeirra Clintons.
Reuters
VERNON Jordan (t.h.) mætir ásamt lögmanni sfnum til yfirheyrlsu hjá
rannsóknardómi Kenneths Starrs i gær.
Bonn. Reuters.
GERHARD Schröder hyggst koma
Helmut Kohl kanzlara Þýzkalands
úr embætti með kosningastefnu-
skrá sem er blanda úr hefðbundn-
um stefnumiðum íhaldsmanna á
borð við skattalækkanir og vinstri-
markmiðum, til dæmis lokun
kjamorkuvera.
Forystumenn flokksins, sem út-
nefridu Schröder kanzlaraefni
flokksins í fyrradag, staðfestu í gær
fregnir af drögum að kosninga-
stefnuskrá, sem Schröder ætlar að
leggja til grundvallar baráttu jafn-
aðarmanna fyrir sigri í kosningum
til Sambandsþingsins í haust.
Meðal stefnumiða SPD er endur-
skoðun skattakerfisins sem mun
fela í sér lækkun lægsta tekju-
skattsþrepsins úr 25,9% í 15% og
lækkun efsta þrepsins úr 53% í
49%, samkvæmt útdrætti úr
stefnuskrárdrögunum sem birtist í
Bild-Zeitung, upplagsstærsta dag-
blaði Þýzkalands.
Með það að markmiði að höfða til
kjósenda úr hópi fyrri stuðnings-
manna Kristilegra demókrata,
flokks Kohls, áformar SPD enn-
fremur að setja á oddinn nokkur at-
riði er varða innra öryggi borgar-
anna, svo sem hertar refsingar við
kynferðisglæpum.
Gates vill ekki láta
kveða sig í kútinn
BILL Gates forstjóra Microsoft-
hugbúnaðarfyrirtækisins beið í gær
orrahríð spuminga um viðskipta-
hætti fyrirtækisins hjá dómsmála-
nefnd öldungadeildar Bandaríkj-
anna. I upphafi yfirheyrslanna las
Gates upp yfirlýsingu þar sem hann
vísaði á bug ásökunum stjómvalda
þess efnis að fyrirtæki hans væri í
einokunaraðstöðu á markaði fyrir
tölvustýrikerfí og sagðist heldur
engin áform hafa um að gera netið
(intemet) að einkarekinni „þjóð-
braut“ sinni.
Fyrir yfirheyrsluna sagði Gates í
viðtali við The Washington Post að
fengi dómsmálaráðuneytið vilja sín-
um framgengt og Microsoft yrði
bannað að þróa Windows-hugbúnað
sinn frekar væri verið að setja fyr-
irtækið í óeðlilega fjötra og það
myndi fljótt glata því forystuhlut-
verki sem það hefíír gegnt á sviði
hugbúnaðargerðar.
Vegna umkvartana frá ýmsum
keppinautum Microsoft mun þing-
nefndin freista þess að leggja mat á
hvort rétt sé að herða á löggjöf um
hringamyndun og ólögmæta við-
skiptahætti og hvort yfirburðir
Microsoft á hugbúnaðarmarkaði
séu til þess fallnir að hindra eðli-
Vísar ásökunum
um einokun til
föðurhúsanna
lega samkeppni og framþróun.
Gates hét því að halda ótrauður
áfram þróun Windows-stýrikerfis-
ins og sagði mál dómsmálaráðu-
neytisins ekki snúast um einokun
eða hringamyndun, heldur væri það
tilraun til að stöðva þróunarstarf
fyrirtækja. Hann sagðist ekki tilbú-
inn til að sættast á einhveija mála-
miðlun sem jafngilti í raun að sett-
ar væru skorður við hugmyndaflugi
einstaklingsins.
„Snýst um vöruþróun"
„Fái ég ekki að setja stuðning við
nettengingu í Windows verður
stýribúnaðurinn undir. Fái ég ekkd
að setja raddstýringu í Windows
verður hann einnig undir. Fáum við
ekki að þróa framleiðsluvörur okk-
ar vitum við að einhver skýtur okk-
ur ref fyrir rass og tekur við af okk-
ur,“ sagði Gates. „Það eina sem
skiptir máli, og þessi deila snýst
raunverulega um, er að við fáum að
þróa vörur okkar,“ bætti hann við.
Dómsmálanefndin hyggst spyrja
Gates í þaula um meintar tilraunir
hans til að færa út umsvif sín og ná
yfirburðastöðu á fleiri sviðum
tölvunotkunar en þeim er lúta að
einkatölvum. Því er haldið fram að
Microsoft hafi beitt stöðu sinni á
stýrikerfismarkaði til að halda
Internet Explorer vafra sínum að
netnotendum.
Að mati dómsmálaráðuneytisins
er Microsoft í einokunaraðstöðu á
markaði fyrir einkatölvur. Og ráðu-
neytið segir fyrirtækið hafa brotið
samkomulag við stjómvöld frá 1995
með því að skylda seljendur einka-
tölva með Windows 95 uppsettu til
að láta Internet Explorer ásamt
valmynd fyrir Microsoft-netþjón-
ustuna fylgja á skjáborðinu.
Með þessu hefur Microsoft tekist
að saxa á forskot Netscape á vafr-
aramarkaði, en talsmenn fyrirtæk-
isins hafa á móti haldið því fram, að
vafrinn sé hluti af stýrikerfinu og
því sé ekki hægt að skilja þar á
milli. Og í gær sagði Gates í samtal-
inu við Washington Post að fyrir-
tækið hafi einungis verið að svara
þörfum markaðarins með þróun
Windows-stýrikerfisins, reyna að
mæta eftirspum.
Kurteisisátak
Giulianis
New York. Reutere, The Daily Telegraph.
RUDOLPH Giuliani, borgar-
stjóri í New York, stendur nú
fyrir kurteisisátaki í borginni til
þess að draga úr hraðakstri, há-
vaða og almennri ókurteisi.
Hann neitaði því skilyrðislaust á
mánudag að einkabifreið hans
hefði verið ekið of hratt.
Dálkahöfundur blaðsins Daily
News greindi frá því á sunnu-
dag að hann hefði elt bifreið
borgarstjórans, sem ekið hafi
verið af bflstjóra hans, á allt að
115 km hraða þar sem hámarks-
hraði væri 80 km. Giuliani sagði
á fréttamannafúndi á mánudag
að þetta væri með öllu tilhæfu-
laust. Á sunnudag hafði hann
látið reiði sína frekar í Ijós og
krafíst þess að blaðið bæðist af-
sökunar.
Draga úr hávaða
Giuliani var endurkjörinn með
miklum meirihluta í nóvember í
kjölfar þess að mjög dró úr
glæpatíðni í borginni á fyrra
kjörtímabili hans og hefur tíðnin
ekki verið lægri í áratugi. í síð-
ustu viku hóf Giuliani kurteis-
isátakið og hvatti samborgara
sína til að haga sér betur og
draga úr hávaða.
Hefur borgarstjórinn beint
spjótum sínum að óhirtu sorpi,
kærulausum leigubflstjórum,
vegfarendum sem fara yfir á
rauðu og gefið lögreglumönnum
fyrirmæli um að sekta fólk sem
rífst við þá. Fór hann þess á leit
við starfsfólk borgarinnar að
það yrði kurteisara í framkomu.
Allt hefur þetta vakið mikla
athygli og ekki síst utan borgar-
innar, þar sem Bandaríkjamenn
eiga í mestu erfíðleikum með að
ímynda sér að New York-búar
geti verið kurteisir, rólegir og
beðið eftir græna kallinum.
Schröder ógnar
ekki EMU-áformum
París, Hannover. Reuters.
EFNAHAGS- og myntbandalag
Evrópu, EMU, mun verða að veru-
leika á tilsettum tíma óháð því hver
vinnur kosningar til þýzka Sam-
bandsþingsins í haust. Þetta stað-
festi Rudolf Scharping, formaður
þingflokks þýzka Jafnaðarmanna-
flokksins, SPD, í gær. Hann vísaði á
bug efasemdum um hollustu SPD
við EMU-áformin, sem komið hafa
upp eftir að Gerhard Schröder var
valinn kanzlaraefni flokksins, en
hann er þekktur fyrir að hafa sem
stjómmálamaður tekið undir efa-
semdaraddir um þau.
Hubert Vedrine, utanríkisráð-
herra Frakklands, sagðist í út-
varpsviðtali ekki sjá hvað gæti kom-
ið í veg fyrir að myntbandalagið, að-
spurður hvort Schröder gæti sem
sigurvegari þýzku kosninganna í
haust ógnað EMU-áformunum.
En Scharping lagði á það áherzlu
í útvarpsviðtali í gærmorgun, að
SPD styddi áformin af staðfestu og
að engin ástæða væri til að væna
flokkinn um efasemdir í garð Evr-
ópusamrunans. Sagði Scharping að
ummæli Schröders frá deginum áð-
ur þess efnis að ekki veitti af meiri
opinberri umræðu um EMU-málin
bæri engan veginn að túllca sem efa-
semdir um að rétt sé að halda
áformunum til streitu.
Ekki kosningamál
„Takmark okkar flokks er að
vemda neytendur og tryggja stöð-
ugleika Evrópumyntarinnar,“ sagði
Scharping og minnti á, að hin póli-
tíska ákvörðun um EMU var tekin
fyrir löngu. Schröder benti sjálfur á
þetta í samtali við Morgunblaðið
fyrr í vetur, og því taldi hann mynt-
bandalagið ekki eiga eftir að vcrða
neitt kosningamál í raun. Engu að
síður telja fréttaskýrendur að hann
vilji í kosningabaráttunni reyna að
nýta sér neikvæða afstöðu meiri-
hluta almennings í garð EMU-áfor-
manna.
Schröder lýsti á mánudag því yfir
að hann vildi sjá eflda opinbera um-
ræðu um myntbandalagið. „Eg ætla
tafarlaust að biðja beztu hugsuði
landsins að koma saman ti! hring-
borðsumræðna til að kryfja til
mergjar þær áhættur sem felast í
myntbandalaginu - fordómalaust."