Morgunblaðið - 01.10.1999, Page 35

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 1. OKTÓMBER 1999 35
LISTIR
Morgunblaðið/Kristján
Sunna Borg og Sigurður Karlsson í hlutverkum sínum í Klukkustrengjum.
Ingibjörg Stefánsdóttir þreytir frumraun sýna á íslensku leiksviði í uppsetningu LA á Klukku-
strengjum, en hún fer með hlutverk Lælu. Árni Pétur Reynisson er í hlutverki kærastans.
Leikfélag Akureyrar sýnir
Klukkustrengi
Draumur um
• • X * • 1 /p
oðruvisi lif
Leikfélag Akureyrar frumsýnir í kvöld,
föstudagskvöld, leikritið Klukkustrengi
eftir Jökul Jakobsson. Margrét Þóra Þórs-
dóttir kynnti sér þessa nýju uppsetningu á
verkinu og segir frá því og höfundi þess.
Valgeir Skagjörð leikstýrir Klukkustrengjum,

Leikendur
og listrænir
stjórnendur
KLUKKUSTRENGIR eft-
ir Jökul Jakobsson.
Leikendur: Ari Matthías-
son, Aðalsteinn Bergdal,
Arni Pétur Reynisson, Ingi-
björg Stefánsdóttir, María
Pálsdóttir, Sigurður Karls-
son og Sunna Borg.
Lýsing: Ingvar Bjömsson.
Leikmynd og búningar:
Vignir Jóhannsson.
Leikstjóri: Valgeir
Skagfjörð.
JÖKULL Jakobsson samdi
Klukkustrengi sérstaklega fyrir
Leikfélag Akureyrar árin 1972 til
1973 að beiðni og frumkvæði þáver-
andi forsvarsmanna félagsins. Jök-
ull hafði þá þegar getið sér gott orð
sem leikskáld í Reykjavík og höfðu
verk hans flest verið sýnd í Iðnó og
notið þar mikillar hylli áhorfenda og
vakið verðskuldaða athygli gagn-
rýnenda og leikhúsfólks. Ljóst var
orðið að kominn var fram höfundur
sem hafði bæði gáfu og giftu til að
skrifa leikhúsverk er stæðust sam-
anburð við það sem best hafði verið
gert í íslensku leikhúsi og þótt víðar
væri leitað. Islendingar höfðu eign-
ast alvöru leikskáld.
Leikritið vakti strax athygli
Jökull skrifaði Klukkustrengi að
mestu fyrir norðan og að hluta til
eftir að æfingar voru hafnar, þannig
að leikararnir fengu textann smátt
og smátt í hendur allt til enda æf-
ingatímabils. Verkið var svo frum-
sýnt vorið 1973 og var góður rómur
að gerður. Aðsókn varð í meðallagi
og umsagnir almennt jákvæðar.
Magnús Jónsson var leikstjóri og
Jón Þórisson gerði leikmynd. Leik-
ritið og sýning Leikfélags Akureyr-
ar vakti strax svo mikla athygli að
Þjóðleikhúsið festi sér rétt á verk-
inu samstundis og voru Klukku-
strengir settir upp í Þjóðleikhúsinu
strax þá um haustið. Leikstjóri vai-
Brynja Benediktsdóttir og vakti
sýningin athygli og umtal.
Klukkustrengir hafa síðan ekki
komið upp í íslensku atvinnuleik-
húsi fyrr en nú að Leikfélag Akur-
eyrar tekur það að nýju til sýninga.
Flest leikrit Jökuls hafa verið svið-
sett að nýju í leikhúsum höfuðþorg-
arinnar á síðustu árum og „Hart í
bak“ var sett upp hjá Leikfélagi
Akureyrar fyrir fáum árum. Sýn-
ingarnar hafa án undantekninga
hitt áhorfendur vel fyrir og þeir
kunnað því vel að rifja upp kynnin
við Jökul.
Klukkustrengii- er leikrit sem er
algjörlega óbundið stað og tíma, það
getur gerst hvar sem er hvenær
sem er. í sýningu Leikfélags Akur-
eyrar er það ásamt öðru látið áhorf-
endum eftir til ákvörðunar. Það
gerist í bæ úti á landi, en þangað
kemur orgelstillari að stilla kirkju-
orgelið. Vettvangur þess er heimili
frú Jórunnar og Lælu, dóttur henn-
ar, en frúin heldur þeim sið að efna
til síðdegissérríboða á heimilinu á
sunnudögum.
Kynlegir kvistir
í síðdegisboðum
„Þetta er skratti gott leikrit, ef ég
má orða það þannig, margslungið
verk,“ sagði Valgeir Skagjörð leik-
stjóri. „Þannig leikrit eiga alltaf er-
indi við okkur. I þessu verki hæðist
Jökull að lífi smáborgaranna um
leið og hann lofsyngur það. Jórunn
er ekkja í góðum efnum sem vill
hafa líf í kringum sig og býður þess
vegna til sín fólki í smákökur og
sérrí síðdegis á sunnudögum. Þang-
að koma margir kynlegir kvistir og
óhjákvæmilega verða þar ýmsar
einkennilegar uppákomur," sagð
Valgeir um leikritið. Hann lýsir
komu orgelstillarans til bæjarins
með því að bregða upp mynd af
lygnum Akureyrarpollinum. í hann
er kastað grjóti og yfirborðið gárast
um stund en áður en varir verður
hann lygn að nýju. Orgelstillarinn
kemur, gerir svo sem ósköp fátt en
veldur samt þessum titringi í sam-
félaginu.
Valgeir sagði að leikritið ætti
fullt erindi nú, um aldarfjórðungi
eftir að það var skrifað, það væri
enda einkenni góðra leikrita. „I
þessu leikriti getum við séð okkur
sjálf, við getum leyft okkur að
brosa út í annað að því hvað fólk
getur verið kjánalegt, en það er
bara allt í lagi að vera kjánalegum
stundum. Það sem fólkið í leikritinu
á sameiginlegt er að það er fast í
ákveðnu munstri, en allir eiga sér
drauma um að gera eitthvað annað
og eiga draum um öðruvísi líf. Því
er hins vegar fyrirmunað að gera
þær breytingar á lífi sínu sem þarf
til að draumarnir rætist. Okkur er
bent á að það geti verið í lagi að
taka skrefið sem til þarf. Sumir sóa
lífi sínu af því þeir þora ekki að
gera neitt. En það er líka til fólk
sem líður vel í sínu hversdagslega
amstri. Höfundurinn bendir líka á
það og dásamar hina innri kyrrð og
ró sem margir búa yfir, þá sem eru
sáttir við sitt líf án þess að þurfa sí-
fellt að leita hamingjunnar annai-s
staðar.“
MikiII kærleikur f verkinu
Valgeir sagði að í verkinu væri
mikill kærleikur, greinilegt væri að
Jökli hafi þótt vænt um persónur
sínar. Það sama gilti um leikarana
og það skilaði sér ríkulega í sýning-
unni. „Það eru forréttindi 'að vinna
við slíkar aðstæður," sagði Valgeir,
en að sýningin hefði þróast smám
saman á æfingatímabilinu í sam-
vinnu allra sem að koma. „Við för-
um leið einfaldleikans, látum stæla
og smartheit lönd og leið, enda eng-
inn þörf á að flækja þetta verk. Eg
vona að það skili sér í góðri sýningu
sem áhorfendur skemmta sér yfir,
verði kannski hænuskrefi nær ham-
ingjunni þegar þeir ganga út úr
salnum.“
Valgeir sagði leikrit Jökuls heilla
sig mjög og hann hafi verið mikill
talsmaður þess að taka þau að nýju
til sýninga í íslenskum leikhúsum.
Hann setti Sjóleiðina til Bagdad
upp í Logalandi fyrir tveimur árum
og þá hefur hann tekið þátt í flutn-
ingi Kertalogs fyrir útvarp fyrir
nokkium árum. „Eg fagna því að
leikrit Jökuls eru aftur farin að
höfða til okkar, enda eru þau mann-
bætandi," sagði Valgeir.
Saga
landhelgismálsins
Baráttan fyrir stækkun
fiskveiðilögsögunnar í 12 mílur
Væntanleg er ný bók eftir Davíð Ólafsson, en hann var
fiskimálastjóri um þær mundir sem baráttan stóð og einn
helsti samningamaður íslands í landhelgismálinu. Þetta er ítarlegasta ritið um
baráttu íslensku þjóðarinnar fyrir útfærslu fiskveiðilögsögunnar úr þremur
mílum í 12 mílur 1958.
í bók sinni greinir Davíð frá fjölmörgum persónulegum minningum og samtölum við erlenda
embættismenn og ráðherra sem ekki hafa komið áður fyrir almenningssjónir.
Hér er um merkt fræðirit að ræða en jafnframt einstæða frásögn af baráttu íslendinga við erlendar
þjóðir á Islandsmiðum og á alþjóðavettvangi. Ritið er um 550 bls. og skreytt fjölmörgum
myndum og uppdráttum. Ritnefnd bókarinnar skipa: Gunnar G. Schram, Gils Guðmundsson,
Már Elísson og Jón Jónsson. Sumarliði R. ísleifsson bjó bókina til prentunar eftir handritum Davíðs.
Tekið er við pöntunum í bókina í síma 588 9060 eða fax 588 9095.
Nöfn kaupenda verða skráð í upphafi ritsins undir fyrirsögninni:
Til minningar um Davíð Olafsson.
Askriftarverð fyrir þetta mikla rit er aðeins kr. 4.900,- auk sendingargjalds
Hið íslenska bókmenntafélag
Síðumúla 21 • 108 Reykjavík • Sími 588 9060 • Fax 588 9095 • Netfang: hib@islandia.is
L..-..../ L......../ /..■■.-../ /....../...... /