Morgunblaðið - 04.09.1999, Blaðsíða 30

30 LAUGARDAGUR 4. SEPTEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Breski Verkamannaflokkurinn eykur
forskot sitt á Ihaldsflokkinn
Skráðum
félögum fækkar
stöðugt
London. Daily Telegraph.
SKRAÐUM félögum í breska
Verkamannaflokknum hefur fækk-
að um 75.000 frá síðustu kosningum
en reynt hefur verið að breiða yfír
það með því að hagræða tölunum.
Var þessu haldið fram í fyrradag.
Þessi fækkun kemur þó ekki fram í
auknu fylgi við íhaldsflokkinn því
að hann nýtur lítillar hylli meðal
kjósenda og síðustu skoðanakann-
anir sýna, að Verkamannaflokkur-
inn hefur enn aukið forskot sitt á
hann.
Það veldur forystumönnum
Verkamannaflokksins verulegum
áhyggjum, að skráðum félögum
skuli hafa fækkað enda getur það
svarað til þess, að tekjur flokksins
af félagsgjöldum lækki um 117
millj. ísl. kr. á ári. Búist er við, að í
ársskýrslu flokksins, sem kemur út
í næstu viku, verði skráðir félagar
sagðir 360.000 í stað 405.000 fyrir
ári en því er haldið fram, að þessi
tala sé ekki rétt þar sem ekkert til-
lit sé tekið til fækkunarinnar síðasta
hálfa árið. Réttur félagafjöldi sé ná-
lægt 330.000. Talsmenn íhalds-
flokksins segja, að félagar í honum
séu 350.000 en margir draga í efa,
að sú tala sé rétt.
75% spá Verkamannaflokki
sigri í næstu kosningum
Líklegt er, að þetta endurspegli
almennt minni áhuga kjósenda á að
binda sig ákveðnum flokki og víst
er, að íhaldsmenn hafa litla ástæðu
til að fagna. Bilið milli Ihaldsflokks-
ins og Verkamannaflokksins hefur
enn aukist og nú nýtur sá síðar-
nefndi fylgis 52% kjósenda. Hefur
það aukist um eitt prósentustig frá
því snemma í ágúst en fylgi við
Ihaldsflokkinn hefur á sama tíma
minnkað um þrjú og er nú 27%.
Fylgi við íhaldsflokkinn hefur ekki
farið yfír 30% í neinni könnun frá
síðustu kosningum og er það eins;
dæmi með stóru flokkana tvo. í
könnunum kemur fram, að aðeins
14%, næstum eingöngu íhaldsmenn,
spá Ihaldsflokknum sigri í næstu
kosningum en 75% telja, að Verka-
mannaflokkurinn muni sigra.
Hague ekki vandamálið,
heldur flokkurinn?
íhaldsflokkurinn á augljóslega á
brattann að sækja meðal kjósenda
og þá ekki síður leiðtogi hans, Willi-
am Hague. Margir telja, að það sé
honum að kenna hvemig komið er
og þegar spurt er hvað íhaldsmenn
geti gert til að bæta stöðu sína þá er
svarið þetta: „Rekið Hague.“ Þrátt
fyrir það kemur fram í könnunum,
að aðeins 17% kjósenda teija, að
Hague muni verða slæmur forsætis-
ráðherra fái hann tækifæri til að
gegna embættinu. Það virðist styðja
það, sem sumir segja, að Hague sé
ekki vandamálið fyrir flokkinn,
heldur flokkurinn fyrir hann.
Clinton-fjölskyldan eignast hús
FORSETAHJÓNIN í Banda-
ríkjunum, Bill og Hillary Clint-
on, hafa tilkynnt að tilboði
þeirra í einbýlishús í útborg
New York hafi verið tekið, og
verður væntanlega skrifað und-
ir samninga 1. nóvember. Þá
verða Clinton-hjónin aftur hús-
eigendur í fyrsta sinn frá því
Clinton var endurkjörinn ríkis-
stjóri í Arkansas 1982.
Húsið er í Westchester-sýslu,
og var byggt 1899. Það er rúm-
lega 1.700 fermetrar að stærð,
í því eru fimm svefnherbergi,
fjögur baðherbergi, æfingaher-
bergi á efstu hæðinni og
útisundlaug. Eignaskattar á
siðasta ári námu 26 þúsund
dollurum, eða rúmlega 1,8
milljónum króna.
Tilboð forsetahjónanna
hljóðaði upp á 1,7 milljónir
Bandaríkjadollara, eða sem
svarar rúmlega 122 milljónum
króna. Rúmlega 1,3 milljónir
verða fengnar að láni frá
Bankers Trust, og gengst
Terence McAuIiffe, vinur
hjónanna, í ábyrgð fyrir lán-
inu. Hann sá um söfnun í
kosningasjóð Clintons þegar
hann var endurkjörinn 1996.
Þótt tekjumöguleikar Clint-
ons séu töluverðir eftir að hann
lætur af embætti, og möguleik-
ar Hillary sömuleiðis, nái hún
ekki kjöri til Öldungadeildar-
innar, hefur núverandi fjár-
hagsstaða þeirra gert þeim
erfitt um vik að fá húsnæðislán.
Hjónin eiga enn ógreidda
reikninga frá lögfræðingum
vegna rannsóknar þingsins og
óháðs saksóknara á meintum
embættisglöpum forsetans, og
hljóða þeir upp á milljónir doll-
ara.
Togstreitan um staðfestingu EÞ á nýrri framkvæmdastjórn ESB
Þingmenn draga í land
eftir hótun Prodis
Brussel. Reuters.
ÞINGMENN á Evrópuþinginu
freistuðu þess í fyrradag að leysa
ágreining við Romano Prodi, for-
seta nýrrar framkvæmdastjórnar
Evrópusambandsins (ESB), með
því að falla frá kröfu um að þingið
staðfesti hina nýju framkvæmda-
stjórn í embætti í fyrstu aðeins til
þriggja mánaða reynslutíma.
Prodi hótaði því á miðvikudag að
segja af sér ef hið 19 manna lið
hans fengi ekki staðfestingu til fulls
fímm ára skipunartímabils. Hans-
Gert Pöttering, leiðtogi Evrópska
þjóðarflokksins (EPP), stærsta
þingflokksins á Evrópuþinginu,
brást við hótun Prodis með því að
lýsa því yfír að krafa þingflokksins
- sem er skipaður fulltrúum hóf-
samra hægriflokka frá ESB-ríkjun-
um 15 - um að þingið greiddi
tvisvar atkvæði um nýju fram-
kvæmdastjómina, fæli ekki í sér
„bráðabirgðastaðfestingu" á henni.
„Eg er sannfærður um að hljóti
nýja framkvæmdastjómin sam-
þykki þingsins [í atkvæðagreiðsl-
unni] 15. september, muni hún
vera í embætti til ársins 2004,“
sagði Pöttering á blaðamanna-
fundi.
Tvær atkvæðagreiðslur lög-
formlega nauðsynlegar
Samkvæmt lögum ESB rennur
skipunartímabil framkvæmda-
stjómar Jacques Santers, sem
sagði af sér í marz sl., ekki út fyrr
en í árslok, og þá fyrst hefst lög-
formlegt fímm ára skipunartímabil
nýju framkvæmdastjómarinnar.
Pöttering sagði að nauðsynlegt
væri að þingið greiddi atkvæði um
EVRÓPA^
skipun framkvæmdastjórnarinnar
fyrir sitt hvort tímabilið, svo lög-
formlegum skilyrðum væri full-
nægt og ákvarðanir framkvæmda-
stjórnarinnar - til dæmis á sviði
samkeppnisreglna - væra örugg-
lega teknar á lögfræðilega óvé-
fengjanlegum grunni.
Prodi hafði í yfii’lýsingu sinni á
miðvikudag haldið því fram að
Evrópuþinginu væri lögfoi-mlega
heimilt að greiða atkvæði tvisvar,
en hann gæti ekki sætt sig við að
tímabil stjómsýslulegrar óvissu í
Evrópusambandinu yrði teygt enn
frekar á langinn.
Allir staðizt yfirheyrslur
þingsins fram að þessu
Pöttering hafði á þriðjudag látið
þau orð falla, að þingið ætti í des-
ember eða janúar að greiða aftur
atkvæði um framkvæmdastjórnina,
þannig að þingmönnum gæfist færi
a að leggja mat á frammistöðu
hennar. Eftir símasamtal við Prodi
á fimmtudag sagði Pöttering að til
greina kæmi að halda hina lög-
formlega nauðsynlegu aðra at-
kvæðagreiðslu einnig hinn 15. sept-
ember frekar en þremur mánuðum
síðar, ef Prodi héti því að vinna ein-
læglega að þvi að bæta samskipti
framkvæmdastjórnarinnar við
Evrópuþingið. Prodi tók vel í það.
Þetta „vopnahlé“ í deilu EPP og
Prodis var samið þegar yfirheyrsl-
ur þingsins yfir meðlimum nýju
framkvæmdastjómarinnar höfðu
staðið yfir í fjóra daga, en þeim á
að ljúka á þriðjudag. Þeir sem
svarað hafa spurningum þingsins
fram að þessu hafa hlotið blessun
þess, þrátt fyrir að sumir þeirra
hefðu ekki fengið hana athuga-
semdalaust.
Belginn Philippe Busquin átti á
brattann að sækja þegar allmargir
þingmenn sögðu hann vanhæfan til
að taka sæti í framkvæmdastjórn-
inni vegna fortíðar sinnar sem leið-
toga frönskumælandi sósíalista í
Belgíu, en spillingarhneyksli skóku
flokk þeirra fyrir forystutíð
Busquins. í drögum að skriflegu
áliti sem Carlos Westendorp, sem
fór fyrir þingnefndinni sem yfir-
heyrði Busquin, skrifaði, segir að
svo skiptar skoðanir hafi verið
meðal þingmanna um hann að ekki
væri hægt að hafna honum með
öllu.
Frakkinn Pascal Lamy, sem ætl-
að er að fara með utanríkisvið-
skiptamál ESB, stóð líka af sér
hina þriggja tíma spurningahríð
þingmanna, en hún snerist mest
um tíð hans sem nánasta aðstoðar-
manns Jacques Delors er hann var
forseti framkvæmdastjórnarinnar
1985-1994.
Evrópuþingið getur aðeins hafn-
að nýju framkvæmdastjórninni í
heild, ekki einstökum meðlimum
hennar, en hafi það mikið við ein-
hvem fulltrúann að athuga getur
það þrýst á Prodi að gera breyting-
ar á liði sínu.
Ástralskur hjálparstarfsmaður sem Jugó-
slavar slepptu úr fangelsi á fímmtudag
Játaði á sig njósn-
ir eftir að hafa
verið hótað lífláti
Sydney. AFP.
ANNAR af áströlsku hjálpar-
starfsmönnunum, sem Júgóslavar
slepptu úr haldi á fimmtudag eftir
fimm mánaða fangelsisvist, sagði í
gær að eina ástæða þess að hann
játaði á sínum tíma við yfirheyrslur
að hafa stundað njósnir í Jú-
góslavíu væri sú að liðsmenn
serbnesku lögreglunnar hótuðu
honum lífláti.
Skömmu eftir að herir Atlants-
hafsbandalagsins (NATO) hófu
loftárásir á skotmörk í Júgóslavíu í
mars voru þeir Steve Pratt og Pet-
er Wallace, sem báðir vora starfs-
menn alþjóðlegu mannúðarsamtak-
anna CARE, handteknir af
serbneskum öryggissveitum og
sakaðir um að stunda njósnir í Jú-
góslavíu á vegum NATO.
Játning í beinni útsendingu
Sýndu serbneskar sjónvarps-
stöðvar í kjölfarið myndir af Pratt
þar sem hann viðurkenndi opinber-
lega að ásakanir Júgóslavíustjóm-
ar væra sannar. Yfirmenn CARE
og áströlsk stjórnvöld héldu því
hins vegar ávallt fram að þeir Pratt
og Wallace, sem og júgóslavneskur
samstarfsmaður þeirra, Branko
Jelan, væra saklausir og að Pratt
hefði verið beittur harðræði svo
hann fengist til að játa.
í ástralska dagblaðinu The Age
var sagt frá því í gær að innan sól-
arhrings frá handtöku þeirra hefði
Pratt verið gefinn sá valkostur að
játa að hafa stundað njósnir í Jú-
góslavíu eða vera kyrktur ella. Á
grundvelli játningarinnar var Pratt
síðan dæmdur í tólf ára fangelsi,
Wallace í fjögurra ára fangelsi og
Jelan í sex ára fangelsi.
Eftir að hafa legið lengi undir
miklum þrýstingi erlendra þjóð-
höfðingja ákvað Slobodan Milos-
evic, forseti Júgóslavíu, síðan loks
að sleppa þeim Pratt og Wallaee úr
fangelsi á fimmtudag og í gær
flugu þeir til London. Jelan, sem
CARE fullyrðir að sé einnig sak-
laus af öllum ásökunum, situr hins
vegar enn í fangelsi.
-----------------
Átta fórust
í Flórída
West Palm Beach. Reuters.
ÁTTA manns fórust þegar lítil flug-
vél hrapaði á verslanamiðstöð í
West Palm Beach í Flórída í gær.
Vélin var tveggja hreyfla
Beechcraft King Air B90 turbo, á
leið frá Michigan til Boca Raton í
Flórída þegar tilkynnt var um
hreyfilbilun í henni.
Vélinni var þá snúið til alþjóða-
flugvallarins í Palm Beach þar sem
reyna átti nauðlendingu, en hún
hrapaði þegar tæpur kílómetri var
ófarinn til vallarins. Þeir sem fórast
voru allir starfsmenn hárígræðslu-
fyrirtækis. Eldur kom upp í vélinni
þegar hún kom niður.