Morgunblaðið - 21.10.1998, Blaðsíða 56

Morgunblaðið - 21.10.1998, Blaðsíða 56
' *56 MIÐVIKUDAGUR 21. OKTÓBER 1998 MORGUNBLAÐIÐ FÓLK í FRÉTTUM Forvitnilegar bækur Forvitnilegar bækur FARIÐ er mjúkum höndum um Morrissey í ævisögunni. Að vakna sem brjóst Brjóstið. „The Breast". Eftir Philip Roth. 89 blaðsíður. Vintage, New York, árið 1972. Eymundsson. 1.350 krónur. „EINN morgun þegar Gregor Samsa vaknaði heima í rúmi sínu eftir órólegar draumfarir, hafði hann breytzt í risavaxna bjöllu,“ segir í upphafi Hamskiptanna eftir Franz Kafka; hugmynd sem Philip Roth grípur á lofti í Brjóstinu. Söguhetja þessarar óvenjulegu skáldsögu er prófessorinn David Kepesh. Hann er heilsuhraustur 38 ára karlmaður sem hefur aldrei veikst alvarlega og er hvorki far- inn að missa hár né tennur, að eig- in sögn. Það er því óneitanlega dálítið áfall fyrir hann þegar hann vaknar á Lenox Hill-spítalanum við það að verið er „lauga andlitið á honurn". „Andlitið?" hrópar hann. „Hvar er það! Hvar eru hendurnar? Fætumir? Hvar er munnurinn á mér? Hvað kom fyrir mig?“ Það sem gerðist, þótt læknarnir hafi átt bágt með að greina David frá því, var að á fjórum sársaukafull- um klukkutím- um eftir miðnætti 14. febrúar árið 1971 breyttist hann í risavaxið 155 punda brjóst. H v e r n i g glímir virðuleg- ur bókmennta- fræðiprófessor við þann veru- leika (eða nokk- ur annar ef út í það er farið)? David er í hlut- verki sögu- manns og lýsir því óaðfinnan- lega á raunsæj- an, stundum kátbroslegan og iðulega brjóst- umkennanlegan hátt. Maður veit vart hvort mað- ur á að hlæja eða gráta þegar maður fylgist með þjáningar- fullri togstreit- unni innra með honum þegar hann reynir að hemja löngunina í snert- ingu og kynlíf; fantasíunum sem hefðu sómað sér vel í einni af myndum Russ Meyers; kaldri rök- hyggjunni þegar hann reynir að klæða málsatvik í búning skyn- seminnar og vonlausum tilraunum til að viðhalda sæmdinni í kring- umstæðum sem gætu ekki orðið meira auðmýkjandi. Brjóst verða varla mikið álitlegri en þetta. Pétur Blöndal GRÍMUKLÆDDA HETJAN MEÐ SVÖRTU SKIKKJUNA ÞAÐ er ekki amalegt fyrir hina fátæku að eiga verndara á borð við Zorró. Refurinn Zorró DRAKÚLA hefur sýnt á sér mörg andlit á hundrað árum. Öll andlit Drakúla „Dracula: The fírst hundred ye- ars“. Drakúla: Fyrstu hundrað árin. Ritstjóri: Bob Madison. 322 blaðsíður. Midnight Marquee Press, Inc., Baltimore, árið 1997. Mál og mennning. 2.695 krónur. DRAKÚLA eftir Bram Stoker var fyrst gefin út áríð 1897. Drakúla: Fyrstu hundrað árín er gefm út í tilefni af aldarafmæli vampírunnar ódauðlegu. Hún lýsir því hvernig goðsögnin um transyl- vanísku vampíruna hefur þróast á þessum hundrað árum og reynt er að varpa Ijósi á það af hverju Drakúla hefur átt þessum vinsældum að fagna í gegnum tíðina. Þetta er samansafn greina eftir fræðimenn og aðdáendur vampírunnar og litið er á Drakúla frá ýmsum sjónarhornum. Mest- megnis fjallar bókin um kvikmyndir sem gerðar hafa verið um Dracula eða aðrar persónur honum ná- skyldar. Mikið er fjallað um þá leikara sem leikið hafa Drakúla og þeirra framlag til þeirrar þróunar sem orðið hefur á persón- unni Drakúla. ítarlega er fjallað um sögu Bram Stokers og að auki er litið á það hvernig Drakúla birtist sem barnafigúra, myndasöguhetja, _ skrímsli, goðsögn og kynvera. I raun má segja að hér sé fjallað um öll andlit Drakúla, um þá sem gerðu greifann að goðsögn með einum eða öðrum hætti og hvernig hann hefur breyst í gegnum tíðina. Vegna þess að bókin byggir á innleggi margi-a sem líta á Drakúla frá mismunandi sjónar- hornum þá verður hún mjög mistæk og oft er mikið um endur- tekningar. Sumir kaflar eru mjög áhugaverðir og skemmtilegir, eins og þeir sem fjalla um Drakúla inn- an ákveðins tímabils, til dæmis hafði ég ekki hugmynd að Drakúla hefði stundað diskótek í satín- skyrtum á sjöunda áratugnum. Aðrir kaflar falla í þá giyfju að verða hrútleiðinleg upptalning, til dæmis kaflinn sem fjallar um Drakúla í hasarblöðum. Þar að auki eru kaflar í bókinni sem mér fannst alls ekki eiga erindi þangað, eins og kaflinn um íjórðu eigin- konu Bela Lugosi, leikarans sem var samnefnari fyrir Drakúla lengi vel. Það mætti segja að það vantaði meiri heildarsvip á bókina til þess að saga þessa heillandi myrkra- höfðingja sem hefur fylgt okkur í hundrað ár yrði skýrari og hnit- miðaðri. í bókinni eru margir góðir sprettir en hún hittir ekki alveg í mark. Elsa Eiríksdóttir GRÍMUKLÆDDI skylminga- kappinn Zorró kom fyrst fram á sjónvarsviðið árið 1919 í tíma- ritinu „All Story Weekly“. Þar birtist framhaldsssagan „The Curse of Capistrano" eftir John- ston McCulley, sem hafði starfað áður sem blaðamaður hjá lögreglunni. Þetta var fyrsta sagan af 65 ótrúlega vinsælum sögum um Don Diego de la Vega sem var sonur vellauðugs landeiganda í Kali- forníu. Ódauðlegur á hvíta tjaldinu Diego virtist lítilfjörlegur maður og kaus hann frekar að dansa og hlusta á kveðskap en taka þátt í ofbeldisverkum. En á næturnar setti Diego upp sína sönnu grímu og kallaði sig Zor- ro [refur á spænsku], sem barðist gegn ranglæti rétt eins og Hrói Höttur. Árið 1920 varð Zorró ódauð- legur á hvíta tjaldinu þegar Douglas Fairbanks lék hann í Dýrustu sjónvai’ps- þættirnir Zorró var eins og skapaður til þess að vera efniviður í mynd- araðir og gerði Republic tólf mynda röðina „Zorro Rides Again“ og fylgdu átta mynd- araðir í kjölfarið á henni. Árið 1957 kom Zorro fyrst fram á sjónvarpskján- um og var kappinn leik- inn af Guy Williams. Dis- ney fyrir- tækið stóð fyrir þáttun- um sem voru á þeim tíma þeir dýrustu sem gerðir höfðu ver- ið og einnig þeir vinsæl- ustu. 1981-1983 á sjónvarpstöðinni CBS. Einnig komu fram grínút- gáfur af goðsögninni t.d. „Gay Blade“ með Guy Hamilton og einnig Disney myndaröðin „Zor- ro and Son“. Ekki að gefa upp öndina Á þessum áratug hefur kapp- inn verið mikið í sviðsljósinu en 88 þættir um Zorro voru gerðir í samstarfsverkefni New World Television (Bandaríkin), Ellipse (Frakkland) og RAI (Ítalía). Árið 1992 gaf Disney út útgáfur af Guy Williams myndaröðinni sem gæddar höfðu verið lit og naut það mikilla vinsælda. Árið 1995 gerði Ken Hill söngleik um Zorro, sem fékk góða dóma gagnrýnenda og eru raddir uppi um að svartklædda hetjan muni fara á fjalirnar á Broadway. Nýjasta skrautljöð- urin í hnappagat Zorro er myndin sem fyrirtæki Spiel- berg, Amblin Entertainment, framleiðir og eru Antonio Band- eras og Anthony Hopkins í aðal- hlutverkum. Þetta ætti að nægja til að sýna að Zorró er langt frá því að gefa upp önd- ina. ANTONIO Banderas og Catherine Zeta- Jones í ldutverkum sínum í Grímu Zorrós. „The Mark of Zorro“ sem var endurgerð af fyrstu bók McCul- leys. Myndin er enn álitin ein af bestu þöglu kvikmyndunum. Tveimur áratugum síðar léku þeir Tyrone Power og Basil Rathbone í endurgerð „The Mark of Zorro“ en þá var hljóðið komið til sögunnar. Zorró var einnig árið 1937 í fyrstu litmyndinni sem Republic lét gera og hét hún „The Bold Caballero". Á 7. og 8. áratugnum voru gerðar margar myndir um Zorró í Evrópu og er „Zorro“ þeirra minnistæðust en þar var Alain Delon í aðalhlutverki. Árið 1974 lék Frank Langella Zorro í enn annarri endur- gerðinni af „Mark of Zorro“ fyr- ir bandarískt sjónvarp. Á 9. áratugnum komu fram teiknimyndir um Zorró, sem hétu „The New Adventures of Zorro“ og voru þær sýndar árin
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.