Morgunblaðið - 27.08.1998, Blaðsíða 17

GSP
MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 27. ÁGÚST 1998 17
að þeir hafi aðeins búið í um 100 km fjarlægð hvor frá öðrum í byrjun ársins 1880, annar í Cannstatt og hinn í Mannheim, þá hittust þessir miklu verkfræðingar og stofnendur fyrirtækjanna
aldrei. Meðan á þessu tímabili stóð byggðu þeir heimsins fyrstu léttu, aflmiklu vélina og fyrsta vélknúna ökutækið. Einnig lögðu þeir grunninn að vélknúnum flutningum. Báðir stofnuðu
sín fyrirtæki, Benz árið 1883 og Daimler árið 1890, og þegar eftirspumin jókst bæði í Þýskalandi og annars staðar, stækkuðu þeir viðskiptanet sitt. Til þess að auglýsa vörur sínar þurfti
hvort fyrirtæki um sig eftirminnilegt vörumerki. Upphaflega stóðu nöfn uppfinningamannanna sjálfra, „Benz" og „Daimler", fyrir uppruna og gæði vélanna og ökutækjanna. En á meðan
Benz og Cie í Mannheim héldu í upprunalega nafnið á vörumerki sínu, (reyndar var tannhjólinu frá 1903 skipt út fyrir lárviðarsveig árið 1909), var algerlega nýtt og óvenjulegt nafn valið
hjá Daimler-Motoren-Gesellschaft í Cannstatt, „Mercedes“. Hinn frægi Formúla 1 kappakstursmaður og heimsmeistari, Niki Lauda, keypti nýverið 22 A-bíla fyrir flugfélagið sitt í
Austurríki, Lauda Air. Bílarnir verða notaðir við flugvelli í Austurríki fyrir heiðursgesti flugfélagsins. A 140 - 1.397 cc, hámarksafl 82/5.000 hp/rpm, hámarkshraði 170 km/klst. -
Verð frá: 1.695.000 kr. „Gleymið öllu sem þið hafið lært fram að þessu.“ Þetta voru orð Bruno Sacco, yfirhönnuðar Mercedes-Benz, þegar hann kynnti A-línuna fyrir hátæknilegri
hönnunardeild fyrirtækisins. Verkefni hennar var að finna einstakt útlit fyrir A-línuna, lögun sem hentaði hinni nýju öryggislínu sem gekk út á hið svokallaða „samlokugólf*. Hugmyndin
var byltingarkennd. Sett var falskt gólf í 20 cm hæð. Ef til árekstrar kæmi myndu bæði vélin og skiptingin ganga undir farþegagólfið án þess að valda farþegum skaða. Hönnuðir A-línunnar
gátu því notað ímyndunaraflið til hins ýtrasta og blandað saman notagildi og hugmyndaauðgi í réttum hlutföllum. Útkoman er bíll sem sker sig úr, hvar sem á hann er litið. A 160 - 1.589
cc, hámarksafl 102/5.250 hp/rpm, hámarkshraði 182 km/klst. - Verð: 1.795.000 kr. „Sennilega einn öruggasti smábíll í heimi“, segir í grein í DV, laugardaginn 28. febrúar 1998. Rakin
er saga A-bílsins sem eins og kunnugt er olli miklum usla eftir að hann velti í beygjuprófi í Svíþjóð í október í fyrra (svokölluðu Elgsprófi). Síðan þá hafa verið gerðar breytingar á bílnum
og er hann t.d. útbúinn ESP-búnaði sem að sögn Niki Lauda „tekur á vandamáium í akstri áður en ökumaðurinn verður þeirra var.“ Bílar í A-línu eru nú lægri, með lægri og breiðari dekk,
stífari jafnvægisstöng, endurbættan stýrisbúnað, stífari gorma og nýja höggdeyfa. Bíllinn stenst nú öll öryggispróf og er talinn einn öruggasti smábíll í heimi. Staðalbúnaður: ABS-hemlakerfi,
ESP-stöðugleikakerfi með spólvörn, öryggispúðar í stýri, fyrir farþega og í framhurðum, litað gler, samlæsing, rafdrifnir, hitaðir útispeglar, hæðarstillanlegt ökumannssæti, stillanleg
hæð aðalljósa, höfuðpúðar aftur í, mælir fyrir útihita, loftnet og 6 hátalarar, rafdrifnar rúður að framan, dagljós, útispegill, grill, hurðarhandföng og hurðarlistar í svörtum lit, „Classic“-
áletrun í spegilþríhymingi, val á lakki, áklæði og inniklæðningu í ýmsum útfærslum, verksmiðjuryðvörn, skráning o.m.fl. Eins og aðrir Mercedes-Benz bílar þurfti A-bíllinn að sanna gildi
sitt við erfiðustu aðstæður áður en kom að framleiðslu hans. Bílunum var ekið í steikjandi hita í „Death Valley“ (Dauðadalnum) í Bandaríkjunum og í frosti og snjó við Kiruna. A-bíllinn
stóð sig líka fullkomlega á sveitavegum Brasilíu þar sem rakinn í loftinu var allt að 80%. Þetta eru aðeins þrjú dæmi um þau fjölmörgu próf og þær þolraunir sem A-bíllinn hefur staðist.
Hægt er að læsa öllum dyrum, innan frá, á einfaldan og fljótlegan hátt. Mercedes-stjarnan hefur orðið tákn gæða og öryggis og stendur nafnið Mercedes-Benz fyrir hefðir og nýsköpun
í hugum fólks um allan heim. A-bílarnir eru smíðaðir í Rastatt-verksmiðjunni í Þýskalandi með hátæknibúnaði og nýstárlegum framleiðsluaðferðum. I grundvallaratriðum er hver A-bíll
búinn samskonar tæknibúnaði, ESP (Electronic Stability Program), ABS-hemlunarkerfí, vökvastýri (power steering) auk loftpúða í mælaborði og til hliðar svo eitthvað sé nefnt. Til viðbótar
við það sem við höfum lagt til getur þú sjálf(ur) skapað bíl að eigin smekk. Hvemig? í fyrsta lagi getur þú valið um þrjár línur: Classic, Elegance og Avantgarde, sem hver og ein er
sérstök og nálgast óskir þínar. Avantgarde-línan stendur fyrir sportlegt útlit á meðan Elegance-línan hefur yfir sér meiri lúxusblæ. Veldu þér áklæði og liti að innan sem utan; úrvalið er
mikið. Nánast engin uppleysiefni eru notuð við sprautun bflanna en náttúruvemd og umhverfismál eru ávallt höfð að leiðarljósi í framleiðslu Mercedes-Benz bifreiða. Þessi stefna fyrirtækisins
hefur nú þegar skilað Rastatt-verksmiðjunni Eco-verðlaunum frá Evrópusambandinu. Aukalega í Elegance-útfærslu: Útispeglar og grill í sama lit og bíllinn, „Elegance“-áletrun í
spegilþríhyrningi, álfelgur, tvílit afturljós, krómaðir útstigslistar í hurðarfölsum, krómlistar á hurðarhúnum, leðurklætt stýri og gírstöng, rafdrifnar rúður að aftan, fjarstýrð samlæsing,
geymsluhólf undir framsætum, lok yfir farangursrými, vasar aftan á framsætum, hæðarstilling á stýri, val á lakki, áklæði og inniklæðningu í ýmsum útfærslum. Það var ekki ætlunin að
setja heimsmet þegar hönnuðir A-bílanna röðuðu svona mörgum góðum hugmyndum inn á aðeins 3,57 metra heldur vildu þeir sýna fram á að Mercedes-Benz væri, eins og ætlast er til,
betri en fólk á að venjast. Sem dæmi um fjölbreytnina má nefna að hægt er að velja um tíu liti á bílinn og 23 litasamsetningar á innréttingu. Þrátt fyrir að A-bíllinn sé stuttur og hár
bíll er loftmótstaða ekki vandamál í akstri. Bíllinn er straumlínulaga og sérstaklega hannaður til að kljúfa loftið og halda vindhljóði og bensíneyðslu í lágmarki. ESP (Electronic Stability
Program) fylgir öllum A-bílum og tryggir að jafnvel í erfiðustu aðstæðum heldur bíllinn jafnvægi sínu. Nemar fylgjast stöðugt með bílnum og tölvustýring stjómar bremsum og vélarafli
eftir þeim. Innifalið í ESP er ASR (Acceleration Skid Control) en hægt er að taka það kerfi af með því einu að þrýsta á einn hnapp, t.d. í djúpum snjó. A-bíIIinn hefur hlotið viðurnefnið
Litli risinn enda vandfundinn bíll af þessari stærð sem er rúmbetri og býr yfir fullkomnari tæknibúnaði. Eru A-bíIarnir stærri að innan en utan? Þeir sýnast a.m.k. vera það. Bílamir
eru sérstaklega rúmgóðir og má þakka það nýja „samlokugólfinu“ eins og það er kallað. Á stuttri stund er líka hægt að taka sætin úr og breyta honum í lítinn sendibfl. Hann er aðgengilegur
og auðvelt að raða aftan í hann, hvort sem ætlunin er að flytja stóra hluti innanbæjar eða skella sér í útilegu með alla fjölskylduna. Farangursrýmið er milli 350 og 1.300 lítrar, allt eftir
þörfum hverju sinni. Stilla má aftursætið í 36 stöður. Þú getur fært það til, brotið það saman eða tekið það alveg úr. Færa má ökumannssætið hvorki meira né minna en 262 mm fram og
aftur. Þá má einnig hækka það og lækka um 57 mm til að laga það að líkama þínum. Það er óraunhæft að bera A-bíllinn saman við aðrar tegundir bíla af sömu stærð þegar kemur að
öryggismálum. Bflar af þessari stærðargráðu geta yfirleitt ekki tekið við miklu höggi án þess að til meiðsla komi hjá farþegum. A-bfllinn er undantekning frá reglunni. Með „samlokuhönnuninni“
er vél og skiptingu komið þannig fyrir að ef til árekstrar framan á bíllinn kemur renna þær undir gólf farþeganna, þeim að meinalausu. Þar sem farþegar bflsins sitja hærra uppi en í
venjulegum bílum af þessari stærðargráðu eru þeir einnig betur varðir gagnvart árekstrum frá hlið. Ef til árekstrar kemur blásast út loftpúðar framan við og til hliðar við ökumann
og farþega í framsæti á nokkrum millisekúndum. Sérstakir nemar í farbesasætinu skvnja ef enginn farþegi er í farþegasætinu og blásast þá púðamir ekki út. Það sama gildir unt bamastóla
í framsæti sem snúa aftur. Bílbeltin í A-bf1»>"*~ ‘ -------------------—.... ■ —"a sérstaklega vel eftir. Einnig er hægt að fá bamastóla í aftursæti. ABS- og BAS
öryggiskerfi er í öllum A-bflu
á bremsukerfið þar til fóturini
umtalsvert. í janúar á þessu áf
blaðamönnum var boðið a?
bílnum er upphækkað e:
Hækkunin gefur líka auki-
A-bíllinn er kjörinn tj
nútímalegu mælabori
rafmagnsrúður í allaí
Miðstöðin er af;
frjókornasíu. Það
miklu fersku loft
sóllúgu sem einfaldle;
á hnapp. Sóllúgan
nútímalegan hátt set
hún opnast meira
hefðbundnar sóllúgur
þig eitthvað uppá
rætast? Glitnir býð
eða Bflasamning, Sjó'
SP-Fjármögnun býði
Samvinnusjóðurinn
einnig lán. Svo það er ljóst ai
því þessir kostir auðvelda þér ai
draumabílnum, hvort heldur han:
hemlakerfi; ESP-stöðugleikaker:
hæðarstillanlegt ökumannssæt ______________
útispegill, grill, hurðarhandföng og hurðarhstar
á bremsuna á miklum hraða nemur B AS-kerfið það og setur hámarksþrýsting
nn af bremsunni aftur. BAS getur þannig stytt hemlunarvegalengdina
nýi A-Benzinn kynntur fyrir blaðamönnum. Fjögur hundruð
■ma að velta bílnum en engum tókst það. Þar sem gólfið í
njög þægilegt að setjast inn í hann og stíga út úr honum.
■'■isýni, betra er að skipta um akrein og leggja í stæði.
*“ ^nnanbæjaraksturs. A-bfllinn er búinn sérlega
■m auðvelt er að lesa af. Hægt er að fá
,;nn. Hægt er að fá stillanlegt stýri.
'komin, með ryk og
hægt að anda að sér of
■r að fá A-bílinn með
■uð með þvf að ýta
' 'kð á sérstaklega
bað að verkum
meira en
\jgnun! Vantar
i drauminn
l'rjálst bflalán
lur Bílalán,
iSP-bflalán og
k4ing bjóða
5ýsna lánsamur,
____________ rgna kaup á
5r nýr eða notaður. Hafðu samband við sölumenn okkar og kynntu þér málið^^^^^^H ^^■^ibúnaður Classic: ABS-
íeð spólvöm, öryggispúðar í stýri, fyrir farþega og í framhurðum, litað gler, samlæsing^^BfeMmrt^Hmfnir. hitaðir útispeglar,
Stillanleg hæð aðalljósa, höfuðpúði aftur í, mælir fyrir útihita, loftnet og sex hátalarar, rafdrimtWBB^R^mr að framan, dagljós,
"svörtum lit, „Classic“-áletmn í spegilþríhymingi, val á lakki, áklæði og inniklæðningu í ýmsum útfærslum, verksmiðjuryðvöm, skráning
o.m.fl. Sóllúgan er stillanleg og fremst er sérstakt vindskyggni sem fer upp þegar sóllúgan opnast. A-bílamir eru mjög léttir því auk þess að vera framleiddir úr stáli eru þeir byggðir úr
áli, magnesíum og plasti. Þetta skilar sér að sjálfsögðu í bensínspamaði. Valbúnaður: Metallic-lakk, leðuráklæði, innbyggt barnasæti í aftursæti (tau), innbyggt bamasæti í aftursæti
(leður), leðurklætt stýri og gírstöng, felliþak, sjálfskipt kúpling, 5-gíra sjálfskipting, hraðastillir (einungis fáanlegur með sjálfskiptingu), dráttarkrókur, þjófavarnarkerfi, hæðarstillanlegt,
losanlegt framsæti, rafdrifnar rúður að aftan, álfelgur, rafhituð framsæti, fjarstýrð samlæsing. A-bíllinn krefst lágmarksviðhalds. Á-bíllinn er að miklum hluta til framleiddur úr endurunnu
plasti eða um 12 kg, þar á meðal mælaborðið. Vélin er framleidd úr áli og vegur aðeins 89 eða 92 kg og er þar með rneira en 25% léttari en sambærilegar vélar í sambærilegum bílum. A-
bílamir eru framhjóladrifnir. Hægt er að velja um beinskiptingu, sjálfvirka kúplingu eða sjálfskiptingu. A-bíllinn er einn sparneytnasti bíll í heimi og eyðir að jafnaði um 5 1 á hundraði.
Þú eyðir ekki miklum tíma á bensínstöðvum! Mannheim, Þýskaland, jólin 1879. Carl Benz var búinn að eyða heimilispeningunum og í stað sunnudagssteikarinnar á eldhúsborðinu stóðu
þar hlutar úr tvígengisvél. Nágrannarnir gerðu grín að „tilgangslausa hestvagninum“ eins og þeir kölluðu bílinn sem Carl hafði í smíðum. En Benz lét ekki stoppa sig. Hvor í sínu lagi
fundu Benz og Gottlieb Daimler upp „sjálfrennireiðina“ - tæki sem breytti gangi mannkynssögunnar. Við þróun A-bílsins var leitast við að vekja upp anda frumherjanna og teljum við að
það hafi tekist þó svo að hjólið yrði ekki fundið upp öðru sinni. A-bíllinn er „vélknúna svarið“ við síbreytilegum heimi og til marks um skuldbindingu okkar við komandi kynslóðir.
Algjörlega ný skilgreining á bíl, aðeins 357 sm á lengd en engu að síður jafn rúmgóður og millistærðin af venjulegum fólksbíl og jafn fjölbreytilegur í notkun og fjölnota bíll. En
það sem heldur rnerki Mercedes-Benz þó hæst á lofti er öryggiskerfíð, sem er grundvallað á hinni byltingarkenndu hugmynd um „samlokugólfið" svokallaða. Hugmynd sem skilar bæði
meira rými og auknu öryggi. Verð frá: 1.695.000 kr. Að auki er bíllinn búinn öryggisbúnaði s.s. ESP (Electronic Stability Program) sem annars er aðeins að finna í lúxusbifreiðum. Og
eins og það sé ekki nóg, útbjuggu hönnuðir okkar A-bílinn með fjölda annarra tækninýjunga. Hönnuðir Mercedes-Benz höfðu nýjustu tísku í huga þegar þeir völdu litina á A-bílinn.
Kaupendur A-bílsins geta valið um tíu liti og litasamsetningar; hárauðan, vínrauðan/sanseraðan, ljósrauðan, bláan/sanseraðan, himinbláan, grænan/sanseraðan, Ijósgrænan, snjóhvítan,
steingráan/sanseraðan og silfurgráan/sanseraðan. Bflaumboðið Ræsir var stofnað 1942 og hefur alla tíð síðan þjónað landsmönnum dyggilega. Innflutningur og sala nýrra bfla og varahluta
frá ýmsum framleiðendum hefur verið uppistaðan í starfseminni, auk viðgerðarþjónustu og sölu á notuðum bflum. Ræsir hefur haft umboð fyrir Mercedes-Benz frá 1954 og fyrir Mazda
frá 1990. Báðar tegundirnar eru þekktar fyrir gæði og langa endingu. Saga Mercedes-Benz stjörnunnar er einnig mjög merkileg. Plastið í frambrettunum og skottlokinu er ekki aðeins létt,
það þolir þónokkuð hnjask og getur í sumum tilvikum lagast af sjálfu sér ef það beyglast, eins og ef keyrt er utan í þegar bílnum er lagt í stæði. Mengun frá A-bílunum er langt undir þeim
kröfum sem Evrópusambandið gerir til bifreiða. Umboðsmenn Ræsis er að finna um allt land. Þar má nefna: Bíla- og vélaþjónustu Hjalta Njálssonar á Akranesi, Bílatanga hf. á ísafirði,
BSA hf. á Akureyri, Bflasöluna Fell á Egilsstöðum, Betri bílasöluna á Selfossi og Bifreiðaverkstæði Muggs í Vestmannaeyjum. í júlí á þessu ári höfðu um 63.000 A-bflar verið seldir. Áætlað
er að framleiða 150.000 bíla á þessu ári í Rastatt-verksmiðjunni. Alla A-bílana má fá með rafstýrðri 5-gíra sjálfskiptingu sem vegur aðeins 68 kg og er því léttasta 5-gíra sjálfskiptingin í
heiminum. A-bílIinn er aðeins 3,57 m á lengd og um 1.000 kg að þyngd. í A-bíInum eru kynntar til sögunnar a.m.k. 20 tækninýjungar sem aldrei hafa sést í bílum af sambærilegri
““\u öryggi. A-bfllinn verður um ókomin ár notaður
ppakstursbflanna árið 1901 varhaldið á lofti sem
m skrásett var árið 1902. Daimler hafði þá látist
því að faðir þeirra hefði eitt sinn sent póstkort til
gerð. Þessar nýjungar stuðla að auknum þægindum í á
sem fyrirmynd í hönnun fólksbíla. Síminn hjá Ræsi, Sk
upphafi Mercedes-byltingarinnar í hönnun ökutækja o,
tveimur árum áður, þ.e. árið 1900, 66 ára að aldri. Synír
konu sinnar þar sem stjarna merkti húsið þar sem hann bjó í Þýskalandi. Hann hafði orð á þvíað á endanum myndi þessi stjarna rísa og skína yfir starf hans. Stjómarformaður Daimler
tók upp hugmyndina og í júní árið 1909 var ákveðið að nota bæði þriggja arma stjörnu œg^rppSi^iarma sem vörumerki. Veitt var heimild fyrir báðum umsóknunum en aðeins þriggja
anna stjarnan var í raun notuð. Hún var staðsett framan á bflinn sem vatnskassaskraut. I tœgnun/lirin iMúr stjaman, sem einnig var tákn nýrra ferðamáta í lofti, á legi og láði, farið í gegnum
ýmsar breytingar og viðbætur. Árið 1916 var hún sett inn í heilan hring sem hafði fjórar litlar/j|íörnuiflpfan til og annað hvort orðið Mercedes- eða Daimler-verksmiðjan í Unterturkheim
og Berlin-Marienfelde neðan til. Árið 1921 var gerð tillaga um að hafa stjömuna í holumllin^v^ii^vn'tlirum síðar var tillagan samþykkt. í kjölfar fyrri heimsstyrjaldarinnar fylgdi verðbólga
og lítil sala, einkum á bílum. Bílar voru enn álitnir munaðarvara, og allt þetta tók sinn i^5T þ\ skl^faiðnaðinum. Aðeins stöndugustu fyrirtækin með vel þekkt og traust vörumerki áttu
möguleika á að lifa af þetta tímabil. Þau neyddust samt sem áður oft til að tengjast eða sí^ginásU^mirn fyrirtækjum. Brautryðjandafyrirtækin Daimler og Benz, sem höfðu í millitíðinni
orðið heimsþekkt, gengu einnig í gegnum þetta með því að stofna samtök um sameiginlegaTrttgSmuni árið 1924. Markmiðið var að staðla útlit og framleiðslu varanna og að sameinast í
innkaupum, sölu og auglýsingum. Þrátt fyrir að bæði fyrirtækin hafi auglýst vörur sínar saman, notuðu þau enn aðskilin vörumerki. Tveimur árum síðar, árið 1926, sameinuðust þessi tvö
elstu bílafyrirtæki í eitt. Daimler-Benz AG. Nýtt vörumerki var nú hanná
þriggja arma stjörnu frá Daimler og voru tengd með lárviðarsveig Be
„Avantgarde“-útfærslu: Útispeglar í sama lit og bfllinn, krómað grill, „A
útfærslu, leðurklætt stýri og gírstöng, fílabeinslitaðir mælar, lok yfir farangursrý
hverju var nafnið valið? Mercedes er kristið, spænskt nafn sem þýðir yndisþokki
viðskipta- og aðalræðismannsins Emil Jellinek, sem bjó í Nice. Verð frá: 1.695.000 kr.
art Nöfnin Mercedes og Benz mynduðu hring utan um hina heimsfrægu
|num árin er enn notað á bílana frá Daimler-Benz. Aukalega í
f itað gler með skyggðri framrúðu, gluggakarmar í „Avantgarde“-
mi. hæðarstilling ístyrL fiarslýrð samlæsing, val á lakki, áklæði og inniklæðningu í ýmsum útfærslum. Af
:i JPÉJtfe Im'ilnlmrf< ungri stúlku sem fæddist árið 1889 í Vfn og var uppáhaldsdóttir austuríska
Síminn hjá Ræsi, Skúlagötu 59, er 540 5400 og heimasíðan er www.raesir.is Árið 1897 hafði