Morgunblaðið - 18.11.1998, Blaðsíða 42
42 MIÐVIKUDAGUR 18. NÓVEMBER 1998
;>-------------------------------
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Bragi Gunnars-
son fæddist á
Isafirði 15. júní
1976. Hann andað-
ist á gjörgæsludeild
Landspítalans hinn
9. nóvember síðast-
liðinn. Foreldrar
hans eru Agústa
Bragadóttir, for-
stöðuþr oskaþj álfi,
og Gunnar Jónsson.
Fósturfaðir Braga
frá því hann var
átta ára er Hallur
Páll Jónsson,
star fsmannastj óri.
Bróðir Braga er Haukur Halls-
son, f. 1989.
Bragi útskrifaðist úr Öskju-
hlíðarskóla árið 1993. Síðasta
árið starfaði Bragi í Bjarkarási.
Heimili hans frá 1996 var í
Mururima 4.
Utför Braga verður gerð frá
Fossvogskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
Lífið gefur okkur flestum góðar
gjafir í vöggugjöf; heilbrigði,
gjörvuleika og ástríka foreldra.
„ÍGest göngum við út frá því sem
gefnu að ekkert sé sjálfsagðara. Þó
er það svo að sumum er skorinn
þrengri stakkur frá upphafi og líf
þeirra verður erfiðara en okkar
hinna. Mörgum er einnig gefið lang-
lífi, en fyrir öðrum liggur að fá ekki
lifað nema skamman tíma. Þannig
var með Braga, sem varð aðeins
22ja ára gamall.
Það var fallegur átta ára strákur
sem við systurnar kynntumst þegar
jiabbi okkar hóf sambúð með
Agústu mömmu Braga fyrir um
~‘?jórtán árum síðan. Þessi kynni
opnuðu okkur nýja sýn vegna þess
að Bragi var líka mikið fatlaður,
bæði blindur og þroskaheftur og gat
ekki tjáð sig með orðum. Við áttum
saman ótalmargai' góðar stundir,
lékum okkur, fórum í ferðalög, sum-
arbústaðaferðir margoft, sungum
og dönsuðum og hlustuðum mikið á
tónlist. Við minnumst líka samveru
á hátíðarstundum, sérstaklega
gamlaárskvöldanna. Bragi var fær
um margt, þrátt fyrir mikla fötlun
sína og fátt sem hann ekki gerði.
Hann fór í fjallgöngu og berjamó,
kannaði Surtshelli, gekk á skíðum,
fór mikið í sund, hjólaði á tvímenn-
ingshjólinu sem afi hans á ísafirði
•'tS'iafði með sér á togaranum frá út-
löndum. Hann hlustaði á Beethoven
og Bubba og allt þar á milli, fór með
vinum sínum á tónleika og söng-
leiki. Hreyfingin og tónlistin voru
hans yndi.
En dagarnir í lífi Braga voru ekki
alltaf bjartir. Það komu einnig tím-
ar myrkra daga fyrir fáeinum árum,
þegar hann þjáðist mikið og oft. Það
er erfitt að ímynda sér angist og
þjáningu blinds og þroskahefts
ungs manns, sem hefur hvorki mál
til að tjá hugsun sína og tilfinning-
ar, né sjón til að skynja heiminn í
kringum sig. Við eigum ekki svar
við þeirri spurningu af hverju gleði
manna. Lífið er ekki
alltaf réttlátt.
Það var Agústu,
mömmu Braga, og
pabba alltaf mjög mik-
ilvægt að Bragi gæti
notið lífsins á sama
hátt og helst með jafn-
öldrum sínum ófötluð-
um; það tókst líka oft.
Hann átti líka að fá að
flytja að heiman þegar
hann yrði fullorðinn,
sem hann og gerði.
Það var sólríkur
dagur í Mururima í
sumar þegar Bragi
hélt upp á 22ja ára afmælið sitt. Við
virðum fyrir okkur myndina af
Braga þar sem hann situr í sólstóln-
um á veröndinni og Haukur litli
bróðir hans og okkar heldur utan
um hálsinn á honum. Þú áttir margt
fólk í kringum þig sem þótti vænt
um þig, Bragi, ættingja, vini og
starfsfólk, sem hafði bundist þér
sterkum böndum. Annað var ekki
hægt, þannig varstu bara.
Rannveig Jóna, Margrét Huld
og Sigríður Heiða Hallsdætur.
Þegar mér barst sú fregn að
Bragi Gunnars væri látinn kólnaði
ég upp. Það getur ekki verið, hugs-
aði ég. A þessum stutta tíma sem ég
þekkti þig hvarflaði aldrei að mér
að þú færir svona snemma. Að ég
fengi ekki að kveðja þig, en það
þykir mér sárast, að ég skyldi ekki
hafa fundið tíma til að koma og hitta
þig eftir að ég hætti í Bjarkarási, en
því hafði ég lofað ykkur. En ég á
margar minningar um þig, Bragi
minn, sem sefa sársaukann og
kveikja bros á vör.
Manstu þegar ég var að lesa Ijóð
fyrir þig og ég gleymdi einu orðinu
í ljóðinu og þú sagðir það orð aftur
og aftur. I fyrstu skildi ég ekki af
hverju þú sagðir þetta orð, ekki
fyrr en ég las yfir ljóðið aftur og sá
orðið sem ég hafði gleymt og las því
allt Ijóðið fyrir þig aftur og þá
varstu ánægður, en svona varstu,
Bragi minn, allt varð að gera vel og
ekki með hangandi hendi og þú sem
kunnir svo mörg ljóð utan að, gast
náttúrlega ekki látið mig gera þetta
vitlaust og þegar við sátum í sófan-
um í Bjarkarási og hlustuðum á
tónlist eða ég söng fyrir þig, þá
fannst þér svo gott að láta klóra á
þér hársvörðinn á meðan ég söng
fyrir þig.
Við áttum líka margar skemmti-
legar ferðir niður í bæ á kaffihús
Reykjavíkur, þar sem allt snerist
um þig, ekki það að þú værir frekur
heldur var svo gaman að gera hlut-
ina fyrir þig, þú vai'ðst alltaf svo
ánægður. Manstu þegar þú vildir fá
kók á Kaffi París en það var bara
selt pepsí og þjónustustúlkan gerði
sér lítið fyrir og hljóp út í sjoppu
fyrir þig og keypti kók svo þú gætir
fengið uppáhalds drykkinn þinn.
Svona auðvelt áttir þú með að heilla
alla upp úr skónum enda var ekki
annað hægt en að þykja vænt um
þig, Bragi minn. Eg á svo margar
þær gætu fyllt heila bók og þær get
ég notað til að ylja mér á erfiðum
stundum. Elsku Bragi minn, ég á
eftii' að sakna þín sárt, en ég veit að
við hittumst aftur. Þangað til hef ég
minningarnar.
Elsku Ágústa og fjölskylda, Guð
gefi ykkur styrk á þessum erfiðu
tímum og leiði ykkur í gegnum
sorgina.
Bragi minn, nú ert þú farinn í
ljósið bjarta og augu þín ljúkast upp
á ný. Öll heimsins fegurð birtist þér
í allri sinni dýrð. Fegurð sem áður
var þér hulin. Fegurð sem enginn
fær séð fyrr en komið er í Ijósið
fagra. Elsku Bragi minn, í faðmi
Jesú ég veit þú hvílir nú. Eg veit að
nú horfir þú niður til okkar allra
sem þótti svo vænt um þig. Við vit-
um að við munum hittast á ný.
Guðrún Hulda Fossdal (Gugga).
Uppi á vegg hjá mér er mynd af
fallegum dreng sem potar feimnis-
lega með vísifingri í rennilásinn á
sparipeysunni sinni. Þetta er hann
Bragi, kannski á öðru ári, í fyrstu
myndatökunni sinni. Við Bragi urð-
um „sambýlisfólk" þegar við
Ágústa, mamma hans, fórum að
leigja saman í Tangagötunni á Isa-
firði. Bragi var á fyrsta ári og við
stöllurnar sögðum stundum í gríni
að ég hefði verið fyrsti „pabbinn"
hans Braga. Og víst vorum við svo-
lítið eins og hjón, vinkonurnar,
stoltar á labbi með Braga um þorp-
ið. Sumarið 1977 er í minningunni
einstaklega sólríkt. Drengurinn
myndaður í bak og fyrir; í fangi
annarrar hvorrar okkar, með sól-
hatt í fanginu á Gróu ömmu með
vestfirsk fjöllin í baksýn, í baði í eld-
húsvaskinum í litlu íbúðinni okkar,
hjá barnapíunni og fleira og fleira.
Því Bragi var í senn sólargeisli og
undraverk! Svo ótrúlega seigur
þrátt fjrrir fötlun sína.
Svo sáumst við sjaldnar i nokkuð
mörg ár því ég fór utan í nám. Já,
ég segi sáumst því þótt Bragi hafi
verið blindur þá „sá“ hann auðvitað
eins og blindii' sjá. Og þegar hann
þekkti mig aftur þegar ég kom í
heimsókn vestur eftir fyrsta Sví-
þjóðarárið voru fá orð til í huganum
sem lýst gátu gleði minni. Um jólin
1981 hittumst við aftur í London
þangað sem Bragi fór í fylgd með
mömmu sinni og ömmu í stóran
hjartauppskurð. Mér er hann í
fersku minni, vafinn slöngum og
þráðum í alltof stóru bresku sjúkra-
rúmi og manni fannst þetta líf
skrýtið að leggja allt þetta á ungan
dreng. Enn og aftur var maður agn-
dofa yfir því hvað hvað þessi granni
kroppur megnaði að takast á við.
Síðar áttum við stundir saman í
Gautaborg. Ég var ólétt að mínu
fyrsta barni og mæðginin á leið
heim frá Noregi. Bragi var þá ekk-
ert smábarn lengur heldur sjö ára
herramaður, einstakur snyrtipinni,
því hún Ágústa mín hefur nú alltaf
verið svolítið pjöttuð með hann.
Hafi Bragi verið fremstur meðal
jafningja í hópi „sambýlisfólks"
míns, þá var það svo innilega viðeig-
andi að kært yrði með honum og
mínum heittelskaða. Meðan við
ungu stúlkurnar krufðum lífsins
gátur yfir kaffibolla léku þeir alls
kyns listir og mátti vart sjá hvor
þeirra skemmti sér betur. Nokkru
eftir þá heimkomu eignaðist vinkon-
an svo alvöru kærasta, Hall Pál, og
þar með færði forsjónin Braga
heimsins besta fósturpabba.
Síðan eru liðin svo mörg mörg ár.
Nú er maður fullorðinn og það sem
var þá kemur aldrei aftur. Erfið ár
eru að baki hjá Braga mínum og
fjölskyldu hans en líka mörg góð.
Fötluðu fólki er oft ekki gefið að
vera gerendur í eigin lífi á sama
hátt og hinum sem fullfrískir eru.
En ekki allir skilja eða vita að fatl-
aðir eiga þrátt fyrir það persónu-
leika eða sál sem getur gefið manni
svo ótrúlega margt. Bragi var
áhrifavaldur í lífi okkar allra sem
þekktum hann. Tilvera hans er
órjúfanlegur hluti af heimsmynd
minni, nærvera hans í lífi mínu hef-
ur kennt mér hluti sem engin orð ná
yfir. Þá dýrmætu hluti geymi ég
innra með mér.
Elsku Ágústa mín, Hallur Páll,
Haukur, móðurforeldrar og móður-
systkin, mínar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Þorgerður Einarsdóttir.
Elsku Bragi. Þú varst prins, þú
varst fallegi prinsinn okkar. Svo
viðkvæmur en samt svo sterkur, svo
einlægur en samt svo dulur. Það var
svo einstaklega auðvelt að þykja
vænt um þig, þú kallaðir fram það
góða í öllum sem kynntust þér.
Samfylgd okkar varð ekki löng en
ógleymanleg, því þú náðir að kenna
okkur svo ótal margt. Þú kenndir
okkur að meta það sem lífið gefur
okkur. Þú kenndir okkur um leið að
lífið getur verið ósanngjarnt og
erfitt en samt þess virði að lifa því.
Þú sannaðir fyrir okkur hversu
mikils virði það er að eiga góða
mömmu og fjölskyldu sem stendur
með manni. Þú kenndir okkur að
njóta og hlusta upp á nýtt og
þroskaðir með okkur tilfinningu
fyrir öllu því smáa sem þó skiptir
svo miklu máli. Þegar þér leið illa
kenndir þú okkur að þykja enn
vænna um þig. En umfram allt
kenndir þú okkur að bera virðingu -
virðingu íyrir lífinu í öllum sínum
myndum, í blíðu og stríðu; virðingu
fyrir einstaklingnum, þöríúm hans
og kröfum; virðingu fyrir þér.
Að koma inn til þín í fallegu íbúð-
ina þína í Mururimanum og þú opn-
aðir faðminn svo hlýr; að bjóða þér
upp í dans og svífa með þér um gólf-
in; að syngja með þér öll þau
ógrynni af lögum og vísum sem þú
kunnir; að hlusta á Bubba og Moz-
art og allt þar á milli með þér. Þess-
ar minningar og margar fleiri mun-
um við geyma.
Og nú ertu farinn og eftir sitjum
við og söknum þín óendanlega. Nú
ertu prins einhvers staðar í eilífð-
inni og þér líður vel. Kannski ertu
að horfa á englana og þeir að spila
fallega tónlist fyrir þig. Við huggum
okkur við allar yndislegu minning-
arnar sem við eigum um þig og
geymum mynd af þér í hjörtum
okkar. Við eigum mörg með þér
uppáhaldslag og alltaf héðan í frá
þegar við heyrum lögin okkar, döns-
um við við þig í huganum.
Er hoígur sól að hafsins djúpi
og hljóðlát sorg á brjóstin knýr
vér rainnumst þeirra er dóu í draumi
um djarft og voldugt ævintýr.
Þá koma þeir úr öllum áttum
með óskir þær er flugu hæst
og gráta í vorum hljóðu hjörtum
hinn helga draum sem gat ei ræst.
Og hinsti geislinn deyr í djúpið
en daginn eftir röðull nýr
oss kveikir sama dýra drauminn
um djarft og voldugt ævintýr.
(Jóhannes úr Kötlum.)
Elsku Ágústa, fíallur og Haukur,
amma og afi á Isafirði og Magga
frænka, við samhryggjumst ykkur
af öllu hjarta.
Við kveðjum þig, kæri vinur, og
þökkum samfylgdina.
Allir félagar þínir í Mururima.
Mig langar með nokkrum orðum
að minnast Braga Gunnarssonar.
Það var haustið 1982, þegar hann
var sex ára, að leiðir okkar lágu
fyrst saman. Ég var þá að byrja
sem kennari í blindradeild Laugar-
nesskóla að loknu námi erlendis og
hann að hefja sína skólagöngu.
Það var eflaust hvorki auðvelt
fyrir Braga né mig að hefja þetta
samstarf, hann blindur og mikið
fatlaður og ég nýgræðingur sem
blindrakennari en samvinna okkar
tókst vel. Við bárum virðingu hvor
fyrir öðrum og kenndum hvor öðr-
um býsna mikið. Ég hef stundum
sagt að vinna mín með Braga hafi
verið nokkurs konar háskólanám
fyi'ir mig, sem mér finnst að hafi
nýst mér vel í vinnu minni með
marga aðra mikið fatlaða einstak-
linga, gert mig sterkari og úrræða-
betri og gefið mér lífssýn sem ég
hefði ekki viljað vera án.
Af því sem við Bragi unnum sam-
an var honum músíkin hugleiknust
og gleymi ég trúlega aldrei hve
og þjanmgu er svo oft misskipt milli yndislegar minningar um þig að
t
Konan mín, móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma,
ANNA EINARSDÓTTIR,
Kiðafelli,
Kjós,
verður jarðsungin frá Dómkirkjunni í Reykjavík í dag, miðvikudaginn 18.
nóvember kl. 15.00.
Hjalti Sigurbjörnsson,
Einar Þorvarðarson, Hallfríður Bjarnadóttir,
Sigríður Þorvarðardóttir, Paul Newton,
Margrét Þorvarðardóttir, Árni Árnason,
Guðbjörg Þorvarðardóttir,
Þorsteinn Þorvarðarson,
Þorkell Hjaltason, Dagbjört Helgadóttir,
Sigurbjörn Hjaltason, Bergþóra Andrésdóttir,
Kristín Hjaltadóttir,
Björn Hjaltason,
barnabörn og barnabarnabörn.
BRAGI
GUNNARSSON
gaman var að fara með honum í
gegnum ákveðin músíkverkefni sem
ég útbjó fyrir hann.
Leið Braga lá í Öskjuhlíðarskól-
ann haustið 1986, en þar byrjaði ég
reyndar að vinna haustið 1991 og þá
með Braga aftur, reyndar lítillega.
Svo kom að því að leiðir skildu, en
ég frétti alltaf af Braga, núna síðast
á sambýli í Grafai'vogi og í Bjarkar-
ási._
Ég vil færa Braga alúðarþakkir
fyrir öll árin sem við áttum saman
og voru mér svo lærdómsrík. Ykkur
Ágústu, Halli og Hauki færi ég mín-
ar einlægustu samúðarkveðjur.
Einnig flyt ég innilegar samúðar-
kveðjur frá þeim kennurum og
starfsfólki Öskjuhlíðarskóla sem
kynntust Braga þegar hann var
nemandi þar.
Þorbjörn Bjarnason.
Það haustar í lífi sérhvers manns
og stundum kemur haustið allt of
snemma. Þannig var hjá vini okkar
Braga, hans haust kom allt of fljótt.
Þegar við kvöddum Braga Gunn-
arsson fyiir fáeinum vikum er hann
þurfti að fara á sjúkrahús hvarflaði
það ekki að okkur að við værum að
kveðja hann í hinsta sinn. Við viss-
um þó að hann væri að fara í erfiða
aðgerð en Bragi var ungur og
hraustur. Við hlökkuðum til að hitta
hann aftur og fá að fylgja honum í
gegnum gleði og sorgir endurhæf-
ingar. En kallið kom allt of fljótt og
eftir situr söknuður.
Þegar vinir kveðja leitar hugur-
inn ósjálfrátt til baka. Upp koma
minningar um ánægjulegar sam-
verustundir, hvort sem þær vora í
gönguferðum, á bókasafni hverfis-
ins eða við vinnuverkefni dagsins.
Minningar um samstarf byggt á
gagnkvæmu trausti og virðingu;
trausti sem gerði það að verkum að
Bragi var óhræddur við að láta í ljós
tilfinningar sínar.
Bragi er nú dýrmætur í minning-
unni því þrátt fyrir að kynni okkar
hafi ekki verið löng vora þau ein-
stök og við erum þákklát fyrir þann
tíma sem við áttum saman með
Braga.
Sem sjálfur Drottinn mildum lófum lyki
um lífsins perlu í gullnu augnabliki.
(Tómas Guðmundsson.)
Fyrir hönd samstarfsfólks hinnar
nýju deildar á Bjarkarási sendum
við fjölskyldu Braga innilegar sam-
úðarkveðjur.
Blessuð sé minning hans.
Bryndís og Sigrún.
Það dimmdi yfir tilveru okkar
sem þekktum Braga Gunnarsson
þegar ljóst var að heilsu hans fór
hrakandi í kjölfarið á erfiðri aðgerð
sem hann þurfti að gangast undir.
En eigi má sköpum renna og Bragi
var svo sannarlega einn af þeim ein-
staklinum sem örlögin höfðu skapað
oft erfitt hlutskipti. Ég hélt þó að
hann væri búinn að taka út sinn
skerf, hann hafði alltaf staðið af sér
stormana og við trúðum því að þessi
síðasti hjalli yrði honum ekki um of.
Ungur maður er fallinn langt um
aldur fram.
Það er ekki langt síðan ég kynnt-
ist Braga og kynni okkar voru
meira í gegnum annað fólk sem bar
boðin milli okkar heldur en að við
hefðum bein samskipti. Þó var ég
svo lánsöm að upplifa góðar stundir
í samvistum við Braga, stundir sem
gáfu mér mikið. Fyrir þær er ég
þakklát. Bragi kvaddi okkur þegar
Vetur konungur er á næsta leiti
með kulda snjó og kalsarigningu.
Þetta er ekki veðrið sem átti best
við Braga. Bragi var unnandi sólar
og hlýju og á heitum sumardegi á
skjólgóðum stað leið honum vel.
Hvað er líka betra en sólbað, kók og
góð tónlist úr kraftmiklum græjum
þegar maður er ungur og á lífið
framundan? Þó að Braga hafi verið
skammtað fremur naumlega af
ýmsum þáttum líkamlegs og and-
legs atgends hafði hann þó fengið í
vöggugjöf ríkulega af öðrum þátt-
um sem prýddu persónu hans.
Hann var myndarlegur, hlýr, til-
finninganæmur og gæddur mikilli