Morgunblaðið - 03.01.1999, Page 1

1. TBL. 87. ÁRG.
LEITARMENN að störfum
á nýársnótt.
Níu fórust
í snjóflóði
í Kanada
Montréal. Reuters.
NÍU fórust og 25 slösuðust er snjó-
flóð féll á íþróttahús þar sem um 500
manns fögnuðu nýju ári í þorpinu
Kangiqsualujjuaq í afskekktri byggð
inúíta í Québec-fylki í Kanada.
Snjóflóðið féll fyrirvai-alaust niður
200 metra háa hlíð um tveimur
klukkustundum eftir að nýtt ár gekk
í garð. Flóðið braut einn veggja
íþróttahússins og færði bygginguna
á kaf í um þriggja metra háan snjó.
Flestir gestirnir í nýársfagnaðinum
gátu graflð sig út af sjálfsdáðum, en
aðrir þurftu aðstoð. Bæjarbúar leit-
uðu ættingja sinna og vina í örvænt-
ingu alla nóttina, en mjög hvasst var
og kalt og tafði það björgunarstörf,
auk þess sem óttast var að þak
íþróttahússins myndi falla.
Björgunarmenn, læknar og leitar-
hundar voru sendir með flugi frá
bæjunum St. Hubert og Kuujjuaq,
en komu ekki á slysstað fyrr en eftir
hádegi á nýársdag.
Mildi að ekki fór verr
Fimm þeirra sem fórust voru
börn. Sex létust samstundis, en lík
móður og tveggja ungra barna henn-
ar fundust nokkrum klukkustundum
eftir að flóðið féll. Að sögn lögreglu
slösuðust 12 alvarlega, hlutu bein-
brot eða aðra áverka, og voru þeir
fluttir á sjúkrahús í Montréal. Hinir
13 sem slösuðust hlutu umönnun á
sjúkrahúsi í Kuujjuaq. Þykir það
mildi að ekki hafi farið enn verr, þar
sem um 500 manns voru í íþróttahús-
inu er flóðið féll á það.
Sérfræðingar hafa leitt getum að
því að byssuskot sem hleypt var af í
hátíðarskyni á miðnætti hafi komið
flóðinu af stað.
Kangiqsualujjuaq er við Ungava-
flóa í norðausturhluta Québec, um
1.500 km norður af Montréal. Þar búa
um 650 manns, og í bænum er aðeins
einn læknir og tveir lögreglumenn.
SUNNUDAGUR 3. JANÚAR 1999 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Ellefu Evrópurfki taka upp sameigínlegan gjaldmiðil
Nýju ári
fagnað
ÞEIR Kristján Gunnarsson, Þor-
geir Vilberg Raguel og Alexand-
er Haraldsson fögnuðu nýju ári
með stjörnuljósuni á gamlárs-
kvöld.
ríkja sagður
Brussel, Frankfurt, Kaupmannahöfn. Reuters, The Daily Telegraph.
ELLEFU ríki Evrópusambandsins
(ESB) tóku upp sameiginlegan
gjaldmiðil, evruna, um áramótin.
Alls búa tæplega 300 milljónir á
evru-svæðinu og það spannar um
fimmtung heimsviðskipta. Vona
ráðamenn ESB-ríkja að evran muni
brátt standa jafnfætis Bandaríkja-
dollar að mikilvægi. Fastgengis-
stuðlar milli evrunnar og þeirra
gjaldmiðla sem eiga aðild að henni,
voru kynntir á gamlársdag. Jafngild-
ir ein evra tæpum tveimur þýskum
mörkum eða um 82 krónum. Þjóð-
verjar tóku nú um áramótin við for-
mennsku í ráðherraráði ESB. Gun-
ther Verheugen, Evrópuráðhen'a
Þýskalands, sagði af því tilefni að
pólitískur samruni ESB-ríkjanna
væri næsta skref. „Yfirleitt hefur
sameiginlegur gjaldmiðill verið loka-
skrefíð í pólitískum samruna. Að
þessu sinni er það hins vegar upp-
hafsskrefíð. Enn á eftir að ti-yggja
pólitískar forsendur þess að evran
verði stöðugur og áhrifamikill gjald-
miðill,“ sagði Verheugen í viðtali við
BBC.
Af ríkjum ESB eru það einungis
Bretland, Danmörk, Svíþjóð og
Grikkland er standa utan hins nýja
gjaldmiðilssvæðis. Seðlar og mynt í
hinum nýja gjaldmiðli verða ekki
teknir í notkun fyrr en 1 ársbyrjun
2002 en viðskipti í evrum hefjast á
alþjóðlegum íjármálamörkuðum á
mánudag. Fyrstu viðskiptin verða í
kauphöllinni í Sydney í Astralíu þeg-
ar hún verður opnuð á mánudags-
morgni að staðartíma, eða klukkan
18 á sunnudag að íslenskum tíma.
Viðskipti í Asíu hefjast skömmu síð-
ar.
Unnið allan
sólarhringinn
Gífurlega vinnu hefur þurft að
leggja í að skipta verðbréfum úr
hinum gömlu gjaldmiðlum yfír í evr-
ur, breyta hefur þurft tölvukerfum í
bönkum og kauphöllum og endur-
vinna öll gögn er tengjast gjaldeyr-
isviðskiptum. Verður þeirri vinnu
lokið nú um helgina og virðist hún
samkvæmt fregnum hafa gengið
snurðulaust fyrir sig þannig að ekk-
ert ætti að geta komið í veg fyrir að
evru-viðskipti hefjist á mánudag.
Tugþúsundir bankastarfsmanna um
alla Evrópu urðu hins vegar að
fresta áramótagleði sinni vegna
undirbúningsins og tilkynnti bank-
næsta skref
Reuters
ÞÚSUNDIR manna mynduðu
evru-merki fyrir framan höfuð-
stöðvar Evrópska seðlabankans
f Frankfurt á nýársdag.
inn Salomon Smith Barney í
London að hann myndi bæta starfs-
fólki sínu það upp með mikilli ára-
mótaveislu, er haldin verður eftir
tvær vikur. Hjá Deutsche Bank í
Frankfurt hafa 3.200 starfsmenn
unnið á vöktum allan sólarhringinn
við undirbúning og þrátt fyrir að
Bretar standi utan hins nýja gjald-
miðilssvæðis unnu 30 þúsund
bankastarfsmenn sleitulaust að
breytingum í fjármálahverfí Lund-
úna, en þar er helsta miðstöð verð-
bréfaviðskipta í Evrópu. „Tækni-
lega séð er þetta flóknasta verkefni
sem við höfum nokkurn tímann
staðið frammi fyrir. Það eru engin
fordæmi fyrir neinu þessu líku,“
sagði forstöðumaður evru-vinnu-
hóps J.P. Morgan’s-bankans.
Þótt almenn evru-viðskipti hefjist
ekki fyrr en að þremur árum liðnum
munu íbúar ESB geta opnað banka-
reikninga í evrum, tekið lán í hinum
nýja gjaldmiðli og keypt ferðatékka.
Og þótt þýsk mörk, franskir fi'ankar
og aðrir gjaldmiðlai' ríkjanna verði í
gildi fyrst um sinn er gengi þeirra
gagnvart evru læst og þeir eru í raun
ekki lengur sjálfstæðir gjaldmiðlar
heldur staðgenglar evrunnar.
Gore gefur
formlega
kost á sér
AL Gore, varaforseti Banda-
ríkjanna, skráði sig á nýárs-
dag formlega til þátttöku í for-
kosningum fyrir næstu for-
setakosningar, sem fram fara í
lok ársins 2000. Gore hefur
skilað inn til kjörnefndar
skjölum, sem gera honum
kleift að hefja fjáröflun, ráða
starfsfólk og stunda kosninga-
baráttu víðs vegar um landið.
Pólitískur samruni ESB-
AJJóni
lœrðð
og hans shrífelsi
STRÍÐSHETJA í
HELGAN STEIN
Vandasamt að breyta
eátaóvwlM lax
Erum ósýnilegir