Morgunblaðið - 04.09.1999, Blaðsíða 44

4 44 LAUGARDAGUR 4. SEPTEMBER 1999
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Ágúst Eiríksson
fæddist á
Löngumýri á
Skeiðum 7. október
1916. Hann lést á
Hjúkrunarheimil-
inu Ási í Hvera-
gerði hinn 25.
ágúst síðastliðinn.
Foreldrar hans
voru Ragnheiður
Ágústsdóttir frá
Birtingaholti, f. 9.
mars 1889, d. 26.
febrúar 1967, og
Eiríkur Þorsteins-
son frá Reykjum, f.
6. október 1886, d. 25. júlí 1979,
bóndi og organisti á Löng-
umýri.
Systkini Ágústar eru: Elín, f.
29. október 1917, d. 6. septem-
ber 1995. Þorsteinn, f. 13. apríl
1920, d. 1. október 1978. Páll, f.
16. júlí 1921. Sigurður, f. 16.
júní 1926, d. 24. nóvember
1981. Ingigerður, f. 14. febrúar
1928. Uppeldisbróðir er Bald-
vinÁrnason, f. 17. júní 1939.
Ágúst kvæntist 21. desember
>f 1946 Emmu Kristínu Guðna-
dóttur frá Reyðarfirði, f. 8.
mars 1922, d. 28. desember
1997. Bjuggu þau á Löngumýri
allan sinn búskap. Börn þeirra
eru: 1) Guðni Þór, f. 29. aprfl
1944, kvæntur Jónu Sigurðar-
dóttur, f. 16. september 1946,
og eiga þau þrjú börn og sex
barnabörn. 2) Ragnheiður, f.
10. júní 1947, gift Friðrik Frið-
rikssyni, f. 1. desember 1944,
og eiga þau þrjú börn og sex
barnabörn. 3) Eiríkur, f. 3.
september 1948, kvæntur Guð-
rúnu Erlu Gunnarsdóttur, f. 6.
maí 1954, og eiga þau þijú börn
og eitt barnabarn, auk þess á
Eiríkur son frá fyrra hjóna-
bandi og eitt barnabarn. Guð-
rún Erla átti eina dóttur fyrir
hjónaband og er hún látin. 4)
Erfiðu dauðastríði er lokið. Þrot-
inn að kröftum og heilsu lést faðir
okkar, Ágúst Eiríksson, 25. ágúst
sl. Þrátt fyrir að dauðinn sé á
stundu sem þessari líkn er söknuð-
ur, sorg, en jafnframt þakklæti efst
í huga aðstandenda.
Heilsu pabba hrakaði ört síðast-
liðin ár. Heilarýmun gerði vart við
sig og jókst hraðari skrefum en
nokkum óraði. Þegar kom að því að
hann gat ekki verið lengur heima á
Löngumýri fór hann á Kumbara-
vog. Það reyndist honum býsna erf-
itt enda breytingin frá fyrra lífi
mikil. Umhverfíð var gjörólíkt, að-
stæður allar aðrar og heilsan orðin
léleg. Upp úr síðustu áramótum fór
hann að Asi í Hveragerði. Var það
við hæfi á ári aldraðra að sjá hve vel
er hægt að búa að öldruðum og láta
þeim líða vel.
Lýsing Halldórs Laxness á
gamla manninum í Barn náttúmnn-
ar á vel við um ævi pabba. „Gamli
maðurinn hafði alla sína ævi unnið
baki brotnu við að yrkja jörðina,
-í unnið bæði dag og nótt. Hann hafði
víst aldrei haft af neinu því að segja
sem hét sjálfselska eða sérhlífni.
Hann hafði aldrei haft eyri útúr
manni annað en það sem hendur
hans unnu fyrir. Og honum hafði
víst aldrei hugkvæmst að hægt
væri að lifa án þess að vinna hand-
tak, ... og þó honum hefði hug-
kvæmst það þá hefði hann ekki látið
sér detta í hug að lifa þannig - fóm-
fysin vegna föðurlandsins og ástin
til jarðarinnar hefði aldrei leyft
slíkum manni það. Þetta var einn af
þeim mönnum sem löndin og þjóð-
' imar eiga tilvem sína að þakka,
hann var landstólpi, hinn sanni ætt-
jarðarvinur, helgaður velferð þess
lands þar sem hann var borinn.“
Þannig var fómfýsi og umhyggja
íyrir hinu smáa pabba í blóð borin.
Þó vinnan væri mikil gaf hún ekki
digra sjóði í aðra hönd enda söfnun
af því tagi óhugsandi slíkum manni.
- Markmiðiðmeðlífinuvirtistveraað
láta aðra njóta afrakstursins en láta
Magnús Ágúst, f.
23. apríl 1950, í
sambúð með Rann-
veigu Árnadóttur,
f. 14. maí 1960, og
eiga þau einn son.
Magnús á þijú börn
frá fyrra hjóna-
bandi. 5) Kristín
Þorbjörg, f. 16. ap-
rfl 1951, gift Stef-
áni Mugg Jónssyni,
f. 30. ágúst 1946,
og eiga þau fjögur
börn og þrjú barna-
börn. 6) Móeiður, f.
8. júní 1953, gift
Eggert Sigurþór Guðlaugssyni,
f. 11. september 1952, og eiga
þau þijú börn og fimm barna-
börn. 7) Kjartan Halldór, f. 23.
október 1955, í sambúð með
Dorothee Lubecki, f. 13. júlí
1963. Þau eignuðust dóttur 10.
maí 1998 er lést samdægurs.
Sonur Ágústar fyrir hjóna-
band er Albert Breiðljörð, f. 24.
apríl 1942, kvæntur Jóhönnu
Guðmundsdóttur, f. 12. júní
1943, og eiga þau þijú börn og
tvö barnaböm.
Ágúst stundaði nám við Hér-
aðsskólann í Reykholti og lauk
síðar garðyrkjunámi frá Garð-
yrkjuskóla ríkisins 1946. Hann
hóf búskap á Löngumýri 1947 á
helmingi jarðarinnar á móti
foreldram sínum og stundaði
þar blandaðan búskap og garð-
yrkju. Hin síðari ár bjó hann í
félagi við Kjartan son sinn.
Ágúst var lengi formaður
barnaverndarnefndar Skeiða-
hrepps, þá sat hann og í stjórn
sjálfstæðisfélagsins Hugins og
átti sæti í fulltrúaráði Sjálf-
stæðisflokksins um árabil og
vann lengi í þágu þess flokks.
_ Útför Ágústar fer fram frá
Ólafsvallakirkju á Skeiðum í
dag og hefst athöfnin klukkan
14.
sjálfum sér nægja lífsgleðina af að
gefa, gleðja og eiga góða og stóra
fjölskyldu.
Glaðastur var hann ef hann gat
veitt gestum sínum og gefið þeim
t.d. grænmeti. Seinni árin er halla
tók undan færi og kálræktin varð
erfiðari var viðkvæðið: „Eg hef þó
altént eitthvað til að gefa.“ Væru
utanaðkomandi menn í vinnu á
Löngumýri var þess vandlega gætt
að þeir fengju kaffi, hvort sem var
út á tún eða fram á hraun. Þegar
börnin komu í heimsókn með fjöl-
skyldu var slegið upp veislu. Þama
studdi mamma hann dyggilega.
Seinni árin kom eldamennskan
meir í hans hlut vegna veikinda
hennar. Okkur segir svo hugur að
fáir bændur af hans kynslóð hafi
staðist honum snúning á því sviði.
Pabbi var sérlega barngóður og
hændust böm að honum, þar var
þörfin til að gleðja tæmst. Hann
var sanngjam heimilisfaðir, ól upp
með tilsögn fremur en refsingum.
Hann hvatti okkur og hrósaði, leið-
beindi í stað þess að skamma og
gleymdi aldrei að þakka vel unnið
verk. Reglur vom fáar en skýrar og
eftir þeim var farið. Ekki er víst að
nútíma böm muni eftir því þegar
pabbi þeirra hefur skammað þau.
Það munum við því skiptin vom svo
fá.
Hann var vel hæfur félagsmála-
maður og gæddur þeim fágæta eig-
inleika að bera hag heildarinnar
meir fyrir brjósti en sinn eigin.
Pabba var lítt að skapi að fljóta með
straumnum. Þess í stað synti hann
gjaman á móti. Hann gerði sér
grein fyrir að vart getur verið að
treysta hylli lýðsins. Þess í stað
beitti hann eigin sannfæringu og
skynsemi sem gerði stundum að
hann þótti óþægur ljár í þúfu. Kom
þetta skýrt fram í starfi hans í ára-
raðir með Sjálfstæðisflokknum. Þar
andæfði hann hiklaust þegar hon-
um fannst gengið á rétt minni mátt-
ar. Sá sem var órétti beittur átti þar
hauk í homi.
Þá var hroki, eiginhagsmuna-
semi og síngimi honum víðs fjarri
og gegn þeim þáttum barðist hann.
Ef honum mislíkaði við menn var
það ef þeir beittu eigingimi og
rangindum. Pabbi var sérlega
greiðvikinn og enginn var þakklát-
ari en hann ef einhver gerði honum
greiða og var sá greiði iðulega
marglaunaður. Þeir sem hafa til-
einkað sér þessa eiginleika föður
okkar era honum ævinlega þakklát-
ir.
Þó foreldrar okkar hafi um margt
verið ólíkar manngerðir má segja
að þau hafi bætt hvort annað upp.
Metnaður fyrir fjölskylduna var
sameiginlegur og markmiðið var að
standa sig vel í uppeldi og skila
þjóðfélaginu betra án þess að mikl-
ast sífellt af því. Þau skiluðu eftir-
lifendum auði sem hvorki mölur né
ryð fá grandað.
Þrátt fyrir ágæta hæfileika til að
starfa að félagsmálum tók pabbi lít-
inn þátt í stjómmálum í Skeiða-
hreppi. Sumpart má skýra það með
deilum þeim sem settu mark sitt á
miðbik þessarar aldar. Deilur þess-
ar gengu býsna nærri þeim hjónum
og mótuðu fjölskylduna alla. Sann-
ast þar hið fomkveðna að í upphafi
skyldi endinn skoða. Ef til vúl ýttu
þessi átök undir að pabbi hafði þörf
fyrir að ryðja brautina sjálfur í stað
þess að feta troðnar slóðir sem
múgurinn fylgdi. Þannig var pabbi
leitandi í búskap. Hann hafði yndi
af ræktun og var hún rauði þráður-
inn í búskapnum. Hann stundaði
umfangsmikla garðrækt lengi vel
enda lærður garðyrkjumaður. Þar
að auki var hann með kýr og kind-
ur. Hann var natinn við skepnur og
á vissan hátt á undan sinni samtíð.
Þannig var hann um tíma með um-
fangsmikið hænsnabú bæði til
framleiðslu á eggjum og kjöti. Auk
búskaparins stundaði pabbi tíma-
bundið vinnu utan heimilis. Tóm-
stundir vora því fáar en þá tengdar
vinnu og fjölskyldu. Hann var unn-
andi fagurrar tónlistar, einkum
kórsöngs. Laxveiði stundaði hann í
Árhrauni um tíma og hafði mikla
unun af. Ferðalög um landið heill-
uðu hann og naut hann þar þekk-
ingar sinnar á gróðri.
Á efri áram rættist gamall
draumur pabba er hann keypti
garðyrkjustöðina Ártún í Ölfusi.
Þar átti hann nokkur góð ár. Þar
trúði hann sem fyrr á framtíðina og
tileinkaði sér ýmsar nýjungar eins
fljótt og auðið var.
Að búa með foreldram sínum
eins og Kjartan gerði er ákveðin
kúnst. Gagnkvæm virðing og tillits-
semi þarf að ríkja. Þegar á bjátar
eða árekstrar verða er nauðsynlegt
að ræða málin og leysa. Alltaf tókst
það og þó stundum hvessti var stutt
í dúnalogn. Sambúðin kenndi Kjart-
ani að taka tillit til og meta og virða
skoðanir annarra.
Síðustu árin með foreldram okk-
ar era ómetanleg lífsreynsla og sér-
lega þroskandi. Það var dýrmætt að
geta létt undir með pabba og
mömmu þegar heilsa þeirra fór að
bila. Síðustu misseri reyndust
pabba erfið. Sívinnandi, lífsglaður
maður missir eiginkonu og þrek og
fer úr frelsi sveitarinnar inn á stofn-
un. Krafturinn þverr og álagið á
hjúkrunarfólk og ættingja er mikið.
Síðustu dægrin vöktum við systkin-
in yfir honum uns yfir lauk.
Elsku pabbi. Við lítum til baka og
þökkum þér fyrir allt sem þú varst
okkur, allar ljúfu minningamar, all-
ar heilbrigðu skoðanirnar sem þú
tamdir okkur, uppeldið og gjafmild-
ina, þolinmæðina og kærleikann.
Við þökkum öllum sem önnuðust
þig, studdu og styrktu síðustu mis-
serin. Sérstaklega þökkum við
hjúkrunarfólki og öðra starfsfólki á
Ási fyrir natni og frábæra umönnun
oggóð kynni.
Fyrir hönd systkinanna,
Kjartan og Móeiður.
í dag kveðjum við elskulegan afa
okkar, Ágúst Eiríksson, bónda á
Löngumýri á Skeiðum. Það var vet-
urinn 1973 sem við kynntumst afa
almennilega, enda bjuggum við að
Löngumýri þann vetur. Afi var
mjög bamgóður maður, en fyrst í
stað voram við hálffeimin við hann
en urðum svo bestu vinir. Þegar
Sirrý kvartaði yfir því að það væri
alltaf fiskur í matinn, stofnuðu þau
með sér „Kótilettufélagið", þar sem
afi eldaði kótilettur handa meðlim-
um félagsins þegar amma eldaði
fisk handa hinu heimilisfólkinu.
Einu sinni í viku fór afi til Reykja-
víkur með egg og ýmislegt annað
frá búinu og keypti í leiðinni það
sem vantaði til heimilisins og alltaf
kom hann með eitthvert smáræði
sem hann hafði sérstaklega keypt
handa okkur. Dag einn færði hann
okkur nýja spariskó og við vorum
auðvitað í þeim allan þann dag og
um kvöldið þegar átti að fara að
sofa og fara úr skónum vora ekki
allir samþykkir því. Afa fannst það
ekki nokkurt tiltökumál að leyfa
stelpunni að sofna í rauðu spari-
skónum, það væri alltaf hægt að
taka hana úr þeim þegar hún væri
sofnuð.
Afi og amma, sem lést í desem-
ber 1997, tóku afskaplega myndar-
lega á móti gestum. Þegar komið
var í heimsókn að Löngumýri var
afi alltaf einhvers staðar úti í garði
að sinna plöntunum sínum. En
hann kom nú yfirleitt fljótlega inn
þegar hann varð var við gesti og fór
að athuga í frystikistunni hvort
ekld væri til rjómaterta eða a.m.k.
ís. Umræður við kaffiborðið gátu
orðið mjög líflegar enda vora þau
bæði með ákveðnar skoðanir á
mönnum og málefnum. Oft var það
þannig að skreppa upp í sveit að
það tók hálfan daginn og langt fram
á kvöld því auðvitað var ekki hægt
að fara fyrr en búið var að borða
kvöldmat. Þegar við eltumst og
eignuðumst sjálf böm hélt afi
áfram að senda okkur „eitthvert
smáræði", jólastjörnur fyrir jólin
og grænmeti og sumarblóm á
sumrin. Og langafabörnin hans
horfðu stóreyg á hann töfra fram
hvem Smarties-pakkann á fætur
öðram upp úr vasa sínum og höfðu
á orði að hann hlyti að vera göldr-
óttur.
Afí var alltaf að flýta sér, enda
hafði hann í mörgu að snúast. Hann
kom oft og fékk að „geyma“ ömmu
hjá okkur á meðan hann var að út-
rétta, hún hafði ekki heilsu til að
sitja í bílnum allan daginn. Þegar
hann svo kom að sækja hana og það
átti að draga hann inn í kaffi mátti
hann alls ekki vera að því, hann
þurfti að drífa sig heim! Oft var það
líka svo að þegar hann gaf sér tæki-
færi til að setjast niður þá sofnaði
hann.
Elsku afi, nú ertu komin til henn-
ar Emmu þinnar, sem þú hefur
saknað svo mikið síðan hún fór. Við
vitum að hún tekur vel á móti þér.
Hjartans þökk fyrir allt!
Emma Kristín, Sigríður
Guðný og Gunnar Már.
Er sólskins hlíðar sveipast aftanskugga
um sumarkvöld
og máninn hengir hátt í greinar trjánna
sinn hálfa skjöld,
er kveldkul andsvalt aftur kæla tekur
mittennisveitt
og eftir dagsverk friðnum nætur fagnar
hvert Qörmagn þreytt -
(Stephan G. Stephansson.)
Elsku afi okkar.
Við systkinin viljum þakka þér
fyrir allt það sem þú gafst okkur á
meðan þú lifðir. Við vorum alltaf
velkomin til ykkar ömmu upp á
Löngumýri og alltaf tókuð þið vel á
móti okkur.
Velferð fjölskyldunnar var það
sem skipti þig mestu máli og þú
vildir alltaf að við hefðum það öll
sem best. Þegar við komum í heim-
sókn reiddirðu fram á augabragði
herramannsmáltíðir og ótal eftir-
rétti, ís, niðursoðna ávexti, lakkrís,
pylsur, hindbeijadjús, að ógleymd-
um pönnukökunum en lyktin af
þeim var orðin einkennandi fyrir
Löngumýri. Þegar við svo kvödd-
um, södd og sæl brostir þú alltaf og
sagðir: „vantar ykkur ekki græn-
meti?“ Best þótti okkur alltaf að fá
með okkur vínberjaklasa úr garð-
skálanum til að narta í á leiðinni
heim.
Ræktun og garðyrkja vora þitt
eftirlæti, allt sem þú komst nálægt
dafnaði vel og sannarlega má segja
ÁGÚST
EIRÍKSSON
að þú hafir haft græna fingur.
Pabbi fékk góðan hluta af þeim eig-
inleikum frá þér og við vonum að
við höfum fengið eitthvað smá af
þeim líka, þótt ekki væri nema rétt
til þess að geta ræktað örfáar rófur
út í garði.
Gæsaungarnir döfnuðu líka vel
hjá þér og við voram alltaf stolt af
því að sjá Löngumýrarjólagæs í
búðunum, og náttúralega á matar-
borðinu líka.
I seinni tíð, eftir að amma varð
lasin, vissum við alltaf að hún væri í
góðum höndum því þú hugsaðir svo
vel um hana. Alltaf varstu til staðar
fyrir hana og hana skorti aldrei
neitt. Kjartan frændi sá svo um að
þér liði vel því þú hafðir engan tíma
til að hugsa um það, þú þurftir að
sjá um ömmu, gefa gæsunum,
vökva kálið, planta öspum og baka
pönnslur handa Sigga þínum.
Þú talaðir alltaf um að í ellinni
vildir þú flytja á elliheimilið Ás í
Hveragerði og fá að stunda áfram
garðyrkju eftir megni. Það fór að
vísu ekki alveg þannig en síðustu
sjö mánuði lífs þíns varstu í góðu
yfirlæti englanna á nýja hjúkrunar-
heimilinu í Hveragerði. Þar var
hugsað mjög vel um þig, alveg eins
og þú áttir skilið og við viljum
þakka þeim öllum innilega fyrir að
hafa gert síðustu ævidaga þína
bærilegri, bæði fyrir þig og okkur
sem eftir erum. Það er svo gott að
vita af því að enn eru til staðir þar
sem gamalt fólk er eins velkomið og
þama á Ási.
Við vitum að nú líður þér vel og
við vitum að amma hefur tekið vel á
móti þér og örugglega Snati líka.
Litli bróðir okkar hann Árni Ágúst
fékk ekki tækifæri til þess að kynn-
ast þér á meðan þú lifðir, en við
stóra systkinin hans ætlum að sjá
til þess að hann viti hversu góðan
afa hann hafi átt og leyfa honum að
kynnast þér í gegnum það sem við
upplifðum á meðan þú lifðir.
Takk fyrir allt og allt.
Þín barnaböm,
systkinin, Lindarbrekku.
Okkur langar með nokki-um orð-
um að kveðja afa okkar, Ágúst Eir-
íksson, sem jarðsunginn er frá 01-
afsvallakirkju á Skeiðum í dag.
Síðustu tæpu tvö árin vora búin
að vera afa erfið, sjúkdómur hans
ágerðist og hann átti orðið erfitt
með að tjá sig og bar ekki alltaf
kennsl á sína nánustu. Það var líka
erfitt að fylgjast með þessum
breytingum á honum og oft leitaði
sú hugsun á þegar maður fór frá
honum: „Skyldi hann hafa þekkt
mig núna?“ Það var orðin mikil
breyting á afa frá því sem áður var,
við munum hann sem afskaplega
athafnasaman og hugmyndaríkan,
afi var alltaf að, sama hvort var í
útiverkum eða við matseldina, og
því var e.t.v. erfiðara fyrir hann en
ella að sætta sig við að geta ekki
lengur gert allt sem hann vildi.
Við þrjú eldri systkinin vorum
mörg sumur hjá afa í garðyrkju-
stöðinni og í sveit á Löngumýri, þar
má segja að hann hafi kennt okkur
að vinna. Hann kenndi okkur að
vinna verkin af samviskusemi og
sagði oft að betra væri að flýta sér
hægt heldur en skila verkinu illa
unnu. Afi kenndi okkur að hlúa að
og rækta og kalla fram hið góða. Afi
vildi alltaf gera vel við vinnufólkið
sitt, hvort sem var í mat eða drykk.
Ef eitthvað var á boðstólum sem
matvöndu vinnufólki líkaði ekki, þá
átti hann til að laumast með eitt-
hvert góðgæti út á tún handa við-
komandi, svo „greyið“ yrði nú ekki
svangt.
Alla tíð höfðu afi og amma mik-
inn metnað fyrir hönd barnanna
sinna og barnabarnanna, hvöttu
okkur til náms og glöddust mjög
þegar eitthvert okkar lauk áfanga í
námi.
Afí var alltaf mikill sælkeri, átti
ávallt til brjóstsykur eða súkkulaði,
og fyrst eftir að hann fór á elliheim-
ili varð hann alltaf að eiga „Smart-
ies“ handa litlu barnabamabörnun-
um sem komu til hans og var
jafnvel svo að þau litlu settu sama-
semmerki á milli langafa og sæl-
gætis, til dæmis var Kristín Þóra
einhverju sinni treg til að fara frá